ساماندهي جديد در جريان‌هاي سياسي را بايد به فال نيك گرفت

گروه   سياسي
نشريه صبح صادق متعلق به معاونت سياسي سپاه پاسداران، در جديدترين شماره خود از حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات استقبال كرد. اما در عين حال مانند شماره‌هاي پيشين اين نشريه كه چنين رويكردي داشته، از اين طيف سياسي بابت آنچه «عدم مرزبندي رسمي با براندازان» خوانده، انتقاد كرده است. صبح صادق در يادداشت خود نوشته كه «اين روزها خبر آمده است كه فعاليت‌هاي جديد اردوگاه اصلاح‌طلبان آغاز شده است و «جبهه اصلاحات ايران» تركيب 15 نفره خود را شناخته است. اين افراد چهره‌هاي شناخته ‌شده‌اي هستند كه بخشي از آنها از سال 1399 به بعد در اين تركيب بوده‌اند و برخي ديگر چهره‌هاي جوان‌تري هستند كه به تازگي وارد كارزار سياست در تراز عضويت در شوراي مركزي جبهه اصلاحات شده‌اند. اين سامان‌دهي جديد معطوف به دو انتخاباتي است كه در اسفند ماه برگزار خواهد شد و رقابت سياسي در آن دو انتخابات، يكي از مهم‌ترين مسائل جناح‌هاي سياسي خواهد بود. بدون شك اين ساماندهي جديد در سپهر جريان‌هاي سياسي كشور رخداد مثبت و رو به جلويي است كه بايد آن را به فال نيك گرفت و اقدامي براي پرشور شدن انتخابات دانست.»
آشفته‌بازار اصلاحات پس از انتخابات 88
اما در عين اينكه از فعاليت‌هاي انتخاباتي اصلاح‌طلبان استقبال شده، اين يادداشت نوشته كه آنها حاضر نيستند با براندازان مرزبندي آشكار كنند.
صبح صادق در ابتداي يادداشت خود آورده كه «اردوگاه اصلاح‌طلب مدت مديدي است اوضاع بساماني ندارد.» در ادامه صبح صادق به چرايي وضعيت كه از نظرش اوضاع نابسامان است، پرداخته؛ ابتدا به انتخابات رياست‌جمهوري 1384 اشاره كرده كه اصلاح‌طلبان در آن ناكام بوده‌اند. سپس به انتخابات رياست‌جمهوري دهم در سال 1388 رسيده است؛ از نظر نويسنده در جريان اين انتخابات، آنچه «طيف راديكال اين اردوگاه» خوانده، بر خيمه اصلاحات تسلط پيدا كرده بود. اين يادداشت در ادامه نتيجه «طيف راديكال» را آنچه «فتنه سبز» خوانده، دانسته است. به عقيده نويسنده نشريه سپاه، جريانات انتخابات خرداد 88، «آشفته‌بازاري بر اين اردوگاه سايه انداخته است كه تا به امروز نشانه‌هاي آن قابل مشاهده است.»

