روزی که فرشته عشق آفریده شد! 

«جشن اسپندگان» یا «سپندارمذگان» که برای بزرگداشت زن و زمین شهرت دارد، یکی از جشن‌های ایرانیان باستان بوده است. گفته می‌شود که اعتقاد آنان بر این بوده که در این روز فرشته زن و عشق آفریده شده و به همین دلیل به نام روز زن و زمین شهرت پیدا کرده است؛ چراکه هر دو زاینده و پدیدآورنده هستند. «آثار الباقیه» که ابوریحان بیرونی آن را به رشته تحریر درآورده، یکی از مستندات تاریخی است که از رویداد سپندارمذگان یاد کرده و اشاره می‌کند که در این روز مردان به زنان هدیه می‌دادند: «اسفندارمَذ ایزد موکل بر زمین و ایزدِ حامی و نگاهبان زنان پارسا و درستکار بوده و به همین مناسبت این روز، عید زنان، تلقی شده و مردان به جهت گرامیداشت شخصیت زنان، به همسران خود هدیه می‌دادند و بخشش می‌کردند». بنابراین در فرهنگ ایرانی روز پنجم اسفندماه را به‌عنوان سپندارمذگان گرامی می‌داشتند و به آن روز عشق ایرانی هم گفته می‌شود. به همین بهانه و در پرونده امروز زندگی‌سلام از عشق خواهیم گفت اما توجه داشته باشید که گرامی‌داشتن عشق چیزی فراتر از توجه به آن در یک روز خاص مثل سپندارمذگان است. قرار نیست فقط یک روز در سال، آن را ابراز و تلاش کنیم که خودمان را عاشق نشان دهیم؛ چراکه عشق یک روند همیشگی و مستمر است.
 
پیچیده‌ترین احساس انسانی درباره معنی عشق در روان‌شناسی باید گفت که پیچیده‌ترین احساسی است که انسان‌ها در زندگی‌شان تجربه می‎کنند و شامل احساسات شدید مانند محبت، هیجان، لطافت و حتی نگرانی درباره از دست‌دادن معشوق است. عشق مجموعه‌ای از احساسات و رفتارها از جمله مراقبت و محافظت از دیگری، نزدیکی به او، اعتماد و محبت و مجذوب جذابیت دیگری‌شدن است. بسیاری از ما ادعا می‌کنیم عاشقیم و این جمله را خطاب به طرف مقابل‌مان به زبان می‌آوریم: «من عاشق توام!» اما به راستی چه تعدادی از ما می‌دانیم عشق واقعی چیست؟ احتمالا زمان‌هایی پیش آمده که از دست افرادی که عاشق‌شان هستید، عصبانی شده باشید. مثلا از دست پدر یا مادرتان، همسرتان، بهترین دوست‌تان یا حتی فرزندتان. اما بدون تردید همچنان دوست‌شان داشته‌اید. این عشق است، فراتر از احساسات موقتی که می‌آیند و می‌روند. البته فراموش نکنید که عشق می‌تواند از نظر شدت متفاوت باشد و در طول زمان تغییر کند.   باورهای اشتباه درباره عشق در بسیاری از فیلم‌ها، رسیدن به معشوق با دردسرهای بسیاری همراه است و شاید به همین دلیل است که خیلی از ما عادت کرده‌ایم که عشق را معادل درد و رنج بدانیم اما این‌طور نیست. عشق، دردناک نیست هرچند زمان‌هایی که دچار اختلاف نظر یا اشتباهی می‌شویم، لحظاتی از اندوه، دلخوری یا خشم وجود دارند اما درد در عشق نباید یک روال همیشگی باشد. اگر چنین است پس احتمالا در یک رابطه سمی هستید، نه رابطه عاشقانه. باور رایج و اشتباه بعدی درباره عشق این است که به بعضی از ما القا شده که نیمه‌ گمشده ما جایی در این دنیا منتظر ماست تا پیدایش کنیم! همین طرز فکر باعث می‌شود تصور کنیم تا زمانی که این شخص خاص را پیدا نکنیم، ناقصیم. وقتی هم که او را می‌یابیم، تمام خواسته‌ها و انتظارات خود را بر دوش او می‌گذاریم و توقع داریم یک نفر دیگر ما را خوشبخت کند. این نگاه و رفتار نه تنها منصفانه نیست بلکه این احساس را به ما می‌دهد که کنترل زندگی خودمان را نداریم.   