روزنامه جوان
1403/06/01
مذاکرات آتشبس غزه در آستانه فروپاشی
جوان آنلاین: در شرایطی که مقامات واشینگتن و تلآویو مدعی هستند که مذاکرات آتشبس در غزه در فضایی مثبت و سازنده پیش میرود، شواهد و قرائن حکایت دارد که این فقط ظاهرسازی برای کاهش تنشها در منطقه است. «پولیتیکو» در این زمینه به نقل از مقامات امریکایی نوشت که توافقات دوحه در آستانه فروپاشی است و هیچ جایگزین فوری و مشخصی برای آن وجود ندارد؛ چیزی که خانوادههای اسرای اسرائیلی و مسئولان این رژیم را نگران کرده و هشدار دادند در صورت عدم توافق، اسرایشان کشته میشوند. به رغم اینکه جنبش حماس در مذاکرات آتشبس شرکت کرده و از خود انعطاف نشان داده است، به نظر میرسد سران تلآویو تمایلی برای توقف جنگ ندارند و با اصرار روی اجرای خواستههای جاهطلبانه خود، ابعاد جنگ را گسترش میدهند. هرچند مقامات ارشد امریکا در روزهای اخیر ادعا کردهاند که مذاکرات آتشبس بین حماس و اسرائیل در دوحه، مثبت بود و تلاشها برای رسیدن به توافقات ادامه دارد، اما برآیند تحولات خلاف آن را اثبات میکند. مقامات میگویند پیشنهادی که پیشتر «جو بایدن» رئیسجمهور امریکا در ماه میمطرح کرد و طی چندین هفته ایالات متحده، رژیم صهیونیستی، مصر و قطر در حال رایزنی بودند، قویترین نوع توافق بود زیرا در آن شروطی ذکر شده که هم برای درخواستهای حماس و هم برای تلآویو مناسب بود. «پولیتیکو» به نقل از مقامات امریکایی و صهیونیستی نوشت: «مقامات امریکایی شدیداً نگران هستند که این پیشنهاد دچار فروپاشی و تزلزل شود زیرا در حال حاضر حماس و اسرائیل نظرات متفاوتی نسبت به آن دارند و هیچ مسیر مشخصی برای پایان دادن به درگیریها یا بازگشت اسرا وجود ندارد.» طبق آنچه مقامات امریکایی و صهیونیستی میگویند «توافق آتشبس غزه در آستانه فروپاشی است و هیچ جایگزین فوری و مشخصی برای آن وجود ندارد.» ظاهراً ارزیابیهای «بسیار وخیمی» نسبت به آنچه مقامات امریکایی علناً میگویند، در جریان است و آنها طی روزهای اخیر تأکید میکنند که به توافق در این خصوص «نزدیکتر» شدهاند. یکی از مقامات امریکایی گفت: «همین چند هفته پیش مقامات دولت بایدن خوشبین بودند و حماس بهطور مخفیانه چراغ سبزی برای پذیرش توافق نشان داده بود. اگرچه برخی در کاخ سفید نسبت به توافق مطمئن هستند، اما بسیاری در حال حاضر ابراز نگرانی میکنند.» یکی از مقامات امریکایی ادعا کرد: «ما نمیدانیم آیا یحیی السنوار (رئیس جدید دفتر سیاسی حماس) توافق را میخواهد یا خیر. اما اگر ما به توافق نرسیم، احتمالاً ایران حمله کند و تنشها به یک رویارویی تمامعیار بدل شود.» یک مقام صهیونیستی نیز گفت: «این پیشنهاد عمدتاً روی آزادی اسرا و اجساد افراد کشته شده متمرکز است و همچنین حول این محور میچرخد که آیا نیروهای اسرائیلی از غزه خارج خواهند شد یا خیر.» این درحالی است که پایگاه خبری آکسیوس دیروز در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در جلسهای خطاب به آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا گفته است نیروهای اشغالگر از گذرگاه فیلادلفیا میان غزه و مصر خارج نخواهند شد.» شبکه خبری بلومبرگ نیز در گزارشی اعلام کرد: «آنتونی بلینکن در حالی خاورمیانه را ترک