روزنامه جوان
1402/01/28
نوسان ۵۰ درصدی حقوق کارگران در ۱۵سال گذشته
قدرت خرید مزدبگیران ایرانی طی سال‌های گذشته به شدت تحت تأثیر تورم لجام‌گسیخته کاهش پیدا کرده است؛ کاهش قدرت خریدی که چندان نمی‌توانیم آن را با آمار‌های رسمی به نمایش بگذاریم، ولی یک مقایسه ساده بین قیمت سکه بهار آزادی و حداقل دستمزد ماهانه در سال‌های ۱۳۷۱ تا هفت ماهه نخست سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد تنها در سال‌های معدودی مزدبگیران امکان خرید یک سکه کامل بهار آزادی یا بیشتر را داشته‌اند. سال ۸۸ بالاترین قدرت خرید دستمزد رقم خورده، به طوری که حداقل دستمزد ماهانه معادل ۱/۱ سکه بهار آزادی بوده است و پایین‌ترین قدرت خرید مربوط است به سال ۱۳۹۹ که حداقل حقوق قدرت خرید کمتر از یک‌پنجم (حدود ۲/۰) یک سکه بهار آزادی بوده است.در هفت ماهه نخست سال ۱۴۰۱ البته متوسط قیمت هر سکه بهار آزادی از سوی بانک مرکزی رقمی معادل ۱۰میلیون و ۶۰۰هزار تومان اعلام شده است، ولی اگر قیمت ۱۷میلیون تومانی سکه این روز‌ها در ماه‌های پیش رو هم ادامه پیدا کند، رکورد سال ۱۳۹۹ حتماً شکسته خواهد شد. بررسی ارزش دلاری دستمزد کارگران از سال ۸۴ تا ۱۴۰۱ بیانگر این است که قدرت خرید کارگران حدود ۴۰ درصد کاهش یافته است و اگر بخواهیم این مقایسه را بسط دهیم، نسبت به سال‌هایی که کشور با التهابات ارزی و تورم بالا روبه‌رو نبوده، قدرت خرید کارگران حدود ۵۵ درصد کاهش یافته است.
در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ رقم دلاری دستمزد کارگران به ترتیب ۱۸۳ و ۲۲۰ دلار و در سال ۱۳۸۶ حدود ۲۶۴ دلار بوده است.
این رقم در سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۹ به ترتیب به ۳۰۷، ۳۵۶ و ۳۵۸ دلار در ماه رسیده است. در سال ۱۳۹۰ این رقم به ۲۱۱ دلار و در سال ۱۳۹۱ که همزمان با تشدید تورم بود، این رقم به ۱۴۸ دلار رسید. با کاهش تورم در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶ ارزش دلاری دستمزد ماهانه کارگران به ۲۶۰ تا ۳۰۰ دلار رسیده، اما این مقدار بار دیگر با شروع التهابات ارزی و تشدید تورم، بین سال‌های ۱۳۹۷ تا اسفند ۱۴۰۱ حول‌وحوش ۱۱۵ تا ۱۶۳ دلار در نوسان بوده است. پرواضح است یکی از تبعات کاهش ارزش پول ملی، کاهش قدرت خرید اغلب حقوق‌بگیران و به ویژه حداقل‌بگیران و کارگران است.
سمیه گلپور، رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگری کشور با اشاره به کاهش قدرت خرید کارگران در گفتگو با تسنیم می‌گوید: به طور مثال طبق آمار‌ها از سال ۱۳۹۴ قدرت خرید مردم برای خرید یک سکه تمام‌بهار آزادی از ۷۶ درصد به ۲/۱۷ درصد رسیده است. در زمان حاضر حداقل دستمزدی که برای کارگران در سال ۱۴۰۲ تعیین شده، کمتر از قیمت یک ربع‌سکه بهار آزادی است.
گلپور با تأکید بر اینکه با کاهش قدرت خرید کارگران، نرخ مشارکت آن‌ها در رونق تولید کاهش می‌یابد، می‌افزاید: کارگران زمانی که از درآمد خود در امورات تولیدی و صنعتی ناراضی باشند، به سمت مشاغل کاذب می‌روند تا بتوانند درآمد بهتری را جایگزین حقوق خود کنند.
