روزنامه وطن امروز
1399/09/22
چالش‌های صنعت قطعه‌سازی
گروه اقتصادی: قدرت اقتصادی به عنوان یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های قدرت یک کشور، بیش از هر عاملی به میزان تولید آن کشور بستگی دارد. تولید با فراهم کردن مزایایی چون اشتغال‌زایی، کاهش نرخ بیکاری، افزایش درآمد‌های ناشی از مالیات، کاهش وابستگی ارزی به کشورهای بیگانه و تقویت پول ملی، موثرترین عامل رشد اقتصاد یک کشور به حساب می‌آید. این عامل از چنان اهمیتی برخوردار است که رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها بر لزوم تقویت تولید و حمایت از آن تاکید کرده‌اند. ایشان در دیدار اخیرشان با رؤسای ۳ قوه و دیگر اعضای شورای عالی هماهنگی اقتصادی، جهش تولید را یکی از 4 محور لازم برای تقویت اقتصاد کشور دانستند و «افزایش تولید خودرو با اتکا به ظرفیت قطعه‌سازان داخلی» را به عنوان یکی از ظرفیت‌های موجود کشور برای تحقق هدف جهش تولید عنوان کردند. همان‌طور که در سخنان رهبر حکیم انقلاب اسلامی هم به آن اشاره شد، صنعت قطعه‌سازی یکی از صنایعی است که با سهم 3/3 درصدی از تولید ناخالص داخلی و سهم ۱۲ درصدی در اشتغال‌زایی، براحتی می‌تواند در صورت برطرف شدن چالش‌های پیش روی آن نظیر کمبود نقدینگی، مشکل در تامین مواد اولیه و...، نقش پررنگی را در تحقق هدف جهش تولید ایفا کند. «وطن امروز» به همین منظور و با هدف بررسی فرصت‌ها و چالش‌های صنعت قطعه‌سازی با «احمد مختار»، مدیرعامل یکی از شرکت‌های قطعه‌سازی به گفت‌و‌گو پرداخت. *** مدیرعامل شرکت کاسپین پلیمر سپاهان درباره محصولات تولیدی این شرکت به «وطن امروز» گفت: ما در کارخانه قطعات «اکسپندد پلی پروپیلن» (Expanded polypropylene) یا پلی پروپیلن انبساطی تولید می‌کنیم. این قطعات در خودروسازی کاربردهای گوناگون و متفاوتی دارد و خودروها هرچه استانداردتر و به‌روز‌تر باشند، نیازشان به این قطعات بیشتر است. احمد مختار ادامه داد: نخستین‌بار که استفاده از این قطعات برای خودروسازان اجباری شد، به منظور استفاده به عنوان ضربه‌گیر بین سپر و شاسی به عنوان دیاق سپر بوده است. شاید به نوعی بتوان گفت دیاق، استخوان‌بندی و ستون سپر خودرو است. در واقع این قسمت ضربه‌گیر سپر است که با توجه به طراحی خاص آن، باعث دفع ضربه هنگام تصادف میشود و از انتقال آن ضربه به بدنه خودرو جلوگیری می‌کند. همچنین از این قطعات در مصارف مختلفی مانند عایق، کفی‌های صندوق عقب، آفتابگیر و صندلی استفاده میشود. وی درباره تاثیر تحریم‌ها بر فعالیت شرکت گفت: با اعمال تحریم‌ها علیه کشورمان، کشورهایی مثل آلمان، فرانسه، ژاپن و کره، مواد اولیه ساخت این قطعات را به ما ندادند و ما به منظور بی‌اثر کردن تحریم‌ها به سمت داخلی‌سازی تولید مواد اولیه این محصولات رفتیم. برای این منظور همکاری خودمان را با دانشگاه‌های شریف، اصفهان و مرکز پژوهش‌های پلیمر آغاز کردیم و با تشکیل یک تیم، پروژه بومی‌سازی این مواد را پیش بردیم. خوشبختانه توانستیم این مواد را در مقیاس آزمایشگاهی تولید کنیم و پس از آن با تلاش بسیار، یک قطعه را با استفاده از مواد اولیه بومی‌سازی شده ساختیم و اکنون در حال تجاری‌سازی مواد اولیه این محصولات هستیم. در حال حاضر تمام تلاش‌مان این است که بتوانیم به عنوان تنها واحد تولید‌کننده این قطعات در کشور، نیاز خودروسازان داخلی را برآورده کنیم. این قطعه‌ساز با اشاره به صحبت‌های رهبر انقلاب درباره استفاده از ظرفیت‌های قطعه‌سازی برای تحقق جهش تولید گفت: رهبر معظم انقلاب با ظرافت خاصی به نقش قطعه‌سازی در رسیدن به جهش تولید اشاره و کارشناسانه این ظرفیت را یادآوری کردند. بنده به عنوان یک قطعه‌ساز بعد از سال‌ها فعالیت در این حوزه می‌توانم بگویم این