تکنیک‌های زندگی عاشقانه انجام‌دادن برخی از کارها در زندگی‌مشترک می‌تواند موجب افزایش عشق و علاقه بین زوجین شود  فریبا البرز| کارشناس‌ارشد مشاوره‌خانواده -عشق نیاز به مراقبت دارد و مانند گلی است که اگر به آن رسیدگی نشود، پژمرده خواهد شد. برخی تکنیک‌های کارامد و مهرآفرین وجود دارد که اگر زن و شوهرها به آن‌ها پایبند باشند، شاهد شکوفایی عشق در زندگی مشترک‌شان خواهند بود و زیر سایه همین شکوفایی عشق است که طعم آرامش و لذت‌بردن از زندگی را خواهند چشید. در ادامه به تعدادی از این ترفندهای خلاقانه اشاره خواهد شد. این فرمول را فراموش نکنید برای حفظ زندگی عاشقانه بعد از ازدواج باید تنوع ایجاد کنید و داشتن روابط خوب نیاز به ترکیب سالمی از زمان با کیفیت، تجربیات جدید و محرک های درونی و عاطفی دارد. این فرمول برای داشتن یک زندگی عاشقانه با همسر است. اگر احساس می‌کنید چیزی در رابطه‌تان از بین رفته یا کمرنگ شده است، باید برای ساختن رابطه تلاش بیشتری کرد و از حضور عشق بهره گرفت و لذت برد. گذاشتن یادداشت یا ارسال پیام عاشقانه سعی کنید برای داشتن زندگی عاشقانه هر روز یک یادداشت برای همسرتان روی در یخچال بگذارید و از او بابت یکی از ویژگی‌های خوبش تشکر کنید. همچنین یک پیامک با گوشی یا پیام در فضای‌مجازی با محتوای عاشقانه به همسرتان ارسال کنید. حتی پرمشغله‌ترین افراد هم فرصت ارسال و خواندن یک پیام عاشقانه را دارند و حتما انرژی بیشتری برای انجام کارهای روزانه می‌گیرند. فراموش نکنید ابراز عشق زوجین به یکدیگر و نحوه آن کاملا خصوصی و شخصی است و ابدا نیازی نیست که دیگران درباره آن بدانند. انجام شوخی‌های دوران بچگی برای حضور عشق در زندگی‌مشترک، بعضی اوقات به خودتان کمی فرصت تفریح و شادی بدهید. اگر هوا برفی بود، با هم به برف بازی بروید و به سمت یکدیگر گلوله برفی پرتاب کنید. یا در هوای آفتابی با هم بدوید یا لی لی بازی کنید! اگر دوست دارید در خانه بمانید، یک بازی مشترک و جذاب با هم داشته باشید مثل شطرنج یا .... دادن هدیه ساده اما غیرمنتظره یکی از کارهای هیجان انگیز که علاقه شما را به همسرتان اثبات می‌کند هدیه دادن غیرمنتظره و غافلگیرانه است. لازم نیست سراغ هدیه گران‌قیمت بروید. بسته‌بندی کادو را می‌توان به طرز خلاقانه‌ای تغییر دهید و همسرتان را به چالش حدس‌زدن محتوای کادو دعوت کنید. تجربه‌کردن تفریحات هیجان‌انگیز خیلی وقت‌ها از نبود آدرنالین در زندگی مشترک خود رنج می‌بریم. باید سعی کرد کار جدید و جسورانه‌ای انجام داد. مثلا به باغ‌وحش رفت و حیوانات خطرناک را از نزدیک دید یا به شهربازی رفت و سوار یکی از وسایل جدید و ترسناک آن شد. این کارها، علاوه بر تفریح، می‌تواند هیجان را هم دوباره به زندگی شما برگرداند. ثبت لحظات شیرین برنامه زوجین برای ثبت لحظات شیرین‌شان، یکی از رازهای داشتن زندگی عاشقانه است. بیشتر افراد به راحتی از کنار لحظه‌های تکراری اما شیرین زندگی که یک راه داشتن زندگی