روزنامه آرمان امروز
1401/06/15
مدرک فروشي قانوني با شهريه 151 ميليون توماني
محمد زاهدی اصل: در دانشگاهای ما رشته‌هایی راه‌اندازی میشود که یک نفر هم عضو هیات علمی ندارد، اما شهریه نجومی می‌گیرند آرمان امروز: گروه جامعه: افزايش رشد هزينه دانشگاه‌ها، اين گفته کارشناسان را تا حدي تحقق بخشيده که «آموزش عالي به يک امر لاکچري» در جامعه تبديل شده است. دانشگاه‌هايي که هر روز مانند قارچ در کشور رشد مي‌کنند و حتي برخي از آنها هيات علمي نيز ندارند. بر اساس گزارش موسسه پژوهش و برنامه‌ريزي آموزش عالي وزارت علوم که در سال 97 منتشر شد، حدود 2569 دانشگاه در کشور وجود دارد که شامل دانشگاه‌هاي دولتي، پرديس‌هاي خودگردان وابسته به دانشگاه‌هاي سراسري يا دولتي، دانشگاه‌هاي آزاد اسلامي، موسسات آموزش عالي غيرانتفاعي، دانشگاه‌هاي آموزش از راه دور (پيام نور)، دانشگاه‌هاي جامع علمي کاربردي و دانشگاه‌هاي مجازي هستند که هر کدام از آنها به روش‌هاي مختلفي اقدام به پذيرش دانشجو مي‌کنند. در شرايطي که تا چند سال پيش کارشناسان از افزايش بي‌واسط دانشگاه‌هاي هيات امنايي و خصوصي و ميزان شهريه آنها، انتقاد مي‌کردند، اما اين ميزباني براي دانشجويان پذيرفته شده در دوره هاي مازاد بر ظرفيت روزانه، چندان هم رايگان نيست و گاه تا 151 ميليون تومان هم هزينه به‌دنبال دارد! در اين زمينه محمدعلي زلفي گل، وزير علوم، تحقيقات و فناوري در حاشيه همايش روساي دانشگاه ها به خبرنگاران گفته بود: «شهريه در نوبت دوم يا شبانه فرمول خاصي دارد و هيأت امناي هر دانشگاه با توجه به نرخ خدمات محلي، رفاهي و هزينه‌هاي تمام شده، اين مبالغ را تصويب کرد.»گرانترين شهريه در دانشگاه تهران
در سال 1400 بيش از سه ميليون و 200 هزار دانشجو در کشورمان مشغول به تحصيل هستند. بنا به گزارش خبرآنلاين، دانشجويان مقطع کارشناسي نوبت دوم يا شبانه دانشگاه تهران نيز در گروه علوم انساني بايد براي شهريه ثابت مبلغ 800 هزار تومان، هر واحد درس عمومي 99 هزار تومان، هر واحد درس نظري 126 هزار تومان، هر واحد درس تخصصي 146 هزار تومان، هر واحد آزمايشگاهي 172 هزار تومان و هر واحد درس عملي 272 هزار تومان بپردازند. اين مبلغ در ساير گروه ها با اندکي تغيير، حاکي از افزايش 20 درصدي است. بر اساس اعلام دانشگاه تهران، شهريه ثابت تا پايان سنوات مجاز تحصيل تغيير نمي کند. همچنين شهريه متغير هر سال تحصيلي به تشخيص هيأت رييسه دانشگاه حداکثر 20 درصد نسبت به شهريه متغير سال تحصيلي قبل، افزايش خواهد داشت. دانشجويان مقطع کارشناسي ارشد دانشگاه تهران به سه دسته نوبت دوم، خودگردان و مجازي تقسيم مي شوند. گرانترين شهريه ثابت در اين مقطع به ساير گروه ها به جز علوم انساني در پرديس خودگردان با مبلغ پنج ميليون و 200 هزار تومان تعلق دارد. اين شهريه نيز در مقايسه با سال گذشته 20 درصد افزايش يافته است. مقطع دکتري در نوبت دوم و پرديس خودگردان دانشگاه تهران حکايت از آن دارد که گرانترين شهريه ثابت مربوط به شهريه ساير گروه ها با نرخ 6 ميليون و 479 هزار تومان در پرديس خودگردان است.اما گرانترين مدرکي که دانشگاه تهران براي دانشجويان خود در پرديس خودگردان صادر مي کند، مربوط به رشته هاي علوم انساني و علوم رفتاري است. بر اين اساس، مبلغ کل شهريه در مقطع دکتري تخصصي پرديس خودگردان 151 ميليون تومان است و شهريه هر ترم به طور کلي 18 ميليون و 900 هزار تومان آب مي خورد. بر اساس مصوبه هيأت امناي دانشگاه شهيد بهشتي، شهريه ثابت پرديس خودگردان، انتقال خارج به داخل و مهمان تکدرس در ساير گروه ها به جز علوم انساني، 13 ميليون تومان و براي امتحان جامع نيز مبلغ چهار ميليون و 800 هزار تومان تصويب شده است. در مقطع کارشناسي ارشد که شامل نوبت دوم، مجازي و پرديس خودگردان مي شود، شهريه هاي ثابت از 2 ميليون و 500 هزار تومان در نوبت دوم و افزايش سنوات از ترم ششم آغاز مي شود و به مبلغ هفت ميليون و 400 هزار تومان در پرديس خودگردان، انتقال خارج به داخل و مهمان تکدرس مي‌رسد. بر اساس مصوبه هيأت امناي دانشگاه علم و صنعت، شهريه ثابت هر نيم سال براي مقطع دکتري در پرديس خودگردان مبلغ 12 ميليون تومان، مقطع کارشناسي ارشد پنج ميليون و 760 هزار تومان اعلام شده است. علاوه بر دانشگاه هاي دولتي، حدود 300 دانشگاه غيردولتي نيز اقدام به پذيرش دانشجو در مقاطع مختلف تحصيلي مي‌کنند.
