قرار بازداشت موقت فقط در حد ضرورت

«دوره جدید مدیریت قوه قضائیه دوره تحول و تعالی خواهد بود و ما همانگونه که انتظار به‌حق مردم است، با وحدت و یکپارچگی همه مسئولان قدم‌های بلند و جهشی را در جهت نیل به اهداف پیش رو بر خواهیم داشت. قوه قضائیه از این پس با یک توجه و ارتقای بیشتر نسبت به گذشته، ملجأ و پناهگاه هر تظلم‌خواهی خواهد بود و هرکس احساس کرد می‌خواهد استیفای حق کند و مظلوم واقع شده، باید بداند که این جایگاه در نظام جمهوری اسلامی ایران وجود دارد و او می‌تواند با عزت، هزینه کم و فرصت کوتاه، حق خود را به دست بیاورد.»
این نکات را حجت الاسلام محسنی اژه‌ای، رئیس جدید قوه قضائیه ۱۴ تیر ماه در مراسم معارفه خود عنوان کرد و اکنون به فاصله یک هفته از آن به یکی از شهرستان‌های جنوب غرب تهران رفت تا از نزدیک در جریان محاکم قضایی قرار گیرد و با مراجعان دادگستری چهره به چهره گفتگو کند. او در همین جلسه و در راستای سیاست زندان‌زدایی، به دادگستری‌ها دستور داد: «قرار بازداشت موقت تا آنجایی که ضرورت دارد صادر نشود و آن‌هایی هم که ضروری است با ملاحظه دقیق قانون باشد.» دستوری که امیدواری‌ها برای تداوم تحول و تعالی در قوه قضائیه را بیش از پیش کرد.
حجت‌الاسلام غلامحسین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضائیه صبح دیروز با حضور در دادگستری شهرستان قدس از بخش‌های مختلف این واحد قضایی بازدید و با تعدادی از مراجعان به صورت چهره به چهره گفتگو کرد. او همچنین با حضور در برخی شعب دادیاری و دادگاه‌ها و گفتگو با برخی قضات و کارکنان، از نزدیک در جریان آمار ورودی و موجودی پرونده‌های قضایی و روند رسیدگی به آن‌ها قرار گرفت.
برنامه دستگاه قضا برای کاهش اطاله دادرسی


رئیس قوه قضائیه در حاشیه این بازدید دو ساعت و نیمه، در گفتگو با خبرنگاران در خصوص برنامه‌های دستگاه قضا برای کاهش اطاله دادرسی گفت: قبول دارم گاهی اوقات روند رسیدگی به برخی پرونده‌ها طولانی می‌شود و باید این موضوع را از طریق اصلاح قوانین و مقررات، افزایش نیرو و تجهیزات و کاهش فرآیند‌ها که در سند تحول پیش‌بینی شده، حل کنیم. محسنی اژه‌ای با بیان اینکه کاهش اطاله دادرسی در گرو چند اقدام است که باید همزمان پیگیری شود، افزود: یکی از این موارد همکاری با دولت برای برطرف کردن زمینه‌هایی است که موجب افزایش پرونده‌های قضایی می‌شود. اقدام بعدی تعیین تکلیف وضعیت استخدامی برخی همکاران و جذب آن‌ها بر اساس مجوز‌ها و تزریق نیرو و تجهیز امکانات است. محسنی اژه‌ای از کوتاه کردن فرآیند‌های دادرسی به عنوان یکی دیگر از اقدامات تحولی در دوره مدیریتی خود در دستگاه قضا یاد کرد و متذکر شد که اگر برای این موضوع تدبیر نشود، هرچه هم نیرو و امکانات در مجموعه قضایی افزایش پیدا کند، باز هم کار‌ها در حد انتظار پیش نمی‌رود: «مسئله بعدی توجه به موضوع پیشگیری از جرم است که باید با کمک مجلس و دولت و سایر دستگاه‌ها پیگیری کنیم. از دیگر نکات مورد توجه، جرم‌انگاری است و نباید همه مسائل را جرم تلقی کنیم بلکه بسیاری از موضوعات از طریق افزایش شورا‌های حل اختلاف و ارتقای صلاحیت آن‌ها و توسعه و تعمیق داوری و میانجیگری و استفاده از ظرفیت مردم قابل حل است. اگر این موارد را به طور همزمان و همه‌جانبه لحاظ کنیم و اطاله دادرسی کاهش یابد به نفع مردم، دولت و قوه قضائیه است که با شتاب‌بخشی به اجرای سند تحول می‌توانیم گام به گام در این مسیر حرکت کنیم.»
۳ اولویت دستگاه قضا
رئیس قوه قضائیه در بخش دیگری از صحبت‌های خود، با بیان اینکه سه کار جزو اولویت‌ها و برنامه‌های قطعی دستگاه قضاست، ارتباط بیشتر با مردم از طرق مختلف، ارتباط وسیع‌تر با مجموعه همکاران قضایی از طریق سرکشی یا درخواست گزارش عملکرد و ارتباط و تماس با بخش نخبگانی را این سه اولویت عنوان کرد. محسنی اژه‌ای با اشاره به نقش رسانه‌ها در جهت آگاهی‌بخشی به جامعه از رسانه‌ها خواست که دستگاه قضایی را در افزایش دانش حقوقی مردم برای کاهش ورودی پرونده‌ها به واحد‌های قضایی یاری کنند. حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای در عین حال تأکید کرد که به دنبال آن هستیم که در چارچوب سند تحول، کل فرآیند رسیدگی از ابتدا تا انتها الکترونیکی شود تا سیستم کاغذی جمع‌آوری شود که البته این کار زمان‌بر است.
رئیس قوه قضائیه در ادامه، در جمع مسئولان دادگستری شهرستان قدس و تعدادی از مقامات این شهر، با خطیر خواندن کار قضا و دشوار توصیف کردن مسئولیت دادیاران و بازپرسان، بر لزوم توجه به مشکلات کاری و معیشتی آن‌ها و فراهم کردن همه امکانات مورد نیاز برای انجام وظایفشان تأکید کرد. وی از دادیاران و بازپرسان به عنوان خط مقدم مراجعات مردمی یاد کرد و گفت: رسیدگی به چند پرونده در یک روز، آن هم با انواع جرایمی که وجود دارد کار دشواری است و هرچه امکانات و نیرو باشد باز هم بیش از حد توان همکاران ماست و باید در کنار تکریم ارباب رجوع، برای حفظ کرامت قضات و کارمندان مجموعه‌های قضایی نیز در جامعه فرهنگ‌سازی شود.
رئیس قوه قضائیه، از مهم‌ترین مسائل برای حل این مشکل را کوتاه کردن فرآیند دادرسی عنوان کرد و گفت: مسئولان با نظارت مستقیم و راهنمایی همکاران و بررسی مشکلات کار، می‌توانند فرآیند‌های اضافه را با تدبیر کاهش دهند. حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای بر همین اساس به دادیاران توصیه کرد قبل از ارسال پرونده به دادگاه از طریق هم اندیشی‌ها و تعامل با شعب، نقایص پرونده‌ها را برطرف کنند تا زمان رسیدگی به دلیل تردد پرونده بین واحد‌های قضایی دچار اطاله نشود. حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع قرار بازداشت موقت نیز اشاره کرد و گفت: قرار بازداشت موقت تا آنجایی که ضرورت دارد صادر نشود و آن‌هایی هم که ضروری است با ملاحظه دقیق قانون باشد.