مسیر توسعه تجارت ایران و جاکارتا
گروه صنعت و تجارت: مهمترین ظرفیت های تجاری اندونزی برای ایران چیست؟ اقتصاد این کشور شرق آسیا چه نوع اقتصادی است و مزیت آن های نسبی آن چیست؟ به گزارش «تجارت»، اندونزی در سال‌های اخیر مسیر آرامی را برای رشد و توسعه در پیش گرفته است. نگاهی به دادههای سازمان توسعه صنعتی ملل متحد نشان می‌دهد، برخلاف ایران که پیوسته در دو فاکتور مهم رشد سالانه تولید ناخالص داخلی و رشد سالانه ارزش‌افزوده صنعتی به‌شدت پرنوسان عمل کرده، اندونزی سعی کرده است به‌آرامی و در بلندمدت رشد مثبت خود را حفظ کند. این مهم باعث شده است تا اندونزی امروز با تبدیل‌شدن به یکی از سکوهای جذب سرمایه خارجی، گزینه مناسبی برای بازیگرانی باشد که قصد خروج از چین و ماندن در جنوب شرق آسیا را دارند. اندونزی به دنبال یافتن بازارهایی جدید به منظور متنوع کردن گزینه‌‌‌های صادرات خود و کاهش وابستگی به شرکای تجاری سنتی خود است.
بر اساس اعلام سخنگوی کمیسیون توسعه‌تجارت خانه صمت بیشترین صادرات ایران به این کشور محصولات فولادی بوده و تجارت دو طرف در سال‌گذشته به یک‌میلیارد دلار رسیده‌است، اما اندونزی بازاری است با مختصات و ویژگی‌های خاص که فتح بازار آن دشوار به‌نظر می‌رسد، اما رسانه‌های اندونزی خبر از توافق ترجیحی بین ایران و اندونزی داده‌اند. خبری که به نقل از وزیر بازرگانی این کشور منتشر کرده‌اند و البته علیرضا پیمان‌پاک نیز در دیدار با سفیر اندونزی ابراز امیدواری کرده بود که این تفاهم‌نامه با سفر رئیس‌جمهور ایران به جاکارتا به نتیجه برسد، اما نباید فراموش کرد که رقبای ایران در اندونزی رقبایی قوی از اقتصادهای بزرگ هستند؛ چین، آمریکا و ژاپن و البته عربستان که بخش‌اعظمی از نیاز نفتی این کشور -مهمترین نیاز اندونزی- را تامین می‌کند. از سوی دیگر تجارت غیرنفتی ایران و اندونزی در سال‌گذشته به حدود یک‌میلیارد دلار رسید که ۸۴۷میلیون دلار سهم صادرات و ۱۱۹میلیون دلار سهم واردات کشورمان بوده‌است. در سال‌گذشته یک‌میلیون و ۸۱۸هزار و ۵۵۸تن کالا به ارزش ۹۶۵میلیون و ۱۵۹هزار و ۶۲۶ دلار بین ایران و اندونزی کالای غیرنفتی مبادله شد که یک‌میلیون و ۷۲۵هزار و ۳۴۰تن به ارزش ۸۴۶میلیون و ۵۳۹هزار و ۶۵۵دلار صادرات کالای ایرانی به اندونزی بوده و ۹۳هزار و ۲۱۹تن کالا به ارزش ۱۱۸میلیون و ۶۲۲هزار و ۹۷۱ دلار واردات ایران از اندونزی بوده است. بیش از ۹۵ درصد صادرات ایران به اندونزی در سال۱۴۰۱ محصولات فولادی و آهنی بوده و ۵درصد دیگر شامل خرما، کشمش، ادویه، زعفران، سنگ مرمر، مشتقات پتروپالایشگاهی، قیر، مواد شیمیایی، کف‌پوش، دارو، سنگ فیروزه، روی، اجزای هواپیما، تلمبه‌های گریز از مرکز، دوربین چشمی و دستگاه‌های علائم حیات و تجهیزات پزشکی بودند. اما در آغاز دولت سیزدهم، در سال۱۴۰۰، بالاترین میزان صادرات ۱۰ سال‌گذشته به اندونزی رخ‌داده که این میزان یک‌میلیارد و ۸۱میلیون و ۵۰۱هزار دلار بوده، در سال۹۹ صادرات به اندونزی ۶۷۴میلیون دلار، سال۹۸ حدود ۹۱۵میلیون دلار، سال۹۷ هم ۷۵۵میلیون دلار، سال۹۶ حدود ۶۴۹میلیون دلار، سال۹۵ حدود ۱۷۳میلیون دلار، سال۹۴ حدود ۹۶میلیون دلار، سال۹۳ حدود ۷۰میلیون دلار و سال۹۲ هم ۵۹میلیون و ۵۰۰هزار دلار بوده‌است که نشان‌دهنده رشد ۱۸ برابری صادرات ایران، در این دوره ۱۰ساله بوده‌است.
جزییات گزارش اتاق ایران
مرکز پژوهش‌های اتاق ایران در گزارش دیپلماسی اقتصادی اندونزی با اشاره به تأثیر تحریم‌ها در محروم ماندن ایران از همکاری اقتصادی با اندونزی، سرمایه‌گذاری مشترک در بندر چابهار را مسیر مناسبی برای توسعه مناسبات عنوان کرد. اندونزی به‌عنوان بزرگ‌ترین مجمع‌الجزایر جهان، با اقتصادی 1.1 تریلیون دلاری، جایگاه شانزدهمین اقتصاد بزرگ جهان را به خود اختصاص داده است. تنوع اقتصادی بالا، رشد پایدار، بازار مصرفی وسیع و نیروی کار رقابتی، این کشور را به‌عنوان یک قدرت نوظهور اقتصادی در جهان مطرح کرده است. بااین‌وجود، اندونزی با چالش‌هایی مانند نابرابری درآمد، شکاف‌های زیرساختی و پیچیدگی‌های قانونی-مقرراتی نیز روبرو است. دیپلماسی اقتصادی فعال، ابزار اندونزی برای مقابله با چالش‌ها و دستیابی به اهداف اقتصادی خود بوده و از این طریق به دنبال ارتقای جایگاه خود در تجارت جهانی است. این کشور با عضویت در سازمان‌های بین‌المللی، انعقاد توافق‌نامه‌های تجارت آزاد، تمرکز بر تجارت با آسیا (به‌ویژه چین)، توسعه زیرساخت، ارائه مشوق‌های سرمایه‌گذاری، تنوع‌بخشی به صادرات و ارتقای توانمندی‌های کسب‌وکارهای کوچک و متوسط، به دنبال تأثیرگذاری بر تجارت جهانی، تأمین دسترسی پایدار به بازارها، جذب سرمایه‌گذاری خارجی، افزایش رقابت‌پذیری و تنوع‌بخشی به صادرات خود است.
