جنوب در محاصره سیل و سیلاب

زهره افشار - زهره توکلی
گروه ایران زمین
خیابان‌ها و خانه‌های بخش‌های زیادی از بندر امام خمینی در استان خوزستان را آب گرفته است و فاضلاب شهری هم وارد خانه‌ها شده؛ در اهواز و ماهشهر اگرچه آب در نقاط بحرانی تخلیه شده اما با توجه به تداوم بارندگی‌ها در روزهای آینده، این وضعیت می‌تواند ناپایدار باشد. مشکل ساختاری دفع فاضلاب در این شهرها، اشباع شدن زمین از آب و رطوبت در بارندگی‌های اخیر و آسیب دیدن خانه‌ها و ساختارهای شهری می‌تواند بحرانی گسترده‌تر را در بارش‌های آینده رقم بزند. از سوی دیگر در استان بوشهر هم بارندگی شدید در قسمت شمالی استان بویژه شهرهای دیلم و گناوه و نقاط مرکزی، معابر این شهرها را دچار آبگرفتگی کرد. هرچند مسئولان استان می‌گویند با پیش‌بینی‌ها و اقدام بموقع این بحران مدیریت شده است. تصویری که اکنون این خبرها از استان‌های خوزستان و بوشهر شکل داده‌اند، شهرهایی با خیابان‌ها و خانه‌های آب گرفته و مردمی ناراضی است که افزون بر مصایب و مشکلات کرونا باید هزینه‌های بحرانی را متحمل شوند که بخش زیادی از آن قابل پیشگیری و مدیریت بوده است.
نارضایتی مردم


علیرضا تابش رئیس کل بنیاد مسکن افزون بر مسئولیت خود به نمایندگی از محمدرضا نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه روز شنبه به استان خوزستان رفت تا خسارت های سیلزدگان را ارزیابی کند. هیأت دولت هم براساس همین ارزیابی و گزارش استاندار اعتبارات ویژه برای جبران خسارات آسیب دیدگان را ارائه می‌دهد. گزارش اولیه نشان دهنده حجم بالای خسارت ها و آسیب دیدن 8 هزار واحد مسکونی است. مسئولان میدانی اکنون از دولت می‌خواهند میزان کمک بلاعوض و وام معیشتی که ویژه جبران خسارت وارده به لوازم خانگی مردم سیلزده است از روال متعارف بیشتر شود .
 این در حالی است که در جریان بحران آبگرفتگی شهرهای خوزستان ردپای کم کاری و قصور برخی مسئولان خوزستان در حجم بالای خسارت، دیده می‌شود و همین مسأله موجب نارضایتی و خشم مردم سیلزده شده است. آنها خواهان جبران سریع خسارت و عزل برخی مسئولان شده‌اند.
«محسن بیرانوند» فرماندار ماهشهر به «ایران» گفت: شهردار بندرامام خمینی(ره) به‌دلیل قصور از وظایف خود در زمان آبگرفتگی حدود پنج روزه شهر، توسط استاندار از سمت خود تعلیق شد. یکی از مسئولان ارشد استانی هم در گفت‌و‌گو با «ایران» از قصور شهردار منطقه 6 اهواز در جریان آبگرفتگی‌ها خبر می‌دهد. کوی علوی اهواز که آسیب زیادی از این بحران دید در این منطقه قرار دارد.
بندرامام خمینی (سربندر) از توابع شهرستان ماهشهراست که به‌دنبال بارش‌های سیل آسای هفته گذشته خوزستان بیشترین بارش‌ها را داشت و متحمل خسارت سنگین به‌خاطر آبگرفتگی شدید واحدهای مسکونی شده بود.
شهروندان بندر امام خمینی پنجشنبه شب و شنبه صبح با برگزاری تجمع اعتراضی ضمن شعار دادن علیه شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر، خواستار رسیدگی مسئولان به وضعیت این شهر شده بودند. دادستان عمومی و انقلاب بندرامام خمینی نیز با انتشار اطلاعیه‌ای از تشکیل پرونده در زمینه آبگرفتگی این شهر و قصور احتمالی خبرداده است.