پيروزي سال 92، حاصل «عبرت‌آموزي»  از قهر با صندوق راي
نشريه معاونت سياسي سپاه در ادامه مرور اقدامات اصلاح‌طلبان در چند انتخابات گذشته، موفقيت در انتخابات 1392 را محصول «عبرت‌آموزي از ناكامي سياست راديكال‌هاي تحريمي در انتخابات اسفند ماه سال 1390» و «آشتي با صندوق راي» خوانده است كه موجب «همگرايي نسبي اين اردوگاه در حمايت از دولت يازدهم و دوازدهم» شد. هنگامه‌اي كه انتخابات مجلس نهم از سوي بدنه اجتماعي اصلاح‌طلبان تحريم شده بود و يكي از پايين‌ترين مشاركت‌ها را رقم زد، محمد خاتمي در حوزه انتخابيه دماوند برگ راي خود را به صندوق انداخت؛ برگ رايي كه روي آن «جمهوري اسلامي» نوشته شده بود. بسياري اين اقدام خاتمي را زمينه‌ساز پيروزي ائتلاف اصلاح‌طلبان و اعتداليون در سال 92 مي‌دانند؛ چراكه اقدام نمادين خاتمي سبب شد تا بند ناف اصلاح‌طلبان از سوي رهبر اين جريان با نظام قطع نشود. اين اقدام خاتمي و عملكرد دولت محمود احمدي‌نژاد توانست زمينه‌هايي را براي آشتي مجدد بدنه اجتماعي اصلاح‌طلبان با صندوق‌هاي راي را پديد آورد. در كنار اين موارد، رد صلاحيت شگفت‌انگيز اكبر هاشمي‌رفسنجاني از سوي شوراي نگهبان نيز به كمك ائتلاف اصلاح‌طلبان و اعتداليون آمد. اين اقدام باعث شد تا بسياري از راي‌دهندگان، شركت در انتخابات را به عنوان پاسخ به رد صلاحيت هاشمي‌رفسنجاني برگزينند يا به عبارت ديگر، با راي سلبي خود، هم مشاركت در انتخابات رياست‌جمهوري يازدهم را بالا ببرند و هم گزينه ائتلاف راي بياورد. تجربه نشان داده كه وقتي مشاركت در انتخابات بالا باشد، بيشتر اوقات طيف محافظه‌كاران قادر به كسب راي اكثريت نمي‌شود. با اين وجود، طيف‌هايي وجود دارند كه هم به قطع شدن اتصال اصلاح‌طلبان با نظام علاقه‌مند هستند و هم براي آن تلاش مي‌كنند. 



عملكرد دولت و مجلس قبل باعث راي مردم به اصولگرايان شد!
نشريه سپاه در ادامه نوشته كه «عدم رضايت نسبي از عملكرد دولت اعتدال موجب شد تا واگرايي‌هاي اين جريان عملا در انتخابات 1400 مجدد سر باز زند و به ناكامي آنان بينجامد.»  نكته جالب اينكه در يك يادداشت ديگر كه در همان صفحه از صبح‌صادق منتشر شده، عدم مشاركت بدنه اجتماعي اصلاح‌طلبان را كه درصد بالايي از آنها تغيير موضع داده‌اند را تماما به گردن عملكرد دولت دوازدهم و مجلس دهم انداخته است. در اين يادداشت آمده كه پس از آنكه دولت و مجلس را اصولگرايان يا همان محافظه‌كاران در دست گرفته، «رسانه‌هاي جريان سياسي شكست‌خورده بدون آنكه به اشكالات مجلس دهم و دولت دوازدهم كه منجر به روي‌گرداني مردم از آنها و ميل به جريان رقيب شد، اشاره‌اي كنند، تلاش كردند تا با تعابيري، چون «حاكميت تكصدايي»، «يكدست شدن حاكميت»، «خالص‌سازي» و... از اين موضوع به عنوان يك نقطه ضعف بهره‌برداري كنند!»