کرد که نتوانست توافقی برای توقف درگیریها به دست آورد و تأکید کرد که چگونه دو طرف به رغم اصرار مقامات امریکایی مبنی بر نزدیک شدن به توافق، به شدت اختلافنظر دارند.» رهبران حماس در روزهای اخیر بارها گفتهاند که تلآویو شروط جدیدی را به طرح بایدن اضافه کرده که با توافقات پیشین در تضاد است. نتانیاهو با اینکه در ظاهر ادعا میکند خواهان توافق با حماس و پایان دادن به درگیریها است، اما در عمل ارادهای برای توقف درگیریها ندارد، زیرا وزرای تندرو هر روز هشدار میدهند که اگر نتانیاهو با حماس توافق کند، از ائتلاف کابینه خارج میشوند و این به منزله فروپاشی کابینه نتانیاهو خواهد بود. از این رو، نتانیاهو برای اینکه چند صباحی بیشتر در قدرت بماند، تسلیم خواسته وزرای تندرو شده است. به نظر میرسد اظهارات مقامات واشینگتن مبنی بر احتمال توافق در روزهای آینده برای جلوگیری از تشدید تنشها در منطقه بود که نگرانیها را درباره حمله احتمالی ایران و حزب الله به سرزمینهای اشغالی افزایش داده است. امریکا قصد داشت با توافق آتشبس در غزه از بار حملات ایران به سرزمینهای اشغالی بکاهد، اما نه صهیونیستها به این توافق تن میدهند و نه ایران از حق مشروع خود در تنبیه دشمن اشغالگر عقبنشینی میکند. هشدار صهیونیستها به کشته شدن اسرا با اینکه سران تلآویو با ادامه جنگ دنبال تأمین منافع سیاسی خود در غزه هستند، اما دیگر مقامات و شهروندان اسرائیلی نظر متفاوتی دارند. «والاستریت ژورنال» روز چهارشنبه به نقل از مسئولان امنیتی صهیونیست نوشت: «اگر به زودی به توافق با جنبش حماس نرسیم، بیشتر اسرا کشته خواهند شد و زنده بازنخواهند گشت.» طبق این گزارش، بیشتر مسئولان امنیتی صهیونیست بر این باورند که رسیدن به توافق تنها راه بازگرداندن ۱۰۵ اسیر باقی مانده در غزه است که در عملیات طوفان الاقصی اسیر شدند. یک مسئول اطلاعاتی با اشاره به نیازهای اسرائیل به دادههای اطلاعاتی دقیق درباره اسرا تأکید کرد: «ابزاری برای شناخت جزئیات مکان اسرا و زندانبانان وجود ندارد».» این درحالی است که روز سهشنبه جسد شش اسیر صهیونیست در غزه کشف شد که به گفته گردانهای القسام (شاخه نظامی حماس) در حملات هوایی اسرائیل کشته شدند. همزمان، خانوادههای اسرای صهیونیست در نوار غزه بار دیگر از کارشکنی نتانیاهو در مسیر دستیابی به توافق آتشبس و تبادل اسرا انتقاد و اعلام کردند: مسئولیت کامل و مستقیم مدیریت مذاکرات و سرنوشت آن بر عهده نتانیاهو است. طبق گزارش شبکه الجزیره، در این بیانیه همچنین تأکید شده است: «ممکن است زمان به نفع نتانیاهو باشد، اما او با این اقدامات احتمال زنده بازگرداندن اسرا را کاهش میدهد.» آنها همچنین اضافه کردند: «تلاش نتانیاهو برای سرزنش کردن تیم مذاکرهکننده، میانجیگران، خانوادههای اسرا و خود اسرا فریبکاری است.» خانوادههای اسرا در ماههای اخیر با اعتراضات گسترده از نتانیاهو خواستهاند با توقف جنگ، اسرا را بازگرداند، اما ظواهر امر حاکی از این است که جان اسرا برای نتانیاهو و دوستانش اهمیتی ندارد، زیرا اسرا هم مانند فلسطینیان غزه با کمبود مواد غذایی و بهداشتی مواجه هستند که در صورت نرسیدن کمکهای بشردوستانه، آنها نیز به سرنوشت فلسطینیان دچار خواهند شد.