خسارت‌ها جبران می‌شوند
«غلامرضا شریعتی» استاندار خوزستان در گفت‌و‌گو با «ایران» با تأکید بر اینکه با تصویب هیأت دولت بزودی پرداخت خسارت مردم بابت آبگرفتگی‌ها آغاز می‌شود، گفت : روز شنبه با حضور رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خسارت‌ها جمع‌بندی شد و قرار شد به هیأت دولت ارائه شود. به‌گفته وی، بررسی‌ها نشان داده در جریان سیل خوزستان در مجموع  حدود 8هزار واحد مسکونی دچار خسارت شده که حدود یکهزار واحد مسکونی نیاز به نوسازی و 7 هزار واحد نیاز به تعمیرات دارند. همچنین با توجه به بررسی ‌های انجام شده باید حدود 8 هزار نفر وام معیشتی بابت خسارت به لوازم خانگی دریافت کنند.
در جریان خسارت‌های ناشی از حوادث غیرمترقبه معمولاً به خسارت دیدگان 5 میلیون تومان کمک بلا عوض و 15 میلیون تومان وام معیشتی برای خسارت به لوازم خانگی پرداخت می‌شود که استاندار خوزستان تأکید کرد با توجه به وضعیت اقتصادی مردم ما پیشنهاد افزایش 50 درصدی سقف این وام و تسهیلات را به هیأت دولت داده‌ایم تا کمک بلاعوض به 7.5 میلیون تومان و وام معیشتی به 22.5 میلیون تومان برسد. وی همچنین در مورد قصور شهردار بندر امام در کنترل سیلاب توضیح داد: ایشان در سال قبل عملکرد خوبی داشتند ولی متأسفانه امسال در انجام لایروبی این بندر تا حدی کوتاهی کرده بود.
وی افزود: البته باید این نکته را توجه داشته باشیم که میزان بارش‌ها در بندر امام و ماهشهر بالای 170 میلیمتر بوده است که حجم بالایی است و متأسفانه 110 میلیمتر آن در یک بازه 4 ساعته بوده است. وی همچنین در خصوص گلایه برخی از مسئولان استان نسبت به هشدار هواشناسی گفت: هواشناسی برای استان خوزستان وضعیت قرمز اعلام کرده بود ولی پیش‌بینی که برای بارش بندر ماهشهر به ما داده بودند در حد 97 میلیمتر بود که به هر جهت با 170 میلیمتر اختلاف فاحش دارد ولی خب اینها همه پیش‌بینی است.
بندر امام متحمل بیشترین خسارت شده است
 در همین حال «عزیزالله مهدیان» معاون بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در حاشیه بازدید از مناطق سیلزده خوزستان به «ایران» گفت: بررسی‌های ما نشان داد، بیشترین حجم خسارت ناشی از سیل اخیر استان خوزستان مربوط به بندرامام و شهر چمران می‌شود. وی افزود: برآوردهای اولیه کارشناسان بنیاد مسکن نشان می‌دهد حدود 20 تا 30 درصد از واحدهای مسکونی بندر امام که دچار آبگرفتگی شده‌اند نیاز به تعمیرات یا نوسازی داشته باشند. به‌گفته وی به‌دنبال وقوع سیلاب در خوزستان بخشی از شهر‌های استان دچار آبگرفتگی شدند و آب به داخل واحدهای مسکونی رفته که از آنجا که بسیاری از این واحدها از نظر فنی و سازه‌ای ضعیف هستند علاوه بر ریزش سطحی دیوار در آینده احتمال نشست این واحدهای مسکونی بسیار زیاد است.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از واحدهای مسکونی آسیب دیده، واحدهایی هستند که از کف خیابان نیز حتی تا 30 سانتیمتر پایین‌تر هستند و با هر بارش ناچیز دچار آبگرفتگی می‌شوند تصریح کرد: این واحدها بسیار آسیب‌پذیر هستند و پیشنهاد ما این است که این واحدها کلاً نوسازی شوند. وی با اشاره به اینکه با تصویب هیأت دولت انتظار می‌رود از هفته آینده پرداخت کمک بلاعوض به سیلزدگان و وام معیشتی برای جبران خسارت ناشی از خرابی لوازم خانگی به سیلزدگان آغاز می‌شود تصریح کرد: ساخت واحدهای مسکونی که نیاز به تخریب و نوسازی داشته باشند نیز با اعطای وام ساخت آغاز خواهد شد.
