روزنامه شرق
1399/08/20
زوج جدید قدرت در واشنگتن
زوج جدید قدرت در واشنگتن در دوران ریاستجمهوری باراک اوباما، تمایل جو بایدن قطع هرگونه همکاری با میچ مککانل، رهبر اکثریت جمهوریخواه سنا، به یکی از دلایل رویکرد افراطی لیبرالها علیه مککانل تبدیل شد. چهار سال از دوران ریاستجمهوری اوباما گذشته و با ورود جو بایدن به کاخ سفید، باز هم رویکرد او در قبال مککانل نقشی تعیینکننده در رابطه کاخ سفید و کنگره خواهد داشت. «جو مانچین»، سناتور دموکرات ایالت ویرجینیا میگوید: «برخی دموکراتها بر این عقیده هستند که جو همیشه در پی یک توافق سیاسی است. من هم با آنها همنظر هستم. این وظیفه جو است که چنین کاری کند. سیاست یعنی همین. اما سؤال این است که در سالهای پایانی دوره اوباما، جو چرا نمیخواست هیچ همکاری سیاسیاي با مککانل داشته باشد؟». مطمئنا بایدن ترجیح میداد چاك شومر، رهبری سنا را در دست داشته باشد تا بتواند بهسرعت نامزدها و برنامههای مدنظر دولت دموکرات اوباما را تأیید کند. این تمایل امروز هم وجود دارد، اما تنها نانسی پلوسی را بر مسند ریاست مجلس نمایندگان میبیند و در سنا همچنان مککانل حرف اول را میزند.با توجه به تلاش همهجانبه مککانل برای مانعتراشی در مسیر اقدامات دولت قبلی دموکرات، تصور اولیه این است که این بار هم مککانل همان رویکرد را در قبال دولت بایدن در پیش خواهد گرفت.
اما واقعیت این است که امروز شرایط نسبت به چهار سال قبل تفاوتهای زیادی کرده است. بایدن توانسته مانع از تداوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ شود. درحالحاضر هرکدام از دو حزب دموکرات و جمهوریخواه 48 کرسی سنا را کسب کردهاند (تعداد کرسیهای دموکراتها با احتساب کامالا هریس به 49 میرسد) و سرنوشت رقابت این دو حزب در سنا هم به نتیجه دور دوم انتخابات سنا در جورجیا گره خورده است. اگر حزب جمهوریخواه نتواند در جورجیا پیروز شود، مککانل هم باید عنوان رهبر اکثریت در سنا را به رقبای دموکرات خود بدهد؛ بنابراین میبینیم که امروز شرایط تغییرات بسیاری با چهار سال قبل کرده است.
شاید مهمتر از همه این است که رابطه جو بایدن و میچ مککانل رابطهای فراتر از رقابت دو رقیب در سنا دارد که طی دههها شکل گرفته است. مککانل تنها جمهوریخواه سنا بود که در مراسم تشییع جنازه پسر بایدن در سال 2015 شرکت کرد و همچنین او در پرونده هانتر بایدن هم برخلاف دیگر جمهوریخواهان، حملاتی نثار دوست قدیمی خود نکرده است. «کریس کونز»، سناتور دموکرات ایالت دلاور میگوید: «آنها سابقه مذاکراتی سرنوشتساز درباره موضوعات مهم و حیاتی دارند. هر دو آنها ساعات و روزهای پرتنشی را در جلسات تأیید نامزدها در کمیته قضائی سنا سپری کردند. با وجود این، تصور میکنم این دو میتوانند حتی در سختترین و پرتنشترین زمانها هم رابطه حرفهای خود را حفظ کنند. این موضوع قبلا بارها ثابت شده است». مککانل و بایدن با وجود اختلافهای بسیار، احتمالا میتوانند زمینههای مشترکی برای همکاری پیدا کنند. مککانل در دوره ترامپ موفق شد به یکی از اهداف دیرینهاش دست یابد و ساختار قضائی را مطابق خواسته خود اصلاح کند. بهزودی و به احتمال بسیار زیاد، مککانل به قدرتمندترین جمهوریخواه واشنگتن تبدیل میشود و باید از اکثریت شکننده جمهوریخواهان در سنا دفاع کند. در آن سو هم بایدن رهسپار کاخ سفید میشود و دستور کار یک لیبرال را در پیش خواهد گرفت. اما بخش درخورتوجهی از تمرکز بایدن بر همکاری با این رقیب جمهوریخواه معطوف میشود. بایدن چندیپیش به حزب جمهوریخواه هشدار داده بود اگر ترامپ در انتخابات شکست بخورد، تفرقه و شکافی درخورتوجه در درون حزب جمهوریخواه ایجاد میشود. ظاهرا این اتفاق رخ داده و هماکنون هم جمهوریخواهان در برابر ادعای ترامپ مبنی بر وقوع تقلب در انتخابات ریاستجمهوری دو دسته شدهاند. بایدن پس از پیروزی در انتخابات به خبرنگاران گفت: «من بهعنوان یک دموکرات در انتخابات حضور داشتم، اما بهعنوان یک رئیسجمهور حکومت خواهم کرد. ریاستجمهوری یک نهاد حزبی نیست».
