روزنامه مردم سالاری
1399/09/20
نباید از مذاکره ترسی داشته باشیم
دبیرکل حزب مردم سالاری با تأکید بر اینکه نباید از مذاکره ترسی داشته باشیم، گفت: مذاکره غیر از بحث برجام و غیر از رفع تحریم‌ها است. مذاکره در موضوعات مختلفی که ممکن است پیش بیاید. فرض بفرمایید که آنها بر سر بعضی مسائل مثل حقوق بشر، نفوذ منطقه‌ای ما، بحث‌های موشکی و خیلی از مسائل حرف دارند. ما هم در خیلی مسائل آنها حرف داریم. مثلا به آنها چه مربوط است که در منطقه خلیج فارس و کشورهای اسلامی دخالت کنند؟! به آنها چه مربوط است که این جوری بخواهند از رژیم صهیونیستی حمایت کنند؟! یعنی ما هم خیلی حرف داریم. اینها بحث‌های دیگری است که شاید در رابطه با آنها مذاکره کنیم.مشروح گفت و گوی خبرنگار جماران با مصطفی کواکبیان را در ادامه می‌خوانید:
با توجه به اینکه شما در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس حضور داشته اید، اولین سؤالم را در خصوص وضعیت سیاسی کشور بعد از انتخابات آمریکا می‌پرسم. با توجه به تغییر و تحولاتی که در آمریکا صورت گرفته، پیش بینی شما از جناح بندی‌های سیاسی داخل ایران چیست؟ به خصوص که انتخابات 1400 را هم پیش روی داریم.
در آخرین توئیتی که آقای ترامپ زده تقریبا شکست را پذیرفته ولی گفته اقدامات حقوقی را ادامه خواهم داد اما به خاطر مصالح ایالات متحده من کاخ سفید را تحویل می‌دهم. لذا دغدغه ای که بین خودشان وجود داشته حل است و من فکر می‌کنم همان 11 دی ماه، یعنی اول ژانویه، مراسم تحلیف به موقع انجام شود؛ مگر اینکه به خاطر اقدامات حقوقی دیوان عالی بخواهد نظر دیگری بدهد. ولی ظاهر قضیه این است که به صورت کاملا مسالمت آمیز انتقال قدرت در آنجا دارد صورت می‌گیرد و در همان مراسم تحلیف آقای بایدن به کاخ سفید می‌رود.
لذا سه دیدگاه در مقابل آمدن بایدن مطرح هست. یک دیدگاه خیلی ذوق زده، عجول و شتاب زده که تمام معادلات اقتصادی جمهوری اسلامی با این کار به هم می‌خورد و همه چیز درست میشود. این دیدگاه منطقی نیست؛ ما خیلی بحث‌ها داریم که باید انجام شود و این طور نیست که ما بگوییم قرار است با آمدن بایدن یک شبه تمام شاخص‌های اقتصاد ما متحول شود و حل شدن همه تنگناهای معیشتی مردم رقم می‌خورد. یکی هم دیدگاه افراطیون تند هست که می‌گویند اساسا ما کاری کنیم که هیچ اتفاقی هم نیفتد. یعنی معتقدند که «سگ زرد برادر شغال است» و لذا ما نه تنها از شکست ترامپ خوشحال نیستیم بلکه نگران هستیم که دست‌های چدنی از آستین‌های مخملی بیرون بیاید و این بحث‌ها را می‌کنند و البته بروز هم می‌دهند.
بعضی‌ها می‌گویند اگر بایدن بیاید و تحریم‌ها هم برداشته شود، اصلاح طلبان به نام خودشان تمام می‌کنند؛ بنابر این ما نباید خیلی از روی کار آمدن بایدن استقبال کنیم. یعنی درست 180 درجه نقطه مقابل گروه اول که خیلی شتاب زده خوشحالی می‌کنند، اینها هم از آن طرف بام افتاده اند. البته متأسفانه اینها یک مقدار تفکر جناح بندی را هم دارند. واقعا قبل از اینکه بگوییم اصلاح طلبان می‌خواهند در انتخابات 1400 پیروز شوند و یا اصولگرایان، باید ببینیم سر کدام قبر داریم فاتحه می‌خوانیم. آیا واقعا مردم پای صندوق‌های رأی می‌آیند؟ بعدا بحث کنیم.
