محک پزشکیان در اولین آزمون


گروه اقتصاد کلان: حادثه تلخ ترور اسماعیل هنیه رییس دفتر سیاسی حماس به عنوان یکی از مهمترین چهره های محور مقاومت احتمالا ابعاد گسترده ای از جنبه های سیاسی و اقتصادی در سطح منطقه و حتی سطح بین المللی خواهد داشت. به گزارش تجارت، در عرصه داخلی اما درست در زمانی که دولت مسعود پزشکیان رسما آغاز به کار کرده و اولویت های خود را در مراسم تحلیف اش اعلام کرد حالا با یک چالش امنیتی جدی مواجه شده است. نشانه های این حادثه از صبح روز چهارشنبه در برخی بازارهای مالی از جمله بازار سرمایه دیده شد و تابلوی بورس قرمز پوش شد. طبیعتا اینکه در آینده سمت سوی اقتصاد و فضای کلی بازارها به چه سمتی برود به نحوه واکنش ها به این اتفاق نیز بستگی دارد. در شروع سال ۱۴۰۳ یعنی زمانی که رژیم اسراییل به کنسولگری ایران در سوریه حمله تروریستی کرد و در گام بعد ایران نسبت به حمله موشکی در اسراییل اقدام کرد، بازارها از جمله بازار ارز و بازار بورس به صورت مستقیم از این اتفاق تاثیر پذیرفت، اما به دلیل اینکه دامنه واکنش ها در سطح محدود باقی ماند خیلی زود روند عادی به فضای اقتصاد بازگشت. اما حادثه ترور هنیه با ماجرای حادثه تروریستی کنسولگری تا حدود زیادی متفاوت است. در وهله اول این حادثه در پایتخت ایران رخ داده و درست در زمانی که رییس دفتر سیاسی حماس برای مراسم تحلیف مسعود پزشکیان به ایران سفر کرده بود، این اتفاق رخ داد. از این منظر ابعاد این اتفاق را باید بر اساس مولفه ها و متغیرهای متفاوتی بررسی کرد، به طوری که احتمالا تا مدت ها بعد هم تبعات آن در فضای داخلی و منطقه ای باقی خواهد ماند. حادثه تروریستی امروز را در عین حال باید به عنوان یک پیام مشخص از طرف رادیکال های منطقه و جهان به دولت جدید ایران هم تعبیر کرد. دولتی که به صراحت از بازگشت دوباره به میز گفت و گوها و تنش زدایی و رفع تحریم ها سخن گفته بود حالا با مانع جدی رژیم اسراییل و هم پیمانان آن در سطح جهانی روبرو شده است. رژیمی که هر گونه عادی سازی روابط کشورهای غربی با ایران را به ضرر خود می داند. رژیم نتانیاهو از هم اکنون بر پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا قمار کرده است و به نظر می رسد که منتظر است که بار دیگر با روی کار آمدن یک دولت تندرو در ایالات متحده فشارها بر ایران تشدید شود و تحریم ها به صورت گسترده تری علیه آن اعمال شود. در این شرایط دشوار دولت ایران باید به سناریوهای جایگزین رفع تحریم ها و احیاء برجام هم در آینده بیاندیشد. چرا که به نظر می رسد از هم اکنون معادلات به سمتی رفته که رفع تحریم ها حتی در بلندمدت بسیار پیچیده شده و اقتصاد در مسیر سختی قرار گرفته است.
نگاه کارشناسی
در این خصوص یک اقتصاددان می گوید: جنایت اخیر رژیم صهیونیستی در ترور هنیه، مجددا ریسک‌های موجود در منطقه و جهان را افزایش می‌دهد اما پایدار نیست. علی سرزعیم، اقتصاددان در خصوص اقدام جنایتکارانه رژیم صهیونیستی و به شهادت رساندن اسماعیل هنیه، ریس دفتر سیاسی حماس به ایسنا گفت: این اقدام اسرائیل، مجددا ریسک‌های موجود در منطقه و جهان را بالا می‌برد اما پایدار نیست.
وی در خصوص تاثیر این اتفاق بر بازار ارز و افزایش اندک نرخ دلار بیان کرد: طبیعتا این افزایش نرخ دلیل اقتصادی ندارد و صرفا ناشی از پیش‌بینی‌های مختلف نسبت به وضعیت آینده منطقه بوده و کوتاه مدت است. این اقتصاددان در تحلیل روند آینده نرخ ارز گفت: اما آینده نرخ دلار به نحوه مدیریت این تنش و پاسخ ایران به این اقدام بستگی دارد؛ برای مثال در زمان حمله به کنسولگری کشور در سوریه، واکنش ایران طوری بود که هم بازدارندگی ایجاد کرد و هم به جنگ



شدیدتر منجر نشد.

سمت و سوی آتی اقتصاد داخلی
پس لرزه های ترور اسماعیل هنیه رییس دفتر سیاسی حماس در بخش های اقتصادی و بازارهای مالی ادامه دارد. در حالی که این حادثه بامداد چهارنشبه در تهران رخ داد، از ساعاتی بعد و با شروع به کار بازارها، شاهد اثر این اتفاق در ابعاد مختلف بودیم. در عین حال اولین روز کاری مسعود پزشکیان پس از مراسم تحلیف با این حادثه امنیتی مواجه شد.
اما در بازارهای مختلف بازار سرمایه و تابلوی بورس به سرعت قرمز شد و در همان ساعات اولیه شاخص کل با ریزش 25 هزار واحدی روبرو شد و در پایان روز ریزش 52 هزار
واحدی را ثبت کرد. در بازار ارز نیز دلار که مدت ها بود با ثبات نسبی همراه بود از مرز 60 هزار تومان عبور کرد و رقم 60 هزار و 420 تومان را به ثبت رسانده که رشد 1.8 درصدی را نشان می دهد.
همچنین در میان سایر ارزهای مهمی، یورو با رشد 2.1 درصدی به 65 هزار و 720 تومان رسیده است. از سوی دیگر قیمت سکه نیز از مرز 43 میلیون عبور کرده است. بازار نفت و طلای جهانی نیز از این حادثه بی تصیب نماندند. قیمت نفت با 1.1 درصد رشد به 79 دلار و 39 سنت رسیده و اونس جهانی طلا با 12 دلار افزایش روبرو شده است.
به نظر می رسد در روزهای آینده و به دنبال واکنش های احتمالی به این حادثه تروریستی باید منتظر تغییر روندها در فضای اقتصاد داخلی و اقتصاد جهانی باشیم.