روزنامه خراسان

عرضه و تقاضا؛ چالش قیمت‌گذاری بورسی خودرو

حقگو- رویه اخیر عرضه خودروها در بورس کالا تولید و عرضه خودرو را با چشم انداز کاهش قیمت ها در بازار و پوشش زیان خودروسازان افزایش داده است ،اما هنوز قیمت ها در بازار تحت تاثیر عواملی همچون رشد نرخ ارز و تداوم دلالی ها صعودی است. در این حال فرایند عرضه خودرو در بورس کالا با کاستی هایی همراه بوده که وزارت صمت با صدور بخشنامه های تکمیلی در حال برطرف کردن این کاستی هاست و باید منتظر اثربخشی آن بود. همچنین هم اینک توپ تصویب مالیات بر عایدی سرمایه برای مهار دلالان غیر رسمی در زمین مجلس است. اهمیت این مسئله آن چنان است که بدون اخذ این مالیات، به نظر می رسد بورس کالا محمل دیگری برای جولان دلالان خودرو خواهد شد. معمای «رشد تولید خودروسازان به رغم زیان!» و آشکار شدن 3 پاسخ  آمارهایی که به تازگی از صنعت خودرو منتشر شده، حاکی از رشد تولیدات در این صنعت نسبت به دوره مشابه سال گذشته است. به گزارش ایرنا، تولید انواع خودرو در هشت ماه ابتدایی امسال به 748 هزار دستگاه رسیده که بالاترین رقم در 4 سال اخیر محسوب می شود. با این حال سوال اساسی که مطرح می شود این است که این رشد تولید چطور اتفاق افتاده، در حالی که به گزارش اکو ایران، ایران خودرو  با تولید هر خودرو حدود 5.5 میلیون تومان و سایپا حدود 24 میلیون و 200 هزار تومان زیان را تجربه کرده اند؟! اظهارات کارشناسان نشان می دهد که3 عامل در این زمینه موثر بوده است: 1- تکمیل و تجاری سازی خودروهای ناقص و پارکینگی :این مسئله  موجب آزادشدن نقدینگی خودروسازان شده است. به گزارش خبرگزاری فارس، از ابتدای سال 1401 تا نیمه آذرماه و در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، تحویل خودرو توسط دو خودروساز کشور به مشتریان 32 درصد رشد داشته و خودروهای انبارشده در پارکینگ خودروسازان تقریباً به صفر رسیده است. 2- تغییر سبد تولیدات به سوی خودروهای غیر قابل قیمت گذاری دستوری: در ماه های گذشته، خودروهای پرتیراژ ارزان، غیر استاندارد و البته قابل قیمت گذاری خودروسازان نظیر پراید و سمند از رده خارج شده و به جای آن خودروهای جدید که عمدتاً قابل قیمت گذاری دستوری نیستند، پا به خط تولید خودروسازان گذاشته اند. 3- عرضه در بورس کالا: به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از احمدی کارشناس ارشد بازار سرمایه، از زمان آغاز عرضه خودرو در بورس کالا تا نیمه آذرماه، 6200 خودرو در بورس عرضه شده و در این مدت حدود 2 هزار و 25 میلیارد تومان به جای این که به جیب دلالان و واسطه ها برود، نصیب تولیدکننده شده است. (هر چند احتمالاً در این آمار، عرضه خودروهای کم تیراژ نیز محاسبه شده اند). عرضه بورسی خودرو، راهکاری میانه برای دوران گذار عرضه خودرو در بورس کالا نشان داد که این مسیر می تواند به عنوان یکی از سریع ترین و میانه ترین راه های خروج صنعت خودرو از بن بست به حساب آید، چرا که در هر حال، ادامه روند قیمت گذاری دستوری آن هم در نرخ هایی که به گفته خودروسازان پایین تر از هزینه تمام شده خودروهاست، به تداوم سیکل معیوب زیان دهی بالا، تولید پایین و تشدید معضلات بازار خودرو می انجامید. طبق تفاهم وزارت صمت و سازمان خصوصی سازی نیز، مقرر شده تا پایان سال، همه محصولات ایران