خروج از پروتکل الحاقی به نفع ایران خواهد بود؟ تلاش‌های اروپا برای احیای برجام

اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا در بیانیه‌ای که به امضای اعضای ارشد آن رسیده است، خواستار همکاری اروپا با دولت جدید آمریکا برای بازگشت به برجام شد.
به گزارش ایسنا، اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا در بیانیه ای مشترک که به امضای اعضای ارشد آن رسیده است، ضمن اشاره به این که سیاست فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ رئیس جمهور فعلی آمریکا در برابر ایران، شکست خورده است، خواستار همکاری دولت های اروپایی با دولت جو بایدن رئیس جمهوری منتخب آمریکا برای بازگشت به توافق هسته‌ای (برجام) و تقویت آن شد.
به نقل از پایگاه اینترنتی اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا، این اندیشکده در این بیانیه آورده است: انتخاب جو بایدن گشایشی برای تقویت روابط فرااقیانوسی در زمینه‌ مسائل مهم امنیتی از جمله درباره ایران ایجاد می‌کند. دولت‌های اروپایی و اتحادیه اروپا که در طی چهار سال گذشته تلاش زیادی برای حفظ توافق هسته‌ای [برجام] کرده‌اند، اکنون به وضوح از دولت آینده بایدن و ایران می‌خواهند که سریعا به پایبندی کامل نسبت به توافق بازگردند. طرف‌های اروپایی باید به طرزی فعالانه و هماهنگ یک نقش راه با دوام برای حمایت از این اقدام ارائه کنند.
کارزار فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ علیه ایران با تحریم‌هایی بی‌سابقه که تاثیری منفی بر مردم عادی ایران داشت، شکست خورد. ایران در پاسخ به بازگشت تحریم‌ها از سوی آمریکا، فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را افزایش داد و به فاصله گرفتن از تعهدات تحت برجامش ادامه داد. تهران همچنین جایگاه نظامی‌اش را در منطقه تحکیم کرده‌ است. دوران باقی مانده از دولت ترامپ احتمالا با اقداماتی جدید که مخصوصا برای پیچیده کردن بازگشت بایدن به برجام انجام خواهد شد، به آشفتگی می‌گذرد. اخبار اخیر همچنین حاکی از این هستند که خطر گسترش تنش‌های نظامی میان آمریکا و ایران وجود دارد. دولت آتی بایدن با گسترش جدید تنش‌ها مواجه می‌شود.


برای ثبات خاورمیانه مهم است که آمریکا و ایران فورا تنش‌ها را کاهش داده و تعامل دیپلماتیک را درباره طیفی از مسائل احیا کنند. این باید با احیای دوباره توافق هسته‌ای آغاز شود که توافقی مهم در زمینه عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای و حرکتی به سمت گروه گسترده‌تری از مسائل است که به عدم ثبات منطقه دامن می‌زنند و این برای منافع اروپایی‌ها بسیار تعیین‌کننده است. دولت بایدن می‌تواند با حمایت اروپا از اشاره‌های مثبت دولت روحانی که هشت ماه به پایان دوره آن باقی مانده و از هدف اعلام شده بایدن برای بازگشت به برجام و طی کردن مسیر دیپلماسی با ایران استقبال کرده است، به گونه‌ای مثبت بهره‌مند شود.
در راه رسیدن به این هدف، دولت‌های اروپایی و اتحادیه اروپا باید گام‌هایی را که مطرح خواهند شد، در اولویت قرار دهند:
گام اول: انگلیس، آلمان و فرانسه [تروئیکای اروپا] باید در هفته‌های آتی در بیانیه‌ای مشترک از دولت بایدن که تحلیف آن انجام شده است، درخواست کنند که تمایلش برای بازگشت به برجام را رسما اعلام کند و از ایران و آمریکا بخواهند درباره اقداماتی در راستای پایبندی دوباره دوجانبه توافق کرده و سپس توافق را پیش ببرند. دولت‌های اروپایی و اتحادیه اروپا نیز باید به طور همزمان کمک کنگره در واشنگتن را در راستای جلب حمایت برای بازگشت بایدن به برجام شدت ببخشند.
