بورس؛ غلبه سبزی بهار بر سرخی تابستان

بازار سرمایه اگرچه در دو ماه گذشته وضعیت راضی کننده برای سرمایه گذاران این بازار نداشته است اما در ماه‌های قبل از آن به اندازه ای رشد داشته که هنوز هم کسانی که بیش از شش ماه در این بازار سرمایه داشته اند، دارای سود است و در واقع کاهش قیمت دو ماه اخیر از سود آنها کم می‌شود.
به گزارش «مردم سالاری آنلاین»، مروری بر روند افزایش قیمت سهام مختلف بورس بر اساس شاخص کل (که نقریبا می‌توان آن را میانگین سوددهی این بازار دانست) نشان دهنده رشد 218 درصدی این بازار در 31 شهریور نسبت به آغاز سال است. شاخص کل بورس در روز پایانی سال   1398،  502  هزار واحد بود که این شاخص از اولین روز کاری در فروردین ماه شروع به رشد کرد و اوضاع به گونه ای پیش رفت که در پایان فروردین ماه شاخص کل بورس عدد 689 هزار واحد را نشان می‌داد. به این ترتیب شاخص کل در فروردین ماه 37 درصد رشد داشت. 
این رشد کم نظیر سرمایه گذاران را به سرمایه گذاری بیشتر در بورس ترغیب کرد و افزایش سرمایه گذاری در این بازار باعث شد که شاخص در اردیبهشت ماه هم همچنان بالا برود. به این ترتیب در حالی که کمتر کسی پیش بینی می‌کرد شاخص کل بورس به یک میلیون واحد نزدیک شد و در روز 31 اردیبهشت، عدد 986 هزار واحد را نشان داد. به این ترتیب سرمایه گذاران در اردیبهشت ماه هم نسبت به ماه قبل 43 درصد سود کردند. در واقع سود دو ماهه بورس به میزان 96 درصد رسید که سود عجیب و فریبنده‌ای بود.ماه خرداد را باید ماه هجوم مردم به سمت بورس دانست. صف‌های ثبت نام در سجام برای دریافت کد بورسی و آغاز معامله در بازار سرمایه نشان از رونق این بازار داشت. با افزایش تقاضا برای سرمایه گذاری طبیعی بود که بورس رشد کم نظیری داشته باشد و رکوردزنی کند ؛ اما اشید کمتر کسی پیش بینی می‌کرد که شاخص کل بورس به رقم یک میلیون و 270 هزار واحد در 31 خرداد برسد. به این ترتیب سرمایه گذاران قدیمی بورس در مجموع فصل بهار، به طور میانگین 152 درصد سود کردند. ادامه این روند در تیرماه، شاخص را در پایان ماه چهارم 1399 به یک میلیون و 916 هزار واحد رساند. 
سود سرمایه‌گذاران در این ماه رشدی بی نظیر داشت، به اندزه‌ای که حتی سرمایه گذارانی که طی یک ماه در بورس بودند هم به طور میانگین 51 درصد سود کردند.تیرماه اما آخرین ماه سودآور بود. پس از آن اگر چه در اولین روزهای مرداد شاخص کل به بالای 2 میلیون واحد هم رسید اما اصلاح آغاز شد و شاخص نوسان سینوسی پیدا کرد اما نسبت کاهش شاخص به افزایش آن بیشتر بود. به این ترتیب در پایان مرداد شاخص به یک میلیون و 757هزار واحد کاهش یافت. به این ترتیب بازار سرمایه در این ماه نه تنها سودی به سرمایه گذاران خود نداد بلکه به طور میانگین 8 درصد از سرمایه‌های مردم کم شد.


این روند در شهریور ماه هم ادامه یافت و علی رغم امیدواری‌های فراوان ، در پایان شهریور، شاخص روی یک میلیون و 595 هزار واحد رسید. به این ترتیب اگرچه سرمایه گذاران در شهریور ماه به طور میانگین 9 درصد ضرر کردند اما می‌توان گفت که بورس در مجموع شش ماه 218 درصد سود داشت.  
