روزنامه خراسان
1403/02/24
زنگ خطر افزایش هزینه تولید برای نمایش خانگی
پس از صحبت‌های جنجال برانگیز محمدحسن شانه‌ساززاده، نایب رئیس هیئت مدیره نماوا، توجهات بیشتر به اهانت او به تهیه‌کنندگان و بازیگران جلب شد، اما بخش دیگری از صحبت‌های شانه‌ساززاده مربوط به گران شدن سریال‌سازی در نمایش خانگی بود. او اعلام کرد کف هزینه ساخت هر قسمت از یک سریال حدود سه میلیارد تومان و بیشترین بودجه لازم برای هر قسمت از سریالی مانند «سووشون» که تاریخی است، تقریبا هشت میلیارد تومان است. سپس فرهیختگان نیز گزارشی از هزینه سریال‌سازی در تلویزیون منتشر کرد و نوشت کف هزینه ساخت هر قسمت از یک مجموعه رده الف حدود دو میلیارد تومان است. بی‌شک گران شدن تولید در نمایش خانگی، تبعات سنگینی خواهد داشت. یکی از آسیب‌های این مسئله، بالا رفتن هزینه اشتراک پلتفرم‌ها به دنبال آن ترغیب ناخواسته مخاطب به سمت تماشای نسخه‌های غیرقانونی آثار و همچنین هموارشدن راه برای ورود سرمایه‌های مشکوک به پروژه‌‌هاست. حضور پررنگ حامیان مالی پروژه‌ها در سریال‌ها و خودنمایی آن‌ها در آثار یکی دیگر از تبعات بالا رفتن هزینه تولید است. مدتی پیش در همین صفحه به پخش آگهی‌های بازرگانی متعدد در سریال‌های نمایش خانگی و نفوذ آن‌ها به قصه مجموعه‌ها پرداختیم. گران شدن هزینه‌های تولید از طرفی هم باعث میشود تعداد تولیدات پلتفرم‌ها کاهش پیدا کند و سرویس‌های وی‌او‌دی با چالش‌هایی جدی مواجه شوند. در ادامه مطلب، یادداشت سعید رجبی فروتن کارشناس سینما و رسانه و معاون سابق ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی را درباره افزایش هزینه تولید در نمایش خانگی می‌خوانید. هزینه ساخت فیلم سینمایی معادل چند قسمت سریال این کارشناس در ابتدای یادداشت خود نوشت: «اعلام حداقل هزینه برای تولید یک اپیزود از سریال‌های نمایش خانگی توسط مدیر یکی از سرویس‌های ویدئو استریمینگ ایرانی پرده از واقعیات تازه‌ای برداشت و به حدس و گمان‌ها و برآوردهای غیرکارشناسی در این زمینه پایان داد. شانه‌ساززاده کسی که اظهارات او علیه هنرمندان سینما حاشیه‌های زیادی را ایجاد کرد و به عذرخواهی سکوی نمایشی نماوا به خاطر اظهارات این مدیر خود منجر شد؛ حداقل هزینه متوسط برای سریالی غیرتاریخی را حدود ۳ میلیارد تومان دانست. وی این مبلغ را برای گونه تاریخی رقمی بالغ بر ۸ میلیارد تومان برآورد کرد.» رجبی فروتن در ادامه نوشت: «این ارقام برای کسانی که ممکن است از دور دستی بر آتش داشته باشند، شاید قدری تند و گران باشد، اما با احتساب نرخ سالانه تورم و افزایش بهای خدمات و خرید کالا چندان دور از انتظار نیست. بدیهی است در شرایطی که تولید یک سریال در مدت زمان برنامه‌ریزی شده خود به اتمام نرسد، هزینه تمام شده مشمول ضریب شده و برآوردهای اولیه را دستخوش تغییر خواهد کرد.» این کارشناس در ادامه با مقایسه هزینه تولید در نمایش خانگی و سینما نوشت: «برای درک بهتر این ادعا که ارقام اعلام شده با واقعیات میدانی تا حد زیادی انطباق دارد، کافی است بدانیم که در رسانه و مدیوم همسایه نمایش خانگی یعنی سینما نیز هزینه ساخت یک فیلم ۱۱۰ دقیقه‌ای رقمی بین ۲۰ تا ۳۰ میلیارد تومان یعنی معادل هزینه ۷ تا ۱۰ اپیزود (قسمت) از یک سریال است. متأسفانه به دلایلی که معلوم نیست به موجب قانون شفاف‌سازی و دسترسی آزاد به اطلاعات، میزان سرمایه‌گذاری نهادهای دولتی و حاکمیتی برای مشارکت در پروژه‌های سینمایی رسما اعلام نمی‌گردد، اما سخنان غیررسمی عوامل این فیلم‌ها نشان می‌دهد که اعتبار جذب شده از سوی تهیه‌کنندگان با ارقام ادعایی همخوانی دارد. از یاد نبریم که برخی از نهادهای حامی و سرمایه‌گذار از شمول حسابرسی به معنای رایج در بخش‌های دولتی مستثنا هستند و بنابراین دغدغه‌ای برای پاسخگویی به مراجع نظارتی ندارند. این سازمان‌ها برای کیفیت بخشیدن به محصول خود از هزینه‌ها نمی‌زنند و خواسته‌های تیم تولید را تأمین می‌کنند.» درد مشترک نمایش خانگی و تلویزیون سعید رجبی فروتن درباره تاثیر گران شدن تولید در نمایش خانگی بر افزایش