گام دوم: کشورهای تروئیکای اروپا باید تلاش کنند یک جلسه کمیسیون مشترک برجام پیش از 20 ژانویه تشکیل شود. جوزپ بورل مسئول ارشد اتحادیه اروپا و مسئول سیاست خارجی آن باید به عنوان رئیس کمیسیون اعضای فعلی توافق را تشویق کند از دولت بایدن بخواهند به برجام بازگردد و از آمریکا بخواهد بر حمایتش از قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل تاکید کند. کمیسیون مشترک برجام همچنین باید از آمریکا بخواهد در سریع‌ترین زمان ممکن برای تحریم همکاری‌های هسته‌ای غیرنظامی معافیت صادر کند تا بازگردانی فعالیت‌های هسته‌ای ایران به حالت قبل و بازطراحی رآکتور آب سنگین اراک را تسهیل کند.
گام سوم: در بازه زمانی حال حاضر تا 20 ژانویه، تروئیکای اروپا و اتحادیه اروپا باید نشستی در سطح مدیران روسای هیئات سیاسی با ایران داشته باشند تا مسیری مشخص را برای ایران به سمت بازگردانی فعالیت‌های هسته‌ای‌اش به حالت قبل ترسیم کنند. اروپایی‌ها باید به ایران تاکید کنند که این اقدامات از بخش‌های اصلی بازگشت دولت بایدن به برجام خواهد بود. این روند باید شامل بحث‌های مفصل با ایران در زمینه اقدامات فنی برای بازگردانی برنامه‌ هسته‌ای‌اش، طرح واقع‌بینانه لغو تحریم‌ها در دولت بایدن و اقدامات اروپایی‌ها برای حمایت از اقتصاد ایران باشد. تروئیکای اروپا و اتحادیه اروپا باید از کانال‌های دیپلماتیک فعلی با ایران استفاده کنند تا درباره گسترش تنش با ‌آمریکا به ویژه در عراق که خطر زیادی در زمینه‌ تنش‌ها وجود دارد، هشدار دهند. هرگونه گسترش تنش تا تحلیف بایدن می‌تواند تا حد زیادی منجر به پیچیده شدن تلاش‌های دیپلماتیک شود.
گام چهارم: کشورهای اروپایی و اتحادیه اروپا باید در موازات مسیر هسته‌ای، مسیری نقشه راهی دیپلماتیک بای همکاری فرا اقیانوسی در زمینه تنش‌زدایی منطقه‌ای برای دولت بایدن و جامعه سیاسی گسترده‌تر آمریکا داشته باشند. دولت‌های اروپایی باید پیش از تحلیف بایدن تعامل با طرف‌های منطقه به ویژه اسرائیل، عربستان سعودی و امارات متحده عربی را با هدف پیش‌گیری از گسترش تنش پرخطر و ایجاد زمینه روندهای بعدی در راستای تلاش‌های دبیرکل سازمان ملل برای پیش‌برد امنیت منطقه شدت ببخشند. این مستلزم خنثی کردن مخالفت برخی شرکای اروپا در منطقه برای تعامل از سر گرفته شده با ایران و اطمینان بخشی دوباره به آن‌ها است. اروپایی‌ها باید در این راستا شروع به تشدید اقدامات برای برقراری ثبات فراگیر در یمن و عراق کنند.
نشست بعدی کمیسیون مشترک برجام ۲۶ آذر برگزار می‌شود
همچنین اتحادیه اروپا در بیانیه ای جزئیات جلسه بعدی کمیسیون مشترک برجام را اعلام کرد.
به گزارش ایسنا، پایگاه اینترنتی اتحادیه اروپا بیانیه‌ای درباره برگزاری جلسه بعدی کمیسیون مشترک برجام منتشر کرد که در آن آمده است: نشست کمیسیون مشترک برجام در تاریخ ۱۶ دسامبر (۲۶ آذر) در وین برگزار خواهد شد.
بنا بر این بیانیه: جلسه به ریاست هلگا اشمید مدیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا و به نیابت از جوزپ بورل مسئول ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار می‌شود. در این جلسه نمایندگان کشورهای ایران، فرانسه، آلمان، انگلیس، روسیه و چین حضور خواهند داشت.
در ادامه این بیانیه آمده است: شرکت کنندگان در این جلسه درباره اقدامات ادامه‌دار در راستای حفظ برجام و چگونگی اطمینان یافتن از اجرای کامل و موثر توافق از طرف تمامی اعضا از جمله آمادگی برای نشست در سطح وزرا گفت و گو خواهند کرد.
