تعارضات داخلی و قدرت‌گیری بریکس و شانگهای
[فرشته کیانی] اجلاس سران گروه ۲۰ (G20)، مجمعی بین دولتی که اقتصادهای بزرگ جهان را به هم متصل می‌کند، در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه این هفته در شهر ریودوژانیرو در برزیل با حضور سران 19 کشور عضو(آرژانتین، استرالیا، برزیل، کانادا، چین، فرانسه، آلمان، هند، اندونزی، ایتالیا، ژاپن، مکزیک، جمهوری کره، روسیه، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی، ترکیه، بریتانیا، آمریکا) به‌علاوه اتحادیه آفریقا و اتحادیه اروپا برگزار می‌شود. برزیل به‌عنوان میزبان این اجلاس به دنبال تقویت بیشتر نفوذ جنوب جهانی در امور بین‌المللی است. این نکته نیز درخور توجه است که معترضان برزیلی حامی فلسطین در آستانه برگزاری این اجلاس، در ریودوژانیرو دست به تظاهرات خیابانی زدند تا توجه مقامات بین‌المللی و رسانه‌ها را به جنایات اسرائیل در غزه جلب کنند.
تنش و اختلاف نظر آفت گروه 20
اندیشکده «شورای روابط خارجی» آمریکا در گزارشی با اشاره به پیشینه گروه 20 که 1999 بنیانگذاری و از سال 2008 اجلاس سالانه سران آن راه‌اندازی شده، نوشت: «در حالی که یکی از دستاوردهای این گروه پاسخ قوی به بحران مالی سال 2008 بود، انسجام آن از همان زمان به هم ریخته و تحلیلگران از واکنش ضعیف آن به همه‌گیری کووید-19 انتقاد کرده‌اند. تنش‌ها در این گروه همچنان افزایش یافته و این در حالی است که کشورهای با درآمد بالا و پایین به‌طور روزافزونی درباره مسائل عمده‌ای مانند تغییرات اقلیمی، توسعه اقتصادی و پیامدهای مداوم جنگ در اوکراین اختلاف نظر دارند. تنش‌های ژئوپلیتیکی، که با جنگ اوکراین تشدید شد، همچنین رقابت استراتژیک بین چین و آمریکا، همکاری گروه 20 را به شدت تهدید کرده است. برخی از کشورهای غربی هم به دنبال حذف مسکو هستند، اگرچه اعضایی از جمله چین و برزیل با این ایده مخالفت کرده‌اند. اعضای گروه 20 همچنین در مورد چگونگی برخورد با شوک‌های اقتصادی که بر اقتصادهای نوظهور تأثیر نامتناسبی دارد، اختلاف نظر دارند. از این رو، کشورهای بیشتری برای دریافت کمک‌های مالی به وام‌دهندگان بین‌المللی روی می‌آورند. از آغاز سال 2022، وام‌دهی صندوق بین‌المللی پول به اقتصادهای آسیب‌دیده به بالاترین حد خود و تا سال 2024 به 149 میلیارد دلار رسید. تعهد دیرینه این گروه به نظم بین‌المللی مبتنی بر اصول سازمان تجارت جهانی مبنی بر کاهش تعرفه‌ها و سایر موانع تجاری در سال‌های اخیر با رقابت اقتصادی روزافزون بین قدرت‌های بزرگ در تعارض قرار گرفته است. ترامپ در 2017 جنگ تجاری چندجانبه‌ای را با حضور چندین عضو گروه 20 آغاز کرد، لذا انتخاب مجدد او، عدم اطمینان درباره آینده سیاست اقتصادی جهانی واشنگتن را افزایش داده است...»
آخرین شانس آمریکا برای تعامل با جنوب جهان
مجله آمریکایی «فارن افرز» نیز در آستانه برگزاری اجلاس گروه 20 در برزیل در مطلبی با عنوان «آخرین شانس آمریکا با جنوب جهانی»، نوشت: «در عصر رقابت قدرت‌های بزرگ، واشنگتن به گروه 20 نیاز دارد. آمریکا در حال شکست در جنوب جهانی است و محبوبیت و نفوذ آن کاهش یافته است. ریاکاری که اکنون کشورهای جنوب جهانی مطرح می‌کنند -با محوریت اینکه آمریکا از اوکراین حمایت می‌کند، اما در کشتار و رنج جمعی غزه و لبنان همدست اسرائیل است - منعکس‌کننده تردید تاریخی درباره حمایت واشنگتن از هنجارهای بین‌المللی و این تصور است که کشورهای در حال توسعه هزینه رهبری نابرابر آمریکا را متحمل می‌شوند.
«سازمان همکاری شانگهای» و «بریکس» رقبای جدی گروه 20
در سال 2026، آمریکا ریاست گروه 20 را بر عهده خواهد گرفت که فرصتی منحصر به فرد برای شروع اصلاح روابط آمریکا با جنوب جهانی است. از آخرین‌باری که آمریکا در سال 2008 ریاست گروه 20 را بر عهده داشت، رقابت برای رهبری جنوب جهانی افزایش یافته است. کشورهایی مانند چین، برزیل و هند خود را جایگزین جدیدی برای رهبری ورشکسته غرب معرفی می‌کنند. سایر موسسات، مانند «سازمان همکاری شانگهای» و «بریکس»، با اتخاذ تدابیری برای رقابت با ساختارهای موجود تحت رهبری غرب، مانند بانک توسعه جدید بریکس و ارز دیجیتال پیشنهادی آن، اندازه و جاه‌طلبی خود را افزایش داده‌اند. »
