روزنامه خراسان
1402/09/16
روز ایرانی فضا
صادق غفوریان-کیست که وقتی به آسمان نگاه می کند، سوالی از کهکشان ها و دنیای فرا زمین به ذهنش خطور نکند. جالب است بدانیم که تاکنون تعداد معدودی از کشورها و دانشمندان حوزه علوم فضایی جهان توانسته اند به انبوه پاسخ های بشر درباره کهکشان ها پاسخ دهند؛ فقط 7 کشور. نکته مهم تر این که با افتخار و کوهی از غرور می توانیم سرمان را در دنیا بالا بگیریم و بگوییم، ایران این سرزمین پر افتخار نیز در شمار این 7 کشور فضایی جهان است؛ و حالا جا دارد من و شما شهروندان این خاک کهن و بزرگ با تمام وجود، به نشانه احترام و ادب به افتخار دستاورد جدید دانشمندان فضایی ایران در پرتاب کپسول زیستی به فضا کلاه از سر برداریم، به افتخارشان تمام قد بایستیم و دعای خیرمان را برای تداوم موفقیت ها، همراهشان کنیم. چهارشنبه ایرانی فضا دیروز، چهارشنبه 15 آذر، جدیدترین کپسول زیستی ایران با پرتابگر بومی و با موفقیت به فضا پرتاب شد تا اعزام فضانورد ایرانی یک گام به واقعیت نزدیک تر شود. وزیر ارتباطات درباره این دستاورد نوشت: «بعد از یک دهه وقفه، جدیدترین کپسول زیستی کشورمان با یک پرتابگر بومی به ارتفاع ۱۳۰کیلومتر با موفقیت پرتاب و آزمایش‌های برنامه‌ریزی شده برای آن با موفقیت انجام شد. این کپسول زیستی ۵۰۰ کیلویی و پرتابگر آن در راستای تحقق نقشه راه طرح اعزام فضانورد ایرانی به فضا به دست دانشمندان کشورمان طراحی و ساخته شده است.» او همچنین نوشت: «از امیرآشتیانی و همکاران نخبه و مجاهدشان تشکر می کنم. «سلمان» کلاس جدیدی از پرتابگرهای فضایی است که برای اولین‌بار محموله مخروطی-کروی نیم‌تنی را با موفقیت پرتاب کرد. صنعت فضایی با هم‌افزایی و طبق سند ۱۰ ساله در مسیر پرشتاب پیشرفت است و ان‌شاءا... تا پایان سال خبرهای خوش دیگری هم در راه است.» ایران و کپسول های زیستی اما مهم ترین هدف این کپسول های زیستی که اعزام موجود زنده به فضاست، چه سابقه ای در کشور دارد؟ مروری بر پیشینه فضایی ایران، به این پرسش و این رویای ملی پاسخ می دهد. اساسا ارسال محموله های زیستی به فضا در کشور از سال 1381 با شروع پروژه آزمایشگاه فضایی کلید خورد. قرار بود در این پروژه کپسول هایی طراحی شود که بتوانند موجودات زنده را به بیرون از جو زمین منتقل کنند، آزمایش هایی روی آن انجام دهند و سالم نیز به زمین برگردانند. ایران در این کوشش ها از سال 81 تاامروز چند مرحله را تجربه کرد: 1-کاوشگر یک، اولین راکت تحقیقاتی ایران بود که در سال 1385به فضا پرتاب شد که این ماموریت به دلیل نقص فنی ناتمام ماند. 2- در سال 1387 کاوشگر شماره 2 که نسخه ارتقا یافته قبلی بود به ارتفاع 50 کیلومتری زمین پرتاب شد و توانست مجموعه ای از اطلاعات درباره تحقیقات زیست فضایی را به زمین منتقل کند. 3-کاوشگر شماره 3 ، راکتی بود که در دهه فجر 88 وظیفه داشت در محفظه خود چند موجود زنده همچون چند کرم، لاک پشت، موش و چند نوع مختلف از سلول های بنیادین را به فضا ببرد. جالب است که بدانیم این پرتاب با موفقیت انجام شد و این موجودات زنده به زمین برگردانده شدند. 4- کاوشگرهای 4-5 و 6 نیز طی سال های 88 تا 91 به فضا پرتاب شدند و توانستند تا ارتفاع 120 کیلومتری زمین سفر کنند و بازگردند. 5- 9بهمن 1391یک روز مهم برای صنعت فضایی ایران بود. در این روز میمونی که نامش را «آفتاب» گذاشته بودند با کاوشگر «پیشگام» به فضا پرتاب شد و سالم نیز به زمین برگشت. 