اثر آزادسازی واردات بنزین سوپر بر صنعت پالایش


آراد پورکار
کارشناس اقتصادی

وقتی دولت به قیمت یارانه‌ای به پالایشگاه‌ها نفت می‌دهد، نمی‌توان انتظار داشت آزادسازی واردات بنزین سوپر روی این صنعت تاثیر مستقیم بگذارد. مگر این که در خصوص مطالبات و فرمول محاسبات تغییراتی ایجاد و موضوع مطالبات پالایشگاه‌ها حل‌وفصل شود. با وجود آن که در روند تولید بنزین، شرکت پالایش و پخش، نفت را با تخفیف به پالایشگاه‌ها می‌فروشد و سپس پالایشگاه‌ها، بنزین را با اعمال دو تخفیف و فرمولی که برگرفته از فوب خلیج‌فارس است، به پالایش و پخش می‌فروشند، نمی‌توان انتظار داشت که از آزادسازی واردات بنزین سوپر، این شرکت‌ها منتفع شوند. وقتی دولت به قیمت یارانه‌ای نفت به پالایشی‌های می‌دهد، نمی‌توان گفت که آزادسازی واردات بنزین سوپر روی این صنعت تاثیر مستقیم دارد. مگر این که در خصوص مطالبات و فرمول محاسبات آنها تغییراتی ایجاد شود که مسئله مطالبات آنها حل‌وفصل شود. از منظر دیگر و باوجود توان و ظرفیتی که در بخش پالایش وجود دارد؛ می‌توان انتظار داشت که از ظرفیت‌های تولیدی در این بخش استفاده شود و بنزین باکیفیت‌تری تولید و با توان رقابتی با نمونه خارجی روانه بازار شود؛ این امر می‌تواند به نفع صنعت پالایشی باشد و حاشیه سود آنها را افزایش دهد. رویکرد دولت چهاردهم در مورد سوخت و انرژی از همان اول مشخص بود و بارها عنوان شد که این دولت هزینه‌های تحمیلی به این بخش را قبول ندارد و اعلام شد که چرا دولت باید بنزینی که به قیمت فوب از پالایشی‌ها می‌خرد، به قیمت ناچیز یارانه‌ای بفروشد. آزادسازی واردات بنزین سوپر، بر صنایع دیگر، مانند صنعت خودروسازی تاثیر به‌سزایی دارد، ولی برای تحلیل ابعاد این تاثیر باید منتظر دریافت پاسخ به برخی ابهامات بود، پرسش‌ها و ابهاماتی از این دست که آیا صنعت خودرو به سمت تولید خودروهای کم‌مصرف‌تر می‌رود؟ آیا در واردات خودروهای برقی تسریع یا تغییری ایجاد خواهد شد؟ با روشن شدن این ابهامات و معلوم شدن اثر آن‌ها در بازار مصرف بنزین، می‌توان تحلیل دقیق‌تری در این باره ارائه داد.