هزینه تولید در تلویزیون نوشت: «در سال‌های اخیر که صداوسیما به واسطه سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر(ساترا) امر نظارت بر تولید و پخش سریال‌ها را برعهده گرفته است، برخلاف گذشته دیگر گله و شکایتی از افزایش دستمزدها در سریال‌های نمایش خانگی نمی‌کند و در خبرها کمتر موردی در این خصوص شنیده میشود، زیرا مدیران تلویزیونی با گوشت و پوست افزایش هزینه‌های تولیدات خود را در قیاس با گذشته احساس می‌کنند و عواملی مثل پول‌پاشی و یا بی‌انضباطی مالی از سوی رقبای خود در بخش خصوصی را در این امر مؤثر نمی‌دانند. تنها اقدام مدیران تلویزیون برای تعدیل هزینه‌ها، رفتن به سراغ بازیگرانی است که لااقل دستمزدی به اندازه ستاره‌های پرطرفدار و محبوب سینما و نمایش‌خانگی طلب نمی‌کنند. البته عارضه منفی این تصمیم حضور تکراری بازیگرانی است که آن‌ها را حداقل در دو سریال تلویزیونی می‌بینیم و گاه در تشخیص نقش آن‌ها دچار اشتباه می‌شویم! پس در یک جمع‌بندی هزینه‌های افزایش تولید سریال در بخش خصوصی به موجب قانون ظروف مرتبطه سبب گران از آب در آمدن سریال‌های تلویزیونی نشده است، بلکه هر دو محصول از یک پدیده واحد و یک عامل و متغیر اقتصادی تأثیر می‌پذیرند.» هشدار تزریق سرمایه‌های مشکوک این کارشناس همچنین درباره جدی گرفتن تهدید تزریق سرمایه بی‌حساب و کتاب به پروژه‌ها نوشت: «نکته مهم در این رابطه آن است که تولید سریال در بخش خصوصی برخلاف بخش‌های دولتی و غیردولتی(نهادها)، با انضباط مالی بیشتری صورت می‌گیرد و مدیران عامل باید آماده پاسخگویی به هیئت مدیره شرکت‌ها و مؤسسات متبوع خود باشند. تنها شائبه موجود در این زمینه آن است که بازهم رندان و نوکیسه‌‌هایی که با رانت و نوسانات قیمتی به آلاف و الوفی رسیده‌اند، بخواهند به قصد سوارشدن بر توسن شهرت و نیز پولشویی، به پروژه ها پول بی‌حساب تزریق کنند و باکی از چگونگی خرج شدن آن‌ها نداشته باشند. این تهدید را همواره باید جدی گرفت، اما در ادامه تدابیر اقتصادی دولت برای شفاف‌سازی کنش‌ها و تراکنش‌های مالی فعالان اقتصادی می‌توان خوشبین بود که اهرم‌های نظارتی از یک سوراخ چند بار گزیده نشوند و راه‌های فرار مالیاتی سرمایه‌گذاران حقیقی ـ بخوانید آقازاده‌هاـ و حقوقی را به خوبی شناسایی و مسدود کنند.» وضع قوانین برای تضمین سلامت مالی پروژه‌ها رجبی‌فروتن درباره لزوم و امکان قانون‌گذاری برای جلوگیری از ورود سرمایه‌های آلوده به نمایش خانگی در پی افزایش هزینه تولید نیز نوشت: «انتظار از دستگاه‌های دولتی بخش فرهنگ مثل سازمان سینمایی و یا ساترا برای اطمینان از سلامت و مشروعیت سرمایه‌های به کار گرفته شده، امر عبث و بیهوده‌ای است و سازوکارهای پیچیده نظارتی را باید از سازمان‌های تخصصی موجود طلب نمود. وضع قوانین خاص در این زمینه از سوی نهادهای مالی دولت بهویژه سازمان امور مالیاتی، ضامن سلامت مالی پروژه‌های سینمایی و نمایش خانگی است. پرواضح است که این سخن به معنای آن نیست که از حضور حامیان مالی در طرح‌های بزرگ استقبال به عمل نیاید و مسیر برای سرمایه‌گذاری آن‌ها هموار نشود. موفقیت سریال «آکتور» در بازارهای جهانی و نیز تولید مشترک فیلم سینمایی «مست عشق» توسط سرمایه‌گذاران ایرانی و ترک این نوید را می‌دهد که راه بازگشت سرمایه و سودآوری بهصورت مشروع آن، در صنعت فیلم و سریال ایران باز است و باید برای شکوفایی و امنیت بخشیدن به آن بیشتر تلاش نمود.»پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
خطر روشنفکران پوپولیست در جامعه قطبی شده
زنگ خطر افزایش هزینه تولید برای نمایش خانگی
شفقِ کم‌سروصدا در ایران
تلاقی خشم و غرور در کوچه مرگ!
دوراهی پیش روی صندوق توسعه ملی
ضیافت لاله‌های واژگون
پیشنهاد تعطیلی روز میلاد امام رضا(ع) روی میز دولت
رهنمودهای مراجع، چراغ راه دولت
رهبر انقلاب:به برکت شهادت شهید زاهدی عظمت جمهوری اسلامی ایران ظاهر شد
کمین جبالیا
صندوق توسعه ملی بنگاه دار یا سرمایه گذار؟
قطار سریع السیر مشهد- تهران روی ریل برنامه
56000 کیلومترمربع در چنگال فرونشست
