مهاجرت شبانه به آلپ

یک استاد مددکاری اجتماعی: هر چه ما دافعه داریم، کشورهای اروپایی برای سرمایه‌های اجتماعی ما جاذبه دارند آرمان امروز- حميد رضا خالدي: بالاخره بعد از انتشار اخبار ضد و نقيضي در مورد دختر اسکي‌باز ايران که شبانه و بدون اطلاع، تهران را به مقصد پاريس ترک کرد، وي با حضور در يک برنامه زنده تلويزيوني در آن سوي مرزها، پناهندگي‌اش به کشورآلمان را تاييد کرد. عاطفه احمدي، نفر نخست اسکي آلپاين ايران در ميانه رقابتهاي ليگ بين المللي آلپاين شبانه و بي سر و صدا در حالي به فرانسه سفر کرد که هيچکدام از اهالي فدراسيون (از سرمربي گرفته تا رئيس کميته فني تا رئيس فدراسيون) در جريان آن نبودند موضوعي که احتمال بي‌بازگشت بودن اين سفر را تقويت مي کرد، به‌خصوص آن‌که وي بارها در مورد بي‌مهري مسئولان نسبت به وي، گلايه کرده بود، گلايه‌هايي که در نهايت باعث شد دوسال بعد از مهاجرت دوست عاطفه احمدي، (فروغ عباسي) ديگر ملي‌پوش اسکي ايران که با چشماني گريان از تيم ملي خداحافظي کرد، جلاي وطن کند.
عاطفه احمدي در مسابقات جهاني سال 2019 و 2021  حضور داشت و همچنين در المپيک زمستاني پکن 2022 به عنوان نماينده زن کاروان ايران اسکي کرد.  حتي در مراسم افتتاحيه المپيک به‌عنوان پرچمدار انتخاب شد تا پيشاپيش کاروان ايران رژه برود. از همين رو سفر ناگهاني يکي از مهمترين چهره‌هاي اسکي ايران اتفاق عجيب و شوک آوري محسوب‌مي‌شود.
روايت هايي از يک مهاجرت
فرانسه مقصدي بود که احمدي به آنجا سفر کرد، کشوري که تا چند هفته ديگر ميزبان مسابقات جام جهاني آلپاين است و اتفاقا تيم اسکي آلپاين ايران نيز در اين مسابقات شرکت خواهد کرد. اما سفر زودهنگام و بدون اطلاع احمدي به اين کشور خبر از يک مهاجرت ديگر در رشته اسکي مي‌داد. بعد از انتشار گسترده خبر مهاجرت شبانه و بدون اطلاع احمدي توسط رسانه طرفداري وي با انتشار يک متن در صفحه شخصي خود شبکه هاي اجتماعي به اين خبر واکنش نشان داد و مدعي شد که به شکل کتبي رئيس کميته فني را در جريان سفر خود قرار داده اما رئيس کميته فني فدراسيون اسکي ادعاي احمدي را تکذيب کرد تا شائبه ها درباره سفر ناگهاني وي به اروپا بيشتر شود.


با اين وجود روز گذشته عاطفه احمدي، در گفت‌وگوي زنده با يکي از شبکه‌هاي خارجي، رسما پناهندگي‌اش به آلمان را تاييد و دليل اين تصميم را کنار گذاشته شدن از تيم اعزامي به مسابقات فرانسه اعلام کرد: «من به فدراسيون و کميته فني اعلام کردم براي آمادگي به اروپا مي‌رود. حتي گفتم در انتخابي‌ها شرکت مي‌کنم تا نفر اول بمانم و عضو ثابت تيم ملي باشم.»
شوک مسئولان بيتفاوت!
عباس نظريان، رئيس فدراسيون اسکي درواکنش به پناهندگي عاطفه احمدي، گفت: «فعلاً که شوکه شده‌ايم. اميدوارم اين خبر درست نباشد. او جزو خوب‌هاي اسکي ايران بود و همه‌گونه از اين ورزشکار حمايت کرديم و چيزي برايش کم و کسر نگذاشتيم.»
