قرارداد 10 ساله هندی‌ها برای توسعه بندر چابهار پس از فراز و فرودهای فراوان در راستای در تجهیز و بهره‌برداری از پایانه‌های کانتینری و کالای عمومی بندر شهید بهشتی چابهار روز (۲۴ اردیبهشت ماه) امضاء شد. بر اساس این قرارداد شرکت ایندیا پورت گلوبال لیمیتد، حدود ۱۲۰ میلیون دلار در این بندر سرمایه‌گذاری خواهد کرد و ۲۵۰ میلیون دلار دیگر نیز تامین مالی خواهد داشت که ارزش قرارداد را به ۳۷۰ میلیون دلار می‌رساند.

هند به پای توافق چابهار بازگشت
این قرارداد در حالی به امضاء رسید که پیش از این ایران دو بار از طرف هندی برای عقد قرارداد دعوت به عمل آورده بود، اما طرف هندی به دلایل گوناگون از آن امتناع می‌کرد؛ اما در نهایت طلسم این قرارداد در اردیبهشت‌ماه سال 1403 شکست تا علیرغم بدعهدی‌های هند مجدد امید برای حضور هندی‌ها در این بندر قوت بگیرد.
موضوع سرمایه‌گذاری هند در منطقه چابهار و نوار ساحلی مکران طی دو دهه گذشته همواره مطرح بوده است، اما هیچگاه به مرحله اجرایی نرسید. در سال 95 بود که قرار ایران با هند برای توسعه بندر شهید بهشتی چابهار در دستور کار دولت وقت قرار گرفت پروژه‌ای که بنا داشت با تجهیز فعالیت‌های دریایی و بندری چابهار به افغانستان و هند امکان دهد تجارت دریایی خود را ارزان‌تر، گسترده‌تر و امن‌تر کرده و بتوانند مراودات دریایی خود را از سایه پاکستان و دو بندر فعال آن در اقیانوس هند خارج کنند و از طرفی هدف ایران از توسعه بندر چابهار، توسعه سواحل مکران و محور شرق و بهره‌مندی مردم کشور از مواهب دریا و همچنین بهبود پیوندهای منطقه با کشورهای منطقه بود، اما همزمان با آغاز تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران در سال ۱۳۹۷، هند از ایفای تعهدات خود مبنی بر سرمایه‌گذاری به منظور توسعه این منطقه سر باز زد.
در همین زمینه حتی مدیرکل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان اعلام کرده بود که بندر چابهار خود را معطل هند نکرده؛ با یا بدون حضور هندی‌ها فعالیت ما متوقف نشده است و تنها قرار شد بخشی از بندر در اختیار هندی ها

به هند اعتماد داریم
با وجود اهمام‌کاری هند در چابهار اما مهرداد بذرپاش، وزير راه و شهرسازی در آیین امضای قرارداد مشترک ایران و هند تجهيز و بهره‌برداری از پايانه‌های كانتينری و كالای عمومی بندر شهيد بهشتی چابهار برای عنوان کرد که است که به هندی‌ها برای توسعه بندر چابهار اعتماد دارد و در همین زمینه نیز قرار است شرکت کشتیرانی مشترک بین ایران و هند ایجاد شود. او گفت که با هدف تكميل كريدورها، پروژه‌های متعددی تعريف شده است. ايران سرزمين فرصت‌های لجستيكی و ترانزيتی است و دولت همه تلاش خود را به كار بسته تا به اين مهم دست يابيم. بذرپاش عنوان کرد: در جلسه قبل با وزير هندس، اعلام كردم ايران سرزمين امن، ارزان‌تر و سريع‌تر براي ترانزيت است. وزير راه و شهرسازی با بيان اينكه رشد ۵۸ درصدی ترانزيت در سال ۱۴۰۲ گواه تلاش دولت براي ارتقای شاخص‌ها در اين بخش و تجارت با كشورهای همسايه است. ادامه رشد ۵۰ درصدي در سال جديد نيز گواه ادامه‌دار بودن اين رشد است. چابهار يک نگين درخشان در سواحل ايران است و می‌تواند به عنوان نقطه كانونی ترانزيت عمل كند. تكميل خط‌آهن چابهار- زاهدان و ادامه آن تا سرخس و بهره‌برداری از آن بر اهميت اين بندر می‌افزايد. وزير راه و شهرسازی تاكيد كرد: توسعه راه‌های مواصلاتی جاده‌ای در پهنه دريا و توسعه فرودگاهی ايران در آن منطقه در دستور كار قرار دارد. ضمن اينكه تعريف شهرهای ساحلی نيز بر اهميت اين بندر خواهد افزود. بذرپاش خاطرنشان كرد: از اين توافق با هندی‌ها راضی هستيم و این کشور را يكی از اقتصادهای بزرگ دنيا می‌دانيم و توسعه روابط در دستور كار دولت ايران قرار دارد. اين قرارداد یک شروع برای توسعه بيش از پيش تجارت دو كشور است و دسترسی هند از مسير بندر چابهار به افغانستان و آسيای ميانه، تركيه، آذربايجان، اروپا و ... معتبری خواهد بود‌. وی همچنين با اشاره به مذاكرات دو كشور گفت: شركت كشتيرانی مشترک ايران و هند ايجاد می‌شود.