من واقعا معتقدم اگر آمدن بایدن مشوقی برای حضور گسترده تر مردم در انتخابات باشد، ما باید استقبال کنیم و اصلاح طلب و اصولگرا این وسط مهم نیست و مهم این است که اگر تحول و تشویقی شود و مردم پای صندوق‌ها بیایند ما باید خوشحال شویم و استقبال کنیم.
دیدگاه سوم همین است. یعنی دیدگاه سوم این است که ما از روی کار آمدن بایدن فرصت بسازیم برای سه چهار مطلب اساسی که داریم. یکی اینکه همه جوری که آقای ظریف هم گفت و بحث‌های حقوقی بین المللی هم معتقد هستند، بایدن با سه چهار فرمان می‌تواند کل تحریم‌های یک جانبه، ظالمانه و حداکثری علیه ایران را بردارد. این خیلی خوب است. بعضی‌ها می‌گویند قسم می‌خوریم که مخالف برداشته شدن تحریم نیستیم؛ خب بیایید کمک کنید که برداشته شود.
اتفاقا برجام موضوع بعدی است. یعنی موضوع اول و اساسی ما رفع تحریم‌ها و برجام موضوع بعدی است. تیمی هم که آقای بایدن به عنوان مشاور امنیت ملی و وزیر خارجه می‌خواهد معرفی کند در مذاکرات برجام هم فعال بوده‌اند. وزیر خارجه پیشنهادی قائم مقام آقای جان کری بود. اگر اینها هستند که ما می‌گوییم اصلا در مورد مفاد برجام بحثی نداریم. البته ما یک سری تعهدات برجامی را کاهش داده ایم و سر جای خودمان بر می‌گردیم و آنها هم به خاطر بحثی که با خروج ترامپ از برجام برای ما پیش آورده اند و خسارت عدیده ای که خودشان می‌گویند 75 میلیارد دلار بر اثر این بوده که نگذاشته ایم ایران نفت بفروشد، باید روی اینها بحث بشود.
یعنی تنها موضوعی که ما بعد از بازگشت آمریکایی‌ها به برجام داریم، یکی این است که به نقطه سر خط تعهدات برجامی خودمان برگردیم و نقطه مقابل هم خسارت‌هایی است که به خاطر تحریم‌های یک جانبه و فشارها دیده‌ایم و باید در مورد آن هم بحث کنیم. یعنی اگر آنها مدعی شوند که شما باید تعهداتتان را انجام بدهید، بلافاصله ما هم می‌گوییم شما هم آن خسارت‌ها را پرداخت کنید.
نکته سوم بحث مذاکره است. مذاکره غیر از بحث برجام و غیر از رفع تحریم‌ها است. مذاکره در موضوعات مختلفی که ممکن است پیش بیاید. فرض بفرمایید که آنها بر سر بعضی مسائل مثل حقوق بشر، نفوذ منطقه‌ای ما، بحث‌های موشکی و خیلی از مسائل حرف دارند. ما هم در خیلی مسائل آنها حرف داریم. مثلا به آنها چه مربوط است که در منطقه خلیج فارس و کشورهای اسلامی دخالت کنند؟! به آنها چه مربوط است که این جوری بخواهند از رژیم صهیونیستی حمایت کنند؟! یعنی ما هم خیلی حرف داریم. اینها بحث‌های دیگری است که شاید در رابطه با آنها مذاکره کنیم. البته داستان مذاکره برای برجام و رفع تحریم‌ها جدا است. این مذاکره بر سر سایر مسائل است. به صورت دو واحد سیاسی مستقل روبروی هم می‌نشینیم و ممکن است آنها چیزهایی روی میز بیاورند و ما هم چیزهایی روی میز بیاوریم. ما اصلا نباید از این مذاکره هم ترسی داشته باشیم. چون ما از موضع قدرت، حکمت، عزت و مصلحت می‌خواهیم بحث خودمان را پیش ببریم.
