گام رو به عقب زلنسکی


بنفشه غلامی/ «عقب‌نشینی» بهترین واژه‌ای است که می‌توان برای سومین روز وقایع اوکراین پس از زمان صدور فرمان «ولادیمیر پوتین» برای آغاز «عملیات نظامی ویژه»، انتخاب کرد. اندکی پس از آنکه مذاکرات برای تحریم روسیه در سوئیفت بی‌نتیجه ماند، در شورای امنیت تصمیم‌ها برای مجازات روسیه وتو شد و «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس جمهور اوکراین نیز بعد از جولان سربازان روسیه در خیابان‌های کی‌یف، اعلام کرد، برای مذاکره با «پوتین» آماده است.
به گزارش خبرگزاری روسی «تاس»، «سرگئی نیکیفوروف»، سخنگوی کاخ ریاست جمهوری اوکراین صبح دیروز در اکانت خود در فیس بوک نوشت: «باید ادعاها درباره خودداری دولت اوکراین از مذاکره با روسیه را رد کنم. اوکراین همچون همیشه آماده مذاکره برای رسیدن به صلح و آتش‌بس است. این رویکرد غیر قابل تغییر ما است و بنابراین با پیشنهاد رئیس جمهور روسیه برای مذاکره موافق هستیم.» به گفته «نیکیفوروف» طرفین در حال رایزنی برای تعیین زمان و محل مذاکره بین دو دولت روسیه و اوکراین هستند. این مذاکرات احتمالاً بسیار زود آغاز خواهد شد و امید می‌رود، شرایط زندگی در اوکراین را به حالت عادی بازگرداند. وی با این حال تأکید کرده، این مذاکرات بدون قید و شرط خواهد بود. به همین دلیل مشخص نیست روسیه این عقب نشینی را بپذیرد یا خیر. بویژه که پیشتر «دیمیتری پسکوف»، سخنگوی کرملین خبر داده بود، «پوتین» آماده است تا نمایندگانی به مینسک بفرستد تا با اوکراین وارد مذاکره شوند. اما برخی منابع گفته‌اند، طرف اوکراینی خواهان انجام مذاکرات در ورشو، پایتخت لهستان است. آنچه دیروز «زلنسکی» را وادار به این عقب‌نشینی آشکار مقابل روسیه کرد، رویدادهایی بود که یکی پس از دیگری از عصر تا پایان وقت جمعه رخ داد.
اختلاف نظر بر سر تحریم روسیه در سوئیفت


نخستین اتفاق بر سر تحریم روسیه در سوئیفت بود. به گزارش «دویچه وله»، یکی از پیشنهادهایی که در نشست کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای مجازات روسیه مطرح شد، همین مسأله سوئیفت بود اما شماری از کشورهای اتحادیه اروپا حاضر به همسویی با پیشنهاد دهندگان این نوع مجازات و همچنین امریکا که علاقه‌مند به اعمال چنین تحریمی بر روسیه بود، نشدند. در رأس کشورهای مخالف آلمان، مجارستان و ایتالیا بودند. هرچند تحریم روسیه در سوئیفت دسترسی حدود 300کمپانی روسی را به سیستم بانکی جهان می‌بندد، اما واقعیت این است، با سیستم موازی که چین و روسیه ایجاد کرده‌اند، روسیه بابت این تحریم آسیب چندانی نخواهد دید. ضمن اینکه کشورهای مخالف تحریم روسیه در سوئیفت، کشورهایی هستند که بیشترین مبادلات تجاری با روسیه را دارند. برای مثال اگر این اتفاق رخ دهد، آلمان دیگر نخواهد توانست نفت و سایر اقلامی که از طریق روسیه تأمین می‌شود، وارد کند. مجارستان و ایتالیا نیز دو کشور دیگری هستند که وضعیت مشابهی با آلمان دارند و با اندکی فاصله، قبرس و لتونی هم بابت واردات از روسیه نگران هستند. همه این کشورها بجز نفت به گندم وارداتی روسیه نیز محتاج هستند. بعد از این نشست و انتشار خبر عدم توافق کشورهای اروپایی بر سر تحریم روسیه در سوئیفت، «زلنسکی» که گفته می‌شود در مکانی خارج از کی‌یف به سر می‌برد و به پیشنهاد امریکا برای خارج شدن از کشور خود پاسخ رد داده است، در یک سخنرانی از طریق اکانت تلگرامی خود، بابت این مسأله ابراز تأسف کرد اما در عین حال گفت: «امیدوارم آلمان و مجارستان هم شجاعت حمایت از این تصمیم را داشته باشند.»
