کمبود خون

به دلیل ترس از کرونا، مردم کمتر رغبت به دادن خون دارند و همین موضوع مراکز درمانی علی الخصوص بخش جراحی را دچار مشکل کرده است
آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعرا: این روزها علاوه بر شیوع ویروس کرونا خبرهایی مبنی بر کمبود منابع خون در کشور به گوش می‌رسد که این موضوع می‌تواند مشکلات زیادی را برای طیف گسترده‌ای از بیماران ایجاد کند. به نظر می‌رسد افراد به دلیل ترس از بیماری کووید 19 کمتر تمایل به اهدای خون دارند و مانند قبل از اهدای خون استقبال نمی‌کنند و ما شاهد این کمبود در استان‌های زیادی هستیم.
>ذخایر خونی در تهران کاهش یافت
در این راستا چندی پیش، محمدرضا مهدی زاده مدیرکل انتقال خون استان تهران به خبرگزاری دانشجو گفت: « متاسفانه در روز‌های اخیر و با کاهش حضور مردم در مراکز اهدای خون، ذخایر فرآورده‌های خونی برای تامین نیاز بیماران و بیش از ۱۶۰ مرکز درمانی پایتخت در حالت هشدار قرار دارد. از مردم مهربان و نوع دوست می‌خواهم که در این شرایط ویژه و در شروع روز‌های سرد، مسئله اهدای خون و نجات جان بیماران را از ضروریات بدانند و البته مراکز اهدای خون در طول این ماه‌های شیوع کووید۱۹ با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در بالاترین سطح، محل‌هایی مطمئن و سلامت برای مراجعه داوطلبان وفادار اهدای خون بوده اند. »


مدیرکل انتقال خون استان تهران با تاکید بر این که همدلی و همراهی مردم، گره گشای سختی‌ها در همه موقعیت‌های زمانی بوده است، خاطرنشان کرد: « انتظار داریم مردم عزیزمان، در لحظه‌های خروج از خانه به لحاظ انجام کار‌های ضروری، اهدای خون برای نجات جان بیماران را نیزیک ضرورت حیاتی بدانند تا با مشارکت بیشتر و وفادارانه اهداکنندگان خون، این روز‌های سخت را با لبخند امید و نجات بیماران پشت سر بگذاریم. »
بنابراعلام روابط عمومی انتقال خون استان تهران، نیاز روزانه مراکز درمانی استان تهران به فرآورده‌های خونی، حدود ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ واحد خون است که برای تامین آن، نیاز به مشارکت بیشتر و جدی‌تر مردم در مراکز اهدای خون است.
>15 درصد کاهش میزان اهدا‌کننده خون در قزوین
سرپرست انتقال خون استان قزوین نیز اخیرا به برنا گفته است: « در ۶ ماه گذشته ۱۷ هزار و ۵۰ نفر خون اهدا کردند که این میزان نسبت به مدت مشابه پارسال، حدود ۱۵ درصد کاهش یافته است. سهم اهدا‌کنندگان مستمر از این میزان۹ هزار و ۵۵۲ نفر است. همچنین تعداد بانوان اهدا‌کننده خون 1025 نفر است. این میزان نسبت به مشابه پارسال بیش از ۳ درصد افزایش یافته است. اگر میزان مراجعه به همین صورت پیش رود در کمک‌رسانی به بیماران نیازمند به مشکل خواهیم خورد. اهداکنندگان نباید نگران ابتلا به کرونا باشند چرا که اصول بهداشتی در مراکز مربوطه رعایت می‌شود و ویروس کرونا از طریق خون و فرآورده‌های خونی منتقل نمی‌شود. »
بیماران تالاسمی در کرمان به خون احتیاج دارند
در همین حال، در حالی استان کرمان ۱۰ درصد بیماران تالاسمی کشور را در خود جای داده است که بخش قابل توجهی از این بیماران در جنوب کرمان زندگی می‌کنند. از سوی دیگر وجود بیماران ترومایی به خصوص بروز تصادفات رانندگی در استان کرمان نیز بخش قابل توجهی از منابع خونی استان کرمان را به خود جذب می‌کند. با این وجود بیشترین مصرف خون در کرمان مربوط به بیماران تالاسمی است به طوری که ۴۰ درصد از خون موجود در بانک خون کرمان به این افراد تزریق می‌شود و ادامه حیات این افراد به تزریق خون وابسته است و اگر وقفه‌ای در این روند به وجود آید زندگی این بیماران تهدید می‌شود. اما نکته نگران‌کننده در سال جاری کاهش شدید منابع خونی در استان است، دلیل اصلی این امر نیز دغدغه مردم در خصوص اهدا خون در شرایط شیوع کرونا است. هم اکنون نیز کرمان با کمبود شدید منابع خونی در زمینه تمامی گروه‌های خونی به ویژه گروه o منفی و مثبت مواجه شده است.
