برخورد مثبت نخبگان اقتصادي با رئيسي

آرمان ملی- نرگس کارخانه‌ای: برای توده مردم سال‌هاست که دغدغه اصلی مسائل اقتصادی شده است. بسیاری علت عمده نارضایتی‌های مردم از حاکمیت و دولت را نیز همین مشکلات اقتصادی می‌دانند. مشکلاتی که چندین دوره است با روی کار آمدن دولت‌ها از دو جناح مختلف هم برطرف نشده‌اند. برخی راه‌حل آن را در خارج از مرزها می‌دانند و برخی علاوه بر آن از ساختارها و سیستم‌های معیوب درون مرزها هم یاد می‌کنند. از همین روست که این روزها هر‌چه دغدغه و انتظار برای مشخص شدن وزیر امور خارجه جدید وجود دارد؛ شاید به همان اندازه دغدغه و انتظار را برای وزیر اقتصاد جدید هم بتوان در مردم و فعالان سیاسی شاهد بود. از طرفی دولت جدید هم در شعارها و وعده‌هایش در طول انتخابات چیزی کم نگذاشته و لااقل حامیان آن در میان مردم منتظر دیدن جامه عمل بر تن این وعده‌ها هستند که بخشی از آن با انتخاب وزیر اقتصاد و رویکردها و تجارب او تامین می‌شود.
 دغدغه‌های کابینه 
در روزهای اخیر پس از انتخاب رئیس‌جمهور منتخب گمانه‌زنی‌ها در رابطه با سیاست‌های آینده وی و کابینه احتمالی‌اش بسیار بوده است. شاید بتوان یکی از علل این میزان از دغدغه درخصوص عملکرد دولت جدید را شرایط خاص کشور در حال حاضر دانست که در آن نارضایتی‌ها به سطح بالایی رسیده است و بازتاب‌های بسیاری از آن را در جای‌جای کشور می‌توان دید اما از طرفی با توجه به سابقه افراد، آنچه در ذهن‌ها یادآور می‌شود دولت احمدی‌نژاد است که از همین جناح اصولگرا، آغازگر بسیاری از مشکلاتی بود که حالا تاب تحمل را برای بسیاری از مردم به حداقل رسانده. جناحی که به عقیده برخی کارشناسان شاید نتواند نیروی متخصص کافی برای مشکلات حال حاضر کشور را تامین کند. در دوره یکدست اصولگرا در حاکمیت در زمان احمدی‌نژاد شاهد افزایش نرخ تورم و تحریم‌های بین‌المللی نیز بودیم. در راستای این تشابه رئیسی هم این بار با وعده‌های همسو با نیازهای مردم رای برخی را جذب کرده است. وی در روزهای اخیر سعی داشته نظرات فعالان سیاسی مختلف به‌خصوص فعالان سیاسی جناح رقیب را در رابطه با مسائل مختلف کسب کند. این در حالی است که برخی از کارشناسان در خصوص این دیدارها و اظهار نظرات کارشناسان و نخبگان از جریانات مختلف در تعامل با دولت جدید بر این باور هستند که این اظهار نظرات برای اعمال راهکارهای مناسب ارائه شده از سوی این نخبگان برون جناحی کافی نیست؛ چراکه تضمینی برای اجرا نیست و در نهایت همان فرد مسئول براساس باورهای خود به تصمیم قطعی دست خواهد زد. در نتیجه برای اجرای برخی نظرات مناسب نیاز خود فرد صاحب‌نظر است. اما با این حال انتظار می‌رود در دولت جدید با تجربه‌هایی که به‌دست آمده و تلاش‌هایی که در دولت پیشین شده با انتخاب‌های درست و شاید بنابر وعده رئیسی شایسته‌سالارانه و از طرف دیگر در نتیجه هماهنگی نظام شاهد گشایش در برخی مشکلات باشیم، گشایشی که به عقیده بسیاری از کارشناسان با سابقه با اصلاح اساسی ساختارها و قوانین محقق می‌شود و نه برخوردهای جناحی، سلیقه‌ای و موقتی.