خودرو و سایپا از شمول قیمت گذاری دستوری خارج شوند. از منظر اقتصادی نیز شاید بتوان پذیرفت که برای برهه ای، تولید و عرضه خودرو طبق مکانیزم عرضه و تقاضا انجام شده و رانتی که قبلاً به دلالان خودرو در بازار آزاد می رسید، به طور نظارت شده به خودروسازان برسد تا از این منظر رشد تولید اتفاق بیفتد و تداوم عرضه، تعدیل تدریجی قیمت ها تا رسیدن قیمت به حدود سود منصفانه خودروسازان در بازار آزاد را رقم بزند. تجربه عرضه های انجام شده نیز نشان می دهد که در عمده این عرضه ها، قیمت تعادلی از قیمت بازار کمتر بوده است.   با اوصاف یاد شده، واضح است که عرضه در بورس کالا جوابگوی همه ملاحظات مد نظر نخواهد بود. به طور مثال در عرضه اخیر خودروهای دیگنیتی، این خودرو که به تعداد محدود با قیمت پایه ۹۹۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان عرضه شد، در نهایت قیمتی بیش از 440 میلیون تومان نسبت به قیمت بازار پیدا کرد. موضوعی که موجب ابطال معاملات این خودرو به دلیل رعایت نشدن شرایط رقابت شد. دستورالعمل هایی که تکمیل می شوند مورد ابطال معاملات یاد شده در شرایطی رخ داد که پیش از آن، وزارت صمت در بخشنامه ای قوانینی برای عرضه خودرو در بورس را ابلاغ کرده بود. در آن جا تصریح شده بود که حداقل عرضه هر محصول در هر دوره 2 هزار دستگاه برای دو شرکت بزرگ خودروساز و 500 دستگاه برای دیگر شرکت های خصوصی است.   اما همان زمان نیز به نظر می رسید تا وقتی که خودروسازان مکلف نشوند تعداد قابل قبولی خودرو  را در بازه های زمانی قابل قبول عرضه کنند، ممکن است طولانی شدن فواصل عرضه ها راه را برای تداوم معضلات باز بگذارد. با این اوصاف، دیروز 6 توافق وزارت صمت و بورس کالا با هدف برقراری تعادل در بازار خودرو به شرح زیر منتشر شد: 1-جدول کف عرضه خودرو و برنامه تولید ماهانه به تفکیک مدل توسط وزارت صمت به بورس کالا اعلام شود و مبنای تایید عرضه ها و معاملات قرار گیرد. 2-بورس کالا میزان عرضه ها را به صورت هفتگی، دو‌هفته ای و ماهانه به گونه ای تایید کند تا کف عرضه های ماهانه رعایت شود. 3-در خصوص نحوه عرضه ها قرار شده است که تجمیع عرضه ها براساس کلاس خودروها، پرتیراژها و کم تیراژها و خودروهای تجاری انجام شود. 4-تعیین پیش دریافت خرید خودرو به گونه ای متناسب با شرایط بازار باشد تا تقاضای خودرو متعادل تر شود. 5-آن دسته از کدهای ملی در بورس کالا امکان خرید خودرو دارند که از ابتدای سال 98 از بورس کالا یا سامانه های وزارت صمت خرید نداشته اند. 6- مقرر شد شرایط ضمانت خودروسازان برای عرضه در بورس به منظور رشد عرضه ها تسهیل شود.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
تشکری همراه با گلایه! (نکته) (کيهان)آیا حمایت از فلسطین تامین کننده منافع ملی است؟ (شهروند) جنگ برای اسرائیل رایگان است؟! (جوان)
سایر اخبار این روزنامه
آینده کسب وکارهای مجازی و مهلت جدید به متا غفلت های ارزی تبعات تورمی مجلس در آزمون اصلاح قانون انتخابات هیئت آژانس در تهران برجام در مسیر احیا؟ اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی سراغ جوانان بازداشت‌شده بروند عرضه و تقاضا؛ چالش قیمت‌گذاری بورسی خودرو محمدصالح علا؛ جریان‌ساز گزیده‌کار پیشرفت‌های بزرگ بشر با ابزارهای خیلی کوچک دردسرهای جیب پنهانی زوج‌ها!