روزنامه آرمان ملی
1400/10/12
عوامل تاثيرگذار بر توافق احتمالي برجام
آرمان ملی- سهیل ثابت: توافق در دسترس است. این ماحصل گفت‌وگوهای 4 روزه دور هشتم مذاکرات احیای برجام در هتل کوبورگ وین است. مذاکراتی که به دلیل سال نو 3 روز به تعویق افتاد و قرار است از دوشنبه مجددا از سر گرفته شود. این در حالی است که اگر نگاهی به تحرکات چینی‌ها در این مذاکرات و تلاش آنها بیندازیم می‌بینیم آنها بیش از سایر طرف‌ها تلاش می‌کنند که این توافق صورت بگیرد. این معنا را می‌توان از رویکردها و اظهار نظرات مختلف اولیانوف رئیس تیم مذاکره روسی فهمید. برخی معتقدند؛ روس‌ها و چینی‌ها ضمن اینکه منافع خودشان را دنبال می‌کنند علاقه‌مند هستند که مدیریت بازی ایران در اختیار آنها باشد که آن بده بستانی که قرار است بین روسیه، آمریکا و چین در حاشیه صورت بگیرد خودشان با آمریکا انجام دهند و به گونه‌ای مواضع ایران را برای پیشرفت مذاکرات مدیریت کنند، در صورتی که توافق بین ایران و آمریکا شکل گرفت مواضع روس‌ها نادیده گرفته شود. لذا روس‌ها و چینی‌ها منافع خاص خود را دارند و حتی در این خصوص با آمریکا وارد معامله نیز خواهند شد. باید دید موضع طرف ایرانی نسبت به این مساله چگونه است و روس‌ها چه میزان خواهند توانست بر مذاکرات وین و توافق احتمالی تاثیر بگذارند. مذاکرات رو به جلو مذاکرات احیای برجام در وین که دور هشتم آن به تازگی دوشنبه هفته گذشته آغاز شده بود به فاصله 4 روز در روز جمعه به دلیل سال نو میلادی به مدت 3 روز به تعویق افتاد تا طرفین در این مدت تنفسی کنند و در این میان شاید مذاکراتی دو یا چند جانبه نیز شکل بگیرد. این در حالی است که در مذاکرات آغازین دور هشتم در رابطه با موضوع مهم و کلیدی تحریم‌ها و چگونگی رفع آنها، یعنی تحریم‌های برجامی و تحریم‌های مغایر با برجام، مقامات ایران تاکید کرده‌اند که بهره‌مندی ایران از عادی‌سازی روابط تجاری با جهان طبق برجام نباید مختل شود و هرگونه تحریم مغایر با این مساله و تحت هر برچسب و دسته بندی باید رفع شود. با این حال آنچه مسلم است و از فضای مذاکرات دور هفتم و هشتم به دست می‌آید اینکه با ورود مذاکرات به بحث‌های محتوایی و جدی و سخت شدن کار، به نظر می‌آید کشورهای اروپایی و آمریکا تا حد زیادی دست از فرافکنی و جوسازی در فضای رسانه‌ای برداشته‌اند و کمتر شاهد موضع‌گیری‌های تند و غیرسازنده در این فضا هستیم. البته فضای دور هشتم مذاکرات نسبت به دورههای گذشته بسیار مثبت‌تر و امیدوار کننده‌تر نشان داده است. چنانکه نمایندگان چین و روسیه معتقدند که اگر مشکل خاصی پیش نیاید می‌توان حتی در پایان این دور از مذاکرات نیز به توافق دست پیدا کرد و به گفته برخی منابع دیپلماتیک اوایل ماه فوریه آتی می‌تواند یک تاریخ واقعی برای پایان مذاکرات باشد. البته این تنها چین و روسیه نیستند که نسبت به مذاکرات وین ابراز امیدواری کرده‌اند بلکه اتحادیه اروپا نیز در بیانیه‌ای تصریح کرده که تنها چند هفته برای رسیدن به توافق باقی مانده است. این در شرایطی است که رئیس هیات مذاکره کننده ایران نیز در آخرین اظهار نظرهای خود مذاکرات آغازین روزهای دور هشتم را مثبت ارزیابی کرده است. علی باقری گفته؛ درباره لغو تحریم‌ها هم مکاتباتی بین طرف‌ها صورت گرفت و پیشرفت‌های نسبتا خوبی در این چند روز انجام گرفته است. این در حالی است که با وجود اعلام وقفه در گفت‌وگوهای وین، رایزنی‌های غیررسمی و تبادل متون در جلسات غیررسمی با هیات‌های مستقر در وین ادامه دارد. بر اساس اعلام قبلی، تمامی طرف‌های مذاکراتی روز دوشنبه مجدد برای از سرگیری مذاکرات به وین بازمی‌گردند و گفت‌وگوها از عصر دوشنبه آینده آغاز میشود. هیات مذاکره کننده ایران در فرصت تنفس مذاکرات در وین است و رایزنی‌ها و تبادل متون به طور غیررسمی ادامه دارد. نقش روسیه دور هشتم مذاکرات به قرائت عده‌ای از تحلیلگران با سایر دورههای مذاکرات تفاوت دارد و در