«عاتقه» روایت مقاومت یک زن لبنانی است 

جوان آنلاین: فیلم مستند عاتقه اثری ۱۳ دقیقه‌ای به کارگردانی مسعود دهنوی محصول بنیاد روایت فتح است که در بخش زیتون چهل و یکمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران حضور دارد. «جوان» به همین انگیزه با کارگردان این مستند درباره انگیزه‌های تولید و دیگر مسائل فرمی و محتوایی گفتگو کرده است.  چطور شد که مستند «عاتقه» را به جشنواره فیلم کوتاه تهران ارسال کردید؟
اکران مستند عاتقه در جشنواره فیلم کوتاه تهران در واقع اولین اکران و رونمایی از این مستند به حساب می‌آید. برای من به عنوان سازنده این اثر خیلی خوشحال کننده است که فیلم من در بخش شاخه زیتون و در کنار دیگر فیلمسازانی که از فلسطین، اردن، مصر و دیگر کشور‌های دنیا به نمایش در می‌آید؛ حس خیلی خوبی دارم که می‌بینم مستند در کنار آثار دیگر دغدغه‌مندان حوزه مقاومت در جهان حضور دارد. البته این را هم بگویم که فکر می‌کنم برای یک جایی مثل ایران که دغدغه حمایت از مقاومت دارد بودن یک بخش جانبی در جشنواره برای این موضوع قابل قبول نیست و فکر می‌کنم مسئله‌ای که امروزه به مسئله اول جهان تبدیل شده باید بخش اصلی‌تر و مهم‌تری در جشنواره را به خودش اختصاص می‌داد نه در بخش جانبی که ممکن است به نوعی رفع تکلیف به حساب بیاید.  فکر می‌کنید اقدامات لازم برای فیلم‌های کوتاه و نمایش آن‌ها برای مخاطبان در کشورمان فراهم شده است؟
من گمان می‌کنم که طی دو سه سال گذشته شرایط بهتر شده و اتفاقات خوبی افتاده است، اما تا رسیدن به مرحله‌ای که آثار کوتاه برای مخاطبان اکران عمومی بشوند هنوز فاصله خیلی زیادی داریم و امیدوارم این فاصله هر چه زودتر کوتاه بشود و از بین برود. چه از لحاظ فرم و چه از لحاظ محتوا و قصه فیلم‌ها که به مخاطبان خاص‌تر مربوط می‌شوند و چه از نظر بستر پخش و نمایش نیازمند کار‌های بیشتری هستیم تا به شرایط اکران عمومی فیلم‌های کوتاه برسیم.  موضوع مستند کوتاه «عاتقه» در چه موردی است؟
«عاتقه» یک مستند کوتاه ۱۳ دقیقه‌ای است که در جنوب لبنان ساخته شده و محور اصلی آن درباره یک بانوی مقاوم است که زیر موشکباران رژیم صهیونیستی در منطقه‌ای که همه خانواده‌ها و ساکنان آنجا منطقه را تخلیه کرده‌اند و به مناطق امن‌تر رفته‌اند، اما این بانوی مقاوم نه تنها خانه‌اش را ترک نکرده بلکه با ادامه زندگی روزمره‌اش سعی دارد به دشمن نشان بدهد حیات و زندگی همچنان در این منطقه وجود دارد و با بمباران آنجا نمی‌توانند امید و مقاومت را از مردم مقاوم لبنان، به‌خصوص آن منطقه بگیرند.  این منطقه که عاتقه همچنان در آن مانده و در حال مقاومت است در کدام بخش لبنان قرار دارد؟


جایی که این بانوی مقاوم در آن زندگی می‌کند «عیتا الشعب» نام دارد که در فاصله ۲۰۰ متری مرز لبنان با سرزمین‌های اشغالی است.  علت انتخاب عاتقه به عنوان سوژه اصلی مستند چه بود؟
