چرا ایرانی‌ها میزبان نمی‌شوند؟

چرا ایرانی‌ها میزبان نمی‌شوند؟ روز گذشته قرعه‌کشی مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا برگزار شد و سه به علاوه یک نماینده ایران رقبایشان در جدول گروهی لیگ جدید را شناختند. در این بین، سه تیم پرسپولیس، تراکتور و استقلال در مرحله گروهی لیگ قهرمانان حضور دارند و تنها فولاد است که بعد از برگزاری یک دیدار پلی‌آف، می‌تواند در صورت برتری برابر رقیب اماراتی، حضورش در مرحله گروهی را نهایی کند.
در دوره جدید لیگ قهرمانان آسیا، برای اولین بار 40 تیم شرکت می‌کنند که این مورد گروه‌بندی را تا حدودی تغییر داده و به‌جای چهار گروه در هر دو منطقه شرق و غرب، قرار است تیم‌های حاضر در مرحله گروهی، در پنج گروه مختلف در دو منطقه به مصاف هم بروند؛ پنج گروه چهار‌تیمی در غرب و پنج گروه چهارتیمی در شرق. سال گذشته، به دلیل شیوع ویروس کرونا، ادامه رقابت‌های لیگ قهرمانان به‌صورت متمرکز در قطر برگزار شد و تیم‌های ایرانی شانسی برای میزبانی در لیگ قهرمانان آسیا و از آن مهم‌تر، شانسی برای داشتن تماشاگر روی سکو نداشتند. در این دوره اما اگرچه هنوز تصمیم قطعی گرفته نشده ولی شایعه شده است که کنفدراسیون فوتبال آسیا در نظر دارد میزبانی را نه به یک کشور بلکه بسته به شرایطی ممکن است به چند کشور بدهد. در این مورد هم هنوز اختلاف‌نظر وجود دارد؛ در‌واقع مسئولان AFC این‌بار مصمم هستند که میزبانی متمرکز نداشته باشند یا دست‌کم از چند کشور برای میزبانی گروه‌های مختلف استفاده کنند.
وضعیت در منطقه غرب، جایی که نمایندگان ایران باید به مصاف رقبا بروند، در عین آنکه ساده به نظر می‌رسد، پیچيده هم هست؛ قطر با قبول میزبانی متمرکز دور قبلی لیگ قهرمانان آسیا، نمره قابل‌قبولی گرفته است، پس به نظر می‌رسد در این دوره هم بخت زیادی دارد تا یکی از میزبان‌ها باشد. حالا اما باید به شایعات بعدی برگشت، جایی که عنوان شده کنفدراسیون فوتبال آسیا بدش نمی‌آید میزبانی هر گروه را به یک کشور بدهد. با چنین شرایطی، اگر تصمیم AFC قطعی شود و میزبانی هر گروه را به یک کشور بدهد، آیا نمایندگان ایران هم شانسی برای میزبانی در دوره جدید لیگ قهرمانان آسیا خواهند داشت؟ قبل از رسیدن به پاسخ این موضوع اما باید گفت از چهار تیم ایرانی که در این مرحله حضور دارند، به نظر می‌رسد فقط پرسپولیس است که با توجه به تیم‌های هم‌گروهش می‌تواند شانسی برای میزبانی داشته باشد. حالا چرا فقط پرسپولیس؟ دلیلش آن است که بقیه تیم‌های ایرانی همچنان با یک رقیب عربستانی هم‌گروه شده یا می‌شوند و این موضوع شانس میزبانی را می‌گیرد!
وضعیت دیپلماتیک بین دو کشور عربستان و ایران بعد از بالارفتن از دیوار سفارت عربستان در تهران همچنان نامساعد است و تیم‌های عربستانی حاضر به بازی‌کردن در ایران نمی‌شوند. الان چندسالی می‌شود که کنفدراسیون فوتبال آسیا، بازی نمایندگان این دو کشور را در زمین ثالث برگزار می‌کند. این موضوع درمورد فولاد خوزستان، تیمی که باید از پلی‌آف شروع کند، متفاوت‌تر هم می‌شود؛ چون آنها از آنجا که در پلی‌آف حضور دارند، اصولا شانسی برای میزبانی ندارند. استقلال هم در گروه (C) این رقابت‌ها با الاهلی عربستان هم‌گروه است و شانس میزبانی را از دست می‌دهد. تراکتور با تیم‌های الشارجه و پاختاکور ازبکستان هم‌گروه است. تبریزی‌ها شانس بیشتری نسبت به استقلال برای میزبانی دارند. البته احتمال حضور یک تیم عربستانی در این گروه وجود دارد و همین امر می‌تواند از شانس تراکتوری‌ها برای میزبانی کم کند. الوحده عربستان در بازی پلی‌آف باید به مصاف نیروی هوایی عراق برود. این تیم عربستانی اگر از سد حریف عراقی خود بگذرد، با سرخپوشان تبریزی هم‌گروه می‌شود. رخ‌دادن چنین اتفاقی به‌منظور پایان شانس تراکتور برای میزبانی در آسیا است. در‌این‌بین، پرسپولیس فینالیست لیگ قهرمانان آسیا 2020، تیم عربستانی‌ای در گروه خود نمی‌بیند و با توجه به حضور الریان قطر و گوای هند در این گروه، شانس بیشتری نسبت به سایر نمایندگان ایران برای میزبانی مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا دارد. تیم چهارم گروه سرخپوشان پایتخت در جدال دو تیم الوحده امارات و الزوراي عراق مشخص می‌شود. از آنجا که نهایتا هیچ تیم عربستانی‌ای در مرحله گروهی به پرسپولیس نمی‌خورد، پس این تیم، با توجه به ثباتی که در لیگ قهرمانان آسیا در سال‌های اخیر داشته و همچنین حضورش در سید یک رقابت‌های این دوره، روی کاغذ شانس برای میزبانی دارد.


