گروسی به دنبال گره گشایی یا بهانه تراشی؟

​​​​​​​گــــروه سیاســــی/ مدیــــر کل آژانـــس بین‌المللی انرژی اتمی برای سفر به تهران اعلام آمادگی کرد. «رافائل گروسی» در گفت‌وگویی با واتیکان مدیا با اشاره به اینکه مذاکرات احیای توافق هسته‌ای به بن بست خورده است، مدعی شد که اگرچه به موازات این گفت وگوها برای رسیدن به توافق، مذاکرات ایران و آژانس هم جریان دارد اما طرفین تاکنون نتوانسته‌اند در آن پیشرفتی حاصل کنند. به گفته «گروسی» همین امر سبب شده تا ایران به پیشرفت در غنی سازی و ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته بیشتر ادامه دهد. او پس از ابراز این مواضع ادعایی گفته است: «امیدوارم که بتوانم به تهران بروم. همیشه گفته‌ام که آژانس محلی برای توافق و پلتفرمی برای تفاهم دوجانبه است. پس اگر امکانپذیر باشد، من آمادگی سفر و شروع مجدد مذاکرات در اسرع وقت را خواهم داشت».
مدیر کل آژانس در حالی برای سفر دوباره به تهران ابراز تمایل کرده است که با وجود مانع تراشی برخی از اعضای آژانس، چندی پیش روزنامه «پولیتیکو» از سفر قریب الوقوع رئیس آژانس به تهران خبر داد. کمی پس از آن نیز محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی اعلام کرد که با توجه به تمایل نشان داده شده از سوی آژانس، هماهنگی‌ها برای سفر مدیر کل آژانس به ایران بعد از تعطیلات ژانویه انجام می‌شود. حالا به نظر می‌رسد اظهارات اخیر «گروسی» برای انجام این سفر نشان از آن دارد که او برای انجام این سفر عجله دارد.

آژانس؛ متهم به تبانی


رویکرد ضد و نقیض آژانس انرژی اتمی در دوره مدیریت گروسی که متأثر از فضای سیاسی بازیگران غربی است، بر روند تعامل میان ایران و آژانس سایه انداخته است. هرچند برخلاف این رویکرد نامطلوب، مسئولان کشور با هدف نشان دادن حسن نیت خود برای حل دیپلماتیک اختلافات با این نهاد همکاری داشتند. با این حال ناگفته پیداست روندی که ایالات متحده و کشورهای اروپا پس از متوقف شدن مذاکرات وین تحت عناوین ادعایی همچون دفاع از حقوق بشر و حمایت از ادعاهای مجعول درباره برنامه هسته‌ای صلح آمیز ایران در پیش گرفته‌اند، بر تصمیم گیری تهران پیرامون سفر «گروسی» و همکاری برای اثبات واهی بودن ادعاهای جاری بی تأثیر نخواهد بود.

دست اندازهای جدی
ادعاهای جدید آژانس درباره شماری از مکان‌های ادعایی در ایران و نوع موضع گیری‌های «گروسی» نشان داده مذاکرات دو طرف که پیشتر به نظر می‌رسید در سراشیبی قرار گرفته است، با دست اندازهایی جدی مواجه شده است. دست اندازهایی که محصول تفاسیر سوگیرانه غرب درباره پرونده‌ای است که پیشتر حل شده اما حالا مانورهای رسانه‌ای و سیاسی با همراهی تمام قد مدیر کل آژانس بر تعدد پیچیدگی‌های مربوط به آن افزوده است. اتفاقی که دور از انتظار نبود، چه آنکه رفتارهای پر فراز و فرود «گروسی» بویژه متأثر از روند همسوگرانه‌اش با مقام‌های رژیم صهیونیستی قرار دارد که با تحریف واقعیات می‌کوشد مدیر کل آژانس را برای همدستی در پیگیری ادعاهای جعلی علیه فعالیت‌های هسته‌ای صلح آمیز ایران ترغیب کند. تلاشی که تحولات جاری و خیز اعضای آژانس برای افزودن بر فشارها علیه ایران نشان می‌دهد، در تحقق آن موفق بوده است. زیرا «گروسی» در جریان سفر اسفندماه سال گذشته مدل عملیاتی پیشنهادی تهران برای بسته شدن پرونده‌های ادعایی جاری را به صورت کامل پذیرفت اما پس از آن به دستور واشنگتن، تل‌آویو و تروئیکای اروپایی از تعهدات خود سرپیچی کرد و تعهداتش را زیر پا گذاشت. آنهم در شرایطی که ایران برای تسهیل امر راستی آزمایی ادعاهای مطروحه چه در خصوص نمونه‌ برداری و آنالیز داده‌ها و چه در حوزه ایجاد دسترسی‌های لازم و ضروری برای حل پرونده‌های مذکور، نهایت همکاری ممکن را از خود نشان داده بود و مدیر کل آژانس نمی‌توانست ادعایی جز این داشته باشد. بنابر چنین سابقه‌ای،  طبیعی است که پاسخ مثبت ایران به سفر گروسی و تحقق خواسته این مقام آژانس در گرو پیگیری یک رویکرد بی‌طرف برای حل واقعی موضوعات اختلافی است و نه به دست آوردن فرصت جدید برای بهانه تراشی های جدید.