تمکین گروسی از سه شرط ایران

گروه سیاسی / جمهوری اسلامی ایران همواره به تعهدات پادمانی خود در قبال آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پایبند بوده است. اما درمقابل برخی زمان‌ها و موقعیت‌ها سایه سیاسی کاری بر مسئولیت‌های این نهاد فنی سنگینی کرده و باعث شده تا کمتر به وظایف خود عمل کند. در یکی از این موارد پس از اقدام خرابکارانه رژیم صهیونیستی در سایت کرج آژانس که علاوه بر مسئولیت‌های نظارتی مسئولیت صیانتی نیز برعهده دارد سکوت اختیار کرده بود. این اتفاق همزمان با افزایش تحرکات سیاسی و جانبدارانه مدیر کل آژانس باعث شد تا مسئولان کشورمان خواهان موضع‌گیری گروسی و عمل به وظایفش باشند. با توجه به اینکه در اقدام خرابکارانه رژیم صهیونیستی دوربین‌های سایت تسای کرج آسیب دیده بود ایران سه پیش شرط را برای جایگزین کردن دوربین‌ها به آژانس اعلام کرد. ایران خواستار آن بود تا اولاً آژانس منتظر بماند تا فرایند قضایی و امنیتی کشورمان پس از این خرابکاری به طور کامل انجام شود؛ چرا که این اتفاق برای ایران ابعاد امنیتی داشته است و تا زمانی که ایران اقدامات لازم خود را انجام ندهد نیروهای خارجی حق ندارند به تعویض دوربین‌ها فکر کنند. ثانیاً، آژانس باید به وظیفه خود در قبال کشورهای عضو NPT عمل کند و در برابر تهدیدات خارجی نسبت به فعالیت صلح‌آمیز کشورمان (که طبق برجام یکی از ویژه‌ترین بازرسی‌ها و شفافیت‌های را پذیرفته و بارها به تأیید آژانس رسیده) صیانت کند. ثالثاً، پس از اینکه دوشرط پیشین حاصل شد نوبت به نصب دوربین‌های آژانس می‌رسد و آژانس باید دوربین‌های جدید را در اختیار ایران قرار دهد تا از نظر امنیتی و فنی بررسی شده و شائبه‌های دیگر در خصوص این دوربین‌ها وجود نداشته باشد.
پس‌از پایان اقدامات قضایی و امنیتی ایران، مدیرکل آژانس در جریان سفر به ایران اقدام خرابکارانه علیه کشورمان را محکوم کرد. در نهایت نیز آژانس پذیرفت تا ایران از امنیت دوربین‌ها اطمینان خاطر کسب کند و بررسی‌های لازم پیش از نصب آنها انجام شود.
ایران با‌وجود اینکه تعهدات برجامی خود را کاهش داده و همکاری فراپادمانی را کمرنگ کرده اما در همکاری با آژانس بر اساس NPT و پادمان همواره تأکید داشته و حسن نیت خود را نشان داده است به‌طوری‌که از آمدن مدیرکل آژانس به ایران استقبال کرده و حتی محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی با سفر به وین گفت‌و‌گوهای متعدد با رافائل گروسی مدیرکل آژانس داشته است.
ایران حسن نیت خود را ثابت کرد


پس از قبول شروط ایران توسط آژانس، جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با مجتمع تسا اقدامات داوطلبانه‌ای را انجام داد تا حسن نیت کشورمان نشان داده شود. ایران در اقدامی داوطلبانه، اجازه جایگزینی دوربین‌های جدید به‌جای دوربین‌های آسیب دیده مجتمع تسا در کرج را به آژانس داده است. نکته قابل تأمل اینکه این اتفاق در چهارچوب قانون اقدام متقابل مجلس شورای اسلامی انجام شده و تصاویر ضبط ‌شده توسط دوربین‌های جدید مانند تصاویر دوربین‌های قبلی در اختیار آژانس قرار نخواهند گرفت و همچنان نزد سازمان انرژی اتمی ایران محفوظ خواهند ماند. این مهم مورد اشاره گروسی نیز قرار گرفته و وی گفته است تا زمانی که تحریم‌های ایران رفع نشود و کشورهای عضو برجام به تعهدات خود بازنگردند آژانس به اطلاعات دوربین‌ها دسترسی ندارد.