خط و نشان آمریکا برای هند
خبرگزاری دانشجو در خبری اعلام کرد که آمریکا برای هند بر سر موضوع بندر چابهار خط و نشان کشیده است. ودانت پاتل، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت هیچ معافیتی برای هند وجود ندارد و تحریم‌ها به طور بالقوه برای همه کشور‌هایی که با ایران معامله می‌کنند، قابل اعمال است. او در مورد تحریم‌های آمریکا علیه ایران پس از توافق چابهار عنوان کرد: «ما به اجرای آن‌ها ادامه خواهیم داد.» پاتل در پاسخ به سوالی درباره توافقنامه چابهار که روز دوشنبه امضا شد، گفت دولت هند باید در این مورد صحبت کند، نه دولت بایدن. ودانت پاتل گفت: به دولت هند اجازه می‌دهیم در مورد اهداف سیاست خارجی خودش در قبال بندر چابهار و همچنین روابط دوجانبه خود با ایران صحبت کند. من فقط می‌گویم، از آنجایی که به ایالات متحده مربوط می‌شود، تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران همچنان پای بر جاست و ما به اجرای آن‌ها ادامه خواهیم داد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همچنین گفت همه نهاد‌هایی که قرارداد‌های تجاری با ایران را در نظر می‌گیرند «باید از خطر بالقوه‌ای که خود را در برابر آن قرار می‌دهند و خطر بالقوه تحریم‌ها آگاه باشند.»

چرا چابهار؟
بندر چابهار یکی از آن بنادر استراتژیک و راهبری ایران به حساب می‌آید که می‌تواند ایران را به آب‌های آزاد متصل کند. عمق دریا در سواحل چابهار، به پهلوگیری کشتی‌های سنگین کمک می‌کند که این امر برای افزایش تجارت خارجی ایران حائز اهمیت است. همینطور توان هاب و کانونی شدن چابهار برای مرکز تجارت خارجی و ترانزیت منطقه بسیار بالا است. بندر چابهار تنها بندر اقیانوسی ایران است که ایران را به اقیانوس هند متصل می‌کند. این بندر در جنوب استان سیستان‌و‌بلوچستان بوده و در کرانه دریای مکران و اقیانوس هند واقع شده است. دلیل اهمیت زیاد این بندر آن است که نزدیک‌ترین راه دسترسی کشورهایی مانند افغانستان، ترکمنستان و ازبکستان به آب‌های آزاد است. همچنین در حال حاضر نیز بسیاری از نیازهای اساسی ایران از طریق همین بندر وارد کشور می‌شود. با توجه به این تعاریف می‌توان حدس زد بندر چابهار ظرفیت بسیار زیادی برای توسعه و پیشرفت دارد. در سال‌های ابتدایی دهه ۱۳۹۰، به دلیل تحریم‌های اقتصادی، قراردادی مبنی بر سرمایه‌گذاری کشورهای خارجی به منظور توسعه منطقه منعقد نشد. اما با رفع تحریم‌ها و امضای سند برجام، قرارداد چابهار موسوم به «موافقت‌نامه تاسیس دالان حمل‌ونقل و گذر بین‌المللی» بین دولت‌های ایران، افغانستان و هند به امضا رسید. در واقع بنابه تاکید مسئولان و کارشناسان اقتصادی، بندر چابهار نقشی راهبردی در شاخه شرقی این کریدور دارد و زمینه‌ساز ارتباط جاده‌ای و ریلی بسیاری از کشورهای منطقه خواهد شد؛ موضوعی که اهمیت این بندر را برای قدرت‌های اقتصادی جهان، از جمله هند دوچندان کرده‌ است. بندر چابهار دروازه حیاتی برای ورود کالا‌های هندی به بازار‌های افغانستان و آسیای میانه از طریق کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال و جنوب است.