بحران مالی در کمین صنعت برق


گروه انرژی- آیلین سیروس: در حالی معاون وزیر نیرو از افزایش ظرفیت 5400 مگاواتی نیروگاههای تجدیدپذیر تا تابستان 403 خبر می دهد که اقتصاددانان و کارشناسان این حوزه همچنان هشدار ناترازی صنعت برق را گوشزد می کنند.
به گزارش تجارت، رئیس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق (ساتبا) در گفتگویی با تسنیم اعلام کرده بر اساس قراردادی که با حضور رئیس جمهوری امضا شد، قراردادهای احداث 4500 مگاوات نیروگاه جدید تجدیدپذیر را به ‌گونه‌ای منعقد کردیم که بتواند تا پیک تابستان 1403 به‌مدار بهره‌برداری وارد شود. البته محمود کنعانی این اتفاق را بر اساس شرط و شروطی عنوان کرده و گفته است: بهره‌برداری از 4500 مگاوات ظرفیت جدید تجدیدپذیر تا پیک تابستان 1403 شرط و شروطی دارد که همه باید به آن عمل کنند؛ از جمله تحویل زمین به سرمایه‌گذاران، که اگر فرآیند تحویل زمین طولانی شود، به زمان مدنظر برای بهره‌برداری نمی‌رسند. همچنین مسائلی چون صدور مجوزاتی مثل مجوز محیط زیست و مجوز اتصال به شبکه، بحث‌های گمرکی و تأمین ارز سرمایه‌گذاران بسیار در این بین اثرگذار است. این در حالی است که وزارت نیرو از برای تامین مالی خود در این خصوص به صندوق توسعه ملی نیز اشاره کرده است.
بر اساس این گزارش در حال حاضرصنعت برق از ناترازی مالی رنج می برد و ترازسازی مالی در این حوزه مهمترین اولویت است و اگر این اتفاق رخ دهد، دستاوری بسیار بزرگ‌ ثبت خواهد شد.؛ به گفته یک استاد دانشگاه هزینه تمام شده یک‌کیلووات ساعت برق بدون احتساب هزینه گاز طبیعی ۸۰۰ تومان است اما برق به طور متوسط کمتر از ۲۰۰ تومان به دست مصرف کننده رسیده و عملا این مابه تفاوت به شکل ضرر برای تولید کننده و یارانه برای مصرف کننده در می‌آید.
سید دانیال آل‌هاشم، استاد دانشگاه، صنعت برق را صنعتی مظلوم در کشور دانسته و می گوید: وقتی از یارانه در صنعت‌ها حرف می‌زنیم، مسئله یک عدم‌النفع است، یعنی شما با عدم انتفاع یک‌سود در دسترس مواجه هستید اما در صنعت برق رسما با زیان مواجه هستیم. به گفته آل هاشم، تغییر در سازوکار پرداخت به نیروگاه‌ها، آزادسازی صادرات، راه‌اندازی بازار برق، استقرار سازوکار IBT و اخباری از این دست جزو اخبار امیدوار کننده در صنعت برق است.



واکنش و کشاکش صنعت برق با فولاد
گفتنی است هفته گذشته رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران درنشستی خبری خصوص اینکه وزارت نیرو پیشنهاد می‌کند که فولادی‌ها برای تامین انرژی‌های مورد نیاز خود، اقدام به ساخت نیروگاه کنند، گفته بود: ما فولادساز هستیم و باید فولاد تولید کنیم نه برق! همچنین در این نشست احسان دشتیانه یکی از اعضای انجمن فولاد نیز گفته بود: مشکل برق و گاز را به گردن صنعت فولاد می‌اندازند درحالی‌که تنها 5 درصد از برق تولیدی کشور در صنایع فولادی کشور مصرف می‌شود.
این در حالی است که روز گذشته استاد دانشگاه، در واکنش به صحبت‌های عضو انجمن فولاد مبنی بر نساختن نیروگاه گفت: اخیرا یک عضو انجمن فولاد گفته است «مگر نیروگاه‌داران فولاد تولید می‌کنند که ما نیروگاه بسازیم؟»‌، در پاسخ این دوست عزیز باید گفت، اگر نیروگاه‌داران مشابه فولاد سازان از رانت تسهیلاتی معافیت مالیاتی، قیمت آزاد فروش و صادرات بهره بودند، فولاد که چه عرض کنم، طلا هم تولید می‌کردند. بهروز مظاهری در کارگاه اقتصاد ایران در قرن پیش‌رو با موضوع اقتصاد صنعت برق که در دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد گفت: تنها در یک قلم رقم دریافت تسهیلات بانکی توسط فولادی‌ها در یک سال ۸۵ درصد رشد کرده آن هم در شرایطی که سختگیرانه‌ترین قوانین کنترل ترازنامه تاریخ بانک اعمال می‌شود. وزارت نیرو تکلیف دارد، برق صنایع انرژی بری که نیروگاه نمی‌سازنند را مطابق قانون تامین نکند. اگر این دستگاه دولتی به وظیفه خود عمل نکرد باید توسط نمایندگان مجلس بازخواست شود‌. مظاهری به مصرف برق صنایع انرژی اشاره کرد و گفت: فولادی‌ها انرژی و تسهیلات بانکی را مصرف کردند اما توان فروش محصول خود را ندارند و این محصول را در انبارهای خود نگهداری می‌کنند. این استاد دانشگاه بیان کرد: صنعت برق تحت شدیدترین فشار برق صنایع را تامین کرد اما این تلاش به اثر مثبت در اقتصاد تبدیل نشد. امروز صنایع بالادستی انرژی بر به بلای جان صنعت و نظام بانکی و اقتصادی ایران بدل شده‌اند، چرا که رسما با ناتراز کردن واردات و صادرات به لحاظ ارزشی، فرصت تولید ثروت را از سایر صنایع می‌گیرند.
بر اساس این گزارش اینکه ادعای فولادی ها بر خواسته خود درست است یا دفاع صنعت برق،