نکته چهارم که من خیلی بیشتر از آن سه نکته تأکید دارم این است که ما کاری کنیم که اولویت اول سیاست خارجی آمریکا واقع نشویم. الان من شنیده‌ام آقای نتانیاهو مخفیانه به عربستان سعودی رفته و در منطقه‌ای نشسته و با بن سلمان صحبت کرده است. من در مصاحبه‌ای هم گفتم الان مهمترین بحث آنها این است که اگر بایدن بیاید در آینده منطقه اینها می‌خواهند چه نقشی داشته باشند و رژیم آل سعود به جای اینکه به کشورهای اسلامی پناه بیاورد دارد به امثال اسرائیل غاصب پناه می‌آورد که مثلا کارهای خودش را پیش ببرد.
مهمترین بحث آنها هم احیاء برجام است. یعنی اینها معتقدند برجام تمام شده و حتی آقای نتانیاهو فتوا هم داده بود که بازگشت به برجام برای آمریکا حرام است. یعنی همه منتظر این فتوا بودند. من معتقدم اینها واقعا از احیاء برجام و وضعیت خودشان با بایدن نگرانی دارند. اینها با ترامپ بسته بودند و مثلث بن سلمان، ترامپ و نتانیاهو را شکل داده بودند. الان این مثلث چطور می‌خواهد کارش را ادامه بدهد. مخصوصا که اگر گفته شود اصلا نگاه بایدن به بن سلمان نیست و بن نایف و دیگران است.
منظور من در این نکته این است که تمام تلاش اینها این است که الان جمهوری اسلامی را به عنوان خطر اول منطقه جلوه بدهند و یک نوع ایران هراسی را ایجاد کنند تا آقای بایدن همان مسیری را برود که ترامپ رفته است؛ ما باید این را خنثی کنیم. عادل الجبیر چهار سال پیش سه هفته به واشنگتن رفت و آنجا اطراق کرد تا پنج دقیقه بتواند با ترامپ ملاقات کند و همین حرف‌ها را به او بزند که خطر آمریکا چیست و برجام چیست و او را بترساند. البته قول‌های مالی و وضعیت قراردادهای میلیاردی هم دادند.
الآن آمریکا حداقل 10 مسأله دارد. آمریکا از عهدنامه پاریس خارج شده است و برای یک کشور ننگ است؛ بایدن می‌خواهد این را جبران کند. خود موضوع جرج فلوید و بحث نژادپرستی چه بلوایی در داخل آمریکا ایجاد کرده؟ موضوعی است که باید پیگیری کنند. در موضوع کرونا، روزانه 130 هزار نفر مبتلای جدید دارند و بالأخره مسأله مهمی است. کاهش شاخص‌های اقتصادی مردم در بحث کرونا را هم باید پیگیری کنند. بحث‌های رقابت اقتصادی بسیار گسترده و در حد جنگ اقتصادی با چین را هم دارند پیش می‌برند و یا رقابت امنیتی که با روسیه دارند.
من می‌خواهم بگویم چرا جمهوری اسلامی اولویت اول سیاست خارجی آمریکا باشد؟ ما به بایدن بگوییم «ما را به خیر تو امید نیست؛ شر مرسان». به کار خودتان برسید و ما هم بتوانیم کارهای خودمان را انجام بدهیم. اما متأسفانه بعضی‌ها خیلی به این وضعیت مایل نیستند و اینکه ما هر لحظه بخواهیم بحث و درگیری و مرافعه داشته باشیم.