عاشقانه است، می‌گذرند. غافل از این که تک‌تک این ثانیه‌ها می‌توانند خاطرات پرباری را برای زوجین رقم بزنند. کافی است در زمان هایی مانند غذاخوردن یا مسافرت یا بازی با کودکان، کاغذهایی را آماده کنید و احساس خود را از این‌که کنار همسرتان هستید، روی کاغذ منعکس کنید. مثلا خوشحالم از این‌که کنار تو قهوه می‌خورم و حس خوشبخت‌ترین فرد دنیا را دارم. یا یک عکس بگیرید یا فیلم و به این نکته اشاره کنید. این کار به شما احساس بسیار خوبی خواهد داد. مهیا کردن شرایط برای گفت‌و‌گوهای جذاب برای داشتن یک زندگی عاشقانه سعی کنید که با همسرتان، گفت‌و‌گوهای جالب و شنیدنی داشته باشید. اگر حرف‌های شما تکراری شده، سعی کنید موضوعات به روز  و جالبی برای گفت‌وگو پیدا کنید. با خواندن یک کتاب یا تماشای یک فیلم ایده بگیرید و راجع به همان‌ها با همسرتان حرف بزنید. درک همسر در موقعیت‌های مختلف اخلاق انسانی اصل بسیار مهمی برای داشتن زندگی عاشقانه است. اخلاق انسانی یعنی توجه زوجین به یکدیگر و درک متقابلی که لازم است در موقعیت‌های مختلف زندگی از سوی طرفین دیده و رعایت شود که این می‌تواند در ساده‌ترین رفتارها میان زن و شوهر به دست بیاید. این‌که زوجین برای جلب رضایت و شاد بودن یکدیگر و آشنایی با روش‌های ایجاد عشق در زندگی‌مشترک آشنا باشند، اهمیت زیادی دارد. فراموش‌کردن گذشته‌های تلخ برای حضور عشق در زندگی خود باید گذشته‌های تلخ را فراموش کنید. اگر واقعا قصد دارید که رابطه خود را بهتر و عاشقانه کنید از تمرکز و توقف روی خاطرات بد و ناخوشایند گذشته اجتناب کنید و برای رهایی از این مشکل می‌توانید از روان‎شناس کمک بگیرید.   انواع عشق از ساده‌لوحانه تا  رمانتیک تعریف عشق از منظر روان‌شناختی آن چنان دشوار است که نمی‌توان یک نسخه واحد برای خوشبختی همه در زندگی‌مشترک پیچید. با این حال، ﺑﺮخی از ﻣﺤﻘﻘﺎن و روان‌شناسان ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ و ﻃﺒﻘﻪ‌ﺑﻨﺪی ﻋﺸﻖ ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ. در ادامه به آن‌ها اشاره خواهد شد. 1- عشق همدلانه  این احساس زمانی دست می‌دهد که کشش و تعهد به مقدار کم در بین شما و همسرتان وجود داشته باشد یا احتمالا اصلا وجود نداشته باشد اما صمیمیت در حد بالایی باشد. این احساسات را معمولا در خصوص دوستان صمیمی داریم. 2- عشق هیجانی علاقه‌های هیجانی مانند روابط دختر و پسرها قبل از ازدواج از ویژگی‌های روابطی است که در آن‌ها جذابیت ها شدید است اما صمیمیت و تعهد در سطح ضعیفی قرار دارند. این علاقه‌ها ماندگاری زیادی نخواهد داشت. 3- عشق خالی  این عشق زمانی احساس می‌شود که تعهد قوی باشد اما کشش و صمیمیت در سطح پایینی قرار گیرند یا اصلا وجود نداشته باشند. این ویژگی اغلب در زوج‌هایی دیده می‌شود که مدت زیادی از ازدواج آن‌ها می‌گذرد، به خاطر بچه‌ها در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند و فقط می‌خواهند رابطه را حتی اگر از نظر روانی و جسمی یکدیگر را ارضا نکنند، نگه دارند. 