روزنامه ابتکار
1399/06/06
جدال صداوسیما و و وزارت ارشاد بر سر وی.او.دی‌ها وارد فاز جدیدی شد یارکشی برای نظارت بر شبکه نمایش خانگی
گروه فرهنگ و هنر – به نظر می‌رسد داستان نظارت بر شبکه نمایش خانگی به کلافی هزارتو تبدیل شده که به این زودی‌ها حل نمی‌شود. از یک سو تهیه‌کنندگان و فیلمسازان فعال در شبکه نمایش خانگی اصرار بر نظارت وزارت ارشاد دارند و از سوی دیگر صدا و سیما همچنان حرف خود را تکرار می‌کند.مدت‌ها است که اختلاف‌نظرهای زیادی درباره نهاد نظارتی بر تولید محتوای صوتی و تصویری فراگیر در بخش‌های خارج از صدا و سیما وجود دارد. در حال حاضر، نظارت بر محتوای تصویری و صوتی که در بستری جز صدا و سیما منتشر میشود، مانند وی.او.دی‌ها بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد است. اما چند سالی است که موضوع نظارت صدا و سیما بر این بخش‌ها مطرح شده. از زمان به وجود آمدن بخش‌های تولید محتوای صوتی و تصویری خارج از محیط صدا و سیما، خارج شدن این بخش از انحصار این سازمان امیدهای بسیاری را در جهت ایجاد رقابت و بهبود کیفیت برنامه‌های تولیدی هم در بخش‌های خصوصی و هم صدا و سیما به وجود آورد.
از زمان شکل‌گیری وی.او.دی‌ها شاهد ایجاد فضای رقابتی بین این بخش و صدا و سیما بوده‌ایم. خصوصا در بخش سریال‌سازی گاهی شبکه نمایش خانگی گوی رقابت را از صدا و سیما ربود و مخاطبان بسیاری را به سوی خود کشاند.
از تاریخ 10/7/1379 که شورای نگهبان ذیل اصول ۴۴ و ۱۷۵ قانون اساسی، تاکید کرد که «صوت و تصویر فراگیر» در قلمرو مدیریت سازمان صداوسیما تعریف میشود و ناظر و قانون‌گذار آن این سازمان است. از زمانی که شبکه نمایش خانگی در برابر صدا و سیما قد علم کرد و بسیاری از تهیه‌کنندگان و کارگردان‌هایی که دیگر نمی‌توانستند با قواعد گاه سلیقه‌ای صدا و سیما کنار بیایند به سوی این بخش آمدند، صدا و سیما تلاش کرد تا اعطای مجوز در این بخش را هم به دست بیاورد تا به نوعی رقیب خود را با این ترفند حذف کند.
از دلایل احتمالی صداوسیما برای نظارت بر محصولات شبکه نمایش خانگی که بگذریم این روزها آنچه مسلم و قطعی است این است که سازمان سینمایی طبق آنچه بهمن حبشی پیش‌تر اعلام کرد تا اطلاع ثانوی قرار نیست مجوز جدیدی برای سریال سازی صادر کند. خواه دلیلش بنا به آنچه گفته شد «سریال سوزی» باشد خواه در پشت پرده ماجراهای دیگری در جریان باشد.
پیش‌تر علی ژکان به صراحت از یک بلاتکلیفی پرده برداشته و بیان کرده که برای پیگیری سریالی که قرار بوده در شبکه نمایش خانگی بسازد به او گفته‌اند که دیگر سازمان سینمایی مجوزی صادر نمی‌کند و از «ابتدای تیرماه» متولی صدور مجوز در این حوزه خود صداوسیما شده‌است. بسیاری از تهیه‌کنندگان و کارگردانان دیگر هم هنوز نمی‌دانند باید به کدام یک از زیرمجموعه‌های صداوسیما برای پیگیری تولیدات خود در شبکه خانگی مراجعه کنند. ضمن اینکه در همین ماه‌های اخیر «موچین» یکی از سریال‌هایی که با مجوزی غیر از ارشاد و سازمان سینمایی در پلتفرم‌های ویدئویی عرضه شده از طرف یکی از زیرمجموعه‌های صداوسیما با عنوان «معاونت فضای مجازی صداوسیما» مجوز عرضه دریافت کرده و این اتفاق شائبه‌هایی را درباره نقش‌آفرینی جدی‌تر این مجموعه در فرآیند نظارت بر سریال‌های خانگی به همراه داشته است. با این حال هنوز درباره قبول مسئولیت صدور مجوز تولید و یا همان «پروانه ساخت» برای محصولات خانگی از طرف هیچ یک از بخش‌های صداوسیما به شکل رسمی و به طور شفاف اطلاع‌رسانی نشده است.
