روزنامه جوان
1401/08/21
کتاب را تماشا کنید و آگاهانه بخوانید
گاهی یک اتفاق به ظاهر ساده می‌تواند یک دستاورد بزرگ را در پشت سر خود داشته باشد، اینکه در ایران شبکه‌ای تلویزیونی برای کتاب راه‌اندازی شده‌است، با آنکه بسیاری از کشور‌های دنیا چنین شبکه‌ای را ندارند، یک دستاورد فرهنگی به شمار می‌رود و ناشی از رویکردی است که در آن ترویج کتاب و کتابخوانی از طریق رسانه فراگیر تلویزیون مورد توجه مدیران فرهنگی قرار گرفته‌است.نخستین شبکه تلویزیونی اینترنتی کتاب پس از امضای تفاهمنامه این شبکه با معاونت فضای مجازی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی و اخذ مجوز تأسیس و راه‌اندازی شبکه اختصاصی کتاب در بستر‌های مجازی طرحریزی و پایه‌گذاری شد. ایجاد بستری برای ارتقای سطح آگاهی و معرفت عمومی، قرارگاهی برای هدایت فرهنگی جامعه در جهت زیستی خردمندانه، امیدآفرین و بانشاط در میان عموم مردم و در افقی متعالی، آمادهسازی جامعه برای نیل به تمدن نوین اسلامی از جمله مأموریتهای این شبکه تلویزیونی اینترنتی است.
شبکه تلویزیونی اینترنتی کتاب که زیر نظر خانه کتاب و ادبیات ایران راه‌اندازی و فعالیت خواهد کرد، تلاش دارد ضمن بهره‌مندی از همراهی نخبگان، نویسندگان، ناشران، نهادها، مؤسسات و صنوف فعال در حوزه کتاب و نشر، با برنامهسازی در موضوعات مبتلابه بستری برای ترویج فرهنگ کتابخوانی، بیان چالشها و مسائل حوزه کتاب و نشر و نیز حمایت از فعالان این عرصه فراهم کند.
علی رمضانی، مدیر عامل خانه کتاب و ادبیات ایران و دبیر سی‌امین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، می‌گوید: «اکنون کتاب دارای یک اطلاع‌رسان تصویری شده که تلاش می‌کند به چرخه تولید و توزیع کمک کند. این شبکه آماده پوشش تصویری همه برنامه‌های حوزه کتاب در سطح کشور خواهد بود.»
علاقه‌مندان به تماشای برنامه‌های شبکه تلویزیونی کتاب می‌توانند با مراجعه به تلوبیون، یا نشانی اینترنتی ketab. tv از امروز شاهد برنامه‌های این شبکه تازه متولد‌شده باشند. اولین برنامه‌های شبکه تلویزیونی کتاب هم پوشش زنده برنامه‌های سی‌امین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران است. البته نشست دبیر این دوره از هفته کتاب که روز ۱۶ آبان ماه برگزار شد نیز به صورت زنده از این شبکه پخش شد و تا روز گذشته نیز این شبکه با پخش تصاویر آرشیوی از برنامه‌های مرتبط با کتاب و کتابخوانی از دیگر شبکه‌های تلویزیونی، فعالیت خود را به صورت آزمایشی آغاز کرده‌بود.
