«ابتکار» تاثیر دو تصمیم شرکت بورس تهران بر بازار را بررسی کرد بورس روی موج تصمیم های شتاب زده

کیمیا نجفی
با شروع ریزش شاخص بورس هراس در دل معامله‌گران ریشه دواند و اکنون دیگر اثری از شور و هیجان چند ماه پیش فعالان بازار نیست. در پی ریزش‌های شاخص در بازار سرمایه شرکت بورس تهران تصمیماتی را اتخاذ کرد و اخیرا نیز طی اطلاعیه‌ جدیدی از دو تغییر مهم در معاملات این بازار خبر داد.
اخیرا وضعیت بازار سرمایه به‌گونه‌ای شده است که تصمیم‌گیران مجبور به تغییر سیاست‌ها برای بازگشت ثبات به این بخش از اقتصاد هستند. در این میان کارشناسان سناریوهای متفاوتی را از آینده بازار مطرح می‌کنند. عده‌ای معتقدند بازار نیازمند صبر و حوصله بوده و شاخص قطعا در ماه‌های آتی وضعیت بهتری پیدا می‌کند. از سوی دیگر برخی‌ها بر این باورند که بازار به این زودی‌ها به سمت مثبت باز نمی‌گردد و تا یک ماه آینده روند صعودی را تجربه نخواهد کرد. اما هستند تحلیلگرانی که وضعیت بازار را غیرقابل پیش‌بینی می‌دانند. به گفته آنها اگر هر بازاری قابل پیش‌بینی شود روز پایان آن بازار فرا خواهد رسید و بنابراین نمی‌توان با قطعیت درخصوص آینده بازار سرمایه صحبت کرد. با وجود نظرات متفاوت در خصوص آینده بازار، تحلیل‌ها متفاوت از شرایط موجود و راهکارهای برون‌رفت بازار از بحران فعلی، بازار همچنان در وضعیت نامناسبی به سر می‌برد. البته از ابتدای شروع نوسانات در بازار بورس تصمیمات متفاوتی برای بهبود شرایط، اتخاذ شد اما این تصمیمات نتوانست آنطور که باید و شاید تلاطم بازار را کاهش دهد و بررسی‌ها نشان می‌دهد که ریزش شاخص همچنان ادامه دارد به گونه‌ای که در معاملات روز گذشته بازار سرمایه شاخص کل بورس با ۲۵ هزار و ۳۶۹ واحد کاهش در رقم یک میلیون و ۲۱۵ هزار واحد ایستاد، شاخص کل با معیار هم وزن نیز ۲۷۹۶ واحد کاهش یافت و رقم ۳۶۶ هزار و ۷۸ واحد را ثبت کرد. با توجه به ریزش‌های پی‌‌درپی شاخص، شرکت بورس تهران به منظور کاهش هیجان‌های موجود، اطلاعیه‌ای جدید ابلاغ کرد که براساس آن از روز سه‌شنبه شاهد دو تغییر مهم در معاملات این بازار خواهیم بود. بر اساس این اطلاعیه امکان انجام معاملات روزانه میسر خواهد شد و همه سرمایه‌گذاران می‌توانند روزانه به خرید و فروش بپردازند. پنجم مهرماه سال جاری شرکت بورس اوراق بهادار تهران از تعطیل شدن نوسانگیری در بازار سرمایه خبر داد و اعلام کرد که انجام معامله روز مجاز نیست و بنابراین فروش سهام خریداری شده در همان روز امکان‌پذیر نخواهد بود. اما اکنون در حالی که حدود یک و ماه نیم از ممنوعیت فروش سهام خریداری شده در همان روز می‌گذرد، قرار است ممنوعیت از امروز ٢٠ آبان برداشته شود و معاملات روزانه به روند سابق برگردد. همچنین تغییراتی در پیش‌گشایش بازار نیز اعمال می‌شود که قرار بر این است پیش‌گشایش از ساعت هشت و ۴۵ دقیقه تا هشت و ۵۵ دقیقه باشد و از ساعت هشت و ۵۵ دقیقه تا ساعت ۹ امکان هیچ‌گونه ویرایش و حذفی وجود ندارد. حال با توجه به این شرایط باید دید که تصمیمات اتخاذ‌شده چه تاثیری را بر بازار سرمایه خواهد گذاشت؟ همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه با اشاره تصمیمات اخیر سازمان بورس و تاثیر آن بر بازار به «ابتکار» گفت: اخیرا تصمیماتی برای بهبود روند معاملات اتخاذ شده است اما من گمان نمی‌‌کنم که این تصمیمات بتواند تغییرات اساسی را در بازار به وجود بیاورد. دوره پیش‌گشایش چه 15 دقیقه‌ای باشد و چه نیم ساعته در هر شرایطی یک حالت ثابتی دارد بنابراین تغییرات در این خصوص تاثیر خاصی بر جو بازار نمی‌گذارد. الان مهم‌ترین مشکلی که در روند معاملات داریم، وجود 40 تا 50 نمادی است که در صف فروش و در تله هجمه‌ها قرار دارند و قیمت آنها اصلاح نشده است.