این دوره برخی کشورها تحرکات بیشتری از خود به نمایش گذاشته‌‌اند. هر چند که این مذاکرات جدای از پیشرفت در متن، حاشیه‌های فراوانی را به همراه داشته که بخش قابل توجهی از آنها در شبکه‌های اجتماعی نیز واکنش برانگیز شده است. در این خصوص جایگاه نخست حاشیه‌های دور هشتم مذاکرات به میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات احیای برجام تعلق می‌گیرد که از آغاز دور نخست مذاکرات با توئیت‌هایش به منبعی برای اخبار وین تبدیل شده و در دو دور اخیر نیز با توجه به عدم اطلاع‌رسانی تیم ایرانی و همچنین تکثر روایت‌ها خود را بیش از پیش در رسانه‌های داخل کشور مطرح کرده است. این دیپلمات روس روز جمعه سوم دیماه و سه روز پیش از آغاز مذاکرات وین در توئیتی نوشت: «در دور قبلی گفت‌وگوها، مذاکره‌کنندگان به دنبال پیشرفت سریع مذاکرات بودند. ما باید تلاش خود در جهت تکمیل موفقیت‌آمیز مذاکرات در اسرع وقت، ترجیحاً تا اوایل فوریه هدایت کنیم. پیشرفت در مذاکرات به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد و از پیش نمی‌توان آن را به صورت دقیق اعلام کرد. ابتدای فوریه به نظر می‌رسد، برنامه زمانی واقعی باشد.» این اظهارات در حالی از سوی نماینده روسیه مطرح شد که پیش از این طرح هرگونه ضرب‌الاجل از سوی طرف ایرانی به شدت رد شده بود و بیان همین نوع اظهارات از سوی طرف روس این سوال را در اذهان به وجود آورد که آیا ضرب‌الاجل‌های طرف‌های غربی واقعیتی است که از سوی تمامی طرفین به رسمیت شناخته شده؟ اولیانوف اخیرا نیز گفته: «چین و روسیه، ایران را متقاعد کردند که از برخی مواضع حداکثری خود، از جمله اصرار این کشور بر اینکه مذاکرات تنها بر تحریم‌ها متمرکز باشد، نه موضوع هسته‌ای، عقب‌نشینی کند. ایرانی‌ها موافقت کردند که مذاکرات را بر اساس پیش‌نویسی که در بهار گذشته توسط دولت قبلی ایران تنظیم شده بود، آغاز کنند» این دیپلمات ارشد و نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در حالی از پیش‌نویس ژوئن به عنوان پیش‌نویس مورد توافق طرف ایرانی سخن گفت که وزیر امور خارجه ایران پیش‌تر در روز دوشنبه در جمع خبرنگاران از کنار گذاشته شدن پیش‌نویس ژوئن خبر داده و اعلام کرده بود که در دور هشتم پیش‌نویس‌های ۱ و ۱۵ دسامبر روی میز مذاکرات قرار گرفته است. این در حالی است که با انتشار عکسی از مذاکره دوجانبه نماینده روسیه و رابرت مالی، نماینده ایالات متحده در امور ایران بار دیگر ایرانیان نسبت به بازی کردن مسکو با کارت ایران در مقابل واشنگتن احساس نگرانی کرده و این دیدار را در غیاب مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا فروش عزت کشورشان پای میز مذاکرات قلمداد کردند. بدون تردید روسیه و چین، همان‌طور که در همکاری متقابل با اسراییل و عربستان بدون توجه به مصالح جمهوری اسلامی ایران، صرفاً منافع خود را با وجود تعارض، دنبال می‌نمایند، در این خصوص نیز قطعًا پیگیر اهداف خود خواهند بود. لذا بازگشت به متن توافقات دولت دوازدهم با طرف‌های مذاکره، هرچند با اصلاحاتی در مقایسه با ادعا‌های اعلام شده به‌ویژه در شرایطی که همه تحریم‌های برجامی و غیربرجامی؛ آنهم پس از راستی‌آزمایی و اخذ تضمین‌های کافی از دولت آمریکا، لغو نشوند را باید وعده‌های بی‌عمل و پرهزینه برای ملت بزرگ ایران تلقی کرد.
سایر اخبار این روزنامه
گسترش كودك همسري به دليل فقر در جامعه
اوليانوف نبايد تصميم‌گير باشد
عوامل تاثيرگذار بر توافق احتمالي برجام
ترکمنچای جدید برای سازمان تامین اجتماعی
ديدارهاي بي‌پشتوانه مردمي نمايندگان
كليد فضاي مجازي در دست مستكبران است
دولت برنامه‌ای برای افزایش نرخ بنزین ندارد
فقدان «حاج قاسم» در روزهای سخت مردم
بازارگردان‌ها از بورس عقب ماندند
روابط ایران و عربستان؛ چالش‌ها و پیش بینی‌ها
به فکر مردم باشیم
شرایط مطلوب اقتصادی درسال آینده؟
آموزش عالی، قلک پول اندوزی نیست!
معلمان را دریابید