>مقدار خون دریافتی در فصول سرد سال کاهش پیدا می‌کند
بشیر حاجی بیگی سخنگوی سازمان انتقال خون ایران در خصوص کاهش شدید ذخایر خونی کشور، اظهار کرده است: « همیشه به دلیل تغییرات آب و هوایی کشور مقدار خون دریافتی در فصول سرد سال کاهش پیدا می‌کند، امسال هم با توجه به شرایط خاص حاکم بر کشور این مشکل پررنگ‌تر شده است. مراکز انتقال خون روزانه به طور کامل ضدعفونی می‌شوند به همین دلیل مردم نباید دغدغه ابتلا به کرونا در این مراکز را داشته باشند و همه افراد باید بدانند که بیماری کرونا از طریق مجاری تنفسی و مخاط منتقل می‌شود و هیچ ارتباطی با اهدای خون ندارد. ۱۶ درصد خون اهدایی مردم پایتخت در شهر تهران و ۲۵ درصد از آن در شهرستان‌های استان تهران مصرف می‌شود و در حال حاضر آمار مصرف خون اهدایی در شهر تهران بالاست. »
>مسیر دشوار درخواست و دریافت خون از سازمان
برای آگاهی از سطوح کمبود خون در کشور به سراغ مسئول بانک خون یکی از بیمارستان‌های تهران رفتیم. او به ما گفت: « کمبود خون در بیمارستان‌ها کاملا محسوس است. مشکل اساسی بیمارانی هستند که به صورت دوره‌ای مثلا ماهانه به خون احتیاج دارند. قبلا از سازمان با استفاده از یک فرم برای دریافت خون گروه‌های مختلف درخواست می‌کردیم. الان برای هر مریض بایدیک سی وی سی، درخواست جداگانه و نامه پزشکی جداگانه به سازمان ارائه دهیم تا بتوانیم خون دریافت کنیم. برخی از جراحی‌ها هم به مشکل برخورد کرده‌اند و بعضی از پزشکان معالج در صورت امکان جراحی را عقب می‌اندازند. البته تمام جراحی‌ها احتیاج به خون ندارند و برخی از جراحی‌ها ممکن است به یک تا دو واحد خون احتیاج داشته باشند ولی اصل مسئله بیماران لوسمی (سرطان خون) هستند که حتما احتیاج به خون دارند. »
>سالم‌ترین کار خیر دنیا اهدای خون است
در همین خصوص دکتر حسین کرمان‌پور مدیر روابط عمومی سازمان نظام پزشکی و رئیس بخش اورژانس بیمارستان سینا نیز به آفتاب یزد گفت: « اورژانس‌های فعال که تصادفات و حوادث را پوشش می‌دهند اغلب دچار مشکل کمبود خون هستند زیرا باید به صورت اورژانسی خون را به مریض برسانند. تامین خون کار دولت نیست و تنها باید برای مردمی که تمایل به اهدای خون دارند، شرایط مناسب را فراهم کند. سالم‌ترین کار خیر دنیا همین اهدای خون است زیرا به سلامتی خود فرد هم بسیار کمک می‌کند و مردم باید بدانند که وقتی خون خود را اهدا می‌کنند هم به خود و هم به دیگری کمک می‌کنند. در سوی دیگر افراد تا زمانی که سالم نباشند کسی از آن‌ها خون دریافت نمی‌کند و هیچ کس نباید نگران این باشد که در زمان اهدای خون برای او اتفاقی رخ دهد. »
>مراکز دریافت خون مرکز درمانی حساب نمی‌شوند
او در ادامه تصریح کرد: « من یاد ندارم تا به حال کسی به دلیل اینکه خون اهدا کرده است به اورژانس مراجعه کند. 99 درصد مواقع افراد در لحظه‌ای که خون می‌دهند سالم و سلامت از مرکز خارج می‌شوند. ما امروز با کمبود خون مواجه هستیم یکی از عمده‌ترین دلایل این کمبود، ویروس کرونا است زیرا مردم به دلیل ترس از ابتلا به این بیماری رغبت نمی‌کنند به هیچ مرکز درمانی‌ای مراجعه کنند و این ترس کاملا اشتباه است. مراکز دریافت خون مرکز درمانی حساب نمی‌شوند و مرکز سلامتی هستند که این مراکز همیشه نکات بهداشتی را رعایت می‌کردند و در شرایط شیوع این بیماری بیشتر از قبل پروتکل‌های بهداشتی را رعایت می‌کنند، نوبت دهی تلفنی مناسب دارند و اصولا در مراکز بانک خون رفتار‌ها به گونه‌ای است که باعث ترغیب افراد به این عمل خیرخواهانه می‌شود. از طرف دیگر این کاهش به این دلیل است که افرد دچار بیماری هستند و نمی‌توانند خون اهدا کنند البته در ورودی مراکز انتقال خون علائم افراد چک
می‌شود. »
او در آخر گفت: « برای جبران این کمبود باید افرادی که هیچ علائمی ندارند و قادر هستند خون اهدا کنند به مراکز مراجعه کرده و خون خود را اهدا کنند تا کشور به مشکل دچار نشود و مردمی که نیاز مبرم به خون دارند آسیب نبینند. »