روزنامه ایران
1400/12/15
از زندگی در کالیفرنیا تا شهادت سردار سلیمانی
کتاب «سفیر قدس» بخش‌هایی از خاطرات حسین شیخ‌الاسلام است که به تازگی از سوی انتشارات «راه یار» منتشر شده است. آنگونه که در مقدمه کتاب آمده، در طول ده سال گذشته، ده‌ها گفت‌و‌گوی تفصیلی در توصیف خاطرات مرحوم شیخ‌الاسلام انجام شده ...یکی از شخصیت‌های کلیدی در عرصه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، مرحوم حسین شیخ الاسلام است. شیخ‌الاسلام را می‌توان الگوی انگیزه‌مندی، تکلیف‌مداری، پرکاری و تواضع دانست. این را می‌توان در برهه‌های مختلف خاطراتش بخوبی لمس کرد؛ چه در دوران تحصیل در امریکا، چه ایام حضور در ماجرای تسخیر لانه جاسوسی، چه در مقطع خدمت در وزارت امورخارجه و چه در سال‌های فعالیت در جبهه جهانی مقاومت. او نمادی از خودباوری، عزم راسخ و امید به آینده بود.
کتاب «سفیر قدس» بخش‌هایی از خاطرات حسین شیخ‌الاسلام است که به تازگی از سوی انتشارات «راه یار» منتشر شده است. آنگونه که در مقدمه کتاب آمده، در طول ده سال گذشته، ده‌ها گفت‌و‌گوی تفصیلی در توصیف خاطرات مرحوم شیخ‌الاسلام انجام شده که از جمله آنها می‌توان به پنج جلسه گفت‌و‌گو در مرکز اسناد انقلاب اسلامی در سال ۱۳۹۳ اشاره کرد. از اوایل سال ۱۳۹۸ به مناسبت چهلمین سالگرد تسخیر سفارت امریکا در تهران توسط دانشجویان پیرو خط امام، حسین چاردولی مجموعه گفت‌و‌گوهایی را با مرحوم شیخ‌الاسلام انجام داد که انجام این گفت‌و‌گوها تا واپسین روزهای حیات وی ادامه داشت و متأسفانه این روند با درگذشت ناگهانی ایشان متوقف ماند. کتاب «سفیر قدس» حاصل تجمیع این گفت‌و‌گوهاست که توسط راضیه حقیقت و محمدحسن روزی‌طلب تدوین شده و محمد محبوبی آن را ارزیابی و ویراستاری محتوایی کرده است. نام کتاب هم از تجلیل رهبر معظم انقلاب اسلامی از مرحوم شیخ الاسلام در روز قدس سال ۱۳۹۹ برگرفته شده که برای ایشان رحمت الهی مسألت نموده بود. در پشت جلد کتاب آمده است: «روزهایی که دانشجوی ساده رشته کامپیوتر در دانشگاه دیویس کالیفرنیا بود هرگز به ذهنش خطور نمی‌کرد که روزی در وطنش، یک انقلاب برآمده از اسلام رقم بخورد و نظام کهنسال پادشاهی را سرنگون کند؛ به فکرش نمی‌رسید که پایگاه توطئه و جاسوسی مستقر در سفارتخانه امریکا در تهران سقوط کند و او، همان محصل جوان مقیم امریکا، مترجم اسناد جاسوسی و گروگان‌های امریکایی شود؛ تصور نمی‌کرد زمانی فرا خواهد رسید که به‌عنوان یکی از دیپلمات‌های مؤثر و برجسته وزارت امور خارجه ایران خدمت کند و حتی خوابش را نمی‌دید که روزی از چهره‌های دیپلماتیک مهم در مسیر مقاومت علیه اسرائیل و آزادی فلسطین شود.»
معرفی فصول و عناوین کتاب
مطالب کتاب در پنج بخش تنظیم شده است؛ در بخش اول با عنوان «خانواده و تحصیلات و زندگی فردی» به مطالبی چون اصل و نسب خانوادگی، دوران کودکی، تحصیلات، زندگی در دیویس و تحصیل در امریکا، راه یافتن به جلسات انجمن اسلامی، زندگی در برکلی، برگشت به ایران، اشتغال و ازدواج پرداخته شده است. «تسخیر لانه جاسوسی» عنوان بخش دوم کتاب است که در آن خاطرات مرتبط با این حادثه تاریخی آمده است. در این بخش مرحوم شیخ الاسلام از موضوعاتی چون دلایل اقدام برای تسخیر لانه جاسوسی، چگونگی حرکت برای تسخیر لانه جاسوسی، حیطه وظایف او در این اتفاق تاریخی، وضعیت گروگان‌ها در دوران اسارت، وضعیت اسناد و وسایل سفارت، نقش امریکا در امور داخلی ایران، کم و کیف برخی فعالیت‌های دانشجویان در لانه و نقشه عملیات طبس صحبت می‌کند.