توافق بر سر چهرههای میانهرو
مقامات دموکرات پیش از این تأیید کرده بودند که جاهطلبیهای قانونی آنها نسبت به یک هفته قبل از انتخابات کاهش یافته، اما آنها امیدوارند بتوانند درباره بسته کمکی مربوط به تبعات ویروس کرونا که مذاکره درباره آن به بنبست رسیده، زیرساختها، آموزش عالی و پهنای باند در مناطق روستایی با جمهوریخواهان به توافق دست یابند. این چالشها باعث میشوند مککانل و بایدن که هر دو سالها در بالاترین ردههای سیاسی و حزبی حضور داشتند، خود را ملزم بدانند که هرچه زودتر همکاری خود را از سر بگیرند؛ حتی اگر لازم باشد این همکاری قبل از انتقال رسمی قدرت از ترامپ به بایدن آغاز شود.
اولین چالش پیشرو، وضعیت کابینه بایدن است. هنوز مشخص نیست که مککانل چه برنامهای برای کابینه بایدن دارد و تا چه میزان میخواهد در مسیر تأیید وزرا سنگاندازی کند؛ اما در یک نکته تردیدی نیست و آن هم اینکه بایدن برای جلوگیری از مخالفت شدید مککانل، نامزدهایی میانهروتر را به سنا معرفی کند. اگر چاک شومر در رأس سنا قرار داشت، بایدن با دست بازتری چهرههای مدنظر خود را روانه سنا میکرد. در شرایط فعلی و با توجه به ترکیب سنا، امید چندانی به تأیید چهرههای چپگرا مانند برنی سندرز و الیزابت وارن وجود ندارد؛ حتی ممکن است این دو در مذاکرات درونحزبی دموکراتها هم نتوانند رأی مثبت درخورتوجهی کسب کنند. جمهوریخواهان هنوز فراموش نکردهاند که در زمان معرفی نامزدهای مدنظر دونالد ترامپ، دموکراتها روند رأیگیری و بررسی صلاحیت آنها را چگونه با مانع و تأخیر روبهرو میکردند. این مسائل احتمال طولانیشدن روند تأیید کابینه بایدن را افزایش میدهد و این موضوع میتواند در شرایط فعلی که ایالات متحده و جهان درگیر همهگیری ویروس کرونا و تبعات اقتصادی ناشی از آن است، چالشآفرین باشد.
آن دسته از سناتورهای حزب جمهوریخواه که میخواهند در سال 2024 برای انتخابات ریاستجمهوری به میدان بیایند، انگیزه بیشتری دارند تا در این روند جنجالآفرینی کنند تا بیش از دیگران در مرکز توجه رسانهها و افکار عمومی قرار گیرند.
«کریس مورفی»، سناتور دموکرات ایالت کانتیکت، به پولیتیکو میگوید: از نظر من میچ مککانل روندی را در پیش میگیرد که بایدن مجبور شود برای هر پست کابینه با سنا مذاکره کند. احتمال زیادی وجود دارد که همین رفتار درباره هر قاضی و هر دادستانی که بایدن میخواهد منصوب کند نیز تکرار شود».
اما مانچین، دیگر سناتور دموکرات، استدلال میکند که در شرایط فعلی «ایالات متحده بیش از این آماده تنش و تقابل حزبی و سیاسی نیست. بایدن و مککانل میتوانند بهطور مؤثر درباره گروهی از نامزدهای غیرایدئولوژیک برای کابینه توافق کنند تا اختلافنظرهای احزاب به جنگ سیاسی دیگری تبدیل نشود». بدون تردید با وجود سابقه دوستی و همکاری چنددههای مککانل و بایدن، همه چیز بین آنها بدون مشکل نیست. بایدن در ماه سپتامبر به دلیل ناتوانی کنگره در تصویب لایحه جدید ویروس کرونا به مککانل انتقاد کرد و هشدار داد که «باید به دوست قدیمیام هشدار دهم که تمام ایالتها با ادامه چنین وضعیتی دچار بحران خواهند شد. مککانل میخواهد تمام ایالتها ورشکسته شوند». در آن سو هم مککانل در ابتدای سال 2020 گفته بود بایدن اطلاعات و مدارک بیشتری در ارتباط با اتهام سوءرفتار جنسیاش با تارا رید، دستیار سابقش منتشر کند.
