روزنامه خراسان
1402/12/08
ایران آبرومند در فناوری های نسل چهارم
صادق غفوریان-فناوریهای نسل چهارم یا انقلاب صنعتی چهارم، به مجموعهای از فناوری هایی گفته می شود که امروز مسیر توسعه کشورها و جوامع علمی و صنعتی را تحت تاثیر شدید خود قرار داده است. حال این پرسش پیش می آید که ایران در انقلاب صنعتی چهارم در منطقه و کشورهای اسلامی دارای چه جایگاهی است؟ این پرسش را روز گذشته، رئیس مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) پاسخ داده است و از تحلیل آمار او برمیآید که دانشمندان این سرزمین بزرگ، توانستهاند به جایگاه علمی ایران در این بخش، آبرو ببخشند. انقلاب صنعتی چهارم کدام فناوری ها؟ قبل از این که به جایگاه ایران در حوزه فناوری های نسل چهارم ورود کنیم، خوب است، در چیستی این انقلاب جست وجو کنیم. در صنعت نسل چهارم، فناوریهایی همچون هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، اتوماسیون و محاسبات ابری باهم ترکیب میشوند تا فرایندهای تولید و مدیریت را بهبود دهند و تعامل بین دنیای مجازی و فیزیکی را افزایش دهند. رئیس مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) میگوید: انقلاب صنعتی چهارم را میتوان یکی از بزرگترین اتفاقات در دهههای اخیر قلمداد کرد که میتواند مزایای زیادی را برای کسب و کارها، صنایع و افراد جامعه داشته باشد. این انقلاب صنعتی مبتنی بر هوشمندسازی است و تجهیزات هوشمند و فناوریهایی نظیر هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، چاپ سه بعدی، فناوریهای ارتباطی نسل جدید (5G )، رباتیک، کلان داده، بلاک چینها و فناوری پهپاد، حرف اول را در آن میزند. ما کجای منطقه ایم؟ اما مرور تازهترین رتبه بندی ها از گفته های دیروز رئیس موسسه (ISC) بر اساس دادههای پایگاه وب آو ساینس (Web of Science) نشان میدهد، جمهوری اسلامی ایران در حوزه هوش مصنوعی رتبه اول، حوزه اینترنت اشیا رتبه چهارم، حوزه چاپ سهبعدی رتبه دوم، حوزه فناوریهای ارتباطی نسل جدید (5G) رتبه پنجم، حوزه رباتیک رتبه دوم، حوزه کلان داده رتبه پنجم، حوزه بلاک چینها رتبه هشتم و در حوزه فناوری پهپاد رتبه هفتم را در بین کشورهای اسلامی دارد. انقلاب چهارم صنعتی، انقلاب اقتصادی کشورها اما آن چه مهم است، حرکت رو به رشد کشور در توسعه نسل نوین فناوریهاست که اگرچه، همواره چالش هایی پیش روی فعالیت های علمی بوده است اما در سالهای اخیر و به ویژه به واسطه قانون جامع جهش دانش بنیان ها (مصوب 1401)، اهتمام عمومی در بدنه مقننه و اجرایی بر این فضا تا حدودی حاکم شده است. بی شک، نقش این فناوری ها در ایجاد ارزش افزوده و ثروت آفرینی برای کشور به گونه ای روشن و آشکار گشته که غفلت از آن اساسا یک خطای راهبردی قلمداد می شود. دکتر احمد فاضل زاده می گوید: در چنین انقلابی، فناوریهای نسل چهارم صنعت سهم مهمی در ارزش آفرینی اقتصادی دارند. در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان برای استقبال از این تغییر بسیار مهم فلسفی، اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی سندهای مفصلی در دست تهیه است تا بتوانند در آینده این تحولات سهمی داشته باشند. ناهماهنگی صنعت و علم در همین حال چالش هایی هم وجود دارد که فاضل زاده به آن اشاره کرده است: در بیان ارزیابی و تحلیل وضعیت پژوهش و فناوری ایران، بهرغم وجود ظرفیتهای اساسی در بخش آموزش، پژوهش و فناوری کشور، متأسفانه در بخش صنعت ضعفهایی وجود دارد که نشانگر آن است که ارتباط تعاملی، تناسبی و توازنی بین نظامهای تولید علم و دانش و فناوری و نظامهای تولید صنعتی در کشور ناهماهنگ است. نگاه برنامه توسعه به فناوری های نوین حال این که برنامه راهبردی کشور در 5 سال آینده که آن را به عنوان برنامه توسعه می شناسیم، چه جایگاهی را برای فناوری های نوین تدارک دیده است؟ رئیس مرکز پژوهش های مجلس در این باره این طور می گوید: با توجه به اهمیت حوزه جا دارد که به بحث هوش مصنوعی و فناوری های نوین اهمیت ویژه ای بدهیم و ما سعی کردیم در مرکز پژوهش ها و مجلس این مبحث را که در لایحه اولیه دولت مغفول مانده بود، به طور ویژه دنبال کنیم و موادی را به برنامه هفتم توسعه در خصوص حمایت ها، ساختارها و حمایت های مالی اضافه کردیم. امید داریم در سال ۱۴۰۳ یک حرکت جهش آفرینی در حوزه هوش مصنوعی شاهد باشیم چرا که رهبر انقلاب تاکید دارند که ایران باید در حوزه هوش مصنوعی به ۱۰ کشور اول بپیوندد و این هدف گذاری مهمی است.
سایر اخبار این روزنامه
طلوع تاریخی «خراسان» به روایت فردوسی حکیم
شاهکار آموزش و پرورش در روز برفی و یخبندان مشهد!
4 راه برای کاهش وزن ایدهآل تا عید نوروز
مرگ دردناک عسل کوچولو!
دلایلی برای رای دادن
دغدغه شریف ابتذال زدایی از فرهنگ در 90 سالگی
تکاپوی چهره ها برای رقابت
بیشترین امنیت سرمایه گذاری 5 سال اخیر در تابستان
رایزنی برای فلسطین پایان کار مهاجم جنجالی و محرومیت ژیمناست المپیکی
ایران آبرومند در فناوری های نسل چهارم
غافلگیری حزبا... برای صهیونیست ها
مزایای پنهان مدیریتزمان
همزیستی با روزهای برفی