این در حالی است که امریکا هم امیدوار است بتواند همه اروپایی‌ها را مجاب به اعمال این تحریم با روسیه کند و در همین ارتباط دیروز «بلومبرگ» در گزارشی خبر داد، دولت امریکا در تلاش است، اگر با اروپا برای حذف روسیه از سوئیفت به توافق نرسید، خود به تنهایی این کار را انجام دهد که البته باید دید آیا چنین کاری برای این کشور میسر خواهد بود یا نه. با این حال تصمیم‌گیری نهایی در مورد این کار چیزی  نخواهد بود که به این زودی به دست آید و صبوری و تحمل اوکراین نیز در اندازه‌ای نیست که بتواند برای تصمیم نهایی اروپا وامریکا در این خصوص که می‌تواند ماه‌ها به طول انجامد، منتظر بماند.
همراهی چین، هند و امارات با روسیه در شورای امنیت
دومین رویدادی که عزم «زلنسکی» برای مقاومت مقابل روسیه را متزلزل کرد، نشست بی‌فرجام شورای امنیت بود. نشستی که برگزار شده بود تا اعضای این شورا با اکثریت آرا به پیش‌نویسی رأی دهند که امریکا آماده کرده بود و حمله روسیه به اوکراین را محکوم می‌کرد. اما روسیه آن را وتو کرد و چین رأی ممتنع داد تا نشست بدون نتیجه به پایان برسد. به گزارش خبرگزاری «رویترز»، بجز روسیه و چین، امارات و هند نیز به عنوان اعضای غیر دائم شورای امنیت به این پیش‌نویس که خواهان احترام به حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی اوکراین بود و آنچه را روسیه «عملیات نظامی ویژه» نامیده است، «تجاوز» و نقض صلح و امنیت جهانی عنوان می‌کرد، رأی ممتنع دادند. در این پیش‌نویس همچنین از مسکو خواسته شده بود، فوراً و بدون هیچ قید و شرطی خاک اوکراین را ترک کند.
نبردهای کوچه به کوچه در کی‌یف
اما سومین اتفاقی که باعث شد، «زلنسکی» به این نتیجه برسد که اعتماد به همراهی غرب را کنار بگذارد و برخلاف همه ادعاهای اولیه درباره مقاومت برابر روسیه، تن به مذاکره با شرایطی دهد که «پوتین» خواسته بود، نبردهایی بود که شبانه در کی‌یف به وقوع پیوست. به گزارش سایت شبکه خبری «الجزیره»، پایتخت اوکراین جمعه شب شاهد شدیدترین درگیری‌ها بین ارتش روسیه و نظامیان اوکراین در این شهر بود. هرچند مشاور رئیس جمهور اوکراین، ابتدا مدعی شد، نظامیان کشورش به نیروهای روسی اجازه نداده‌اند، وارد کی‌یف شوند. تصاویری که صبح دیروز از رسانه‌ها منتشر شد نیز نشان می‌داد، درگیری‌های کوچه به کوچه در این شهر رخ داده است و اگر هم ارتش اوکراین به‌راستی موفق به عقب راندن ارتش روسیه شده، در این کار متحمل خسارت های جدی شده است.خسارت هایی که نه فقط متوجه ارتش که پایتخت اوکراین با 3 میلیون جمعیت نیز بوده است. «ویتالی کلیچکو» شهردار کی‌یف نیز با تکرار خبری که مشاور رئیس جمهور اوکراین درباره عقب راندن نیروهای روسی گفته بود، تأکید کرد که با این حال نبردها ادامه دارد و صدای شلیک گلوله‌ها در شهر پیچیده است. او همچنین اعلام کرد: «تا ساعت 6 صبح شنبه 35 نفر در این درگیری‌ها زخمی شدند.» او از مردم کی یف خواست در پناهگاه‌ها بمانند و آرامش خود را حفظ کنند.