البته پایه اساسی نوسازی واحدهای خسارت دیده خود مردم هستند که با توجه به مشکلات تورمی و پایین بودن توان اقتصادی مردم پیشنهاد ما افزایش سقف کمک بلاعوض و وام معیشتی است. وی تأکید کرد: در بازدیدی که انجام دادیم وضعیت شهرها عادی بود و بازدید خانه به خانه تعیین خسارت وارده به واحدها توسط 30 تا 40 گروه کارشناسی بنیاد از روز یکشنبه آغاز شده است.
ماهشهر همچنان با مشکل فاضلاب روبه‌رو است
از سوی دیگر «محسن بیرانوند» فرماندار ماهشهر به «ایران» گفت: روز شنبه مشکل همه واحدهایی که دچار آبگرفتگی و پس‌زدگی فاضلاب شده بودند حل شده بود ولی بارشی که در بامداد روز یکشنبه در ماهشهر رخ داد موجب شد بار دیگر در برخی مناطق مانند فاز 4 و منطقه لادن پس زدگی فاضلاب اتفاق بیفتد که با کمک نیروهای آب و فاضلاب استان درصدد رفع مشکل هستیم.
وی تصریح کرد: خسارت‌های واحدهای مسکونی در بندر امام بیشتر مربوط به لوازم خانگی مردم بوده است ضمن اینکه یکشنبه بررسی‌های ما از خسارت وارده به اصناف به پایان رسید و مشخص شد 200 واحد صنفی نیز دچار خسارت بابت اجناس داخل مغازه‌ها شده‌اند. وی با اشاره به تعلیق شهردار بندر امام گفت: اگر شهرداری  قصور نمی‌کرد و وظایف خود را بدرستی انجام می‌داد یقیناً حجم خسارت در این شهر بسیار کاهش می‌یافت.
مسدود شدن راه‌ها و آبگرفتگی برخی خانه‌های شهری و روستایی بوشهر
بارندگی شدید باران از نیمه‌های شب روز شنبه در استان بوشهر آغاز شد اما پیش از شروع بارش‌ها از طریق اداره کل مدیریت بحران استان بوشهر و نیز سازمان هواشناسی به هم استانی‌ها و دستگاه‌های مربوطه برای داشتن آمادگی یا امدادرسانی در زمینه‌های مختلف اطلاع‌رسانی و هشدارهای لازم داده شد.
مدیر بحران استانداری بوشهر در گفت‌و‌گو با «ایران» گفت: بارندگی شدید در استان بیشتر در قسمت شمالی استان بویژه شهرهای دیلم و گناوه و بعد از آن نقاط مرکزی استان بخصوص تعدادی از بخش‌های شهرستان دشتستان اتفاق افتاده که معابر این شهرها را دچار آبگرفتگی کرد. جهانگیر دهقانی افزود: این بارش های شدید محورهایی نظیر محور دیلم به بهبهان و مسیر برازجان- گناوه را به‌دلیل آبگرفتگی مسدود کرد. وی ادامه داد: مسیرهای روستایی به علت بالا آمدن آب دچار آبگرفتگی شدند که بیشتر شامل مسیرهای روستایی شهر دیلم بوده البته در همان روز یکشنبه این آبگرفتگی‌ها فروکش کرد. مدیر بحران استانداری بوشهر اضافه کرد: در شهرستان دشتستان بویژه شهرهای آبپخش، سعدآباد و شبانکاره نیز آبگرفتگی شدید داشتیم. وی اظهار داشت: تعدادی از خانه‌ها نیز هم در روستا و هم در شهر دچار آبگرفتگی شدند که نیروهای امدادی از همان ساعت‌های نخست برای رفع این مشکل به آن مناطق اعزام شدند.
