روزنامه وطن امروز
1401/03/09
گله کاخ سفید!
گروه سیاسی: از اشتباهات رایج در فضای سیاسی ایران طی سالهای اخیر که به واسطه دیدگاههای غیرواقعی و بعضا تقلیلگرایانه برخی نخبگان و جناحهای سیاسی به جامعه القا شده تصور نادرست درباره ماهیت سیاست خارجی ایالاتمتحده است. به گزارش «وطنامروز»، این نگرش که همواره در حوالی انتخابات ریاستجمهوری آمریکا بروز و ظهور پیدا میکند قائل به این است که رفتار سیاست خارجی آمریکا بسته به اینکه چه کسی در اتاق بیضی کاخ سفید مستقر شود بسیار متفاوت خواهد بود، تثبیت این گزاره که جمهوریخواهان جنگطلبتر بوده و با دموکراتها میشود کار کرد در فضای جامعه از همین نگاه سرچشمه میگیرد. با این حال، مطالعه منطق رفتاری آمریکا در چند دهه گذشته در حوزه سیاست خارجی بیانگر این است که رئوس کلی، چارچوبها و اهداف راهبردی در سیاست خارجی یکسان بوده است و تقریبا تمام روسایجمهور آمریکا خود را ملزم به حرکت در این خطوط دانستهاند و تا امروز کسی پیدا نشده است که بخواهد این چارچوبها را مورد تجدید نظر قرار دهد. تفاوت دولتهای آمریکا در شیوه پیگیری این اهداف است و روشهایی که برمیگزینند. به عنوان نمونه مهار برنامه هستهای ایران هدف راهبردی ایالات متحده است و اختلاف بنیادینی میان دستگاه سیاست خارجی آمریکا در دولتهای مختلف این کشور وجود نداشته است؛ تفاوت در شیوه تحقق این هدف بوده است. دولت جورج دبلیو بوش با تهدید نظامی، دولت اوباما با اجماعسازی بینالمللی و تلاش برای انزوای دیپلماتیک ایران همزمان با مذاکره و اتخاذ روشهای نرم و دولت ترامپ با کارزار فشار حداکثری در پی دستیابی به این هدف بودهاند. در انتخابات اخیر آمریکا، نگاه رسمی دولت روحانی این بود که بایدن حتما با ترامپ تفاوت داشته و با چرخش یک قلم به برجام بازخواهد گشت. اما حالا جو بایدن با وجود آنکه رسما اعلام کرده کشورش از قضاوتهای نادرست ترامپ درباره توافق هستهای با ایران رنج میبرد و مقامات دولتش با صراحت به شکست پروژه کارزار فشار حداکثری اعتراف میکنند اما همین چند روز قبل رابرت مالی در سنای آمریکا عنوان کرد حتی یکی از تحریمهای ترامپ علیه ایران را هم لغو نکردهایم! در همین حال، وبگاه انگلیسی «میدل ایستآی» در گزارشی نوشت که وقتی صحبت از سیاست در منطقه غرب آسیا به میان میآید، «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا بتدریج به یک کپی از «دونالد ترامپ» رئیسجمهور سابق آمریکا تبدیل شده است. این گزارش سپس در توضیح این عبارت نوشت، بایدن از سیاست وعده داده خود یعنی توافق هستهای با ایران دور شده و به سمت عادیسازی روابط میان عربستان سعودی با رژیم صهیونیستی که بخش عمده و ناتمام توافقنامه «آبراهام» ترامپ بود، حرکت میکند. میدل ایستآی سپس نوشت، پس از انجام این شیرینکاری، سیاست بایدن در غرب آسیا با ترامپ قابل تمیز نخواهد بود به طوری که قطر دیگر تحت محاصره نخواهد بود اما ایران همچون دوران ریاستجمهوری ترامپ تحت تحریمهای حداکثری باقی خواهد ماند و تمام توجه ایالات متحده به گسترش ارتباطات و پیوندها میان رژیم صهیونیستی و کشورهای منطقه خواهد