فقط عملكرد دولت و مجلس قبل؟
بخش نخست گزاره مورد اشاره دو يادداشت صبح‌صادق تا حد زيادي مي‌تواند درست باشد؛ اما نبايد ردصلاحيت‌هاي عجيب و غريب و شگفت‌انگيزتر از ردصلاحيت هاشمي‌رفسنجاني را از ياد برد. شوراي نگهبان در انتخابات 1400 صلاحيت علي لاريجاني نماينده اسبق رهبري در شوراي عالي امنيت ملي، رييس اسبق سازمان صدا و سيما با حكم رهبري و رييس سه دوره مجلس شوراي اسلامي را تاييد نكرد. شگفتي ديگر اين شورا تاييد نكردن صلاحيت اسحاق جهانگيري معاون اول رييس‌جمهوري مستقر بود؛ درحالي كه 4 سال قبلش جهانگيري صلاحيت داشت! پس از اين جريانات، رهبري در سخنراني سالگرد ارتحال امام خميني، گفتند: «در جريان عدم احراز صلاحيت به برخي كساني كه احراز صلاحيت نشدند جفا و ظلم شد. نسبت‌هايي داده شد يا به خودشان يا خانواده‌شان كه واقعيت نداشت. خانواده‌هاي محترم و عفيف كه مواجهه با چنين نسبت‌هايي شدند. گزارش‌هاي خلافي بود كه بعد هم مشخص شد كه خلاف است، ولي در فضاي مجازي پخش شد. اينكه مي‌گويم فضاي مجازي رهاست همين است. حفظ آبروي افراد جزو بالاترين وظايف است. مطالبه من از دستگاه‌ها اين است كه جبران كنند. مواردي درباره خانواده و فرزند كسي داده شده كه بعد معلوم شده كه غلط است. اين را جبران كنند.» بسياري مخاطب اين گفته‌ها را شوراي نگهبان دانستند و سوژه را نيز علي لاريجاني؛ اما يكي از اعضاي دفتر رهبري ساعتي بعد در توييتر خود نوشت كه منظور رهبري شوراي نگهبان نبوده است. به هر ترتيب در انتخابات 1400 با ردصلاحيت‌هاي شگفت‌انگيز، پايين‌ترين نرخ مشاركت در انتخابات رياست‌جمهوري در تاريخ جمهوري اسلامي را رقم خورد. در واقع در دست گرفتن مجلس و دولت ازسوي محافظه‌كاران، نتيجه دو ركورد انتخاباتي در تاريخ جمهوري اسلامي يعني پايين‌ترين مشاركت‌ها در انتخابات مجلس و رياست‌جمهوري بود.

مرزبندي اصلاح‌طلبان با  اصولگرايان پررنگ‌تر از مرزبندي با براندازان
نشريه سپاه پاسداران در ادامه يادداشت خود آنچه درباره اردوگاه اصلاح‌طلبان گفته را «حركات سينوسي حاكم بر اين اردوگاه» توصيف كرده كه براي آن «دلايل متعددي را مي‌توان برشمرد»؛ از نظر نشريه سپاه، يكي از مهم‌ترين دلايل، «فقدان مرزبندي هويتي مشخص با براندازان و بيگانگان است.» اين يادداشت در ادامه افزوده كه «اين جريان به دلايلي كه پردازش آن از حوصله اين نوشتار خارج است، ساليان متمادي است كه حاضر نشده به ‌طور رسمي، قاطع و مشخص با غيراصلاح‌طلبان برانداز مرزبندي آشكار داشته باشد.» صبح صادق در عين حال نوشته اين مرزبندي اصلاح‌طلبان، با جريان محافظه‌كار يا همان اصولگرايان بسيار پررنگ‌تر است. در ادامه صبح صادق نوشته «همين امر موجب شده تا كاملا رفت و آمدهاي مشكوك فراواني از آن‌سو شكل گيرد كه حاصل آن، تفرق و تشتت اردوگاهي بوده است.»

سابقه شرط‌ گذاشتن‌ها
اين نخستين مرتبه نيست كه نشريه معاونت سياسي سپاه، بابت آنچه عدم «مرزبندي با براندازان» مي‌خواند، از اصلاح‌طلبان انتقاد مي‌كند؛ اما در گذشته علاوه بر انتقاد، براي حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات تلويحا يا واضح شرط و شروط تعيين مي‌كرد. در يكي از شماره‌هاي اخير اين نشريه، آمده بود كه «بخشي از جريان اصلاح‌طلب و حاميان جريان اعتدال كه روزگاري در ائتلاف با هم دولت يازدهم و دوازدهم را اداره مي‌كردند، براي ورود به انتخابات اسفند ماه خود را آماده مي‌كنند.» اين يادداشت يك گزاره خبري هم داشت كه برمبناي آن اين بخشي از اصلاح‌طلبان و اعتداليون، «سوداي بزرگ‌تري» از مجلس دوازدهم دارند: «اين دو جريان عبور از رقيب ديرينه خود و تسلط بر مجلس دوازدهم را مقدمه‌اي براي موفقيت در انتخابات سال 1404 دانسته و سوداي آن دارند كه دولت آقاي رييسي را يك دوره كنند!» 