دهقانی تصریح کرد: اکیپ‌های امدادی از دستگاه‌های مختلف نظیر هلال احمر، شهرداری و راهداری، اداره برق و... به نقاطی که بر اثر این بارندگی شدید، دچار مشکل شده بودند اعزام شدند. وی با اشاره به اینکه می‌توان گفت که تقریباً کل خیابان‌ها و معابر بندر گناوه دچار آبگرفتگی شد اظهار داشت: بر اثر این بارندگی شدید، برق در شهرستان گناوه قطع شد که پس‌از تلاش چندساعته اکیپ‌های امدادی از اداره برق و...، برق این شهر وصل شد. مدیر بحران استانداری بوشهر درباره برآورد میزان خسارت‌ها در این استان گفت: هنوز میزان خسارت‌های وارد شده به استان بر اثر بارندگی شدید باران مشخص نیست و پس‌از فروکش کردن باران و زمانی که مسیرهای مسدود شده، باز شدند باید بازدید و بررسی‌های لازم صورت گیرد تا بتوان میزان خسارت را محاسبه و اعلام کرد.
وی در خصوص بارش احتمالی تگرگ در این استان نیز اظهار داشت: بارندگی بیشتر به‌صورت باران شدید بوده و تگرگ بسیار کم، آن هم در نقاط محدود گزارش شده که بیشتر شامل دشتستان و گناوه بوده و بقیه نقاط استان فقط بارش شدید باران بوده است و گزارش خاصی از مقدار زیاد تگرگ در استان نداشته‌ایم. از سوی دیگر سرهنگ رضا دولتشاهی رئیس پلیس راه خوزستان از بسته شدن دو مسیر ارتباطی خوزستان به استان بوشهر در روز یکشنبه به‌دلیل آبگرفتگی و خطرآفرین بودن خبر داد. وی افزود: با بسته شدن جاده هندیجان - دیلم و امیدیه - دیلم شهروندان خوزستانی برای سفرهای ضروری به استان بوشهر از مسیرهای ارتباطی استان کهگیلویه و بویراحمد به بوشهر استفاده کردند.
باران سبب آبگرفتگی معابر در برخی نقاط استان فارس شد
از سوی دیگر مدیر کل مدیریت بحران استانداری فارس گفت: با شدت گرفتن بارش باران در استان طی یکی ۲ ساعت، برخی معابر در نقاط مختلف استان از جمله شیراز دچار آبگرفتگی شد.
به‌گزارش ایرنا رحیم آزادی، افزود: گزارش‌هایی مبنی بر آبگرفتگی معابر و جاری شدن سیل در برخی شهرها از جمله شیراز، کازرون، ممسنی و فیروزآباد دریافت شده که بلافاصله از فرمانداری‌ها و شهرداری‌ها خواسته شده نسبت به باز کردن مسیر حرکت آب و رفع مشکل آبگرفتگی اقدام کنند. وی ادامه داد: تمام نیروها در آماده باش کامل هستند و به محض مشاهده موارد آبگرفتگی یا دریافت گزارش در این زمینه وارد عمل خواهند شد.
آزادی، از شهروندان تقاضا کرد که حتی المقدور از تردد در خیابان‌ها خودداری کنند و اجازه دهند که مأموران شهرداری‌ها و نیروهای امدادی در مناطق نیازمند دریافت خدمات براحتی حضور یابند.
مدیر کل هواشناسی فارس پیشتر اعلام کرده بود که احتمال آبگرفتگی معابر در این استان وجود دارد.

استاندار خوزستان: در جریان سیل خوزستان در مجموع حدود  8هزار واحد مسکونی دچار خسارت شده  که حدود یکهزار واحد مسکونی نیاز به نوسازی و 7 هزار واحد نیاز به تعمیرات دارند همچنین باید حدود 8 هزار نفر وام معیشتی بابت خسارت به لوازم خانگی دریافت کنند . با توجه به وضعیت اقتصادی مردم ما پیشنهاد افزایش 50 درصدی سقف این وام و تسهیلات را به هیأت دولت داده ایم تا کمک بلاعوض به 7.5 میلیون تومان و وام  معیشتی به 22.5 میلیون تومان برسد
بارندگی شدید در استان بوشهر بیشتر در قسمت شمالی استان بویژه شهرهای دیلم و گناوه و بعد از آن نقاط مرکزی استان بخصوص تعدادی از بخش های شهرستان دشتستان اتفاق افتاده که معابر این شهرها را دچار آبگرفتگی کرد