آخرین نکته هم این است که من معتقدم روی کار آمدن بایدن واقعا می‌تواند برای حفظ منافع ملی ما هم در سطح منطقه و دنیا و هم در سطح داخل کشور یک فرصت باشد. به شرط اینکه یک پالسی از دیپلماسی ما برخاسته شود. یعنی این جوری نباشد که بگویند در درون خودشان کلی اختلافات دارند و پس ما از این اخلافات استفاده کنیم و روی این بحث اختلافی ما انگشت بگذارند. من معتقدم که مثلا اگر مجلس ما می‌خواهد طرح‌های در سیاست خارجی داشته باشد، حتما باید با شورای عالی امنیت ملی هماهنگی داشته باشند و قاعده هم این است.
اصل 176 قانون اساسی می‌گوید بحث‌های راهبردی نظامی، انتظامی، امنیتی و خارجی باید با شورای عالی امنیت ملی هماهنگ شود. اگر بخواهد ناهماهنگی باشد و حرف‌های مختلفی از سیاست خارجی ما بیرون برود، می‌گویند ما نمی‌دانیم باید چه کار کنیم؛ شما اختلاف دارید.
لذا علاوه بر اینکه من می‌گویم نباید اولویت اول سیاست خارجی شویم، در اینجا هم می‌گویم هر دعوایی که در داخل داریم، بر سر انتخابات و یا مسائل دیگر است، با هم بحث می‌کنیم اما در سیاست خارجی باید موضع منسجم، واحد و یکپارچه ای داشته باشیم که ترکش‌های مربوط به بحث‌های دیگران دامن ما را نگیرد.
اشاره کردید به اینکه مذاکره بر سر مسائل دیگر هم مانعی ندارد. بحثی که مخالفین این نظر شما دارند این است که می‌گویند اگر پیش شرط مذاکره در مورد برجام و تحریم‌هایی که ترامپ وضع کرده همین مذاکره بر سر مسائل ثانویه باشد، آیا باز هم باید مذاکره کرد و یا در برابرشان ایستاد؟
بحث رفع تحریم‌ها را که خود بایدن گفته است. بازگشت به برجام را هم خودش وعده داده است. مذاکره ای ندارد؛ نهایت این است که نمی‌خواهد به این وعده‌ها عمل کند. لذا هیچ پیش شرطی هم برای رفع تحریم‌ها نداریم و رفع تحریم‌ها باید انجام شود. مگر اینکه بایدن هم بخواهد همان روش ترامپ را پیش بگیرد. یعنی لابی صهیونیستی و فروشندگان سلاح به کشورهای حاشیه خلیج فارس روی او تأثیر بگذارد و کشورهای مرتجع منطقه فشار بیاورند و سیاستشان عوض شود.
در غیر این صورت ما شرطی نداریم برای اینکه رفع تحریم‌ها انجام شود و چون اعلام کرده اند، باید انجام بدهند. مذاکره می‌کنیم؛ اما مذاکره ای که در رابطه با رفع تحریم‌ها بخواهیم شرط پذیر شویم، نداریم. در رابطه با برجام و کاهش تعهداتی که ما داشته ایم و خسارت‌هایی که آنها زده اند مذاکره می‌کنیم. اما این دو موضوع برجام و رفع تحریم‌ها نمی‌تواند پیش شرط داشته باشد. در مذاکره بر سر مسائل دیگر نیز بدون هیچ پیش شرطی می‌توانیم صحبت کنیم.
