بازگشت امیدها برای احیای برجام


گروه سیاسی: خبرهای مثبت برای احیای برجام یکی پس از دیگری از راه می‌رسند. طی بیش از یک هفته گذشته مجموعه‌ای از تحولات مثبت در مسیر تنش‌زدایی ایران با کشورهای منطقه صورت گرفته که البته به نظر می‌رسد دامنه آن در آینده نیز گسترده‌تر خواهد شد و به حوزه برنامه هسته‌ای ایران نیز خواهد رسید. پنجم خرداد در شرایطی که شایعاتی مبنی بر تداوم مذاکرات با واسطه ایران با آمریکا در میان بود، تبادل زندانین میان ایران و بلژیک صورت گرفت. روز یک‌شنبه هفتم خرداد، سلطان هیثم بن طارق، پادشاه عمان به تهران سفر کرد که گفته می‌شود حامل پیام مهمی در زمینه پرونده هسته‌ای ایران بود. امروز، نهم خرداد نیز رسانه‌های داخلی به نقل از منابع مطلع مدعی شدند که اختلافات ایران با آژانس بر سر دو مساله سایت مریوان در آباده و ادعای کشف ذرات اورانیوم با غنای ۸۳.۷ درصد حل و رفع شده است.

تبادل پیام میان ایران و آمریکا
به گزارش «تجارت»، همزمان با این تحولات، «محمدرضا فرزین» رئیس‌کل بانک مرکزی به‌منظور دیدار و گفتگو با مقام‌های صندوق بین‌المللی پول، عازم واشنگتن شده است. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان نیز از تبادل پیام میان ایران و آمریکا سخن به میان آورده است ، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران در گفت‌وگو با روزنامه فرانسوی «فیگارو» تاکید کرد که نردیکی روابط ایران و عربستان تنها یک توافق تاکتیکی نیست.
وی گفت که ایران در زمینه گسترش روابط تجاری و اقتصادی با سعودی‌ها توافق کرده است. حسین امیرعبداللهیان در بخش دیگری خاطرنشان کرد که برای توقف جنگ در یمن و انجام گفت‌وگو با تمام طرف‌های این کشور در ارتباط هستیم. وزیر امور خارجه کشورمان همچنین گفت که روند دیپلماتیک و مذاکره با اتحادیه اروپا درخصوص موضوع هسته‌ای تداوم دارد. امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد که من با جوزپ بورل و همکارم علی باقری با انریکه مورا در زمینه موضوع هسته ای در ارتباط هستیم. وی گفت که تبادل پیام‌ها میان تهران و واشنگتن از طریق واسطه‌های منطقه‌ای و حتی اروپایی ادامه دارد.

