بازگشت خوشبینی به بازار سهام
گروه اقتصاد کلان: این روزها بورس تحت تاثیر افزایش نرخ ارز به دنبال فتح کانالهای جدید و ثبت رکوردهای جدید است. به گزارش «تجارت»،یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار روی صنایع بورسی قیمت دلار است. نوسانات نرخ ارز در بازار ارزی کشور به علت رویدادهای سیاسی و بینالمللی از جمله تحریمهاست؛ زیرا این بازار ارتباطی مستقیم با این رویدادها در کشور دارد. از اثرات مهم تحریمها روی نرخ ارز در ایران میتوان اقتصاد تکمحصولی و وابستگی فراوان به دریافت ارز با فروش نفت و صادرات کم اشاره کرد. برخی از صنایع بورسی تحت تاثیر قیمت دلار نیمایی قرار دارند و محصولات خود را در زمان فروش در بازارهای داخلی و خارجی با قیمت این دلار معامله میکنند. بنابراین تغییرات نرخ ارز در بازار آزاد، تأثیری در شرایط قیمتی این شرکتها ندارد و تنها به صورت روانی بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار میدهد. بر این اساس نمیتوان انتظار داشت که به علت افزایش نرخ ارز آزاد، شاخصها در بورس هم افزایشی شوند. زیرا بزرگترین این شرکتها تحت تأثیر ارز نیمایی هستند که ارزی کنترل شده و در اختیار دولت است.
آخرین وضعیت شاخص کل
ادامه روند صعودی در بازار سرمایه باعث شد شاخص کل بورس روز گذشته دوباره یک کانال جدید را فتح کند و وارد کانال یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحد شود. شاخص کل بورس امروز با ۶۵ هزار و ۵۲۰ واحد افزایش تا رقم یک میلیون و ۸۰۴ هزار واحد صعود کرد. شاخص کل با معیار هم وزن هم ۱۰ هزار و ۷۰۶ واحد افزایش یافت و به رقم ۵۳۶ هزار و ۳۷۰ واحد رسید. در این بازار ۹۷۲ هزار معامله به ارزش ۱۵۰ هزار و ۳۷۷ میلیارد ریال انجام شد.52 درصد نمادهای بورسی امروز مثبت بودند که از میان آنها فولاد مبارکه اصفهان، ملی صنایع مس ایران و صنایع پتروشیمی خلیج فارس نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی بورس گذاشتند. در آن سوی بازار سرمایه شاخص کل فرابورس هم با صعودی ۵۴۹ واحدی در رقم ۲۲ هزار و ۷۵۷ واحد ایستاد. در این بازار ۶۲۹ هزار معامله به ارزش ۹۹ هزار و ۹۸۱ میلیارد ریال انجام شد. از میان ۱۳۸ نماد مثبت فرابورس سنگ آهن گوهرزمین، بیمه پاسارگاد و پلیمر آریاساسول نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی این بازار گذاشتند. طی معاملات دیروز همانند روز قبل از آن بیشترین خروج پول حقیقی از صندوقها بود و در آن سو بیشترین ورود پول حقیقی به فلزات اساسی و گروه شیمیایی صورت گرفت.
ارزیابی کارشناسان از افزایش نرخ ارز بر بورس
به عقیده کارشناسان، رونمایی از بازار مبادله ارز و طلا و حذف دلار نیمایی که به عنوان قیمت گذاری دستوری در میان صنایع بورسی معروف بود، بیشترین تاثیر را بر بورس گذاشته است. هر چند افزایش کم سابقه نرخ دلار در روزهای اخیر هم مزید بر علت بوده است.
نیما آگاهی کارشناس بازار سرمایه درباره آثار افزایش نرخ دلار بر بورس اظهار کرده است: در مقطع کنونی نرخ دلار در بازار آزاد حتی از ارزش ذاتی خود نیز بالاتر رفته است و گمانهزنیهایی درخصوص تداوم روند صعودی نرخ ارز همچنان وجود دارد؛ در واقع وضعیت مطلوب و مثبتی پیشروی اقتصاد مشاهده نمیشود، بهتبع این مهم در بازار سهام نیز انعکاس چنین نگرشی وجود خواهد داشت. امروز مهمترین شاخص و پارامتری که بورس اوراقبهادار تهران را تحتتاثیر قرار میدهد بهطور مستقیم به موضوعاتی پیرامون افزایش نرخ ارز شرکتهای صادراتی مرتبط میشود. عمدتا شرکتهای مهم بورسی نیز با چنین وضعیتی همراه هستند، احتمالا در آینده نرخ دلار ۲۸هزار و ۵۰۰تومانی دیگر معنی نخواهد داشت و رنج دلار شرکتها به محدوده ۴۰ تا ۴۵هزارتومان خواهد رسید. با چنین مفروضاتی یک اضافه ارزش ۳۰ تا ۴۰درصدی برای این قبیل از شرکتها ایجاد میشود. همین موضوع در شاخصکل بورس تهران نیز میتواند نمود داشته باشد و بهتبع آن شاهد افزایش قیمت در سهام روی خواهد داد. در حوزه دلار نیز شاهد تکرار سیاستگذاریهای قبلی بودیم.
او ادامه داد: گذشتهنگر ۱۵سال اخیر نشان میدهد که میسر فعلی حداقل ۳ الی ۴ بار تکرار شدهاست. ارز ثابت ۱۲۲۶تومان، ۴۲۰۰تومان و ۲۸هزار و ۵۰۰تومان و در ادامه تکرار سناریویی که از رویداد جدیدی برای آینده نیز حکایت ندارد، بنابراین بهنظر میرسد سیاستگذار برای کنترل شرایط نیازمند رویکرد متفاوتی است که فارغ از تزریق ارز در بازار باشد. درواقع باید سیاستگذار ارزی این اطمینان را ایجاد کند که بازار با کمبود ارز مواجه نخواهد شد.
در باب تاثیر ارز در بورس تهران نیز باید توجه داشت که لاجرم این اتفاق خواهد افتاد. بهعبارتی صادرکنندهای که قرار است ارز خود را عرضه کند با یک اختلاف قیمتی توجیه میشود که باید منابع مالی خود را در اختیار دولت با قیمت اعلامی از سوی این نهاد بگذارد. زمانیکه فاصله نرخ ارز با قیمت بازار آزاد زیاد میشود، بهنوعی عرضه ارز متوقف خواهد شد. در این میان دولت در یک عمل انجامشده قرار میگیرد. تصمیمگیری در باب اینکه فاصله نرخها افزایشیافته و منابع ارزی در حال کاهش است از سوی متولیان مشاهده میشود، بنابراین تنها راه نرمش و پذیرا بودن نرخ بازار آزاد خواهد بود.
دقیقا مشابه رویدادهایی در فضای اقتصادی که تاکنون تجربه شدهاست. در نهایت نیز صنایع صادراتی بهطور کامل با ارز جدید قیمتگذاری میشوند و اثرات این مهم در بورس تهران منعکس خواهد شد. در کنار موارد مطرحشده، بحث بودجهسال۱۴۰۲ که در ۲ الی ۳ هفته آینده نهایی خواهد شد نیز مهم ارزیابی میشود. بهعبارتی پارامترهای بودجه در جهتدهی به بورس حائزاهمیت هستند چراکه به هر حال بورس، دولتیترین بازاری است که سیاستگذاران محدودیتهای زیادی را در آن اعمال میکنند. اینکه مواردی پیرامون نرخ خوراک، حقوق مالکانه معادن و غیره به چه صورتی خواهند بود مهم ارزیابی میشود.