آثار سوء هجوم نقدینگی به بورس
یک تحلیلگر اقتصادی با بیان اینکه حرکت نقدینگی در بورس به سمت تولید تورم را کاهش می‌دهد، گفت: نقدینگی خلق شده در بازار سرمایه نه تنها به تولید تزریق نشده بلکه منجر به شکل‌گیری فعالیت‌های سفته‌بازانه و دلالی در بورس شده است زیرا، به دلیل بازدهی بالای این بازار برخی شرکت‌ها از بانک‌ها تسهیلات دریافت می‌کنند تا با آن سهام خرید و فروش کنند.حیدر مستخدمین حسینی در گفت‌وگو با ایسنا درباره دلایل رشد نقدینگی و نقش بازار سرمایه در آن، اظهار کرد: خلق نقدینگی زمانی می‌تواند نقطه ضعفی برای اقتصاد باشد که تامین کسری بودجه از طریق نظام بانکی با خلق اعتبار و نقدینگی همراه باشد. درحالیکه اگر نقدینگی به سمت تولید هدایت و تزریق شود و رشد نقدینگی با رشد تولید برابر باشد، آنگاه موجب افزایش تولید ناخالص داخلی، رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال می‌شود.وی افزود: در صورتی که نقدینگی به تولید تزریق نشود، ما به تفاوت آن بر تورم می‌نشیند و میزان تورم افزایش می‌یابد. به عبارت دیگر، هر چه رشد تولید پایین باشد، رشد نقدینگی برابر با تولید نیست و بر تورم نشسته است که این امر، مرحله بحرانی برای اقتصاد ایجاد می‌کند.این کارشناس اقتصادی ادامه داد: در شرایطی که نقدینگی موجود به سمت تولید هدایت نشده است، دولت تصمیمم می‌گیرد تا در بورس دخالت کند که انگیزه برای خرید و فروش در آن بازار ایجاد کند. وجوه نقدینگی که به سمت بورس رفت، اگر به سمت تولید حرکت می‌کرد قطعا می‌توانست به کاهش تورم کمک کند اما نقدینگی موجود در بازار سرمایه به سفته‌بازی دامن زده است.به گفته مستخدمین حسینی اشخاص حقوقی و شرکت‌ها بخشی از تسهیلات دریافت کرده از بانک‌ها را به دلیل بازدهی بالا وارد بورس و سهام خرید و فروش می‌کنند. دخالت دولت در بورس مکانیزم خودکار آن بازار را بهم می‌زند و منجر می‌شود تا یک روز شاخص بورس بالا و روز دیگر پایین برود.در ادامه این تحلیلگر اقتصادی با بیان اینکه برای کنترل نقدینگی دولت باید سعی کند که کسری بودجه نداشته باشد، گفت: بانک مرکزی نیز نظارت بیشتری بر بانک‌ها در زمینه خلق اعتبار داشته باشد تا خلق اعتبار به سمت سمت تولید برود زیرا، اگر نقدینگی وارد سوداگری شود منجر به افزایش تورم می‌شود. دولت و مجلس باید سعی کنند تا پایه پولی بانک مرکزی افزایش پیدا نکند و با هدف تقویت بورس از صندوق توسعه ملی برداشت نکنند که این امر، پایه پولی بانک مرکزی را افزایش می‌دهد و تورم را بالا می‌برد.وی با تاکید براینکه بورس و حتی بانک‌ها باید مطابق استانداردهای خود عمل کنند و دولت و مجلس نباید دخالتی در آن داشته باشند، تصریح کرد: هدف اصلی بورس تامین منابع مالی است و در این راستا، دولت باید توضیح دهد که امسال برای چه پروژه‌هایی تامین مالی از طریق بازار سرمایه صورت گرفته است درحالیکه وضعیت فعلی سفته بازی و سوداگری در بورس بیانگر این است که نقدینگی بورس وارد تولید نشده است و تنها دست به دست شده است.این کارشناس اقتصادی در پایان سخنانش خاطرنشان کرد که همچنان بنگاه‌های تولیدی در بورس برای تامین مالی باید به بانک‌ها مراجعه کنند درحالیکه بازار سرمایه با این حجم از نقدینگی نتوانسته است برای تولید تامین مالی داشته باشد.