6- در سال 92، دومین میمون نیز با کاوشگر «پژوهش» به فضا پرتاب و پس از 15 دقیقه سالم به زمین بازگردانده شد. 7- اما چه غم انگیز که پس از پرتابگر «پژوهش» در سال 92، فعالیت های ایران در این بخش متوقف شد تا روز گذشته که جدیدترین کپسول 500 تنی زیستی ایران با پرتابگر بومی سلمان به فضا پرتاب شد. حال این کپسول زیستی چه ویژگی هایی داشت و در چه مواردی مورد آزمون قرار گرفت؟ حسین دلیریان، سخنگوی سازمان فضایی ایران به این پرسش روز گذشته پاسخ داد: جدیدترین کپسول زیستی ایران که با انعقاد قراردادی میان سازمان فضایی ایران با پژوهشگاه هوافضا طراحی و ساخته شد، در۴ آیتم با موفقیت آزمایش شد. تست پرتابگر جدید و عملکرد آن، تست عملکرد اولین کپسول زیستی مخروطی- کروی با جرم ۵۰۰ کیلوگرم، تست عملکرد کلیه زیر سیستم ها اعم از توان، مخابرات، پایش شرایط زیستی و تست عملکرد سپر حرارتی، سپر ضربه گیر و سیستم کاهش سرعت چهار موردی بودند که موفقیت آن ها لبخند را بر لب دانشمندان فضایی ایران نشاند. 5 سال تا یک رویای بزرگ ما برای یافتن سوالاتمان درباره این روز پر خبر فضایی ایران به سراغ حسین دلیریان، مشاور رئیس و سخنگوی سازمان فضایی ایران رفتیم. او که البته دلش هم برای زیارت حرم مطهر امام رضا(ع) تنگ شده، صمیمانه به سوالات ما پاسخ می دهد.دلیریان درباره این پرسش که افق صنعت فضایی ایران برای اعزام انسان با کپسول های زیستی به فضا چه زمانی است، این پاسخ را به ما می دهد: «پیش بینی اولیه صنعت فضایی ایران در این زمینه این است که تا 5 سال آینده بتوانیم انسان را به جو زمین اعزام کنیم؛ حال این که این اعزام با پرتاب زیر مداری یا مداری باشد، به خط سیر موفقیت های برنامه 10 ساله فضایی ایران بستگی دارد. خدا را شکر این گام که روز گذشته با پرتاب محموله زیستی برداشته شد، گام بلند، محکم و موفقیت آمیزی بود که با لطف و کمک خداوند اگر با همین روال مسیر را ادامه دهیم امیدواریم که تا 5 سال آینده بتوانیم اولین فضانورد ایرانی را به فضا اعزام کنیم.» ایران در جمع 7 کشور فضایی قبل از پرسش دوم از سخنگوی سازمان فضایی ایران، خوب است بدانیم که تا به امروز 7 برنامه فضایی ملی، موجودات زنده را به فضا فرستاده‌اند که شامل ایالات متحده، روسیه، فرانسه، آرژانتین، چین، ژاپن و ایران است. حال از دلیریان می پرسیم که جایگاه جهانی ایران در این حوزه چگونه است که چنین می شنویم: «در دنیا 7 کشور و به دیدگاه دیگری 6 کشور در حوزه زیست فضایی فعال هستند که جمهوری اسلامی ایران با افتخار در شمار این 6 یا 7 کشور قرار دارد. البته و متاسفانه به مدت 10 سال در دولت های یازدهم و دوازدهم در این صنعت وقفه رخ داد که الحمدلله با پرتاب روز گذشته توسط دولت سیزدهم در مرحله احیای مجدد حوزه زیست فضایی قرار گرفتیم.»پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
یحیی حیا کند؟ رها کند؟
«دونالد» انگیزه انتخاباتی بایدن!
فعال شدن جبهه جولان اشغالی
حکایت آن 3 قطره خون ...
ماجرای باند مخوف «جغدهای شبگرد!»
واقعه 16 آذر؛ جشن تکلیف جنبش دانشجویی
انتقادهای دانشجویان، پاسخ های مسئولان
بنزین در بن بست قیمت و آلایندگی
کشت سرطان در حاشیه کشف رود
نیاز تلویزیون به تقویت همبستگی ملی و تعامل
روز ایرانی فضا