ایران و آژانس توافقی نداشته‌اند
حالا سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان خبر داده که ایران از روز گذشته فرایند بررسی‌های فنی و امنیتی دوربین‌ها پیش از نصب در کرج را آغاز می‌کند. بهروز کمالوندی در این خصوص گفت: اقدام داوطلبانه ایران در خصوص صدور مجوز تعویض این دوربین‌ها و نصب دوربین‌های جدید نه در قالب یک توافق جدید که پس از حصول این سه پیش‌شرط صورت گرفت و با وجود عدم ارتباط مستقیم میان گفت‌و‌گوهای فیمابین ایران و آژانس با مذاکرات وین، به‌نظر می‌رسد که توانست دست مذاکره‌کنندگان کشورمان را پر‌تر کند و این مسأله در نشست کمیسیون مشترک برجام در عصر جمعه خود را نشان داد.
کمالوندی ادامه داد: گفت‌و‌گوهای ایران و آژانس بین مهندس اسلامی و رافائل گروسی ارتباطی به مذاکرات نداشت و به‌صورت عادی در قالب موضوعات جاری طرفین در حال انجام بود و لذا این ادعا که ما زیر فشار، این اقدام را انجام داده‌ایم صحت ندارد. توجه به این نکته ضروری است که ما از ابتدا نگفته بودیم که اجازه تعویض و نصب دوربین‌ها را نمی‌دهیم، بلکه آن را منوط به آن سه پیش‌شرط کرده بودیم.
وی افزود: در واقع ارتباط دادن این دو حوزه به هم، به نوعی تلاش برای سیاسی کردن یک فرایند فنی-حقوقی است. در فضای رسانه‌ای و با هدف عملیات روانی رسانه‌های غربی و صهیونیستی خیلی تلاش می‌کنند که تعاملات ما با آژانس را سیاسی کنند و متأسفانه تمایلاتی نیز در آژانس در این خصوص وجود دارد اما تأکید ما جدا شدن موضوعات فنی-حقوقی از مسائل سیاسی است.
 سخت‌گیری‌های ایران بی‌دلیل نیست
معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی در ادامه افزود: ذکر این نکته را ضروری می‌دانم که موضوع تأثیر احتمالی دوربین‌های نظارتی آژانس بر هدایت عملیات خرابکارانه علیه تأسیسات هسته‌ای ایران برای دستگاه‌های امنیتی و قضایی ما فوق‌العاده مهم بوده و هست و از این‌رو ما بر ضرورت بررسی دقیق دوربین‌های آسیب‌دیده و جدید تأکید زیادی داشتیم و روی نظر خود ایستادگی کردیم تا به نتیجه رسید.
به‌گفته وی اتفاقی که روز پنجشنبه در نشست خبری مدیرکل آژانس افتاد و او برای اولین‌بار یکی از دوربین‌ها را در مصاحبه خود به‌صورت کامل نشان داد و در مورد آن توضیحات مبسوطی ارائه کرد به‌طور قطع متأثر از حساسیت‌های ما و تأکید بر ضرورت مشخص شدن نقش غیرمخرب دوربین‌ها در عملیات خرابکارانه بود.
کمالوندی خاطرنشان کرد: در مورد سخت‌گیری‌های مأموران امنیتی در بازرسی دقیقی که با حفظ ضوابط حقوقی و اخلاقی پس از عملیات‌های خرابکارانه آغاز شده، این توضیح ضروری است که این سخت‌گیری‌ها بدون علت نیست و مواردی از اقدامات بازرس‌ها خارج از وظایف حرفه‌ای‌شان وجود داشته که حساسیت برانگیز بوده و ما به آژانس اعلام کردیم. وی تأکید کرد قرار نیست هیچ اطلاعاتی در اختیار آژانس قرار گیرد و زمانی این اتفاق می‌افتد که تمام تحریم‌ها لغو شود و مجلس اجازه این کار را بدهد و این مسأله بدین معناست که همه نظارت‌های فرا پادمانی متوقف شده است.