تغییر موازنه قدرت در خاورمیانه با مانور پهپادهای تهران
گروه سیاسی: موزانه قوا در خاورمیانه در نتیجه قدرت و توان پهپادهای ایرانی دگرگون شده است. تهران با نمایش قدرت در انجام عملیات انتقامی علیه رژیم اسرائیل، نشان داد که عصر جدید در معادلات سیاسی و امنیتی غرب آسیا رقم خورده است. در عصر جدید، دیگر اصلی به عنوان قاعده تهاجمهای بدون پاسخ باقی نمانده و آنچنان که مسئولان ارشد کشورمان بارها گفتهاند، دوران بزن در رو به سر رسیده است.
به گزارش «تجارت»، در عصر جدید، نهتنها شاهد صادرات پهپادهای آفندی و پدافندی ایران به جبهه مقاومت هستیم، بلکه نسل «شاهد» این پهپادها بهدلیل تکنولوژی بالا و بهصرفه بودن، در آفریقا و آمریکای جنوبی مشتریان زیادی به خود اختصاص داده که معادلات آمریکا و رژیم صهیونیستی در منطقه و جهان را تحت تاثیر قرار داده است. بر اساس گزارش اندیشکده «شورای آتلانتیک»،ایران بهخوبی در راه تبدیل به یک صادرکنندهی درحال پیشرفت تسلیحات در سطح جهان قرار دارد و تهران در سالهای گذشته، فروش و انتقال پهپادهای خود را به نقاط مختلف جهان از آمریکای جنوبی تا آفریقا به سرعت افزایش داده و کشورهای بیشتری به خرید این قابلیتها از ایران علاقهمند شدهاند. گردان رعد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۶۳ برای تصویربرداری بهوسیله هواپیماهای بدون سرنشین برای انجام عملیاتهای شناسایی تشکیل شد. بر اساس طرحی که جهاد دانشگاهی اصفهان ارائه داد، با قرار گرفتن یک دوربین عکاسی «کانناف ۱» بر روی هواپیمای بدون سرنشین اولیه، از مواضع رژیم بعث عراق در جبهههای جنگ تصویربرداری شد، بهنحوی که سوخت این هواپیما با نصب بطری سرم بر روی بدنه آن تامین شد.
آغاز راه با مهندسی معکوس هرمس
پس از موفقیتآمیز شدن عملیات این هواپیما در جبهههای حق علیه باطل، درخواست نیروهای نظامی برای فیلمبرداری هوایی از مواضع دشمن بعثی به حدی افزایش یافت که «گردان هوایی القاعده در غرب کشور» تشکیل شد. در سال ۱۳۸۰ یک فروند پرنده هرمس ساخت رژیم غاصب اسراییل بهدلیل نقص فنی در موتور، در اطراف شهر مریوان سقوط کرد و به دست نیروهای خودی افتاد و مهندسان صنعت هوافضای کشور و یگان پهپادی با صرف ماهها زمان و مطالعات و کنکاش دقیق، این پرنده را مهندسی معکوس کردند. این پرنده از پیشرفتهترین پرندههای آنروز دنیا و رادار گریز بود.
«شاهد ۱۲۳» اولین پهپاد بومی ایران
«شاهد ۱۲۳» اولین دستاورد پهپادی با ویژگی رادارگریزی، کممصرف بودن و مداومت پروازی ۱۵ ساعته ساخته شد و به مرحله تست رسید، که موجب جلب توجه فرماندهان نظامی کشور به این صنعت خاص در سالهای پایانی دهه ۱۳۸۰ شد. سردار «امیرعلی حاجیزاده» فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در این رابطه گفته است: «اولین پهپاد کشور موجب سیطره بر همه پایگاههای آمریکایی در منطقه شد، بدون اینکه آنها بتوانند آن را شناسایی کنند، بجز بال و بدنه، همه بخشهای تولید پرندهها به بخش خصوصی سپرده شد و کار بومیسازی آن انجام شد. در تامین بودجه پروژه با مشکلات زیادی روبهرو بودیم اما با مولدسازی زمینها و پادگانهای نظامی در اختیارمان، بودجه تحقیقات پهپادی را تامین کردیم و با رضایت و حمایت مقام معظم رهبری کار را ادامه دادیم.