يك دوره‌اي شدن رييسي؛ «سوداي بزرگ»!
پس از اينكه نشريه سپاه يك دوره‌اي شدن دولت رييسي را «سوداي بزرگ» اصلاح‌طلبان و اعتداليون دانسته، تاكيد كرده كه «اصلاح‌طلبان وقتي مي‌توانند مدعي خط وسط و ميانه شوند كه ابتدا مرزهاي خود را بر راديكال‌ها تعريف كرده و از تندروي‌هاي براندازانه آنها برائت بجويند.» اين نشريه در ادامه با وام گرفتن «جنبش مهسا» از سخنان عباس عبدي، نوشته اين «جنبش» به دنبال «براندازي و بازگرداندن پهلوي و قدرت‌بخشي به تجزيه‌طلبان» بود كه در اين ميان «اصلاح‌طلبان هيچ‌گاه حاضر نشدند به درستي نسبت به اين جريان موضع‌گيري كرده و افكار عمومي را نسبت به ماهيت آنان هوشيار كنند.» هفته‌نامه معاونت سياسي سپاه پاسداران در شماره مذكور باز هم به آسيب‌شناسي اصلاح‌طلبان پرداخته و چالش‌هاي اين طيف را برشمرده بود: «فقدان انسجام دروني و چند دستگي و تشتت، بحران هويت و ابهام در تعريف اصلاحات، رشد تفكرات راديكال و براندازانه در مواجهه با حاكميت و عبور از قانون اساسي، فقدان الگويي مشخص براي حكمراني.» صبح‌صادق در پايان به اصلاح‌طلبان «توصيه» كرده بود براي اينكه بتواند در انتخابات پيش‌رو «موفق» باشند، «بايد بتواند بر اين چالش‌ها فائق آيد.» صبح‌صادق در آخرين شماره سال گذشته نيز هشداري تند و تيز به اصلاح‌طلبان داده بود و خطاب به اين طيف نوشته بود كه «نمي‌توان هم در كشور رفتار‌هاي شبه اپوزيسيون و مخالف با ساختار داشت و هم براي كسب قدرت سياسي و در دست گرفتن مناصب تلاش كرد.» اين بند از يادداشت مذكور، پيش پاي اصلاح‌طلبان دو راه گذاشته بود: «بايد تصميم بگيرند كه آيا مي‌خواهند به شكل حزب سياسي فعاليت كنند يا آنكه نقش يك گروه اپوزيسيون داشته باشند.»

استقبال از حضور، در كنار مشروط كردن!
هر چند نشريات معاونت سياسي از يك‌سو از حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات پيش‌رو استقبال مي‌كنند، اما از سوي ديگر به انتقاد از آنها مي‌پردازند و براي حضور آنها شرط و شروط مي‌گذارند؛ حالا از كدام جايگاه، مشخص نيست. اما آنچه مشخص بوده و هست، اين نكته است كه كشور قانون اساسي دارد و هر نهاد و ارگاني نمي‌تواند وارد حوزه‌اي ديگر شود؛ چراكه طبق وصيت امام خميني نظاميان بايد از حضور در سياست به هر نحوي خودداري كنند.
در يك يادداشت ديگر كه در همان صفحه از صبح‌صادق منتشر شده، عدم مشاركت بدنه اجتماعي اصلاح‌طلبان را كه درصد بالايي از آنها تغيير موضع داده‌اند را تماما به گردن عملكرد دولت دوازدهم و مجلس دهم انداخته است. در اين يادداشت آمده كه پس از آنكه دولت و مجلس را اصولگرايان يا همان محافظه‌كاران در دست گرفته، «رسانه‌هاي جريان سياسي شكست‌خورده بدون آنكه به اشكالات مجلس دهم و دولت دوازدهم كه منجر به روي‌گرداني مردم از آنها و ميل به جريان رقيب شد، اشاره‌اي كنند، تلاش كردند تا با تعابيري، چون «حاكميت تكصدايي»، «يكدست شدن حاكميت»، «خالص‌سازي» و... از اين موضوع به عنوان يك نقطه ضعف بهره‌برداري كنند!»