بـــازگشت برجـــام؟

آرمان ملي- حميد شجاعي: پس از پايان يافتن مذاکرات وين در هفته گذشته متن پيش نويس توافق از سوي جوزپ بورل مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا به همه پايتخت‌هاي برجامي ارسال شد تا نظرات طرفين برجام نسبت به اين متن پيشنهادي اعلام شود. جالب اينکه از ميان همه طرف‌‌هاي برجام آمريکايي‌ها خيلي زودتر از سايرين نظر مثبت خود را نسبت به پيش نويس ارائه شده جوزپ بورل اعلام کردند. چنانکه انگار از پيش در مورد متن پيش نويس؛ اطلاعاتي داشته‌اند و گويا نخوانده اين متن را تاييد کرده‌اند. اما در طرف مقابل ايران خيلي موشکافانه و دقيق به بررسي متن پيشنهادي جوزپ بورل پرداخته و خط به خط و واژه به واژه اين متن را مورد تحليل و بررسي قرار داده تا مشکلي از بابت آن براي کشورمان به‌وجود نيايد. اين در حالي است که بورل از اين متن به عنوان بهترين متن موجود بر‌اي احياي برجام نام برده بود. در حالي که ايران همچنان دغدغه‌هاي خود را دارد و اگر پيش نويس مدنظر دغدغه‌هاي ايران را در حوزه‌هاي مختلف از بين نبرده باشد قطعا مقامات کشورمان ادامه مذاکرات را درخواست خواهند کرد تا در خصوص برخي مسائلي که ايران هنوز بر روي آنها ان‌قلت‌هايي دارد مذاکره صورت گيرد. به اذعان عده‌اي از کارشناسان و تحليلگران اينکه مذاکرات اين مقدار به طول انجاميده به اين دليل است که تيم مذاکره‌کننده قدمي از خطوط قرمز پا پس نکشيده و تمام تلاشش را در جهت رسيدن به توافقي خوب در راستاي منافع ملت ايران به کار گرفته است. قدر مسلم 2 مساله براي ايران حائز اهميت است که اگر در خصوص آنها مشکلي وجود نداشته باشد مي‌توان گفت که طرفين مي‌توانند پس از سال‌ها و ماه‌ها به توافق مجدد و احياي برجام فکر کنند. نخست بحث PMD و ديگري هم بحث تضمين‌ها که قطعا بايد در خصوص اين مسائل رضايت خاطر ايران فراهم‌ آيد. غربي‌ها نيز خود بهتر مي‌دانند که نبايد شرايط را به گونه‌اي پيش ببرندکه اگر هم توافق شد چند ماه ديگر بازهم بخواهند از درون اين توافق چيزي پيدا کنند و با دستاويز قرار دادن آن به زير ميز زده و از برجام خارج شوند. توافقي معتبر خواهد بود که منافع همه طرفين را تامين کند و مهم‌تر از همه تحريم‌هاي ايران را لغو کند. اگر اين رويه رخ دهد مي‌توان به احياي دوباره برجام و فرداي توافق سلامي دوباره کرد اما اگر به هر دليلي روند امور به سمت وسوي ديگري برود شرايطي ديگري رقم خواهد خورد و در بهترين حالت بايد منتظر دور بعدي مذاکرات بر‌اي حل اختلافات و رسيدن به اشتراکات و توافق باشيم. حال بايد ديد طي روزهاي آينده پيرامون برجام چه اتفاقاتي خواهد افتاد.
