نوید یک سال پررونق سینمایی در تلاقی بهار طبیعت و بهار قرآن
[ شهروند] وقتی در تمام زمستان سال گذشته و بیش از آن روزهای منتهی به تعطیلات نوروزی شاهد ثبت رکوردهای پشتسرهم در گیشه سینمای ایران بودیم؛ این انتظار وجود داشت که این روند در طول اکران نوروزی نیز ادامه خواهد یافت که البته با اینکه بهدلیل تقارن نوروز و ماه رمضان این اتفاق روی نداد، اما مجموع فروش 94میلیارد تومانی هفت فیلم ترکیب اکران نوروزی از آغاز اکران تا همین امروز- که البته اگر بنا را از اول فروردین بگذاریم؛ این مبلغ 69میلیارد تومان خواهد بود- آمار و ارقامی نویدبخش برای سینمای ایران قلمداد میشود. بهخصوص اگر این موضوع را درنظر آوریم که فروش گیشه نوروزی سال 1402از ۲۴ اسفند تا ۳۰ فروردین تنها و تنها ۷۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان شده بود. البته احتمال استقبال از فیلمهای امسال از همان روزهای پایانی سال، بعد از مشخص شدن سبد اکران نوروزی فیلمها از سوی سازمان سینمایی قابل پیشبینی بود و حالا بعد از گذشت دو هفته از ماه فروردین نیز فروش فیلمهای «نوروز»، «ایلیا جستوجوی قهرمان»، «آسمان غرب»، «پرویزخان»، «آپاراتچی»، «بیبدن» و «تمساح خونی» نشان میدهد که این پیشبینیها بیراه نبوده است و تلاقی بهار طبیعت و بهار قرآن آشکارا سالی خوب را برای سینمای ایران نوید میدهد!
تمساح 66میلیارد تومانی
«تمساح خونی» که بعد از جلب توجه در جشنواره فیلم فجر اکران خود را نیز با رکوردشکنیهای پیدرپی آغاز کرده بود؛ این روند را در طول اکران دو هفتهای خود در فروردینماه نیز ادامه داد و حالا با بیش از 66میلیارد تومان در صدر جدول فروش فیلمهای سینمای ایران در سال 1403قرار گرفته است. نخستین ساخته جواد عزتی بهعنوان کارگردان با بازی خود جواد عزتی، عباس جمشیدیفر، سعید آقاخانی، الناز حبیبی و بهزاد خلج که در چهلودومین جشنواره فیلم فجر نیز حضوری درخشان داشت؛ پس از رکوردشکنی در فروش روز نخست و سپس فروش هفته افتتاحیه این روند را در جریان روزهای بعدی نمایش نیز ادامه داد و حالا بهرغم تعطیلی سینماها در روز ضربت خوردن امام علی(ع)؛ بعد از 26روز نمایش، با جذب بیش از یک میلیون مخاطب در حدود 600سانس بیش از 66میلیارد تومان فروخته است تا جایگاه خود را در صدر جدول فروش حداقل تا دو سه ماه آینده تثبیت کرده باشد.
این فیلم داستان دو رفیق به نامهای هومن (جواد عزتی) و پیمان (عباس جمشیدیفر) را روایت میکند که بعد از کسب مبلغی کلان در قمار با دردسرهای بزرگی روبهرو میشوند؛ همانگونه که از زمان جشنواره به بعد انتظار میرفت، بهنظر میرسد که یکی از پرفروشترین فیلمهای سال خواهد بود تا جواد عزتی در عرصه کارگردانی گام اول را بلندتر و قدرتمندتر از آنچه از او توقع میرفت، برداشته باشد.
رکوردهای سال
اگر آغاز سال سینمایی را از پایان جشنواره هر سال حساب کنیم؛ میتوان گفت که سینمای ایران در سالجاری سینمایی مسیرش را با رکوردشکنی آغاز کرده و در این چند هفته نیز با این روال ادامه داده است.
