گروه راه و مسکن: از مهمترین وعده‌های دولت رئیسی از آغاز تاکنون، کنترل قیمت‌ها به‌یژه مدیریت وضعیت مسکن در کشور بود. این در حالی است که آمارها از وضعیت اجاره در کشور، بحرانی است و پیش‌بینی‌ها آینده روشنی را از این بازار نشان نمی‌دهد و افزایش هزینه‌ها برای اجاره‌نشین‌ها، آنها را به ترک منطقه و خانه‌شان مجبور کرده و در شدیدترین حالت خود هم مهاجرت معکوس از شهر به حاشیه‌های شهر را سبب شده است.
به گزارش «تجارت»، نرخ ارز و نرخ تورم عواملی هستند که به‌طور سنتی روی بازار مسکن تاثیر می‌گذارند و این دو عامل در یک سال گذشته، روند صعودی خود را حفظ کرده و بازار مسکن را هم تحت تاثیر قرار داده‌اند. دی‌ماه ۱۴۰۱ متوسط قیت هر متر واحد مسکونی در شهر تهران به حدود ۵۵ میلیون تومان رسیده بود و کارشناسان معتقدند در حال حاضر متوسط قیمت دست‌کم به حوالی ۶۰ میلیون تومان رسیده است. در عین حال که با کاهش قدرت خرید مردم سطح تقاضا به‌ویژه برای خانه‌های نوساز کاهش یافته و از سوی دیگر کاهش چشمگیر سود انبوه‌سازان نیز میزان ساخت آپارتمان را در کشور پایین آورده است. کما اینکه دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان مسکن با تأکید بر اینکه پیش‌بینی خوبی برای بازار مسکن در سال ۱۴۰۲ ندارد، می‌گوید بسیاری از فعالان که به صورت خُرد در بازار ساخت و ساز مسکن فعال بودند با توجه به افزایش تورم در این بخش از بازار خارج شده‌اند و این روند همچنان ادامه خواهد داشت چراکه تورم در سال جاری ادامه خواهد داشت و بحران در بخش تأمین مصالح ساختمانی و زمین بیشتر از سال گذشته خواهد شد؛ و از آنجا‌یی که تولید مسکن برای سرمایه گذاران توجیه اقتصادی ندارد، این موضوع زنگ خطر جدی‌تری در ادامه سال گذشته برای صنعت مسکن در سال جاری است. بدین ترتیب دولت سیزدهم که یکی از وعده‌هایش ساخت یک میلیون مسکن در سال بود، تنها تنها نتوانسته این وعده خود را محقق کند، بلکه بازار مسکن را در شرایط تورمی شدیدی که به‌دلیل ناتوانی در ساخت و خرید، رکودی هم شده، قرار داده است.

تورم ۳۸.۳ درصدی مسکن در اردیبهشت
مرکز آمار ایران، نیمه اردیبشت‌ و با تاخیر دو هفته‌ای از اول ماه بود که گزارش تورم در فروردین ماه را با تورم کل ۵۵.۵ درصدی و تورم ماهیانه مسکن ۲.۲ درصدی منتشر کرد، اما در این گزارش شاخص‌هایی مثل تورم ۱۲ماهه منتهی به فروردین و همچنین تورم نقطه‌به‌نقطه به تفکیک دیده نمی‌شد، پس از آن بالاخره ۲۹ اردیبهشت، جزئیات تورم را منتشر کرد که بر اساس آن تورم نقطه‌به‌نقطه مسکن در فروردین ماه ۳۹ درصد اعلام شد. با انتشار جدیدترین آمار تورم اردیبهشت‌ماه هم، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه مسکن ۳۸.۳ درصد اعلام شد. البته تورم مسکن مدت‌هاست که در بخش غیرخوراکی، عدد بالایی را به خود اختصاص می‌دهد و حتی در سال گذشته هم رکورد به جا گذاشت، در عین حال که در تمامی ماه‌های سال گذشته، بیشترین اثرگذاری بر تورم دهک اول در میان گروه‌های غیرخوراکی، به بخش مسکن تعلق داشت و این یعنی فقیرترین دهک جامعه، بیشترین تورم را میان گروه‌های غیرخوراکی از سمت گروه مسکن متحمل شده‌است.
رشد مسکن ادامه دارد

۵۲ برابر شدن قیمت مسکن در تهران طی ۱۷ سال
چندی پیش رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس گفت که برخی جذابیت‌ها باعث شده قیمت مسکن طی ۱۷ سال گذشته در تهران ۵۲ برابر شود. بابک نگاهداری گفت که بسیاری از صاحب‌نظران حوزه مسکن اعتقاد دارند ریشه اصلی مشکلات بازار مسکن و اجاره بها را باید بخش عمده آن را در مولفه‌های اقتصاد کلان همچون تورم و نرخ ارز جستجو کرد. وی با بیان اینکه ساماندهی بازار مسکن به بهبود اجاره بها کمک خواهد کرد، یادآور شد: مسکن یکی از محبوب‌ترین سرمایه‌ها به حساب می‌آید و این محبوبیت را می‌توان در این موضوع بررسی کرد که سرکوب قیمت یک کالا را می‌توان با واردات انجام داد اما چون مسکن قابلیت واردات ندارد، محبوبیتی برای مردم جامعه ایجاد می‌کند تا سرمایه‌‌گذاری‌های خود را در این بخش انجام دهند ضمن آنکه عدم وجود مالیات کارآمد در بخش مسکن طی سال‌های گذشته بر محبوبیت این بخش افزوده است و برآیند این جذابیت‌ها باعث شده تا قیمت مسکن در طی ۱۷ سال گذشته در تهران ۵۲ برابر شود هرچند این رشد قیمتی در شهری چون یاسوج ۸ برابر بوده است.

وقتی دخل و خرج نمی‌خواند
از طرف دیگر آینده این بازار هم افق روشنی نشان نمی‌دهد. با توجه به وضعیت بحرانی اقتصاد کلان، چشم‌انداز افزایشی نرخ تورم و کسری بودجه دولت کارشناسان قیمت مسکن را تا پایان سال صعودی پیش‌بینی می‌کنند. آنها معتقدند با این شرایط، وضعیت برای خانه‌اولی‌ها تا حد زیادی سخت‌تر خواهد شد و قدرت خرید مردم برای مسکن از این حد بحرانی نیز فراتر می‌رود تا آنجا که حاشیه‌نشینی و سکونت‌های غیررسمی به‌ویژه در کلانشهری مانند تهران افزایش خواهد یافت. کارشناسان اقتصادی معتقدند با شرایطی که در پیش است، نوعی مهاجرت معکوس منفی پیش خواهد آمد که از داخل شهر به سمت حاشیه و از شهرهای بزرگ به سمت شهرهای کوچک می‌روند. اینکه به شهرهای کوچک می‌روند هم برای توسعه اقتصادی نیست بلکه دیگر دخل و خرج افراد باهم همخوانی ندارد و مجبور می‌شوند که بدون سرمایه به شهر کوچک بروند. یا مثلا اجاره‌نشینی که سال‌ها در منطقه‌های شمال شهر زندگی ‌کرده یا خانه بزرگ داشته، حالا مجبور است منطقه و خانه خود را عوض کند، زیرا دیگر پولی برای اجاره ها ندارد و در نهایت ادامه این روند، کپرنشینی و حاشیه‌نشینی را افزایش می‌دهد. شهرهای اطراف تهران با توجه به فاصله‌ای که با شهر مرکز دارند و امکانات پایین در زمینه حمل و نقل در عمل به خوابگاهی برای ساکنان این محدوده‌ها تبدیل شده‌اند.