صنعت از مزیت‌ها و ظرفیت‌های بسیار زیادی برای تقویت اقتصاد برخوردار است. با توجه به تشنه بودن بازار خودرو در کشور و تیراژ زیاد تولید خودروی خودروسازان، اگر یک قطعه‌ساز به صورت علمی و اصولی فعالیت خود را آغاز کند، قطعا از امنیت شغلی بالایی برخوردار خواهد بود. همچنین وقتی یک شرکت قطعه‌ساز، به صورت مستمر تولید داشته باشد، می‌تواند واحد تحقیق و توسعه خود را ایجاد کند و به سمت افزایش کیفیت و تولید محصولات جدید حرکت کند. پیشرفت قطعه‌سازان می‌تواند منجر به پیشرفت خودروسازان شود. همچنین این صنعت با تکمیل زنجیره تامین، اشتغال زیادی را برای کشور به ارمغان خواهد آورد. وی افزود: جای خالی تحقیق و توسعه در بیشتر قطعه‌سازی‌های ما حس میشود و این منجر به این شده است که از لحاظ ساخت قطعات دانش‌بنیان و همگام با علم روز دنیا در کشور عقب بمانیم اما باید تلاش کنیم به سرعت این خلأها برطرف شود. به عنوان مثال، یکی از نمرات منفی خودروی 206، طاقچه عقب این خودرو است که با ایجاد سر و صدا، آرامش سرنشینان را سلب می‌کند. ما با کمک تیم تحقیق و توسعه، این قطعه را با مواد خودمان تولید کردیم و توانستیم نمرات منفی این بخش را برطرف کنیم. مختار با اشاره به مشکلات صنعت قطعه‌سازی بیان کرد: انحصار یکی از مشکلات این صنعت است و سایه قطعه‌سازان بزرگ، همواره بر سر قطعه‌سازان کوچک‌تر سنگینی می‌کند. به عنوان مثال خودروسازها هنگام عقد قرارداد با شرکت‌های کوچک‌تر، یک فرم همکاری به قطعه‌ساز می‌دهند که باید آن را امضا کند اما هنگام عقد قرارداد با شرکت‌های قطعه‌سازی بزرگ، این اتفاق وارونه است و این خودروساز است که باید فرم عقد قراردادی را که قطعه‌ساز به او می‌دهد امضا کند. دلیل این اتفاق هم وابستگی زیاد خودروسازها به شرکت‌های بزرگ قطعه‌سازی و بدهکاری‌شان به آنهاست. اینگونه میشود که خودروسازها گوش به فرمان قطعه‌سازان می‌شوند و سایر مشکلات این حوزه پدید می‌آید. وی ادامه داد: یکی دیگر از مهم‌ترین چالش‌های حوزه قطعه‌سازی، کمبود نقدینگی است که موجب کاهش تولید، عدم استفاده از تمام ظرفیت‌های این حوزه و حتی ورشکستگی واحدهای تولیدی میشود. شرکت ما چندین سال پیش به دلیل خرید تجهیزات جدید و هزینه انتقال زیاد آنها به دلیل تحریم‌های ظالمانه، با کمبود نقدینگی مواجه شد و تا مرز ورشکستگی پیش رفت. متاسفانه کشورهای اروپایی به رغم آنکه در ظاهر شعارهایی مانند تجارت آزاد جهانی سر می‌دهند اما مانع انتقال تجهیزات و تکنولوژی به کشورمان شدند. سال 88 هنگامی که می‌خواستیم دستگاه‌های تولید قطعه را از آلمان وارد کنیم، پلیس ضدتحریم اروپا، مانع از واردات این دستگاه‌ها به کشورمان شد. البته ما هم که به این راحتی‌ها کوتاه نیامدیم و برای دور زدن این تحریم‌ها، دستگاه‌ها را پس از انتقال به ۲ کشور دیگر، به کشورمان وارد کردیم. این قطعه‌ساز درباره چگونگی از سرگیری فعالیت این کارخانه گفت: پس از وارد کردن دستگاه‌ها، به دلیل نبود نقدینگی، توانایی تولید قطعه را نداشتیم اما ناامید نشدیم و با تلاش‌های زیاد توانستیم قرارداد تولید یک قطعه را منعقد کنیم، در حالی که همچنان مشکل عدم نقدینگی پابرجا بود و بدون نقدینگی عملا توانایی تولید قطعه را نداشتیم. پس برای تامین نقدینگی، با در دست داشتن قرارداد تولید قطعه، به ستاد اجرایی فرمان حضرت امام رفتیم و این ستاد با همکاری بنیاد برکت، نقدینگی مورد نیاز تولید را تامین کرد و کارخانه را از ورشکستگی نجات داد. با احیای کارخانه، میزان اشتغال در منطقه افزایش یافت و ما به صورت روزانه، نیروی کار جدید استخدام می‌کنیم. در صورتی که نقدینگی موجود در جامعه به سمت این صنعت هدایت شود، ما قطعا شاهد فعال شدن ظرفیت‌های این صنعت و جهش تولید در کشور خواهیم بود.