اما چندی پیش، جامعه صنفی تهیه‌کنندگان سینمای ایران در بیانیه‌ای خواست تا شرایطی فراهم شود که به دور از هر گونه اعمال سلیقه برای تولیدات شبکه نمایش خانگی، این رسانه فراگیر بتواند بیش از پیش در خدمت مردم باشد. در بخش هایی از این بیانیه آمده است: «جامعه صنفی تهیه‌کنندگان با حمایت از سخنان بی‌پرده و صریح مدیر اداره نظارت و ارزشیبابی درباره شبکه نمایش خانگی خواستار نظارت وزارت ارشاد به عنوان متولی امور فرهنگی در کشور به این رسانه تاثیرگذار است و معتقد است رسانه ملی اگر توان جذب مخاطب و ایجاد رضایت در میان بینندگانش را داشت باید با هزینه‌های گزافی که برای سریال‌های تلویزیونی می‌کرد امروز یکی از پربیننده‌ترین رسانه‌ها باشد که متاسفانه شاهد افت شدید مخاطب در شبکه‌های مختلف این رسانه (به جز شبکه خبر) هستیم.
رسانه ملی هم اینک با عملکرد غلط و بدون کارشناسی پرهزینه‌ترین سریال خود را (سرزمین کهن) توقیف کرده است و بسیاری از سریال‌هایی که با پول بیت‌المال تهیه کرده و یک‌بار روی آنتن برده است، به دلیل تغییر سلیقه مدیران حاضر به بازپخش آن نیست. صدا و سیما چطور می‌تواند برای رسانه‌ای چون شبکه نمایش خانگی، توان تصمیم‌گیری آن هم براساس سلیقه مدیرانی که به ندرت 3 سال در پست خود ماندگار هستند، را دارد.
مسئولان محترم توجه دارند که صدا و سیما با مساحتی در حد یک شهر، کارمندان در حد چند وزارتخانه، بودجه‌ای در حد اداره یک کشور اروپایی، خروجی تولیدات آن را همه شاهدیم که تقریبا صفر است . همه می‌دانیم که تولیدات صدا و سیما باعث شد که شبکه‌های خارجی مثل قارچ رشد کنند و برای رونق شبکه خود تولیدات سینمایی را به غارت ببرند و جهت جذب مخاطب آنها را پخش کنند، به جای اینکه نمایش خانگی را تشویق کنیم که باعث شده مردم به شبکه‌های خارجی کمتر توجه کنند با این حرکت در جهت منافع شبکه‌های خارجی عمل کردید، نتوانستید با نمایش خانگی رقابت کنید. تصمیم گرفتید صورت مسئله را پاک کنید. این تصمیم قطعا به نفع منافع ملی کشور نیست. از دلسوزان نظام درخواست داریم با دخالت خود جلوی فاجعه اش را بگیرید.»
