روزنامه شرق
1399/09/19
توزيع عادلانه بودجه
توزيع عادلانه بودجه محمدتقی فاضل‌میبدی از پیامبر اسلام چنین آموخته‌ایم که اگر فریادی از مسلمانی، به خاطر رنجی كه بر او می‌رود، برخاست و دیگر مسلمانان او را فریاد‌رسی نكردند، مسلمان نیستند (من اصبح و لم یهتم بامور المسلمین فلیس بمسلم). سعدی این مفهوم را در شعری زیبا چنین بیان كرده است: تو كز محنت دیگران بی‌غمی / نشاید كه نامت نهند آدمی. ویرانی‌ها و خسارت‌هایی كه از خرابی سیل در چند استان جنوبی كشور در معرض دید مردم قرار گرفت و متأسفانه باعث مرگ برخی هم‌وطنان شد، انسان را در اندوهی جانكاهفرو می‌برد كه چرا دولتمردان این كشور نفت‌خیز و پر‌ثروت نتوانسته‌اند این بلا و عارضه‌ای را كه هر سال بر سر این مردم تكرار میشود، مهار و كنترل كنند؟ پرسش را فراتر ببرم؛ چرا این كشور هر سال، هم هزینه خشك‌سالی می‌دهد و هم هزینه مهار‌نكردن آب‌ها و جاری‌شدن سیلاب‌ها و به‌جا‌ماندن خرابی‌ها و احیانا مرگ‌و‌میر انسان‌ها و دام‌ها و فرسایش خاك‌ها را. ریشه این قصور‌ها و تقصیرها را در كجا باید جست؟ آیا كوتاهی مسئولان محلی و استانی باعث این مسائل و مصائب است؟ آیا این نارسایی‌ها و نابسامانی‌ها از بی‌توجهی مركز و دولت و در یك كلام از كل حاكمیت شكل می‌گیرد؟ به‌هرحال جواب هر‌چه باشد، تا كی این مردم باید تاوان این كوتاهی‌ها و كم‌كاری‌ها را پس دهند؟ سیل سال گذشته استان گلستان برای دولتمردان عبرت نبود و تجربه كافی دربر نداشت؟ حقیر با اینكه تخصصی در این امور ندارد، بر این باور است ریشه این مشكلات شاید به دو چیز برگردد؛ یكی فقدان عقلانیت در برخی مدیریت‌ها و دیگری، احتمالا كمبود بودجه از سوی دولت برای این‌گونه موارد. از آنجا كه لایحه بودجه شفاف شده و در شبكه‌های خبری می‌چرخد، به ذهن می‌رسد این‌گونه تقسیم‌بندی بودجه در حل و كاهش این نارسایی‌ها بی‌ثمر نباشد. كاش كسانی كه لایحه بودجه را می‌بندند، هر سال پیش از آن نگاهی به سخنان امام علی(ع) در نهج‌البلاغه می‌انداختند تا نسبت به بیت‌المال و توزیع عادلانه آن حساسیت بیشتری از خود نشان می‌دانند. با یك نگاه چند درصد این بودجه در جهت كاهش رنج‌های مردم و خرج زیرساخت‌ها و زدودن آفات و حفظ خاك‌ها و دفع آفات در این كشور هزینه میشود؟ اجازه می‌خواهم نسبت به حوزه‌ای كه در حاشیه آن هستم، یعنی حوزه فرهنگ، اشارتی داشته باشم. دقیقا نمی‌دانم چه مقدار از بودجه موجود به نهادهای فرهنگی و حوزوی و مؤسسات دینی و رسانه‌ای در هر سال اختصاص پیدا می‌كند یا بودجه برخی شركت‌ها و مراكز دیگر تا چه مقدار به‌طور عادلانه افزایش می‌یابد و هر سال چند درصد اضافه میشود، ولی افزایش بودجه برخی اسامی و مراكزی كه در لایحه بودجه آمده، به نظر می‌رسد چندان ضرورتی ندارد یا می‌توان آن را تقلیل داد و در استان‌های آسیب‌پذیر و آفت‌زا هزینه كرد تا شاهد این ویرانی‌ها و نگرانی‌ها از سوی مردم مظلوم نباشیم.
از چیزهایی كه دولت‌ها را از پا درآورده است، تقسیم ناعادلانه اموال عمومی است. علامه طباطبایی می‌گوید: اموال عمومی برای پرکردن فاصله میان فقیر و غنی است تا سرمایه‌ها صرفا در میان سرمایه‌داران گردش نکند (ذیل آیه 7 سوره حشر). ما هر سال شاهد گردش‌های نا‌بجا در اموال عمومی تحت عنوان اختلاس و سوء‌استفاده از بیت‌المال هستیم. هرازگاهی این پرونده‌ها در قوه قضائیه گشوده میشود. شاید یكی از عوامل پیدایش این اختلاس‌ها یا فسادهای مالی، توزیع ناعادلانه و نادرست بودجه است. طبیعی است به فرموده حضرت علی(ع) هر جا ثروتی انباشته شد، در كنار آن جیب‌هایی خالی شده است (ما رایت نعمة موفورة الا والی جنبها حق مضیع). در پایان این نوشته تقاضایی از مراجع محترم عظام و استادان بزرگوار حوزه‌ها دارم. اگر صلاح بدانند دستور دهند تا بودجه‌هایی كه مربوط به حوزه‌ها (جز مواردی كه مربوط به درمان طلاب است) در لایحه بودجه آمده، تقلیل یابد یا در حد امكان قطع شود تا اولا برای حوزه‌ها تبلیغات سوء نیافریند و ثانیا اتكای حوزه‌ها به مردم كاهش نیابد. بسیاری به اشتباه بر این باورند كه حوزه‌ها تمام هزینه خود را از دولت می‌گیرند و تمام طلاب حقوق‌بگیر دولت هستند و دیگر نیازی به پرداخت وجوهات نیست. در این چند روز نیز شاهد تبلیغات زیادی از این جهت در رسانه‌ها و شبكه‌های اجتماعی علیه این موضوع بوده‌ایم. بنابراین صلاح در این است كه نهادهای متعلق به حوزه هیچ‌گونه تعلق مالی به دولت نداشته باشند و رسما اعلام کنند این بودجه‌ها در استان‌های آسیب‌پذیر و شهرهایی كه هر سال در معرض سیل قرار دارند و حرث و نسلشان نابود میشود، هزینه شود.
سایر اخبار این روزنامه
پشت پيچ تندتورم
۲ روایت از اختلاف مکی و مصدق
۴گام مدني در حمايت از آزارديدگان
تأیید حکم اعدام زم
تنور برجام دوباره گرم میشود؟
رتبه اول شهرداری در رشوه و پارتی‌بازی
نظام سیاسی ما ناشی از انتخاب و اراده عمومی است
پوست خربزه جبهه ایستادگی زیر پای آقا محسن
غیرت برابر ثروت مأموریت تکراری پرسپولیس!
معتمد بايدن در رأس پنتاگون
توزيع عادلانه بودجه
نظرات قابل‌تأمل دانشجویان درباره اقتصاد ایران
سخت‌تر‌شدن جبران عقب‌ماندگی‌های ایران
فارسی هفتم تلخ است