بود. این گزارش ادامه داد به نظر میرسد میراث ترامپ در منطقه غرب آسیا بهرغم تمام جاهطلبیهای وی همچنان پایدار است و با وجود آنکه بایدن حاکم فعلی عربستان سعودی و خود این کشور را به عنوان یک کشور مطرود، محکوم میکند اما به نظر میرسد که رئیسجمهور آمریکا تمایل به تعامل با مطرودین دارد. او همچون گوسفند راه ترامپ را دنبال میکند. میدل ایستآی با اشاره به توافق هستهای ایران و تشابه رویکرد بایدن و ترامپ نوشت: واضحترین نشانه، اقدامی است که بایدن با پیشنویس توافق برای احیای مجدد توافق هستهای ایران ترامپ 4 سال پیش بهطور یکجانبه از آن خارج شد، انجام داده است. حاصل 11 ماه گفتوگو با ۲ دولت ایران این بود که ایالات متحده در پایان ماه مارس با آنچه سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به عنوان «تعداد اندکی» از مسائل باقیمانده توصیف کرد، کنار رفت. این گزارش ادامه داد، از آن زمان، «راب مالی» مذاکرهکننده ارشد آمریکایی در رسانههای آمریکا به عنوان فردی که به دنبال صلح با ایران است، محکوم شد. پیشنهاد وی مبنی بر حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمانهای تروریستی خارجی (FTO) از سوی بایدن رد شده است و به نظر میرسد کل توافق به سمت بنبست پیش میرود. طبق این گزارش، آخرین ارزیابی عمومی راب مالی این است که شانس انعقاد یک توافق «در بهترین حالت» ضعیف است و به طور خاص، مالی از حصول توافق ناامید است. این گزارش همچنین به واکنش بایدن به حمله ارتش رژیم صهیونیستی به مراسم تشییع «شیرین ابوعاقله» خبرنگار شبکه الجزیره که به ضرب گلوله صهیونیستها جان خود را از دست داد، اشاره کرد و نوشت، بایدن در پاسخ به این سوال که به طور خاص حملات پلیس به حاملان تابوت ابوعاقله را محکوم میکند، پاسخی مشابه ترامپ داد: «من همه جزئیات را نمیدانم اما میدانم که باید بررسی شود». طبق این گزارش، زمانی که ترامپ با شواهدی مواجه شد که نشان میداد «محمد بنسلمان» ولیعهد سعودی دستور قتل «جمال خاشقجی» روزنامهنگار منتقد عربستان را صادر کرده، چیزی مشابه پاسخ بایدن گفت: «ممکن است ولیعهد بخوبی از این رویداد غمانگیز اطلاع داشته باشد. شاید میدانست و شاید هم نمیدانست. ما احتمالا از تمام حقایق مربوط به قتل آقای جمال خاشقجی مطلع نشویم». میدلایستآی با اشاره به این موارد نوشت، تصمیم ترامپ برای انتقال سفارت آمریکا به قدس با امتناع دولت بایدن از عمل به وعدههایش در بازگشایی کنسولگری خود برای فلسطینیان در قدس شرقی اشغالی موجب شد تا واشنگتن را در متوقف کردن طرحهای رژیم صهیونیستی برای این شهر ناتوان سازد. این گزارش ادامه داد که سیاست خارجی آمریکا در ۳ دهه گذشته بسیار زیاد دچار شوک شده است. نتایج حمله آمریکا به عراق، فروپاشی ناگهانی کابل پس از هزینه پول و وقتی که ایالات متحده صرف کرده و حمله روسیه به اوکراین، ایالات متحده را در شوک فرو برده است. میدل ایستآی در پایان گزارش خود نوشت، فقط 16 ماه طول کشید تا بایدن در غرب آسیا به ترامپ تبدیل شود. اگر نرون امروز زنده بود، با دیدن بایدن که در حال سوختن اورشلیم کمانچه میزند، لبخند میزد.