مدرک فروشي با شهريه‌هاي نجومي
در اين شرايط يک استاد دانشگاه علامه طباطبايي به خبرنگار «آرمان امروز» مي‌گويد: « يکي از سوال‌هايي که همواره جامعه وجود داشته و مردم انتظار پاسخگويي دارند، اين است که اين تعداد دانشگاه در کشور براي چه ساخته شده و ايران به اندازه قاره اروپا دانشگاه دارد، در حالي‌که خروجي بسياري از اين دانشگاه‌ها از لحاظ علمي پايين‌تر از حد تصور است. آيا اين تعداد دانشگاه علمي کاربردي، پيام‌نور، غيرانتفاعي، پرديس‌ها و ... متناسب با نياز کشور است؟ امسال وزارت علوم نرخ مدرک دکترا در پرديس‌ها را 150 ميليون تومان اعلام کرد، در حالي که يک دانشجو بايد چند سال از عمر خود را در اين پرديس‌ها بگذراند تا مدرک دکتري بگيرد، آيا اين مدرک مي‌تواند براي او تضمين آينده شغلي‌اش باشد؟ اين قيمت و آن هم در پرديس‌هايي که کيفيت توليد علم در آنها زير علامت سوال است، در حقيقت مدرک‌فروشي قانوني است؛ ما با کدام کيفيت مدرک دکتري مي‌دهيم. امروزه در برخي از کلاس‌هاي اين پرديس‌ها 30 تا 40 دانشجو حضور دارند در حالي که متوسط حضور دانشجو در يک کلاس درس 20 تا 25 نفر است. در کجاي دنيا اين تعداد دانشجو در يک کلاس حضور دار؟ انتظار ديگر ما اين است که توجه به کيفيت در مقايسه با کميت در اولويت مسئولان علمي کشور و شخص رئيس‌جمهور قرار بگيرد.» وي در ادامه مي‌افزايد: به‌نظر من فاجعه فساد در حوزه علمي به مراتب ژرفتر و خطرناک‌تر از فساد در حوزه اقتصادي است. اين يک حقيقت است که در جامعه ما و با اين حجم از دانشگاه هنوز صندلي‌فروشي، بورسيه‌هاي غيرقانوني، پايان‌نامه‌فروشي جلوي دانشگاه، مدرک تقلبي و... وجود دارد. انتظار ما اين است که قوه‌قضائيه همانطور که فضاي اقتصادي کشور را رصد مي‌کند، جناب «رئيسي» به فضاي علمي کشور و اين تخلفات قانوني و غيرقانوني توجهي داشته باشد و به اين تخلفات ورود نمايد. درست است که دولت پول ندارد و خزانه کشور خالي است، اما نبايد محتاج به شهريه دانشجو شود، اگر اين روال ادامه پيدا کند و بودجه دانشگاه به شهريه‌هاي ده، بيست و صدميليون توماني دانشجويان وابسته شود؛ کاهش کيفيت توليد علم در دانشگاه‌ها، ضربات جبران‌ناپذيري را به کشور وارد خواهد کرد که در دهه‌هاي بعد مي‌توان اثرات مخرب آن را ديد. ما همواره با افتخار اعلام مي‌کنيم که پنج ميليون دانشجو در کشور داريم، اما اين دانشجويان براي جبران بودجه دانشگاه‌ها پذيرفته مي‌شوند يا براي به‌دست گرفتن شغل‌هاي مهم کشور، اصلا بستر اشتغال اين تعداد دانشجو کجاست؟ شما اين تعداد دانشجو را با استانداردهاي دنيا مقايسه کنيد، چرا بايد کشوري که 82 ميليون جمعيت دارد، قريب به 5 ميليون دانشجو در رشته‌هاي عجيب و غير کاربردي داشته باشد، در حقيقت 8 تا 9 درصد جمعيت کشور ما دانشجو هستند. متاسفانه امروزه در دانشگاهاي ما رشته‌هايي راه‌اندازي مي‌شود که يک نفر هم عضو هيات علمي ندارد. در گذشته اگر يک رشته در مقطع کارشناسي راه‌اندازي مي‌شد، بايد سه عضو هيات علمي مي‌داشت، اما حالا اين اتفاق نمي‌افتد. اين يک واقعيت است که پرديس‌ها ساخته شده‌اند که پول از جيب دانشجو دربياورند تا به آنها مدرک بدهند. آنها دانشجوياني را مي‌پذيرند که در دوره‌هاي رسمي دانشگاهي به‌صورت روزانه و شبانه پذيرفته نشده‌اند، پس اين دانشجويان بدون کنکور وارد پرديس‌ها مي‌شوند و مدرک مي‌گيرند. اين مصداق بارز مدرک‌فروشي به‌صورت رسمي است. از سوي ديگر شما سري به خيابان انقلاب روبه‌روي دانشگاه تهران بزنيد و مي‌بينيد که اصلا براي مقاله‌هاي دکتري، پايان‌نامه و... برشور چاپ کرده‌اند. واقعا عزمي براي برخورد با اين تخلفات علمي در کشور وجود ندارد. در حال حاضر نيز موضوع صندلي‌فروشي در دانشگاه‌هاي ما در جهان بازتاب گسترده‌اي داشته و به آبروريزي بين‌المللي تبديل شده است. متاسفانه اين کرسي‌فروشي در رشته‌هايي رخ مي‌دهد که با جان و سلامت مردم سرکار دارد، ولي اراده‌اي براي مبارزه با آن وجود ندارد.
سایر اخبار این روزنامه