شناسایی و نابودی داعش با پهپادهای ایرانی
در ادامه سردار حاجیزاده با اشاره به حضور داعش در سوریه و کمک پهپادهای ایرانی برای پاکسازی آنها از سوریه و عراق، گفت: «ابابیل ۳» در سال ۱۳۹۰ و «شاهد و صادق ۱۲۱» در سالهای ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ را در ایران ساختیم و با موفقیت بودن ماموریتها، آنها را برای مبارزه با داعش راهی عراق و سوریه کردیم، در همین راستا بیشاز ۷۰۰ بمب از طریق «شاهد ۱۲۹» روی مواضع تروریستها در سوریه و عراق ریخته شد و همین مسئله موجب توجه بیشتر سردار سلیمانی و قرار گرفتن یگان پهپادی جزو اصلی رکن نظامی جنگ علیه داعش شد. در حوزه پهپادهای انتحاری کار با پهپاد «شاهد ۱۳۱» در اردیبهشت ۱۳۹۴ آغاز شد که بعدا این پرنده به «شاهد ۱۳۶» تغییر نام داد. این پهپاد در بین نیروهای بخش پهپادی به «جوجه اردک زشت» معروف شد و برای به پرواز درآمدن آن نیاز به سرعت ۱۹۰ کیلومتری خودروی حامل پهپاد است.
همکاری فضایی - پهپادی ایران و روسیه
در مستندی به نام پرچمدار، فرمانده نیروی هوافضای سپاه طی دیداری با یک ژنرال روسی پیشنهاد داد: شما کمک کنید تا ما فرماندهی فضایی را تشکیل دهیم ما هم کمک میکنیم تا شما فرمانده پهپادی را تشکیل دهید؛ این همکاری از سالهای قبل موجب شد تا روسیه قبل از شروع جنگ با اوکراین از فناوری پهپاد «شاهد ۱۳۶» بهرهمند شود و از طرف دیگر سپاه نیز در تولید و تقویت ماهوارههای نور به جایگاه قابلتوجهی برسد. «پهپاد ۱۴۹» یا غزه، بزرگترین پرنده ساختهشده توسط ایران با طول دو سر بال ۲۲ متر است که توان حمل بار تا ۸۰۰ کیلو با مداومت پروازی ۳۶ ساعت را داراست. موتور این پرنده از نوع «توربو کراپ» است که برای اولینبار در یک پهپاد ایرانی بهکار گرفته شده است. این موتور باعث اوج گرفتن پرنده تا ارتفاع ۴۰ هزار پایی میشود.
51 کشور در پی خرید پهپادهای ایرانی
اندیشکده موسوم به موسسه صلح ایالات متحده «USIP» در گزارشی، به صادرات پهپاد ایران به سراسر جهان پرداخته است. در این گزارش آمده است که، مدرکی در جهت استفاده برونمرزی ایران از هواپیمای بدونسرنشین تا اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی شناسایی نشده است، ولی پهپادهای ایران تا سال ۲۰۲۲ توانستند معادله راهبردی را در مناطق جنگی جهان تغییر دهند. این موسسه آمریکایی مدعی است که بزرگترین صادرات ایران مربوط به پهپادهای انتحاری «شاهد ۱۳۶» و پهپاد «مهاجر ۶» بود که از آگوست ۲۰۲۲ «مرداد ۱۴۰۱» برای جنگ اوکراین به دولت روسیه عرضه شد.
ایران در سال ۲۰۲۱ پهپادهایی را به دولت اتیوپی برای استفاده علیه شورشیان تیگرای فروخت، همچنین دولت سودان در سال ۲۰۰۸ پهپاد «ابابیل ۳» ایران را برای جنگ دارفور در اختیار گرفت، البته در جنگ داخلی فعلی نیز البرهان فرمانده ارتش سودان از پهپادهای ایرانی در مقابل نیروهای ضددولتی استفاده میکند. علاوه بر موارد فوق، در ماه می سال ۲۰۲۲ بود که ایران کارخانه تولید پهپادهای شناسایی و تهاجمی «ابابیل ۲» را در تاجیکستان افتتاح کرد، ونزوئلا در سال ۲۰۱۰ نسبت به سرهمبندی پهپاد شناسایی ایرانی «مهاجر ۲» مبادرت ورزید. لبنان، فلسطین، عراق، یمن و سوریه نیز دیگر کشورهای استفادهکننده از پهپادهای ایران هستند، آسیاتایمز «Asia Times» نیز بهمن ۱۴۰۰ مدعی شد که ایران ارتش میانمار را مجهز به تسلیحاتی نظیر پهپاد کرده است.
شبکه سی.انبیسی مرداد سال قبل(۱۴۰۲) گزارش داد که «ادموندو نوبیو» وزیر دفاع بولیوی چندی پیش در اظهاراتی گفته بود که این کشور برای دفاع از مرزهای خود و مبارزه با قاچاق مواد مخدر به کسب فناوری پهپادی ایران علاقهمند است. در پی آن «جان کربی»سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا دو روز پس از اظهارات نوبیو،
در گفتوگویی بیان کرد که دولت بایدن نگران هرگونه صادرات فناوری ایرانی است.