اشاره به یافتن سندی تاریخی مربوط به بنی صدر و ارتباط وی با امریکا یکی از نکات جالبی است که در این بخش توضیح داده شده است. عنوان بخش سوم «سازماندهی وزارت امور خارجه تا شهادت رجایی» است که در آن مرحوم شیخ‌الاسلام خاطرات خود را از مذاکرات الجزایر و کار با بهزاد نبوی، نخست‌وزیری و بولتن و خدمت در نخست‌وزیری بیان می‌کند. از جمله مباحث جالب این بخش توصیف ویژگی‌های شهید رجایی، خودسازی او و شیوه مدیریتی وی و نیز شیوه تعامل او با قوه مقننه است. همچنین بیان خاطرات مرتبط با اشتغال در معاونت سیاسی و مناطق مختلف آن، توصیف شیوه مدیریتی خود مرحوم، خاطرات مرتبط با جبهه پایداری عرب، نامه امام به گورباچف، سفارت در سوریه و نمایندگی در مجلس از دیگر مطالب این بخش است.
در این بخش همچنین درباره اتفاقات 88 و خاطرات شیخ‌الاسلام از این مقطع خاطراتی آورده شده است. بخش چهارم به «دفاع مقدس» اختصاص دارد و خاطرات مرتبط با جنگ تحمیلی، دیپلماسی ایران در جنگ، فتح فاو؛ تغییری در معادلات بین‌المللی، قطعنامه 598، عملکرد دستگاه دیپلماسی بعد از پذیرش قطعنامه، فشار بین‌المللی بر نظام اسلامی، دستاورد مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق برای ایران، روابط جمهوری اسلامی با دوستان عراقی، تأثیر دستگاه دیپلماسی ایران در ارتباط با دولت وقت عراق و حج خونین در آن بیان شده‌اند.
در این بخش سیاست خارجی ایران در زمان جنگ مورد تحلیل قرار گرفته و به این سؤال که آیا در آن مقطع جمهوری اسلامی رویکرد واقع‌گرا داشته یا آرمان‌گرا پاسخ داده شده است. در نهایت در بخش پنجم با عنوان «حزب‌الله و سوریه» خاطرات مرتبط با این سرفصل آورده شده است. آشنایی با جریان فلسطین و لبنان، شکل‌گیری جریان مقاومت حزب‌الله، آشنایی با شهید سیدعباس موسوی، شهادت او، تحلیل ماجرای درگیری امل با حزب‌الله لبنان، آشنایی با سید حسن نصرالله و بیان ویژگی‌های مثبت او، آشنایی با شهید عماد مغنیه و ویژگی‌های رفتاری و تئوری امنیت ویژه او، ضعف اسرائیلی‌ها در کشف رمز اطلاعات حزب‌الله، دیدارهای عماد مغنیه با علمای عارف ایران، تحلیل جنگ 33 روزه، تحلیل سوریه زمان حافظ اسد و جانشین او، تحلیل مسائل مرتبط با معارضان سوری و ناآرامی‌های این کشور، موضع حافظ اسد در جنگ عراق و ایران و نقش جمهوری اسلامی در ایجاد مردم سالاری در سوریه از مهم‌ترین مطالب این بخش است.
همچنین ذکر خاطراتی از سپاه قدس، روند شکل‌گیری جریان تکفیری و تأثیرگذاری راهبردی شهید سردار حاج قاسم سلیمانی از مطالب جالب این بخش است. در ضمیمه کتاب مجموعه بی‌نظیری از عکس‌های مرحوم شیخ‌الاسلام با سیاستمداران در مقاطع و مناصب مختلف آورده شده که بر جذابیت آن افزوده است. در پایان کتاب نیز چند نمونه اسناد مرتبط با مرحوم شیخ‌الاسلام آورده شده که از جمله آنها می‌توان به احکام وی برای آغاز به کار در مناصب مختلف اشاره کرد. گفتنی است مرحوم شیخ‌الاسلام مسئولیت‌هایی چون معاون امور بین‌الملل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، معاون بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی، معاونت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، دبیرکلی دبیرخانه کنفرانس بین‌المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، معاون سیاسی و معاون عربی و آفریقایی، معاون خاورمیانه و کشورهای مشترک‌المنافع وزیر امور خارجه و قائم‌مقامی وزارت امور خارجه را در کارنامه کاری خود داشته است. این کتاب در ۳۲۸ صفحه و شمارگان ۱۲۰۰ نسخه و با قیمت ۶۵ هزار تومان روانه بازار شده و از کتابفروشی‌های معتبر قابل تهیه است.
سایر اخبار این روزنامه
ولادت حضرت امام حسین(ع) و روز پاسدار مبارک باد
بسیج دستگاه ها برای آبادانی کشور
بازی ششم شماره‌های 7 و 8
ابتکار ایران پایان ادعاهای آژانس
حاج قاسم یارآخر الزمانی سید‌الشهدا(ع)
حالا شهر پهپادی
خشم مجازی!
ارتش مستأجران
مرد میدان تقریب
لزوم تسریع خروج اتباع ایرانی از اوکراین
1870 کیلومتر خط لوله گاز در دست احداث
گزارش رضایت مشتریان در بایگانی
از زندگی در کالیفرنیا تا شهادت سردار سلیمانی
عبور از پیک ششم
ناتو مسئول مرگ اوکراینی‌ها است
سلام ایران