دو پیام مهم در حوزه پرونده هسته‌ای
همزمان با این اظهارات، دیروز –سه‌شنبه- خبرگزاری مهر در گزارشی اختصاصی اعلام کرد: در جریان مذاکرات فنی اخیر میان سازمان انرژی اتمی کشورمان و آژانس بین المللی انرژی اتمی، پرونده یکی از مکان‌های ادعایی مطروحه آژانس (موسوم به آباده) حل‌وفصل شده است. مهر به نقل از منابع آگاه نوشت:در جریان مذاکرات فنی اخیر میان سازمان انرژی اتمی کشورمان و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پرونده یکی از مکان‌های ادعایی مطروحه آژانس (موسوم به آباده) حل‌وفصل شده است. به این ترتیب، این دومین پرونده از مکان‌های ادعایی از سوی آژانس است که بسته می‌شود. همچنین ادعاهای آژانس در خصوص کشف ذرات اورانیوم با غنای ۸۳/۷ نیز با توضیحات فنی ایران حل و فصل شده است. پیش از این خبرگزاری بلومبرگ در خبری مدعی شده بود که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران اورانیوم با غنای ۸۴ درصد را شناسایی کرده‌اند. در همین خصوص بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی ۳۰ بهمن ۱۴۰۱ در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس با ذکر این نکته که مطالب منتشر شده در بلومبرگ با هدف سیاه نمایی و تحریف حقایق صورت گرفته است، یادآور شد: آنچه آژانس با ایران مطرح کرده در خصوص وجود ذره یا ذراتی (particle) از اورانیوم با غنای بالای ۶۰ درصد در محل شیر برداشت محصول از طریق نمونه برداری متداول است. وجود ذره یا ذرات اورانیوم بالاتر از ۶۰ درصد در فرآیند غنی سازی به معنی غنی سازی بالای ۶۰ درصد نیست. این موضوع در روند غنی سازی امری بسیار طبیعی بوده که حتی می‌تواند با کاهش خوراک آبشارهای سانتریفیوژ در یک لحظه به وجود بیاید. ولی آنچه حائز اهمیت است محصول تولیدی نهایی است که جمهوری اسلامی ایران تاکنون مبادرت به غنی سازی بالای ۶۰ درصد نکرده است. خبرنگار فارس همچنین مطلع شد که در پی بیانیه اسفند سال گذشته بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سازمان انرژی اتمی، تعدادی از دوربین‌های برجامی در یکی از مراکز هسته‌ای نصب شده است. البته این دوربین‌ها به صورت آفلاین بوده و اطلاعاتی به آژانس منتقل نمی‌شود. در آستانه نشست پیش روی شورای حکام احتمالا بزودی گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر خواهد شد. پیش بینی می‌شود این موارد در گزارش مذکور به صورت مکتوب درج شود. «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای چهارمین بار در دولت سیزدهم و یک سال بعد از آخرین سفرش به تهران، روز جمعه ۱۲ اسفند ماه ۱۴۰۱ و در پاسخ به دعوت محمد اسلامی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی و به منظور انجام سفری دو روزه به تهران آمد. مدیرکل آژانس شنبه ۱۳ اسفند ماه در نشست خبری با محمد اسلامی در پاسخ به این سؤال که آیا درباره سه مکان ادعایی قرار است به نتیجه برسیم؟ گفت: ما سخت در حال کار کردن هستیم و همکاران ما سخت در حال کار کردن هستند. الان به خودمان زنگ تفریح دادیم که با شما صحبت کنیم و بعد سراغ کارمان برویم. محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی نیز در این نشست خبری درباره سه مکان ادعایی بیان کرد: درباره سه مکان ادعایی، الگویی را در سفرم به وین در سال گذشته با گروسی توافق کرده بودیم همان را دنبال می‌کنیم. بخش‌هایی از آن در رفت و آمدهای ماسیمو آپارو و کمالوندی معاونان آژانس و سازمان انرژی اتمی بیان شده و درباره بخشی از ترتیبات امروز گفت‌وگو کردیم. اینها ادامه دارد و در قالب یک الگو‌ی تعاملی آن را به سمت حل و فصل پیش می‌بریم. وی در پاسخ به سؤال دیگری بیان کرد: درباره سه مکان ادعایی، الگویی را در سفرم به وین در سال گذشته با گروسی توافق کرده بودیم همان را دنبال می‌کنیم. بخش‌هایی از آن در رفت و آمدهای ماسیمو آپارو و کمالوندی معاونان آژانس و سازمان انرژی اتمی بیان شده و درباره بخشی از ترتیبات امروز گفت‌وگو کردیم. اینها ادامه دارد و در قالب یک الگو‌ی تعاملی آن را به سمت حل و فصل پیش می‌بریم.



پس از آنکه گروسی به وین رسید نیز بیانیه مشترک ایران و آژانس منتشر شد. در این بیانیه سازمان انرژی اتمی و آژانس در خصوص موارد زیر توافق کردند: تعاملات بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران با روحیه همکاری و با رعایت کامل صلاحیت‌های آژانس و حقوق و تعهدات جمهوری اسلامی ایران بر اساس موافقتنامه‌های جامع پادمانی صورت خواهد پذیرفت. در خصوص مسائل پادمانی باقیمانده مربوط به سه مکان، ایران آمادگی خود را برای ادامه همکاری و ارائه اطلاعات و دسترسی بیشتر به منظور رسیدگی به مسائل پادمانی باقیمانده اعلام کرد. ایران به صورت داوطلبانه به آژانس اجازه می‌دهد تا چنانچه مقتضی باشد فعالیت‌های راستی آزمایی و نظارت بیشتر را اجرا کند. روش اجرای آن طی یک نشست فنی که بزودی در تهران برگزار می‌شود، بین دو طرف مورد توافق قرار خواهد گرفت.