وی افزود: معامله‌گران هنگامی که ابتدای روز روند بازار را بررسی می‌کنند با 40_50 نماد فروش روبه‌رو می‌شوند و این مساله می‌تواند تاثیر بدی را بر روحیه فعالان بگذارد، بنابراین تغییرات در خصوص پیش‌گشایشی نمی‌تواند تاثیری را بر بازار بگذارد.


این کارشناس بازار سرمایه در ادامه صحبت‌هایش به حذف ممنوعیت فروش سهام خریداری شده در همان روز اشاره کرد و گفت: یکی دیگر از تصمیمات گفته شده در خصوص معاملات روزانه است، این مسئله مدتی بود که ممنوع شده بود اما بار دیگر این ممنوعیت لغو شد. من گمان می‌کنم این تصمیم در شرایط فعلی نه تها نمی‌تواند تاثیر مثبتی بر بازار داشته باشد بلکه ممکن است تاثیرات منفی را بر روند معاملات بگذارد. اکنون بازار نیازمند سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت است و اینکه فردی در یک روز سهمی را خریداری کند و بتواند همان سهم را در روز خرید به فروش برساند تاثیری بر کلیات بازار نمی‌گذارد و تنها هیجان را افزایش می‌دهد. متاسفانه اکنون بازار از لحاظ هیجانی در شرایط خوبی نیست و نباید با تصمیماتی این هیجان را بیشتر کنیم.
دارابی با تاکید بر موثر نبود این تصمیم بر بهبود روند معاملات ادامه داد: ممنوعیت این معاملات که از پنجم مهرماه برقرار شد، تصمیم درست‌تری بود بود و امیدوار بودم که این تصمیم در شرایط فعلی ادامه پیدا کند. باید گفت این تصمیم تاثیر بلندمدتی بر بالانس بازار سرمایه ندارد و ما باید به سراغ تصمیماتی برویم که سرمایه‌گذاری بلندمدت و حضور معامله‌گران در بازار را به همراه داشته باشد. من درخصوص این تصمیم احساس خوبی ندارم چراکه معتقدم معاملات روزانه، فرآیندی است که در بازار مثبت باعث مثبت شدن بیش از اندازه می‌شود و در بازار منفی باعث شدت یافتن جو منفی خواهد شد.
این کارشناس اقتصادی در پایان با اشاره به ضرورت حل مشکلات ریشه‌ای در بازار ادامه داد: با توجه به این مسئله انتظار تاثیر خاصی از این دو تصمیم نیست و گمان می‌کنم بازار نیازمند تصمیمات اساسی‌تری است، تصمیماتی در سطح اقتصاد کلان همچون کاهش نرخ بهره، ترک قیمت‌گذاری توسط دولت، شفاف کردن روابط پالایشگاه و وزارت نفت و... مهم‌ترین مسائلی است که باید به آن توجه شود. اگر این مسائل را کنار بگذاریم می‌توانیم شرایط بهتری در بازار سرمایه تجربه کنیم.