«ابتکار» به بررسی رابطه مسائل اقتصادی با موضوعات بین‌المللی پرداخت اقتصاد در بیم مذاکرات وین

کیمیا نجفی
مذاکرات برای لغو تحریم‌ها که از اوایل دی ماه در وین از سرگرفته شده بود، از روز شنبه به مدت چند روز متوقف شد. بر اساس تفاهم صورت‌گرفته میان هیئت‌های مذاکره‌کننده در وین، دور هشتم گفت‌وگوها به مدت حدود یک هفته تنفس خواهد داشت.
یک مقام وزارت خارجه آمریکا در پی وقفه چند روزه در مذاکرات وین میان ایران و گروه ۱+۴ اعلام کرد همه می‌دانند به مرحله نهایی مذاکرات نزدیک می‌شویم که به تصمیمات سیاسی نیاز داریم. بر اساس گزارشی از برنا، یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در گفت‌و‌گو با برخی از رسانه‌های بین‌المللی، مذاکرات وین در ماه ژانویه را فشرده‌ترین دور مذاکرات برای بازگشت مشترک متقابل به اجرای کامل برجام توصیف کرد.‌
وی که نامش بیان نشده است، تصریح کرد همه می‌دانند به مرحله نهایی نزدیک می‌شویم که به تصمیمات سیاسی نیاز داریم. مذاکره‌کنندگان از جمله رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران آخر هفته میلادی برای مشورت به پایتخت‌های خود باز می‌گردند.


طولانی شدن روند مذاکرات، بیم و امیدهایی را به اقتصاد ایران مخابره می‌کند، به گونه‌ای که تاثیر هر تصمیم و تغییری را به سرعت در بازارهای داخلی می‌بینیم. به عنوان نمونه به دنبال انتشار خبری کوتاه از وین، مبنی بر توقف مذاکرات و تنفس چند روزه، نرخ دلار روز شنبه در مسیر صعودی قرارگرفت به طوری که قیمت‌های پشت‌خطی در عرض ساعتی از کمتر از 28100 تومان حدود 250 تومان افزایش یافت و به حدود 28350 تومان رسید. با توجه به همسو شدن سریع بازارهای اقتصادی با اخبار و تغییرات مربوط به مذاکرات این پرسش مطرح می‌شود که عدم توافق چه پیامدهایی را برای اقتصاد به همراه خواهد داشت و آیا بدون برجام می‌توان چالش‌های داخلی را مدیریت کرد یا خیر؟ برخی از تحلیلگران بر این باورند که با تقویت ظرفیت‌های داخلی می‌‌توان بدون برجام موانع را از سر راه اقتصاد کشور برداشت. به گفته آنها عدم توافق پیامدهایی را به همراه خواهد داشت اما می‌توان با تکیه بر ظرفیت‌های داخلی از مشکلات عبور کرد. اما در مقابل عده دیگر از کارشناسان معتقدند که بخش‌های مختلف اقتصاد به مسئله برجام گره خورده بدون برجام نمی‌توان مشکلات موانع و چالش‌ها را از بین برد.
هرچه ظرفیت‌ها بیشتر باشد میزان آسیب‌پذیری کمتر خواهد شد
سیاوش غیبی‌پور، دکترای اقتصاد با اشاره به اهمیت مسئله برجام برای اقتصاد ایران به «ابتکار» گفت: هنگامی که پرسیده می‌شود آیا می‌توان بدون برجام ادامه داد یا نه باید چند مسئله مورد توجه قرار بگیرد. پیش از هر چیزی ما باید تبعات ناشی از به نتیجه نرسیدن مذاکرات را بپذیریم و بدانیم که در کوتاه‌مدت نوسانات ناشی از این اتفاق مستقیماً در بخش‌های مختلف اقتصاد همچون نرخ ارز، تولید تورم، خدمات و ... خود را نشان خواهد داد.
این دکترای اقتصاد با اشاره به ظرفیت‌های داخلی کشور و تکیه بر آنها برای عبور از بحران ادامه داد: امروزه ما با ظرفیت‌های گوناگون و خوبی در کشور مواجه هستیم شاید در گذشته ما یک کشور تک محصول بودیم اما اکنون ظرفیت‌های ما گسترده شده است. واقعیت این است که هرچه ظرفیت‌ها بیشتر باشد میزان آسیب‌پذیری ما کمتر خواهد شد. البته باید توجه داشته باشیم که کشور ما هنوز در دامنه آسیب قرار دارد و این آسیب‌ها در بخش‌های مختلف تاثیرگذار خواهد بود.