آمريکا انعطاف نشان دهد توافق انجام مي‌شود
روز گذشته بود که وزير امور خارجه کشورمان در نشست با خبرنگاران به اظهاراتي پيرامون احياي برجام و رسيدن به توافق پرداخت. حسين اميرعبداللهيان گفت: ما همه به دنبال توافق خوب، پايدار و قوي براي کشور هستيم. وي افزود: از خود من هم بپرسيد مي‌گويم برجام نتيجه ماه‌ها تلاش همکارانمان در وزارت خارجه بود که به سندي برسيم و اين سند مثل هر سند ديگري مي‌تواند ايراداتي داشته باشد. اميرعبداللهيان گفت: ما که اکنون مذاکره مي‌کنيم ممکن است با مشکلاتي مواجه باشيم. ما در اين مذاکرات براساس اسناد، خطوط قرمز و ملاحظات‌مان متني را داريم و طرف‌هاي مقابل هم ممکن است در اين مذاکرات ملاحظات خود را داشته باشند و در مجموع توافقي که حاصل مي‌شود حاصل تضارب آرا بين هفت طرف است. وزير امور خارجه بيان کرد: اگر بخواهم بگويم که در مذاکرات وين در چه مرحله‌اي هستيم بايد بگويم اکنون در نقطه‌اي هستيم که شايد بتوان آن را شروع پايان توافق بناميم ولي اين‌که اين شروع پايان توافق چقدر مي‌تواند زمان ببرد دقيقا بستگي به طرف مقابل و آمريکايي‌ها دارد. آنچه که بين ما و سه کشور اروپايي و چين و روسيه بايد انجام مي‌شد انجام شده است و اکنون يکي از موضوعات اصلي لغو تحريم‌هاست. وي عنوان کرد: الان به صورت مشخص در مورد سه موضوع در حال تبادل پيام با طرف آمريکايي هستيم و طي روزهاي آينده آخرين نظرات خود را اعلام مي‌کنيم و به کشورهاي مذاکره کننده به صراحت گفته‌ايم که اگر نظرات ما در مورد اين سه موضوع که منطقي نيز هست محقق شود، آمادگي داريم که وارد مرحله توافق شويم و جلسه جمع‌بندي با حضور وزيران امور خارجه در وين برگزار شود و سپس وارد مراحل بعدي کار شويم. رئيس دستگاه ديپلماسي اذعان کرد: در مذاکرات اخير طرف آمريکايي در دو موضوع به صورت نسبي انعطاف‌هايي را به صورت شفاهي نشان داده است که بايد مکتوب شود و تبديل به متن شود و مساله سوم موضوع تضمين‌هاست که بايد آمريکايي‌ها انعطاف داشته باشند و با واقع‌بيني برخورد کنند و اگر ما چنين انعطافي را مشاهده کنيم در روزهاي آينده مي‌توانيم به نقطه توافق برسيم. وزير امور خارجه کشورمان تصريح کرد: حداکثر تا 12 شامگاه دوشنبه آخرين جمع‌بندي خود را به صورت مکتوب در مورد مسائل باقي‌مانده به هماهنگ‌کننده اتحاديه اروپا ارائه مي‌دهيم و اگر واکنش آمريکا همراه با واقع‌بيني و انعطاف باشد توافق رخ مي‌دهد و اگر انعطافي نشان ندهند بايد بيشتر گفت‌وگو کنيم.
نشست برجامي شوراي عالي امنيت ملي


جلسه فوق‌العاده شوراي عالي امنيت ملي به رياست رئيس‌جمهور بعد از ظهر روز دوشنبه درباره مذاکرات برجامي برگزار شد. در جلسه فوق‌العاده بعد از ظهر ديروز گزارش مبسوطي توسط علي باقري مذاکره‌کننده ارشد کشورمان درباره گفت‌وگوهاي مرتبط با رفع تحريم‌ها به اعضاي شورا ارائه و اعلام شد که جمع‌بندي نظرات کارشناسي در حال تدوين نهايي است.
بايد دغدغه‌هاي ايران برطرف شود
يک تحليلگر مسائل بين‌الملل در خصوص تحولات پيرامون برجام اظهار داشت: آنطور که برمي‌آيد ضمن اينکه ايران در مجموع نسبت به متن پيشنهادي برخوردهاي مثبتي داشته اما هنوز يک ان‌قلت‌‌ها يا نکاتي را دارد که مي‌خواهد مطرح کند. لذا آنطور که وزير امور خارجه گفته‌اند منتظريم آمريکايي‌ها نرمش بيشتري به خصوص در بخش‌تضمين‌ها نشان دهد معلوم مي‌کند که نوع رويکرد ايران پذيرش کامل متن نيست. قاسم محبعلي به «آرمان‌ملي» گفت: به‌نظر مي‌رسد که گرچه طرفين به توافق نزديک شده‌اند و مي‌تواند زمينه بازگشت به برجام را فراهم آورد بايد صبر کرد و ديد موضع رسمي دولت ايران که طبق گفته وزير خارجه کشورمان شامگاه دوشنبه به نماينده اتحاديه اروپا تحويل داده شده چيست و موضع اروپايي‌ها و آمريکا به پاسخ ايران چيست. وي افزود: بحث در اين مورد ممکن است همان‌گونه که آقاي بورل مي‌گويد بحث بر روي متن 25 صفحه‌اي که مربوط به بازگشت به برجام است تمام شده باشد اما بحث‌هاي حاشيه‌اي مثل تحريم‌هاي خارج از برجام، مساله تضمين‌ها که ايران روي 4 سال تاکيد داشته و غربي‌ها بر روي يک سال و PMD نيز وجود دارد که بايد حل و فصل شود تا دغدغه‌هاي ايران نيز برطرف و توافق حاصل گردد.