بعد از معرفی فیلمهای اکران نوروزی؛ اکران ۱۴۰۳ با چند رکورد پشتسرهم آغاز شد. روندی که نخستیناش رکوردی بود که فروش افتتاحیه فیلم «تمساح خونی» را برای سینمای ایران رقم زد و در روز نخست نمایش خود موفق شد ۱۸ هزار و ۲۰۰ مخاطب را به سینما جلب کرده و رکورد ۲ ساله تعداد مخاطب در روز نخست نمایش یک فیلم را- با فروشی یک میلیارد و ۵۰ میلیون تومانی- به نام خود ثبت کند. این فیلم چند روز بعد دومین رکورد امسال را نیز به نام خود به ثبت رساند و توانست در سه روز نخست نمایش خود با جلب و جذب بیش از ۱۱۰ هزار نفر به سینماها ۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بفروشد. بعدتر این روند با فروش هفته اول، فروش روز اول نوروز، هفته اول سال نو و رکوردهایی از این دست ادامه پیدا کرد. اتفاقاتی نویدبخش در حالی روی دادند که بسیاری از کارشناسان اقتصاد سینما بر این باور بودند که رکوردشکنیهای سال گذشته- که اغلب توسط فیلم «فسیل» اتفاق افتاده بودند- تصادفی بودند و قرار نیست این روند امسال نیز تداوم داشته باشد. با این حال آغاز اکران «تمساح خونی» نشان داد که اکران امسال نیز بهاحتمال زیاد همان روند را ادامه خواهد داد و حتی شاید بهمراتب چابکتر و هوشمندانهتر از اکران سال گذشته عمل خواهد کرد. این اتفاق نویدی بود که با تعیین بسته نوروزی امسال مشاهده شد و اگر همانطور که گفته میشود گام دوم این انتخابهای خوب نیز در اکران عید فطر برداشته شود، آنوقت میتوان گفت که امسال برای سینمای ایران، سال غافلگیریهای بزرگی خواهد بود. غافلگیریهایی بزرگ و شیرین از جنس آمار و ارقامی که در روزهای منتهی به نوروز روی داد و شاهد بودیم که چگونه فیلمهای نوروزی امسال از روز رونمایی تا لحظه تحویل سال بیش از ۱۰ برابر گیشه سال گذشته فروش داشتند و بهعبارت بهتر توانستند آمار۲ میلیارد و ۴۶۰ میلیون تومانی فیلمهای نوروزی سال گذشته- از زمان رونمایی تا لحظه تحویل سال- را به ۲۴ میلیارد و ۸۵۰ میلیون تومان برسانند. در حقیقت «تمساح خونی» از 16اسفند، فیلمهای «نوروز»، «ایلیا جستوجوی قهرمان»، «پرویزخان» و «آپاراتچی» از 23اسفند و «بیبدن» از 24اسفند تا آخرین روز سال گذشته بیش از ۲۴ میلیارد و ۸۵۰ میلیون تومان فروختند تا آغازی رؤیایی برای اکران نوروزی 1403رقم خورده باشد.