تجربه‌های جهانی پیش روی شبکه ایرانی
شبکه‌های تلویزیونی کتاب در جهان تعداد انگشت‌شماری هستند که می‌توان با رصد فعالیت آن‌ها به رویکرد اصلی شبکه‌های تلویزیونی کتاب پی برد. فعلاً مشهورترین و باسابقه‌ترین شبکه تلویزیونی کتاب شبکه «book tv» امریکا است. این شبکه از زیر مجموعه شبکه‌های «C- SPAN» است. این شبکه چند روز در هفته برنامه‌های ویژه کتاب و کتابخوانی را پخش می‌کند. در سایر ساعت‌ها هم برنامه‌های دیگری مانند پخش مستقیم جلسات سنای امریکا را دارد. از این نظر شبکه کتاب از نوع امریکایی‌اش یک شبکه ۲۴ ساعته تخصصی نیست، اما به دلیل قدمت آن که بیش از سه دهه از آن می‌گذرد، شناخته‌شده‌ترین شبکه کتاب در تلویزیون به شمار می‌رود. این شبکه در روز‌های عادی اخبار مربوط به حوزه نشر، معرفی کتاب‌ها، نقد و بررسی آثار، معرفی و گفتگو با نویسندگان و پوشش تلویزیونی رخداد‌های مرتبط با کتاب را در دستور کار دارد. شبکه اینترنتی تلویزیون کتاب در ایران هم بنا به اعلام مدیران خانه کتاب چنین رویکردی را دارد، اما در کنار این تجربه تقریباً موفق، شبکه‌های کتاب در دنیا یک تجربه شکست‌خورده نیز در کارنامه خود دارند. شبکه اختصاصی کتاب در کانادا که سال ۲۰۰۱ آغاز به کار کرده‌بود می‌تواند نمادی از یک شکست باشد. کانادایی‌ها در هفتم سپتامبر ۲۰۰۱ یعنی چهار روز قبل از واقعه ۱۱ سپتامبر آن را راه‌اندازی کردند. شبکه کتاب شروع خوبی داشت. در این شبکه به صورت روزانه علاوه بر موضوع کتاب به بررسی و معرفی نشریات و مجلات کانادایی پرداخته می‌شد. این شبکه حتی به موضوع لزوم وجود برنامه‌های نمایشی برای موفقیت بیشتر توجه داشت و نمایش‌های تلویزیونی بر اساس کتاب‌های مشهور ساخته و پخش می‌شد. موفقیت این شبکه باعث شد تا در طول فعالیت آن چند بار سهامش از سوی شرکت‌های تلویزیونی خریداری شود و حتی به رقم قابل‌توجه یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار کانادا هم رسید. با این حال، فروغ شبکه کتاب چندان طولانی نبود و سال گذشته یعنی در زمانی که این شبکه ۲۰ ساله شده بود، حکم تعطیلی آن صادر شد. البته شبکه تلویزیون اینترنتی کتاب در ایران به دلیل ماهیت دولتی خود هیچ‌گاه دچار مشکلاتی از جنس آنچه بر سر شبکه کانادایی آمد، نخواهد شد، ولی می‌تواند توجهی را که آن شبکه به پخش سریال‌ها و نمایش‌های تلویزیونی اقتباس شده از آثار موفق ادبی جهان داشت، تکرار کند. شبکه کتاب می‌تواند از ابزار تصویر و نمایش برای معرفی آثار برتر ادبیات ایران و جهان کمک بگیرد، به خصوص اینکه هنوز میان دنیای ادبیات و دنیای نمایش چندان رفاقت و همراهی وجود ندارد و آثار اقتباسی در سینما و تلویزیون انگشت‌شمار هستند. توجه شبکه اینترنتی کتاب به مقوله آثار اقتباسی می‌تواند منجر به تشویق ساخت این آثار در تلویزیون و احتمال سینما شود.
شبکه ایرانی و آرزو‌های بزرگ
سرانه مطالعه در ایران، در قیاس با تاریخ تمدن و فرهنگ غنی ایرانی چندان جایگاه مناسبی ندارد. راه‌اندازی شبکه کتاب هم گامی است در ارتقای مستقیم یا غیر‌مستقیم بینندگان به خواندن و مطالعه کتاب، همان‌گونه که پیشتر در برنامه‌هایی مانند «کتاب باز» کتابخوانی از سیگنال‌های تلویزیونی تشویق می‌شد.
اگر چه مسئله سرعت اینترنت در ایران و امکان دسترسی همگانی به اینترنت پرسرعت برای تماشای تلویزیون از طریق فضای مجازی کمی پیچیدگی‌های فنی را در پی دارد، ولی می‌توان امیدوار بود که در روزگاری نه‌چندان دور شبکه تلویزیونی کتاب با استقبالی که از آن میشود بتواند به جمع شبکه‌های تلویزیونی اضافه‌شده و بینندگان برای تماشای آن نیاز به استفاده از اینترنت ندا شته باشند.
سایر اخبار این روزنامه
نصرالله: شرط بسته‌اندبا فساد نسل تازه مقاومت را کنار بگذارند
ضماد ذهن‌های زخمی
قاچاق سازمان‌یافته پزشک!
باید انسانی موحد، دانا مسئولیت‌پذیر و وطن‌دوست تربیت کنیم
عصر هایپرسونیک ایرانی
پژوی مشکی لباس شخصی‌ها در اتوبان امام علی!
خاستگاه فکری اغتشاشات
خاستگاه فکری اغتشاشات
مادران شهدای امنیت می‌گویند محکم بایستید
راه‌آهن خاش و کارخانه سیمان تیس ۲ طرح ملی در سیستان و بلوچستان
قطر باید تفهیم شود ایران یک پرچم بیشتر ندارد
بلاتکلیفی امید‌های فوتبال
کتاب را تماشا کنید و آگاهانه بخوانید
