سبز کمرنگ!

سرویس اقتصادی جوان آنلاین: به گزارش «جوان»، از ۲۰ مرداد‌ماه سال جاری که بازار سرمایه مبتلا به ویروس «عدم اعتماد» شد تا به امروز که شاخص کل اوضاع بهتری را نسبت به گذشته سپری کرد، اوضاع بدی بر بورس حکمفرما بود. ریزش ۵۰ تا ۷۰ درصدی اغلب نماد‌ها طی دو ماه گذشته منجر به بی‌اعتمادی مردم به وعده‌های مسئولان شده و صف‌های فروش، حتی در پایین‌ترین قیمت‌ها بازار را آزار می‌داد. روز گذشته، اما بازار با سیگنال‌هایی که از اتفاقات اخیر دریافت کرد، روز خوبی را پشت سر گذاشت از جمله حمایت دولت و مجلس برای حفظ و ارتقای پویایی بورس. با این وجود هنوز مشخص نیست موضوع بازارگردان‌ها و برخی حقوقی‌های بازار چرا مورد توجه سازمان بورس و اوراق بهادار تهران قرار نگرفته است. حقوقی‌هایی که با رشد سهام نماد‌ها در «قله» از بازار خارج شدند و حقیقی‌ها را «نقره‌داغ» کردند و به هیچ الزامی نیز در برابر دستورات قانونی و ساختاری پایبند نیستند، به‌طوری‌که این روز‌ها خبر‌هایی از برخورد‌های قانونی و قضایی با بازارگردان‌های متخلف شنیده می‌شود. وضعیت به‌طوری عجیب شده است که حتی برخی حقوقی‌ها هفته‌هاست یک برگه سهام نیز خرید و فروش نکرده‌اند که این برخلاف دستور اکید دولت و مجلس برای ایفای نقش حقوقی‌ها برای احیای بازار سرمایه است. بی‌جهت نیست که بازار بر معاملات برخی از اشخاص حقوقی حساس شده و خواستار شفاف‌سازی صریح معاملات حقوقی‌هاست، چراکه اگر قرار باشد بورس را با پول اشخاص حقیقی احیا کنند و در مرحله بعد، کد‌های حقوقی و سهامدار عمده در پیک قیمت‌ها سهام خود را عرضه و نقدینگی را خارج کنند، نه تنها بازار آسیب می‌بیند، بلکه حقیقی‌ها نیز با ضرر همراه خواهند شد. از سوی دیگر، ارائه سیگنال‌های متعدد تأمین کسری بودجه سال جاری و تأمین مالی سال آتی از محل انتشار اوراق مالی یا فروش سهام شرکت‌های دولتی از طریق بورس، این شائبه را ایجاد کرده که نقدینگی و نقدشوندگی بازار سهام با تهدید مواجه است که البته با موضع‌گیری‌های متفاوت و برخی اخبار حاشیه‌ای، اوضاع را در ابهام بیشتری فرو برده است.
خروج ۳۵ هزار میلیارد تومان!
به گفته کارشناسان، مشکل اساسی بازار در دوره اخیر عمدتاً مربوط به رشد بخشی از بازار تحت تأثیر اخبار و تبلیغات و عرضه صندوق‌های دولت بوده است. دولت فقط در سه ماهه اخیر بیش از سه برابر بودجه فروش سهام کل سال ۱۳۹۹، یعنی حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان در بورس سهام فروخته و پول خارج کرده است.
فرهنگ حسینی، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با ایسنا با تأکید بر اینکه نقش بازار سرمایه تأمین مالی بنگاه‌هاست، اظهار کرد: نقش سازمان بورس باید در راستای تسهیل آن و تأمین مالی بنگاه‌های اقتصادی از مسیر بازار سرمایه از طریق تسهیل و ترغیب پذیرش شرکت‌ها و افزایش سرمایه و مقررات‌زدایی در انتشار اوراق باشد. از سوی دیگر بازارگردانی فعالیتی مالی و تخصصی و در دنیا فعالیتی سودآور و اقتصادی است که حتی رقابت جدی بین نهاد‌های مالی برای انجام آن وجود دارد و بورس‌ها حمایت‌های گسترده‌ای مانند هزینه‌های کارمزد و هزینه مالی برای آن قائل هستند. وی با تأکید بر اینکه نقدشوندگی اساسی‌ترین اصل بازار‌های مالی در دنیا و ایران است، گفت: ابزار‌های متعددی برای افزایش نقدشوندگی وجود دارد که از جمله آن‌ها حضور معامله‌گران روزانه و کوتاه‌مدت است که می‌کوشند از نوسان‌ها سود کنند. این افراد عملاً بدون هیچ هزینه‌ای نقدشوندگی بازار را افزایش می‌دهند و با حضور فعالانه خود در معاملات از روند‌های شدید مانند کاهش شدید یا افزایش حبابی‌گونه جلوگیری می‌کنند.