تعامل بایدن و مککانل و پرهیز آنها از افزایش تنشها میان دموکراتها و جمهوریخواهان، مزیتهای دیگری هم دارد؛ موقعیت جمهوریخواهان در سنا و رهبری مککانل بدون تردید در سال 2022 با چالشهایی جدیتر روبهرو خواهد شد، درحالیکه بایدن میتواند از این فرصت استفاده کرده و با حمایتهای خود، اکثریتی دموکرات را روانه سنا کند. اما دو طرف باید در تعامل با هم، مانع از قدرتگرفتن جریانهای ایدئولوژیک در این دو حزب شوند. چالشهایی مانند دیوان عالی و خدمات بهداشتی و درمانی، مهمترین موضوعاتی است که تندروهای دو حزب دموکرات و جمهوریخواه میتوانند با کارشکنی یا اعمال دیدگاههای افراطی خود باعث شکست توافق و بروز تنشهای بیشتر میان این دو حزب شوند. چاک هگل که بهعنوان وزیر دفاع در دولت اوباما حضور داشته، نسبت به چشمانداز همکاری بایدن و مککانل امیدوار است و میگوید: «بایدن در مقایسه با اوباما با تنشهای کمتری با کنگره تعامل خواهد کرد. او در مقایسه با اوباما شناخت بیشتری از کنگره دارد».
لغو فرامین ترامپ؛ نخستین گام
گزارش شده است که جو بایدن قصد دارد پس از دراختیارگرفتن قدرت در ماه ژانویه، با یک رشته دستورات اجرائی، ضمن لغو برخی اقدامات جنجالی دونالد ترامپ، وضعیت را به حالت قبل بازگرداند؛ ازجمله الحاق دوباره به توافقنامه آبوهوایی پاریس و همچنین عضویت مجدد در سازمان بهداشت جهانی. تاکنون اشارهای به بازگشت آمریکا به توافق هستهای سال ۲۰۱۵ (برجام) با ایران و دیگر قدرتهای جهانی نشده است. گمان میرود دستورات بایدن شامل صدور یک رشته فرمانهای اجرائی خواهد بود؛ دستورهای مکتوبی که رئیسجمهور به سازمانهای دولت فدرال میدهد و نیازمند تصویب کنگره نیست و هدف آنها لغو سیاستهای بحثانگیز دولت ترامپ است. به گزارش رسانههای آمریکایی، بایدن دوباره به توافق اقلیمی پاریس خواهد پیوست، تصمیم دولت ترامپ برای خروج آمریکا از سازمان بهداشت جهانی را لغو خواهد کرد و به مقررات منع سفر شهروندان هفت کشور مسلمان ازجمله ایران پایان خواهد داد. همچنین او سیاست دولت باراک اوباما مبنی بر اعطای موقعیت مهاجرت به مهاجران بدون مدرک را که بهعنوان کودک وارد آمریکا شدهاند، احیا خواهد کرد. این در حالی است که مقابله با همهگیری ویروس کرونا اولویت اصلی دولت جو بایدن است. تیم او با اعلام اولین گامهای دوره انتقال قدرت گفت که تست کرونا در سطح گستردهتری انجام خواهد شد و دولت از مردم خواهد خواست ماسک بزنند. او همچنین بر اقتصاد، مقابله با نژادپرستی و تغییر اقلیم تمرکز خواهد کرد. تمامی اینها در حالی است که ترامپ هنوز شکست را نپذیرفته و پیروزی بایدن هنوز رسمی نیست و همچنان شمارش آرا در ایالات کلیدی ادامه دارد. بااینحال، شبکههای عمده خبری و مؤسسات تحقیقاتی با توجه به وضعیت آرا تا اینجا بایدن را برنده انتخابات قلمداد میکنند. به علاوه جو بایدن و کامالا هریس، معاوناول او، بدون فوت وقت، یک وبسایت و یک حساب توییتر برای دوره انتقال قدرت راه انداختهاند. تیم بایدن وبسایت «دوباره بهتر بسازیم» را هم راه انداخته که شامل نقشههایی برای «اطمینان از انتقال موفق قدرت از تیم کنونی حاضر در کاخ سفید به تیم بایدن-هریس» است. به نوشته این وبسایت، تیم انتقال قدرت بایدن و هریس با «یک تیم مشاوران متنوع و رهبرانی درخور احترام و کارمندانی از بخشهای مختلف» همکاری میکند.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
طبري و كيانوري مدعی بودند ما در حال کمک به نظام هستیم
FATF بازبررسی خواهد شد؟
اميرانتظام من را با كس ديگری اشتباه گرفته است
چالش رئیسجمهور منتخب آمریکا در مسیر ارتباط با تهران
تأمین امنیت در گرو افزایش توان ملی است
تجمع مالباختگان بورس
برگ جدیدی از تخلفات در لواسان
متهم، فغانی جرم، مهاجرت!
سیاسیکاری با کرونا در پارلمان
زوج جدید قدرت در واشنگتن
داستان جنگ قرهباغ
۳ نکته کلیدی برای ایران مقابل بایدن
حل پدیده گرد و غبار با دانش بومی
ترامپ، کشته دست خود
مبارزه علیه فساد با تأمین مالی قضات