با اين حال رئيس فدراسيون اسکي تلاش کرد تا ماجرا را جور ديگري جلوه دهد. وي در اين زمينه گفت: «صحبت اين بود که اگر او در ليست نهايي قرار بگيرد، پس از برگزاري اردوهاي داخل کشور، يک هفته زودتر از سايرين به فرانسه برود و اين کار را با هزينه‌هاي شخصي انجام دهد، چون چنين درخواستي را داشت، اما ظاهراً خودش براي ويزا و سفر اقدام کرده و کسي در فدراسيون در جريان اين کار نبود. کساني که در آغاز هفته دوم ليگ اسکي در پيست بودند، فکر مي‌کردند احمدي خواب مانده يا تصادف کرده است، در واقع هيچ‌کدام تصور نمي‌کردند که او از ايران رفته باشد. اين يک تصميم شخصي بوده و به نظر مي‌رسد از چندي قبل براي آن برنامه‌ريزي شده است.» همچنين روابط عمومي وزارت ورزش درباره پناهندگي عاطفه احمدي، پرچمدار ايران در المپيک زمستاني 2022 پکن و نفر اول اسکي ايران به آلمان اعلام کرد: «هنوز موضوع تيم ملي اسکي در شوراي برون مرزي به بحث گذاشته نشده و عاطفه احمدي نيز به صورت انفرادي اقدام به دريافت ويزاي فرانسه کرده است.»
اما عاطفه احمدي، در مصاحبه زنده روز گذشته خود با بغض مي‌گفت: «دوري از خانواده براي من خيلي سخت است. قول مي‌دهم به هدفي که براي آن از ايران بيرون آمدم، برسم. من فقط براي اينکه به هدفم برسم، از زندگي، خانواده و کشورمان دور شدم.»
سرمايه هايي که منافع ملي را ميبرند
بدين ترتيب به نظر مي‌رسد جاي شکي در مورد مهاجرت احمدي، نخبه اسکي ايران به آلمان باقي نمي‌ماند و او راه ده‌ها ملي پوش، صدها نخبه و ميليون‌ها ايراني رفت که به اميد استفاده از حداقل‌ها به کشور ديگر مهاجرت مي‌کنند. اما مسلما اين آخرين نخبه‌اي نيست که با مهاجرتش، جامعه را به خاطر از دست دادن يک سرمايه اجتماعي ديگر شوک زده کرده است. يک بررسي اجمالي نشان مي دهد که در سالهاي اخير و با افزايش فشارهاي اقتصادي و محدوديت هاي اجتماعي و به‌خصوص بعد از ناآرامي هاي چندماهه گذشته، موج مهاجرت نخبگان رشدي تصاعدي و بي‌سابقه را داشته باشد. رشدي که مي تواند زنگ خطري جدي براي اضمحلال و فروپاشي سرمايه هاي اجتماعي باشد.
 محمد زاهدي اصل، استاد مددکاري اجتماعي، در اين زمينه به خبرنگار «آرمان امروز» مي‌گويد: «اصولا وقتي‌که يک نفر به جايگاهي از لحاظ شغلي، ورزشي، فرهنگي و علمي و.... بالايي مي‌رسد، اما کسي قدرشناس وي نيست يا برايش محدوديت‌هاي مختلفي ايجاد مي‌کند، طبيعي است که بعد از مدتي علاقمند به حضور و زندگي در کشورهاي خارجي باشند. در واقع وقتي‌که يک نخبه که سرمايه اجتماعي هر کشوري محسوب مي‌شود، عرصه را برخود تنگ مي بيند، خودبه‌خود به‌دنبال مقري مي‌گردد تا استعدادهايش را بروز دهد و بدرخشد. براي همين به سمت کشورهايي سوق پيدا مي‌کند که ثابت کرده‌اند در جذب نخبگان به وعده‌هايشان عمل مي‌کنند و به جاي دولتمردان ما که بيشتر براي آنها دافعه ايجاد مي‌کنند، شرايطي جذاب و فريبنده را مهيا مي کنند.
اين استاد دانشگاه با ذکر اينکه همين مساله باعث شده تا در چند سال گذشته شاهد افزايش تصاعدي و نجومي مهاجرت و پناهندگي سرمايه هاي اجتماعي کشورمان باشيم، مي‌گويد: «آيا بهتر نيست به جاي آنکه به ورزشکاران و هنرمندان و .... ما اجازه ندهيم تا رودروي نمايندگان برخي از کشورها در مسابقات جهاني قرار گيرند، آنها را در همين عرصه‌ها شکست دهيم تا ثابت کنيم که سرمايه‌هاي  اجتماعي ايران و ايراني چه قدرت و عظمتي دارد؟
به نظر مي‌رسد برخي مسئولان ما گرچه شايد منافع ملي برايشان مهم باشد ولي در عين حال، اين منافع (سرمايه‌هاي اجتماعي و انساني) براي آنها در اولويت نيست. براي همين تاکنون اقدام چندان موثري براي حمايت از نخبگان و جلوگيري از فرار و مهاجرت اين سرمايه هاي اجتماعي کشور انجام نداده‌اند. رويه‌اي که اگر به همين شکل ادامه پيدا کند مي‌تواند به فاجعه‌اي اجتماعي براي کشور بدل‌شود.