هشدار درباره خروج ایران از برجام: تبدیل به کره شمالی خواهیم شد
همچنین یک کارشناس امور بین‌الملل گفت: برخی از مخالفان برجام که اتفاقا در مجلس نیز حضور دارند، می‌خواهند در کنار اهداف تبلیغاتی خودشان، همان روند تخریبی علیه دولت را ادامه بدهند و بگویند دلواپسی ما از سیاست خارجه دولت بی‌جا نبوده و ترور شهید فخری‌زاده یکی از نتایج همین اقدامات است که البته این موضوعات هیچ ارتباطی با هم ندارند.
علی بیگدلی با اشاره به مصوبه اخیر مجلس برای خروج از پروتکل الحاقی در واکنش به ترور شهید فخری‌زاده، در گفتگو با انتخاب گفت: این اقدام مجلس به هیچ عنوان نمی‌تواند به نفع مصالح و منافع کشور باشد. من فکر می‌کنم که این اقدام مجلس بیشتر یک اقدام عاطفی بود که به ظن خودشان بتوانند جامعه را آرام کنند وگرنه اصلا اقدام درستی و متناسبی با اتفاق تروریستی اخیر نبود. مضاف بر اینکه اساسا این مباحث و مسائل در حوزه اختیارات مجلس نیست که راسا درباره سیاست خارجه تصمیم‌گیری کند و باید درباره این مسائل شورای عالی امنیت ملی و رهبری تصمیم‌گیری کرده و نظر نهایی را بدهند.
با ادعاهای واهی می‌توانند به راحتی علیه ایران اعلان جنگ کنند
این کارشناس سیاست خارجی با بیان اینکه راهی که مجلسی‌ها شروع کرده‌اند عاقبت کارش کره شمالی خواهد بود، تصریح کرد: اگر فرض کنیم که اقدامات مجلس عملیاتی شود و در ادامه ایران از NPT و برجام و پروتکل الحاقی خارج شود، ما نهایتا مورد توجه شورای امنیت قرار می‌گیریم و آنان برای حل این مساله قطعا به ایران تذکراتی خواهند داد که اگر مورد توجه قرار نگیرد، ما در منشور و ذیل قطعنامه‌ها قرار گرفته و درنهایت مشمول تحریم‌ همه کشورها خواهیم بود. این یعنی آنکه بهانه‌ها و مسیرها برای جنگ‌افروزی دشمنان علیه ایران هموار خواهد شد و آنان با ادعاهای واهی می‌توانند به راحتی علیه ایران اعلان جنگ کنند.
مجلس اختیاری ندارد که برای سیاست خارجه خط و ربط ترسیم کند
وی با تاکید بر اینکه مجلس اختیاری ندارد که جلوتر از دولت و رهبری و شورای عالی امنیت ملی برای سیاست خارجه خط و ربط ترسیم کند و تصمیم‌گیری کند، گفت: این اقدام مجلس بیشتر یک اقدام تبلیغاتی در آستانه انتخابات آینده و به نوعی برجسته‌ کردن آقای قالیباف در فضای رقابت‌های 1400 است. آنها می‌خواهند برابر رقبای انتخاباتی خودشان را مطرح کنند وگرنه طرح چنین موضوعاتی که اصلا در اختیار مجلس نیست.
بیگدلی ادامه داد: مجلس نهایتا مانند برجام گذشته می‌تواند اقدامات دولت در مذاکرات هسته‌ای یا اساسا هر اتفاق یا اقدام در حوزه سیاست خارجه را طبق نظر نهادهای تصمیم گیر خارج دولت تایید کند. اینکه حالا مجلس بلافاصله بعد از ترور شهید فخری‌زاده صحبت از خروج از پروتکل الحاقی را مطرح می‌کند، کاملا بی‌اساس و بی‌ارتباط است که برخی از این فرصت می‌خواهند سوءاستفاده کنند.
به گفته وی، برخی از مخالفان برجام که اتفاقا در مجلس نیز حضور دارند، می‌خواهند در کنار اهداف تبلیغاتی خودشان، همان روند تخریبی علیه دولت را ادامه بدهند و بگویند دلواپسی ما از سیاست خارجه دولت بی‌جا نبوده و ترور شهید فخری‌زاده یکی از نتایج همین اقدامات است که البته این موضوعات هیچ ارتباطی با هم ندارند