از رؤیای میزبانی تا واقعیت؟
روی کاغذ شانس‌داشتن با اینکه این تیم در عالم واقع میزبان مرحله گروهی شود، زمین تا آسمان متفاوت است. البته نه اینکه برای این بازی‌ها که قرار است به‌صورت تک‌بازی باشد، پرسپولیس مشکلی داشته باشد ولی با توجه به اتفاقات سیاسی رخ داده، بعید به نظر می‌رسد کنفدراسیون فوتبال آسیا علاقه‌ای داشته باشد این میزبانی را به تیمی از ایران دهد. اگر قرار باشد چهار دلیل برای ندادن میزبانی به ایران و پرسپولیس ذکر شود، می‌توان به چهار مسئله امنیت، ساقط‌شدن هواپیمای اوکراینی، کرونا و سیستم VAR(کمک‌داور ویدئویی) اشاره کرد. مسئله امنیت همان بهانه‌جویی‌های کشورهای عربی است که بعد از بالارفتن از دیوار سفارت عربستان شکل گرفت. چند کشور عربی به‌ویژه امارات، به تأسی از عربستانی‌ها از کنفدراسیون فوتبال آسیا درخواست داشتند تا بازی نمایندگانشان با تیم‌های ایرانی در کشوری دیگر برگزار شود. اگرچه AFC با این پیشنهاد مخالفت کرد ولی با توجه به نفوذ اعراب در تشکیلات AFC همچنان حرف آنها به کرسی می‌نشیند و میزبانی به تیم‌های ایرانی نمی‌رسد. اگرچه AFC فقط رأی به برگزاری بازی نمایندگان ایران و عربستان در کشور ثالث داد ولی سال گذشته و پیش از برگزاری مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا، اتفاق جدیدی رخ داد که داستان میزبانی را پیچیده‌تر کرد. ماجرا مربوط به ساقط‌کردن هواپیمای اوکراینی در آسمان ایران است که بعد از آن، AFC در تصمیمی تازه، به این نتیجه رسید که میزبانی را از ایران، فارغ از اینکه رقیب عربستانی باشد یا خیر بگیرد! این موضوع اگرچه واکنش تندی از سوی ایرانی‌ها داشت ولی در نهایت و برخلاف ادعای مسئولان وقت فدراسیون فوتبال و نماینده باشگاه‌ها، کلاه گشادی بر سر تیم‌های ایرانی رفت! کنفدراسیون فوتبال آسیا پیشنهاد داد که ابتدا بازی‌های مرحله رفت به میزبانی رقبا برگزار شود و بعد، در صورت تأیید امنیت در ایران، میزبانی بازی‌های برگشت به تیم‌های ایرانی سپرده شود. اگرچه مسئولان ایرانی این مورد را یک برد برای خودشان توصیف کردند ولی با شیوع ویروس کرونا و با وجود برگزاری چند دیدار از مرحله رفت گروهی، بازی‌ها به‌صورت متمرکز در قطر برگزار شد و علنا بحث میزبانی ایرانی از بین رفت. حالا پرسپولیسی‌ها هنوز نمی‌دانند مسئولان AFC آن داستان را فراموش کرده‌اند یا نه، چون اگر AFC بر سر موضع قبلی‌اش باشد در نتیجه پرسپولیس رسما شانسی نخواهد داشت. دو مورد دیگر اما موضوعاتی قابل‌حل ولی دشوار هستند. اولی مربوط به شیوع ویروس کرونا در ایران است. اگرچه میزان مرگ‌ومیر کاهش یافته ولی نرخ ابتلا در ایران بسیار بالاست و می‌تواند تأثیر زیادی روی دادن میزبانی داشته باشد. شاید بشود با دادن تضمین‌های لازم این نگرانی را برطرف کرد. مورد آخر هم نیاز به هزینه دارد که بعید است باشگاهی در ایران از پس تأمینش برآید. در‌واقع اگر AFC پایش را در یک کفش کند که از همین مرحله گروهی باید VAR استفاده شود، هیچ تیمی از ایران شانسی برای میزبانی ندارد؛ چون اصولا این سیستم هنوز در ورزشگاه‌های ایران پیاده نشده است. فارغ از این موارد اما به نظر می‌رسد همچنان اختلافات سیاسی و دیپلماتیک است که شانس میزبانی تیم‌های ایرانی در مرحله گروهی را زیر سؤال می‌برد و آن را نزدیک به صفر می‌کند.