رابطه نزدک مسائل اقتصادی و موضوعات بین‌المللی
این کارشناس مسائل اقتصادی همچنین در ادامه صحبت‌هایش به تاثیر اخبار مثبت و منفی بر بخش‌های مختلف یک اقتصاد اشاره کرد و در این خصوص گفت: روابط اقتصادی و بین‌المللی بسیار به یکدیگر مرتبط هستند. به عبارت روشن‌تر تغییر و تحولات خارجی، تولیدات داخلی، سیاست‌های داخلی و خارجی همه این موارد یک نقطه بهینه را به ما می‌دهند که آن نقطه بهینه همان نرخ ارز، نرخ تورم، تولید ملی و... است. بنابراین نمی‌توان این رابطه را نادیده گرفت و قطعاً خبرهای بین‌المللی بر روی مسائل اقتصادی تاثیرگذار خواهد بود.
غیبی‌پور گفت: به همین دلیل است که ما شاهد تاثیر روانی اخبار در بخش‌های مختلف اقتصاد هستیم. تاثیر‌پذیری اقتصاد از اخبار و حواشی یک اتفاق تنها مختص ایرانی نیست‌ . وی با تاکید بر تاثیر اتفاقات بر روند حرکتی بازارهای اقتصادی افزود: در بسیاری از کشورها وقتی تیم فوتبال‌شان برنده می‌شود افراد اشتیاق بیشتری برای خرید سهام‌های داخلی پیدا می‌کنند و یا مثلاً وقتی کشوری با بلایای طبیعی همچون سیل و زلزله روبه‌رو می‌شود ارزش سهام‌شان افت پیدا می‌کند بنابراین تاثیرپذیری اقتصاد از اخبار کاملاً طبیعی است.
این کارشناس مسائل اقتصادی همچنین به افزایش جزئی نرخ ارز در روز گذشته اشاره کرد و گفت: وقتی اعلام می‌شود که مذاکرات برای چند روز متوقف می‌شود این خبر مستقیماً بر متغیری به نام نرخ ارز تاثیر می گذارد چراکه معامله‌گران و بازیگران بازار ارز به دنبال حداکثر کردن سود خودشان بوده و در چنین شرایطی که بازار تحت تاثیر یک خبر قرار گرفته با احتیاط حرکت می‌کنند. هنگامی که در هر بازاری با اعتیاد حرکت می‌شود روند عرضه تغییر پیدا می‌کند. هنگامیکه عرضه یک کالا با نوسان همراه باشد قیمت آن کالا نیز تغییر خواهد کرد.
سایر اخبار این روزنامه
چرا همچنان شاهد بروز انواع خشونت در محوطه تئاتر شهر هستیم؟ خراش بر قلب تپنده تئاتر ایران علیرضا صدقی نخبگان؛ خدمت یا خیانت؟ «ابتکار» به بررسی رابطه مسائل اقتصادی با موضوعات بین‌المللی پرداخت اقتصاد در بیم مذاکرات وین ابعاد تازه کشتار پرندگان مهاجر در فریدونکنار؛ ۶۰۰ قو در دو روز کشته می‌شود آخرین پرواز پرندگان مهاجر در روز بیست‌ویکم مذاکرات چه گذشت توقف یک هفته‌ای مذاکرات برای تصمیم نهایی؟ تشدید تنش‌ها در اردوگاه غرب علیه روسیه «اوکراین‌گیت» بایدن در رستوران‌های لاکچری تهران چه خبر است؟ از استیک با روکش طلا تا دیزاین‌های چندصد هزارتومانی غذا کمیسیون تلفیق با حذف ارز ترجیحی موافقت نکرد ماجرای حذف ارز 4200 در ابهام در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا هر مشمول چقدر باید هزینه بپردازد؟ موافقت کمیسیون تلفیق با خرید سربازی محمد علی وکیلی: قضاوت 150 روز دولت در مقایسه با هشت سال زود است پیام موشکی انصارالله به امارات رسید