در خصوص عربستان هم، اخیرا رئیس جمهور اسبق کشورمان آقای احمدی نژاد گفته من با سران عربستان نامه نگاری کرده ام و باید چرخش نگاهی به سمت ایجاد روابط با عربستان داشته باشیم. برآورد شما چیست؟ جمهوری اسلامی ایران این مسیری که چند سال پر تنش است را با عربستان چطور باید ادامه بدهد؟
آقای احمدی نژاد خیلی حرف‌ها می‌زند و بیشتر می‌خواهد دیده شود. بحث دارویی که در داخل کشور تست کرده‌اند و پول گرفته‌ایم برای اینکه این تست‌ها را انجام بدهیم هم باید مدرک بخواهیم. من دیدم قوه قضائیه می‌گوید باید بررسی کنیم و ان شاء الله دقیق بررسی کنند. واقعا اگر کسی پول گرفته که دارو را روی مردم ایران تست کند حتما باید مؤاخذه شود و اگر سندی نبود گوینده این حرف را حتما باید مؤاخذه کنند. لذا خیلی نباید به صحبت‌های آقای احمدی نژاد توجه کرد.
ولی در کل اعتقاد بنده این است که مگر ما می‌خواهیم روابطمان با عربستان بد باشد؟! یک مسئول در جمهوری اسلامی نام ببرید که اقدامی علیه عربستان مرتکب شده باشد. البته یک زمانی بعضی نگاه‌هایی که می‌گفتند به نوعی با آقای قالیباف ارتباط داشته اند سفارت عربستان را گرفتند و خیلی هم برای ما بد شد. ولی بعدش در رابطه با کل کشورهای حاشیه خلیج فارس ما دنبال روابط همراه با خشونت نبوده‌ایم.
موضوع بحرین یک موضوع خاص بوده و امارات یک موضوع خاص است و خودشان هم رفته‌اند با رژیم صهیونیستی رابطه برقرار کرده اند. ما به این دو کشور گفتیم حواستان جمع باشد و از این کار پشیمان می‌شوید. ولی در رابطه با عربستان ما اقدامی نکرده‌ایم و آنها بیشتر علیه ما حرف زده‌اند، اقدام کرده‌اند و جلسه گرفته‌اند. لذا سیاست راهبردی جمهوری اسلامی واقعا همکاری با کشورهای حاشیه خلیج فارس و به خصوص عربستان و بنای ما همکاری است.
اینکه بگوییم تغییر نگاه بدهیم، اساسا نگاه ما ایجاد خصومت نبوده که تغییر بدهیم. ما هنوز هم معتقدیم که اگر عربستان بخواهد ما همواره دست دوستی به سمتش دراز کرده ایم و می‌خواهیم که روابطمان خوب باشد. اما آنها به خصوص بعد از روی کار آمدن بن سلمان یک حالت خصومت آمیز با ما رفتار کرده‌اند و واقعا هم خودشان را به عنوان برادر بزرگتر کشورهای منطقه می‌دانند و فکر می‌کنند که ایران خیلی قدرت پیدا کرده و دیگر آن حالت برادر بزرگتر آنها نشان داده نمی‌شود و دارند بحث می‌کنند. در قضیه یمن واقعا عربستان خودش را گرفتار کرده است. ما حتی قبلا پیشنهاد داده ایم که حاضر هستیم موضوع یمن حل شود؛ ولی به شرط اینکه خود عربستان بخواهد. در موضوع عراق، سوریه، لبنان، بحث‌های نفتی، مسائل مربوط به روابط اقتصادی و امثال اینها همه برنامه‌های ما مشخص است و هیچ ایجاد خصومت با عربستان نیست؛ به شرط اینکه خودشان بخواهند.
سایر اخبار این روزنامه
مهلت ثبت نام فراخوان جذب هیات علمی وزارت بهداشت تمدید شد
باند تبهكار استانبول و یک استمداد
توجه به اشتغال دانش‌آموختگان
نباید از مذاکره ترسی داشته باشیم
وداع با رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
برنامه بایدن برای بازبینی گسترده در تحریم‌های آمریکا
دردسرهای جهانی توزیع واکسن کرونا
نباید از مذاکره ترسی داشته باشیم
آب و گاز مجانی برای ۳۰ درصد مردم از اول دی ماه
در سریعترین زمان ممکن واکسن کرونای مورد نیاز کشور تامین میشود
پل ساختن از مرزها یک اولویت است