4- عشق رمانتیک  این عشق در بین زوج‌هایی مشاهده می‌شود که رابطه آن‌ها تا اندازه‌ای تازه است و کشش  و صمیمیت شدیدی بین‎شان وجود دارد. البته زوج هایی هم هستند که با مدیریت یک سری عوامل و به کارگیری چندین مهارت کاربردی در زندگی، این نوع علاقه را مدت بیشتری در زندگی‌شان ماندگار می‌کنند. 5- عشق عاطفی در این عشق، صمیمیت و تعهد شدید اما  کشش ضعیف است. عشق عاطفی در بین زوج‌هایی دیده می‌شود که مدت تقریبا طولانی با هم هستند و از یکدیگر رضایت دارند اما جاذبه جنسی آن‌ها از بین رفته و تلاشی برای بهبود آن نمی‌کنند. 6- عشق ساده‌لوحانه  در این عشق، کشش  و تعهد بالاست اما صمیمیت ضعیف است. عشق ساده‌لوحانه در زوج‌هایی دیده می‌شود که به خاطر یک عشق آتشین تصمیم می‌گیرند با هم ازدواج کنند، حتی اگر ویژگی‌های شخصیتی یکدیگر را اصلا نشناسند. البته معمولا آن‌ها پس از آن‌که به هم متعهد می‌شوند، احساس صمیمیت می‌کنند. البته گاهی هم احساس می‌کنند که یکدیگر را دوست ندارند و عاقبت خوبی در انتظارشان نخواهد بود. 7- عشق آرمانی  این عشق کامل، سه عنصر را به طور سخاوتمندانه در خود جای می‌دهد. عشقی که همه ما آن را در خواب می‌بینیم. برای تجربه عشق کامل یک انسان، یعنی عشقی که تمام اوصاف عشق را در بر داشته باشد به سه مولفه و سه عنصر نیاز است: صمیمیت، کشش و تعهد. در واقع عشق از این دیدگاه زمانی بهترین حالت را خواهد داشت که هر یک از سه عنصر را تقریباً به طور یکسان شامل شود.   زنگ‌خطرهای کمرنگ‌شدن عشق‌ در زندگی‌مشترک یکسری نشانه‌های غیرمستقیم وجود دارد که حاکی از کمرنگ‌شدن عشق در رابطه زوج‌هاست و نباید از کنار آن‌ها ساده گذشت. این نشانه‌ها عبارت‌اند از:   1- عصبانیت از دیگران نارضایتی از زندگی‌مشترک بر دیگر جنبه‌های زندگی از جمله ارتباط با اطرافیان تاثیرگذار خواهد بود. گاهی پیش می‌آید زوج‌ها احساس خشم موجود در رابطه بین خودشان را به ارتباط با دیگران انتقال می‌دهند. از این انتقال می‌توان به عنوان مکانیسم دفاعی جابه‌جایی یاد کرد؛ زمانی که فرد نمی‌تواند خشم خود را به عامل اصلی ایجادکننده خشم ابراز کند، ابراز این خشم را بر فردی به غیر از آن عامل اصلی جابه‌جا می‌کند. این فرد اغلب اوقات فرزند است. 2- عیب‌جویی و منفی‌گرایی در زندگی مشترک به دلیل تعارضات زوج‌ها در زندگی مشترک، گاهی دیده می‌شود زن یا شوهر با نگاه کردن به هر پدیده‌ای جنبه‌های منفی آن‌را بیرون می‌کشند، این منفی‌گرایی، آن‌ها را تبدیل به شخصیت‌هایی عیب‌جو می‌کند و آستانه تحریک‌پذیری‌شان را پایین می‌آورد. 3- احساس تحت فشار بودن یکی از عوامل ایجاد دلزدگی زوج‌ها در زندگی‌مشترک، ناهمخوانی بین انتظارات و خواسته‌های اوایل ازدواج و قبل از آن با واقعیت‌های زندگی مشترک است. این موضوع باعث خواهد شد زوج‌ها از بودن در چنین زندگی‌ احساس کنند که تحت فشار هستند. 4- تلاش نکردن برای بهبود رابطه  اغلب دیده می‌شود زوج هایی که دلزدگی را تجربه می‌کنند، دست از تلاش برای بهبود زندگی برمی‌دارند و هر گونه تلاشی را بیهوده می‌انگارند. زندگی معنایش را برای آن‌ها از دست داده و تهی شده است. این زنگ خطر می‌تواند به اختلالات جدی‌تر روانی برای شخص یا اطرافیان او منجر شود. از این رو باید زوج‌ها در پیشگیری از بروز آن اهتمام ورزند.