روز جهانی آزادی مطبوعات و رسالت ما
گروه سیاسی | مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۲۰
دسامبر۱۹۹۳ میلادی در چهل‌وهشتمین اجلاس خود طی مصوبه‌ای روز سوم ماه مه هر سال را به‌عنوان «روز جهانی آزادی مطبوعات» اعلام کرد. روز جهانی آزادی مطبوعات از آن روزهایی است که می‌تواند مبنایی باشد برای دفاع از حقوق بشر، اطلاع‌رسانی و شفاف‌سازی. اما آنچه در این سال‌ها مطبوعات را در ایران، جدی‌تر بر صدر می‌نشاند، موضوع جهاد تبیین و جنگ روایت‌هاست، آن هم در هنگامه‌ای که درگیر تهاجم فرهنگی و یورش رسانه‌ای غرب علیه ارزش‌ها و آرمان‌هایمان هستیم. علاوه بر این، رسالت امیدآفرینی و معرفی پیشرفت‌ها و بیان انجام کارهای زیربنایی در طول این سالیان ازجمله وظایف خطیر مطبوعات محسوب می‌شود و کمتر بدان پرداخته شده است. موضوعی که بارها رهبر انقلاب نیز درخصوص فعالیت‌های صورت گرفته توسط دولت بیان کرده‌اند و خواستار انعکاس فعالیت‌ها و اطلاع مردم از این خدمات شده‌اند.
خوشبختانه هم قانون اساسی و هم دیدگاه‌های رهبران انقلاب، نقشه راه مناسبی را پیش روی مطبوعات قرار داده‌اند. در بند 2اصل سوم قانون اساسی «بالا بردن آگاهی‌های عمومی در همه زمینه‌ها با استفاده صحیح از مطبوعات و رسانه‌های گروهی» در صدر وظایف دولت قرار گرفته است .در اصل 24قانون اساسی، آزادی مطبوعات تصریح شده است: «نشریات و مطبوعات درصورتی که مخل به قواعد اسلامی و نظام نباشند، آزادند.» در اصل 175قانون اساسی نیز آمده است: «تأمین آزادی انتشار و بیان، بر طریق موازین اسلامی در رسانه‌های گروهی(رادیو و تلویزیون) ضرورت دارد.» امام خمینی (ره) درخصوص آزادی مطبوعات می‌فرمایند: «همه مطبوعات آزادند، مگر اینکه مقالات آنها مضر به حال کشور باشد. مطبوعات باید همیشه در خدمت اسلام عزیز و مردم کشور باشند و آزادی‌ها در حدود قوانین مقدس اسلام و قانون اساسی به بهترین وجه تأمین شود. معنی آزادی این نیست که هر کس بر خلالف قوانین، برخلاف قانون اساسی یک ملت، برخلاف قوانین ملت، هر چه دلخواهش است بگوید. آزادی در حدود قوانین یک ملت است. مملکت ایران مملکت اسلامی است و قوانین ایران، قوانین اسلام است....» مقام معظم رهبری نیز بارها به مواردی که باید مورد توجه مطبوعات قرار بگیرد اشاره داشته‌اند که در ادامه به بخشی از آنها اشاره می‌شود؛ مهم‌ترین وظیفه مطبوعات در نظام اسلامی، نقش فرهنگی آنان در معرفی و دفاع از ارزش‌ها و آرمان‌های مورد قبول این امت انقلابی و بالا بردن سطح آگاهی و معرفت آنان است. سرمایه اصلی هر رسانه، اعتماد عمومی است که از طریق اعتنا به ارزش‌ها و اعتقادات اکثریت جامعه، یعنی اقشار متدین و وفادار به انقلاب، و حفظ کرامت و شرافت نظام و صداقت در بیان به‌دست می‌آید. ما معتقدیم آقایانی که نظام را قبول دارند، وظایفی هم به‌عهده دارند. این وظایف، با سلیقه و عقیده خاص آنها هم هیچ منافاتی ندارد. توقع این است که به آن وظایف عمل کنند:
پرهیز از ایجاد تشنج مطبوعاتی
یکی از آن وظایف این است که فضای کشور را فضای تشنج مطبوعاتی قرار ندهند. یعنی پیوسته این به آن و آن به این بد نگوید. روزنامه‌ها با هم دعوا دارند. خوب؛ به هم چه کار دارید؟! کار خودتان را بکنید. یک نفر خط یک است. یکی خط دو است. یکی خط سه است. خوب؛ هر کس خط خودش را برود، کار خودش را بکند. هر کسی مبنایی دارد، مشایی دارد، سلیقه‌ای دارد.
در انتقاد، بحثی نیست اما فروغ امید را نمیرانیم
نمی‌گوییم به فلان وزیر یا فلان مسئول یا فلان بنیاد یا فلان نهاد انقلابی، اعتراض نکنید. اگر اعتراض و انتقاد در حد معقولی باشد، چه مانعی دارد؟! به قول آقایان دولتی‌ها «سازنده» هم هست. بر سر انتقاد، بحثی نداریم. بحث بر سر نظام است. از آنجا که پایه هر نظام و هر زندگی فردی بر امید است، پس امید را در دل‌های مردم متزلزل نکنید. این یکی از سفارش‌های ماست. اینکه افق مه‌آلود و تیره‌ای ندارد! این ملت، ملتی است که با همه مشکلات بزرگ در طول قرن‌ها دست و پنجه نرم کرده و بر همه آنها، ولو بعد از گذشت مدت‌ها فائق آمده است. پس افق تیره‌ای در کشور نداریم. منظور این است که اگر در هر زمینه‌ای، وضع نابسامانی به‌وجود می‌آید، نباید مجوز شود که ما فروغ امید را در دل‌ها بمیرانیم. این جایز نیست.
افزایش عمق و کیفیت
از جمله مواردی که اینجا یادداشت کرده‌ام، یکی هم نشر فرهنگ عمومی و دانش اجتماعی است که باید به آن عمق و کیفیت دهید. اصلاً مهم‌ترین کار شما که در مطبوعات کار می‌کنید، این است که به کارها کیفیت دهید؛ هم به کارهای سیاسی، هم به کارهای فرهنگی و هم به کارهای ادبی، انسان گاهی اوقات در مطبوعات، صفحه شعر را می‌نگرد؛ اصلاً رغبت نمی‌کند بخواند. سرمقاله را نگاه می‌کند؛ اصلاً هیچ جاذبه‌ای ندارد. پس زیبایی در سخن چه شد؟ لطافت زبان فارسی چه شد؟! هنر نویسندگی چه شد؟! ذوق چه شد؟! مگر نه که این همه برای کیفیت بخشیدن به مطبوعات است؟! از واژه‌های سنجیده، تعبیرات زیبا و ترکیبات نو استفاده کنید. از هنر، از کاریکاتور و از عکس استفاده کنید. تحلیل‌های خوب چاپ کنید.