اما فردای همان روز ۲۶ نماینده مجلس طرحی را برای اصلاح قانونی در وزارت ارشاد ارائه کرده‌اند که برخی کارشناسان می‌گویند تصویب آن به اخراج بیش از ۱۵۰۰ نفر از خانه سینما و به بیکاری افرادی زیادی منجر میشود.در این طرحی را آمده است: «به منظور ساماندهی حوزه انتشار محتوا (صوت و تصویر) بر اساس اصول چهل و چهارم و یکصد و هفتاد و پنجم قانون اساسی و نظریه‌های تفسیری آن و نیز مرقومه مقام معظم رهبری مبنی بر مسئولیت سازمان صدا و سیما در حوزه تنظیم مقررات، صدور مجوز و نظارت بر صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی و با عنایت به ضرورت ساماندهی فرهنگی سریال‌های نمایش خانگی که بدون نظارت کافی در جامعه عرضه میشود، طرح تقدیم میشود».
عنوان این طرح اصلاح بند (۲۹) ماده (۲) قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که در اصلاحیه بند ۲۹ چنین آمده است: «تنظیم سیاست‌های کلی فرهنگی، هنری، سینمایی کشور و ارائه آنها به مجلس شورای اسلامی جهت تصویب با رعایت اصول ۷۴ و ۱۷۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ذکر شده است.»
همچنین در تبصره‌های الحاقی این اصلاحیه قید شده است که «صدور هرگونه مجوز و نظارت بر فرآیند تولید و پخش کلیه برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی از جمله ساختارهای مستند، مسابقات، انیمیشن، سریال، برنامه‌های گفت‌وگو محور و ترکیبی بر عهده سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است.»
اما کارشناسان می‌گویند اولا این طرح دلالت براین دارد که وقتی حرف از اصلاح قانون زده میشود، یعنی مدیریت و نظارت تمام آنچه در این طرح آمده حق وزارت ارشاد است و دست‌کم تا اطلاع ثانوی این روند باید ادامه داشته باشد، به این ترتیب هرگونه مداخله ساترا (سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی) یا هر جای دیگر تا زمان تصویب اصلاح قانون، غیرقانونی است.
در این بین براین نکته هم تاکید میشود که مدیران مسئول در حال پیگیری هستند تا شورای عالی فضای مجازی تعریف صوت و تصویر فراگیر را به طور دقیق و قانونی مشخص و اعلام کند.
اما نکته مهم دیگر این است که آیا قانونگذارانی که به دنبال «اصلاح» قانون هستند، درنظر داشته‌اند که با تصویب آنچه اعلام کرده‌اند علاوه بر هموار کردن راه انحصار، لطمه بزرگی به افراد شاغل در این حرفه‌ها وارد خواهد شد؟
سایر اخبار این روزنامه
جدال صداوسیما و و وزارت ارشاد بر سر وی.او.دی‌ها وارد فاز جدیدی شد
یارکشی برای نظارت بر شبکه نمایش خانگی
حامدِ وکیلی
روایت بحران و بحران روایت (2)
پرونده افزایش مزد هنوز باز مانده است؟
ادعاهای جدید بر سر افزایش حق مسکن کارگری
چالش‌های پیش روی کاندیداها در انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم بررسی شد
انتخابات روی خط اقتصاد
فعالیت مجدد باشگاه های ورزشی بررسی شد
تیغ دو لبه بازگشایی باشگاه‌های ورزشی در وضعیت قرمز!
سه ماه پس از آغاز به کار مجلس، هنوز تکلیف فراکسیون‌های سیاسی حاضر در آن معلوم نیست
فراکسیون اکثریت در هزارتوی جنگ قدرت
افزایش نگرانی درمورد پیک جدید کرونا پس از دهه محرم و تعطیلات آخر هفته
لطفا سفر نروید!
فرمانده سپاه تهران اعلام کرد
اختلاس 80 هزار میلیارد تومان در ۱۰ سال اخیر
عروسک‌گردانی صهیونیستی جریان رسانه‌ای ضدبرجام بررسی شد
آچمز چند جانبه اسرائیل در برابر ایران
ظریف:
به لطف پمپئو معیار حذف و اضافه شدن به لیست تروریستی آمریکا را فهمیدیم
مثلث دفاعی ایران، روسیه و چین شکل می‌گیرد؟
تشکیل ناتوی آسیایی از ایده تا اجرا