گیشه غیرکمدی
فروش نوروزی سینمای ایران البته بهرغم این نکات نویدبخش نکات نگرانکنندهای نیز دارد که البته مهمترینش بیتوجهی مخاطبان به دیگر فیلمهای روی پرده است که متأسفانه فیلمی مانند «بیبدن» را نیز شامل میشود که با اینکه بهعنوان یک فیلم غیرکمدی فروش بدی هم نداشته، اما همین که حدود هفتاد درصد از مجموع فروش فیلمهای امسال تعلق به تنها فیلم کمدی روی پرده دارد، حکایت از این میکند که امسال نیز روند معیوب سالهای اخیر ادامه خواهد داشت و سینمای خصوصی ایران تنهاوتنها با تولید فیلم کمدی امکان ادامه حیات خواهد داشت!همانطور که گفته شد؛ بعد از فیلم «تمساح خونی» که از مجموع فروش 94میلیارد تومانی سینمای ایران بیش از 66میلیارد را بهخود اختصاص داده؛ «بیبدن» را میتوان دومین فیلم پرفروش امسال نامید. فیلمی تلخ براساس پرونده پرسروصدای قتل غزاله شکور؛ به کارگردانی مرتضی علیزاده و بازی الناز شاکردوست، پژمان جمشیدی، سروش صحت، گلاره عباسی و نوید پورفرج که با جلب و جذب 155هزار مخاطب در حدود 400سالن توانسته بیش از 10میلیارد و 600میلیون تومان فروش داشته باشد.سومین فیلم پرمخاطب امسال نیز «آپاراتچی» به کارگردانی قربانعلی طاهرفر بوده. برداشتی آزاد از رمانی با همین نام نوشته روحالله رشیدی درباره دلبستگیهای یک نقاش ساختمان عاشق سینما؛ که با 43هزار مخاطب توانسته یک گیشه قابلقبول ۲ میلیارد و 700میلیون تومانی داشته باشد.فیلم فوتبالی «پرویزخان» به کارگردانی علی ثقفی و بازی سعید پورصمیمی، مریم سعادت، خسرو احمدی، حمیدرضا پگاه و بهنام تشکر درباره معلم اخلاق فوتبال ایران- پرویز دهداری- نیز با 40هزار مخاطب ۲ میلیارد و 690میلیون تومان فروخته است.«نوروز» به کارگردانی سهیل موفق و بازی استاد علی نصیریان و مهدی هاشمی با فروش یک میلیارد و 900میلیون تومان؛ «ایلیا جستوجوی قهرمان» به کارگردانی سیدعلی موسوینژاد با فروش یکمیلیارد و 600میلیون تومان؛ و «آسمان غرب» به کارگردانی محمد عسگری و بازی میلاد کیمرام، امیرحسین آرمان، نادر فلاح، نسیم ادبی و روحالله زمانی نیز با حدود یکمیلیارد تومان فروش دیگر فیلمهای اکران نوروز امسال بودند.
یک بهار پررونق در راه است!
با اینکه فروش 96میلیارد تومانی سینمای ایران در هفتههای آغازین سال نویدبخش جلوه میکند؛ اما در عین حال این موضوع این پرسش را نیز میتواند مطرح کند که بر چه مبنایی این گیشه از نگاه کارشناسان یک گیشه خوب ارزیابی شده است؟ این موضوع دلایلی چند میتواند داشته باشد. نخستین دلیل اینکه ماه رمضان امسال از ۲۲ اسفند آغاز شده و طبیعتا در این ماه مبارک از میزان مخاطبان سینما کاسته میشود. در چنین شرایطی، تعداد مخاطبان نوروز ۱۴۰۳ در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته رشدی حدودا ۱۰ برابری را شاهد بوده است. تجربه سال گذشته نشان داد که با پایان یافتن ماه مبارک رمضان، بر تعداد مخاطبان سینما افزوده خواهد شد و طبیعی است که اگر مخاطبان فعلی سینما، رشدی حداقل نیمبرابری نیز پیدا کنند (که قطعا بیشتر از این میزان خواهد بود) آمار گیشه و مخاطبان ۱۴۰۳ به شکلی تصاعدی افزایش خواهد یافت و اختلاف آمار سینمایی امسال با سال گذشته، بیشتر خواهد شد و الگوی ۳۳ میلیون مخاطب و گیشه ۲هزار میلیاردی، در دسترستر خواهد بود.همچنین باید به این نکته نیز اشاره کرد که در دهه سوم فروردین فیلمهای دیگری نیز به ناوگان اکران افزوده خواهند شد که تأثیر کاملا مستقیمی بر میزان مخاطب و رقم گیشه خواهند گذاشت.بنابراین از جمیع جهات اینطور برمیآید که اکران امسال، همچنانکه افتتاحیه خوبی را پشت سر گذاشته، در ادامه میتواند شاهد یک بهار پررونق باشد که اتفاقهای خوب اکران سال گذشته را با ضریب بیشتری برای مخاطبان تکرار خواهد کرد.