از سال ۱۳۹۵ تاکنون حداقل دستمزد تنها ۵ برابر افزایش حقیقی داشته است
همچنین اکبر شوکت، رئیس انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی کشور نیز با اشاره به اینکه سفره کارگران حدود یک‌سوم طی سه دهه اخیر کوچک‌تر شده است، می‌گوید: دولت در محاسبه تورم باید دو قلم اساسی مسکن و مواد غذایی را محاسبه کند. در مسکن و در مواردی در بحث خوراک و اقلام مصرفی روزانه طی هفت سال اخیر با افزایش هزاردرصدی قیمت مواجه بودیم و این در حالی است که از سال ۱۳۹۵ تاکنون حداقل دستمزد تنها پنج برابر افزایش حقیقی داشته و به این ترتیب در برابر افزایش ۱۰ برابری قیمت‌ها، ما هر ساله شاهد فقیرتر شدن جامعه کارگری هستیم. تنها در بحث گوشت قرمز طی یک سال اخیر ما افزایش بیش از ۱۰۰ درصدی داشته‌ایم.
وی می‌افزاید: برخی تعاریف و استاندارد‌های مصرفی برای دولت دستکاری شده است، در سبد مصرفی استاندارد ما عملاً گوشت قرمز حذف شده است و صراحتاً گفته میشود کارگران پروتئین خود را از گوشت سفید تأمین کنند! مواردی که امسال در تعیین حداقل کالری و مواد مورد نیاز بدن کارگر در شورای عالی کار بحث شد، در هیچ استاندارد جهانی وجود ندارد. شوکت تأکید می‌کند: ما در بحث مزایای جانبی نیاز به حمایت در دو حوزه بهداشت و آموزش داریم، زیرا تعرفه بخش دولتی و خصوصی در حال افزایش (حدود ۱۰ برابر) است و پزشکان نیز رغبتی برای کار ندارند و به دنبال آوردن بیماران خود به بیمارستان‌های خصوصی هستند.
وی می‌گوید: در شرایطی که امکانات مراکز درمانی و ملکی سازمان تأمین اجتماعی در شرایط بحرانی قرار دارد، در بحث آموزش نیز دیگر با مدارس دولتی پولی یا مدارس غیرانتفاعی بسیار گران مواجه هستیم و امکان جهش طبقاتی از خانوار کارگری نیز به مدد تبعیض در نظام گران‌قیمت آموزشی گرفته شده است، زیرا رتبه‌های کنکور عملاً همه از مدارس غیرانتفاعی هستند.
شوکت می‌افزاید: مسئله این است که در این سال هزینه‌ها (مسکن، آموزش، بهداشت و درمان، معیشت) به نسبت درآمد‌ها بالا رفته و مزد کارگران کوچک و کوچک‌تر شده و مزد حدود ۳۰۰ دلاری ما در دهه‌های گذشته امروز به ارزش حدود ۱۰۰ دلاری نزدیک میشود و این یعنی سفره کارگران حدود یک‌سوم طی سه دهه اخیر کوچک‌تر شده است.
جمع‌بندی
به نظر می‌رسد کارگران بیشتر از سایر قشر‌ها از وضعیت نابسامان اقتصادی متضرر می‌شوند و تحت فشار هستند، بنابراین می‌طلبد دولت نسبت به معیشت طبقه کارگران توجه بیشتری کند.
سایر اخبار این روزنامه
محاسبات مستحکم دشمن هم شکست‌دادنی است
اجرای قانون حجاب با یک استدلال ساده
نصیری و کوری و حجاب زوری!
نوسان ۵۰ درصدی حقوق کارگران در ۱۵سال گذشته
شکست عادی‌سازی با تیر خلاص حماس- ریاض
خیابان احمد قصیر آینه تمام‌عیار بی‌نظمی ترافیکی
رأی پرونده هواپیمای اوکراینی صادر شد
مافیا «برنامه» مردمی‌سازی اقتصاد را می‌سوزاند!
فاش کن فساد را و ۱۰ میلیارد بگیر
پول استراماچونی از کجا می‌آید؟
جمع کردند و رفتند