به هر حال از زمانی که جنگ بر ضد مردم فلسطین و لبنان شروع شد به عنوان یک مستندساز ترجیح می‌دادم که در میدان و عرصه نبرد حضور داشته باشم و ضمن اینکه فضای آنجا را تجربه می‌کنم جنگ را از نزدیک برای مخاطبان و مردم روایت بکنم. به همین علت ما با سختی‌های زیاد و پس از چندین روز تلاش و پیگیری که به دنبال گرفتن مجوز‌های لازم برای حضور در لبنان و همچنین اجازه تصویربرداری و ساخت مستند در مناطق جنگی و موشکباران شده که اتفاقاً به دستور مقاومت ساکنان آن منطقه به مکان‌های امن‌تر نقل مکان کردند، بودیم. در نهایت بعد از انجام مقدمات و کار‌های اولیه موفق شدیم به منطقه برویم، البته کار اصلی ما بعد از ورود به آنجا شروع می‌شد، به همین علت به محض رسیدن تیم ما به منطقه مورد نظر به دنبال سوژه می‌گشتیم. بر مبنای اصول مستندسازی در بحران بایستی اقدامات پژوهشی را انجام می‌دادیم، به همین علت تمام تلاش ما این بود که سوژه‌ای را انتخاب کنیم که یک سوژه انسانی باشد و بتواند فضای آنجا را برای مخاطب ایرانی و لنانی و حتی بین‌المللی نمایش بدهد. در آن گشت و گذاری که در مناطق جنگ زده داشتیم با خانمی به اسم عاتقه برخوردیم که یکی دو تا از فرزندانش در میدان جنگ با رژیم صهیونیستی مشغول نبرد بودند و خودش هم همچنان در منزلش مانده بود. عاتقه تنها زنی بود که همچنان در خانه‌اش زندگی می‌کرد و با آب دادن به گل‌های اطراف منزلش و همچنین غذا دادن به برخی حیوانات که در آنجا پرسه می‌زدند تلاش می‌کرد حیات و مقاومت را در شهر محل زندگی‌اش همچنان زنده نگه دارد.  زبان مستند عربی است یا فارسی؟
زبان مستند به دلیل اینکه سوژه ما و منطقه‌ای را که در آن کار تصویربرداری مستند انجام می‌دادیم عرب زبان بودند، ما هم تمام کار را از ابتدا تا انتها با زبان عربی تولید کردیم که در جشنواره فیلم کوتاه تهران برای مخاطب ایرانی با زیرنویس فارسی پخش می‌شود. شاید برای مخاطبان شما جالب باشد که این را بگویم ما معمولاً با یک نفر مترجم که همراه‌مان بود به مناطق مختلف می‌رفتیم، اما یک جا‌هایی که خطر آن‌ها زیادتر بود مترجم هم با ما نمی‌آمد و من و تصویربردار و عکاس گروه مجبور می‌شدیم که به تنهایی ادامه کار را ضبط کنیم و به هر شکلی بود موفق شدیم کار را به اتمام برسانیم.  کل پروسه تولید مستند «عاتقه» چقدر زمان برد؟
ما ۱۳ روز در لبنان بودیم که چند روز آن در «عیتا الشعب» مشغول تولید مستند عاتقه بودیم. تمام این مدتی که در حال تصویربرداری بودیم پهپاد‌های رژیم صهیونیستی مدام بالای سر ما در حال پرواز و تصویربرداری و شناسایی منطقه بودند. در واقع تمام این مدت ما به صورت ۲۴ ساعته زیر نظر پهپاد‌های جاسوسی و شناسایی رژیم صهیونیستی و البته بمبارانی که در آن اطراف صورت می‌گرفت مشغول تصویربرداری مستند بودیم. این فیلم محصول گروه روایت فتح بنیاد فرهنگی روایت است که مقدمات سفر ما برای تولید این اثر را فراهم کردند.  با توجه به تهدیدات امنیتی و جانی که شما و تیم تولید مستند را تهدید می‌کرد علت اینکه پای کار ماندید و مستند را تولید کردید چه بود؟
ثبت این واقعه از زاویه نگاه یک مستندساز همیشه اولویت دارد. شاید در آن لحظاتی که ما در حال تولید این اثر بودیم به لحاظ خبری دارای ارزش خبری نباشد ولی چند ماه بعد در رویداد‌هایی مثل همین جشنواره فیلم کوتاه تهران ما متوجه می‌شویم که الان نیاز داریم بدانیم آنجا چه اتفاقاتی و خبر‌هایی رخ داده است البته نه فقط الان بلکه ممکن است پنج‌سال دیگر یا ۲۰ سال دیگر فرزندانمان از ما درباره این جنگ و اقدامات ما بپرسند کار مستندساز و مستندسازی ثبت رخداد‌ها و اتفاقات در تاریخ است تا از تحریف و وارونه‌نمایی آن از سوی دیگران جلوگیری کند. من هم همه تلاش و سعی خودم را به کار گرفتم تا حقیقت را با لنز دوربین خودم در آنجا به ثبت برسانم.