آینده مذاکرات دوحه و صلح در غزه


رضا میرابیان
کارشناس مسائل منطقه

حماس رسماً اعلام کرده که پیشرفت در مذاکرات دوحه وجود نداشته و از سوی دیگر اسرائیل هم بر مواضع خود پافشاری می‌کند و این در حالیست که ایالات متحده اعلام کرده که به زودی و طی هفته جاری آتش‌بس در غزه برقرار می‌شود. از سوی دیگر برخی از منابع امنیتی اسرائیل هم .اعلام کردند که عملیات نظامی در غزه متوقف شده که اگر این موضوع صحت داشته باشد، نشان می‌دهد که ایالات متحده فشار خود را بر تل آویو و نتانیاهو افزایش داده است. به هر ترتیب باید توجه شود که هنوز هم آینده آتش‌بس غزه مشخص نیست و ما شاهد پیچیدگی‌های متعدد در روند مذاکرات هستیم که یکی از این مسائل رویکرد سلبی و انفعالی اسرائیل است. در این بین نتانیاهو هم زیر فشارهای داخلی قرار دارد و ائتلاف او در کابینه اعلام کرده که اگر توافق آتش‌بس با حماس منعقد شود کابینه فعلی فرو می‌پاشد. در این راستا شهرک‌نشینان صهیونیست اخیراً و در خلال مذاکرات دوحه به یک روستا حمله کردند که این نشان می‌دهد یک به هم ریختگی مشخص در اسرائیل وجود دارد و هر جناح به دنبال آن است تا منافع خود را از وضعیت آشفته فعلی کسب کند. به موازات این روند داده‌ها نشان می‌دهد که مصر و قطر به انضمام ایالات متحده بر امضای توافق آتش‌بس در غزه مصمم هستند. اوضاع و احوال به سمت و سویی رفته که حالا نتانیاهو باید به عنوان یکی از طرفین اصلی این روند، گام‌های نهایی را بردارد و اگر او مانع به سرانجام رسیدن توافق شود، بدون شک تبعات سیاسی سنگینی در انتظارش خواهد بود. نکته اینجاست که اگر توافق آتش‌بس غزه به سرانجام برسد و تمامی مؤلفه‌ها بر اساس نگاه ایالات متحده و به خصوص بر اساس طرح بایدن پیش برود، بدون تردید نتانیاهو در داخل کابینه با مشکلاتی از سوی وزرای تندروی امنیت داخلی و دارایی روبه‌رو خواهد شد و در این نقطه فروپاشی کابینه هم به احتمال زیاد رخ خواهد داد. به هر ترتیب باید منتظر بود و دید که چه اتفاقی طی روزهای آینده رخ می‌دهد؛ چراکه نتانیاهو از سوی خانواده اسرای اسرائیل و سایر افکار عمومی رژیم صهیونیستی و همچنین آمریکا زیر فشار قرار دارد و همین موضوع می‌تواند موجب تن دادن نخس‌ وزیر اسرائیل به آتش‌بس غزه شود. از منظر دیگر باید توجه شود که جو بایدن، رئیس‌جمهوری فعلی ایالات متحده و حزب دموکرات که حالا کامالا هریس را به عنوان نامزد خود در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا معرفی کردند، در آستانه این رویداد سیاسی به دنبال یک دستاورد مشخص در حوزه سیاست خارجی هستند. آنها می‌خواهند آتش بس غزه نهایی و اجرایی شود تا آن را به نفع خود ثبت و ضبط کنند و این مولفه می‌تواند گواهی باشد بر اینکه احتمالاً این توافق طی روزهای آینده امضا و عملیاتی شود.