چند آمار از بازار
در پایان معاملات دیروز، شاخص کل به عدد یک میلیون و ۵۴۶ هزار و ۱۵۰ واحد رسید. شاخص کل با معیار هم‌وزن هم ۳ هزار و ۱۰۵ واحد رشد کرد و روی رقم ۴۰۰ هزار و ۶۷۹ واحدایستاد. بر اساس معاملات دیروز، بعد از ۱۰ روز معاملاتی ورود ۶۴۶ میلیارد تومان پول حقیقی به بازار را شاهد بودیم. در بخش خرید ۸۷ درصد خرید‌ها توسط حقیقی‌ها و ۱۳ درصد توسط حقوقی‌ها انجام شد. همچنین در بخش فروش ۸۰ درصد فروش‌ها توسط حقیقی‌ها و ۲۰ درصد توسط حقوق‌ها انجام شد.
ارزش بازار هم در بورس تهران به بیش از ۵ میلیون و ۸۱۵ هزار میلیارد تومان رسید. معامله‌گران بیش از ۸/ ۶ میلیارد سهام، حق تقدم و اوراق مالی در قالب ۳/ ۱ میلیون نوبت معامله و به ارزش ۶ هزار و ۹۳۷ میلیارد تومان داد و ستد کردند. اگر ارزش معاملات فرابورس را هم که به ۳ هزار و ۸۴۲ میلیارد تومان رسیده در نظر بگیریم، معامله‌گران دیروز در بورس اوراق و فرابورس بیش از ۱۰ هزار و ۷۷۹ میلیارد تومان داد و ستد کردند. همه شاخص‌های بورس هم رشد کردند، به گونه‌ای که شاخص کل بورس و شاخص قیمت با معیار وزنی ـ ارزشی نسبت به روز چهارشنبه هفته گذشته ۸/ ۲ درصد رشد داشتند. همچنین شاخص کل بورس با معیار هم‌وزن و شاخص قیمت با معیار هم‌وزن هر کدام ۷۸/ ۰ درصد افزایش یافتند. شاخص آزاد شناور ۸ /۲ درصد رشد کرد، شاخص بازار اول بورس ۵ /۳ درصد افزایش یافت و شاخص بازار دوم بورس ۸ /۱ درصد افزایش داشت.
وضعیت شاخص‌ساز‌ها
نماد‌های شاخص‌ساز شامل فولاد مبارکه، ملی مس ایران، پتروشیمی خلیج فارس، معدنی گل‌گهر، هلدینگ نفت و گاز و پتروشیمی تأمین، پالایش نفت اصفهان و سرمایه‌گذاری غدیر به ترتیب بیشترین اثر افزایشی را در شاخص کل بورس داشتند. نماد‌های پربیننده که مورد اقبال معامله‌گران قرار گرفتند امروز شامل بانک ملت، فولاد مبارکه، ایران‌خودرو، پالایش نفت اصفهان، پتروشیمی سرمایه ایرانیان، ملی مس ایران و بانک صادرات بودند. در فرابورس ایران هم بازار رو به رشد به گونه‌ای پیش رفت که شاخص کل در پایان معاملات با افزایش ۲۷۸ واحد به رقم ۱۷ هزار و ۹۵۴ واحد رسید. ارزش بازار اول و دوم فرابورس ایران به بیش از یک میلیون و ۲۰۳ هزار میلیارد تومان رسید. معامله‌گران در فرابورس ایران بیش از ۹/ ۱ میلیارد سهام، حق تقدم و اوراق مالی در قالب ۵۸۸ هزار فقره معامله و به ارزش ۳ هزار و ۸۴۲ میلیارد تومان داد و ستد کردند.
نماد‌های هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه، بیمه پاسارگاد، سرمایه‌گذاری مالی سپهر صادرات، پتروشیمی تندگویان، سنگ آهن گهرزمین و ذوب‌آهن به ترتیب بیشترین اثر تقویتی در شاخص فرابورس را داشتند و صبا تأمین بیشترین اثر کاهشی در شاخص فرابورس را داشت.