  دیدار با اقتصاددانان 


پنج‌شنبه بود که جمعی از اساتید و نخبگان سیاسی از جریانات و گرایشات مختلف در نشستی سه ساعته با رئیس‌جمهور منتخب به ارائه نظرات، دیدگاه‌ها و راهکارهای خود در مواجهه با این بخش از مشکلات فراوان در کشور پرداختند. در این جلسه به مسائلی چون کسری بودجه، فعالیت شوراها، طولانی شدن پروژه‌های عمرانی، رانت و فساد، تامین انرژی و خدمات اجتماعی، تورم بالا و انتقال ثروت از فقرا به ثروتمندان اشاره کردند و همچنین راهکارهایی چون  توجه به دیپلماسی اقتصادی، تک‌نرخی کردن ارز، تاکید بر عوامل اقتصادی موثر بر اقتصاد، لزوم حذف سلایق رئیس‌جمهوری از راهکارهای اجرایی و اصلاح نظام درآمدهای مالیاتی را بیان کردند. در میان این راهکارها اما گاهی از طرف برخی افراد به راهکارهایی اشاره می‌شد که نشان از پرداخت سطحی و موقتی به مسائل و مشکلات مردم داشت؛ از جنس راهکارهایی که پیش‌تر تاثیر مثبت کوتاه مدت آن‌ها در جامعه و تاثیر منفی آن‌ها در طولانی مدت دیده شده است.  در حالی که برخی دیگر بنا بر دانش و سابقه درخشان خود به نکاتی اشاره می‌کردند که به حقیقت جای خالی آن‌ها در سیاست‌های دولت و این روزهای سخت کشور احساس می‌شود. در طی این جلسه احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: هرچه در این سی سال انجام شد تنها اوضاع را بدتر کرد. وی از رئیس‌جمهور منتخب درخواست کرد که در نخستین اقدام کارت هوشمند غذا، دارو و درمان و آموزش بین مردم توزیع کند تا اندکی فشارها از روی مردم کاسته شود. همچنین مسعود نیلی، عضو هیات علمی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، نیز در خصوص مشکلات، دلایل بروز آن‌ها، راهکارهای رفع آن‌ها و اینکه از کجا باید شروع به حل مشکل کرد، بیان کرد: در حال حاضر تامین مالی، تامین انرژی، تامین خدمات و بودجه عمومی، خدمات اجتماعی و نظام مبادله با دنیا شش مشکل اولویت‌دار کشور هستند که کارکردهای آنها در حال حاضر به طور کامل مختل است. امروز متاسفانه در آستانه وقوع یک شرایط تورمی شدید غیرقابل کنترل هستیم.
 مهم‌ترین مزیت جلسه با رئیسی
یک اقتصاددان درباره جلسه جمعی از اساتید و نخبگان اقتصادی از گرایش‌های مختلف با سیدابراهیم رئیسی که به بیان دیدگاه‌ها، نظرات و راهکارهای مدنظر خود درباره نوع مواجهه دولت با مشکلات بخش اقتصاد و نحوه ورود به عرصه حل و فصل این مشکلات پرداختند، گفت: یکی از مشکلات جلسات این چنینی، کمبود وقت و نبود دستورالعمل مشخص است که موضوعات و مباحث مختلف مطرح شده در جلسه را با کمبود تنوع مواجه می‌کند، اما به‌رغم این محدویت‌ها از نظر بنده جمع‌بندی کل حاضران در جلسه مثبت بود. حسین راغفر مهم‌ترین حُسن این جلسه را مطرح شدن دیدگاه‌های مختلف دانست و اظهار داشت: در این جلسه، رئیس جدید دولت با دیدگاه‌های مختلف اقتصادی بیشتر آشنا می‌شود و اولویت‌ها و مشکلات اقتصادی را نیز از نزدیک درک می‌کند که از این جهت، جلسه روز گذشته مهم بود؛ البته چنین جلساتی نمی‌تواند تعیین‌کننده راهکارها در آینده باشد. تاکنون پس از سه دهه بعد از جنگ تحمیلی، عموما یک تفکر بر نظام تصمیم گیری اقتصادی کشور حاکم بوده و به نوعی انحصار در دیدگاه‌ها وجود داشته که یکی از دلایل شکل‌گیری بحران کنونی است. این اقتصاددان ادامه داد: زمانی که دیدگاه‌های مختلف و مخالف دیده نشود، اجازه نقد عملکردها به نحو مناسب فراهم نمی‌شود که یکی از دلایل بحران کنونی نیز همین مسئله است و جلسه پنج‌شنبه فرصت جدیدی برای این کار فراهم کرد که امیدوارم ادامه پیدا کند. وضعیت فعلی کشور بحرانی است و باید فرصتی فراهم شود تا از همه ظرفیت‌ها استفاده شود که راه‌حل‌های مناسب‌تر و عملی برای رفع مسائل اقتصادی کشور ایجاد شود.