انتقاد ملی از خشونت



حمله به نیروی انتظامی با اتوبوس که براساس شواهد از سوی یکی از دراویش گنابادی صورت گرفت، وقایع خیابان گلستان هفتم در پاسداران تهران را
به خشونت کشاند. توسل به خشونت از سوی برخی دراویش انتقادهای بسیاری را از سوی فعالان سیاسی، کارشناسان، فعالان اجتماعی و کاربران فضای مجازی به همراه داشت همچنین در میان افکار عمومی و جامعه بازتاب گسترده ای یافت. منتقدان ضمن تقبیح هرگونه خشونت، تأکید کردند توسل به خشونت ولو برای دفاع از


یک حق، نتیجه معکوس دارد و سبب از بین رفتن امنیت اجتماعی و ترویج بیشتر خشونت خواهد شد.
ماجرای گلستان هفتم در خیابان پاسداران که خانه نورعلی تابنده، قطب دراویش در آن قرار دارد، از هفته‌ها قبل آغاز شد. زمانی که دراویش با تصور احتمال بازداشت قطب خود در محله او تجمع کردند اگر چه اعلام شد که پلیس قصدی برای بازداشت وی ندارد و این اتفاق تاکنون هم نیفتاده است. تجمع دراویش به صورت پراکنده ادامه داشت تا شامگاه یکشنبه که یکی از دراویش از سوی نیروی انتظامی بازداشت شد. در واکنش به این اقدام، دراویش گنابادی ظهر دوشنبه مقابل کلانتری 102 تجمع کرده و ضمن بستن خیابان، خواستار آزادی بی قید و شرط او شدند. ادامه بازداشت این دراویش، در نهایت به درگیری میان دراویش و نیروی انتظامی مقابل کلانتری منجر شد که طی آن بر اساس فیلم‌های منتشر شده، برخی از دراویش به چوب و چماق و آجر متوسل شدند که شلیک تیر هوایی از سوی نیروی انتظامی را نیز به دنبال داشت. این درگیری در نهایت به خیابان گلستان هفتم، یعنی مکان اصلی تجمع دراویش یا به قول خودشان، خط قرمزشان کشیده شد. باوجود برگزاری جلسه فوری شورای تأمین و دستور به پایان تجمع و برقراری آرامش در این خیابان، دراویش از تمکین به این خواست قانونی خودداری کردند. مطابق تصاویر منتشر شده در فضای مجازی، آنان خود را به کوکتل مولوتف، چوب، چماق و سنگ و آجر مجهز کرده و با نیروی انتظامی درگیر شدند.
در میانه این درگیری در شامگاه دوشنبه بود که ناگهان یک اتوبوس در خیابان گلستان هفتم به راه افتاد و به سمت نیروی انتظامی حمله‌ور شد. در جریان این حمله که فیلم‌های منتشر شده، هدفمند بودن آن را نشان می‌دهد، دو درجه‌دار و یک سرباز نیروی انتظامی به شهادت رسیدند. نیروی انتظامی اعلام کرد راننده از دراویش بوده است، امری که فیلم‌های منتشر شده در فضای مجازی نیز آن را تأیید می‌کند. ساعتی بعد، یک خودروی سواری نیز که گویا راننده آن هم یک درویش بوده است، به سمت نیروی انتظامی یورش برد و یک بسیجی نیز در این حمله به شهادت رسید. یک بسیجی دیگر هم در اثر ضربات چاقو شهید شد. این زد و خوردها تا بامداد دیروز ادامه داشت که در نهایت با بازداشت نزدیک به 300 درویش گنابادی، آسیب دیدن تعداد زیادی از دراویش و مأموران انتظامی و امنیتی و نیز خودروهای ساکنان محل، صبح دیروز آرامش به خیابان گلستان هفتم بازگشت.  اما این آرامش، به معنای پایان ماجرا نبود. زیرا درست لحظاتی پس از حمله اتوبوس به نیروی انتظامی، انتقادها به این اقدام آغاز شد و فعالان سیاسی، اجتماعی و کاربران فضای مجازی، توسل به خشونت، به هر بهانه و با هر ابزاری را محکوم کردند.
 انتقادها از اقدام خشونت‌بار دراویش
مصطفی تاجزاده، فعال سیاسی اصلاح‌طلب با هشتگ «جنایت حمله اتوبوسی» در «توئیتر» نوشت: «انتقاد و حتی اعتراض به عملکرد ارکان حکومت در همه سطوح از حقوق مسلم شهروندان است. متوسل شدن به خشونت توسط هر کس و به هر شکل محکوم است. اصلاح‌طلبی یعنی دفاع از آن حقوق و همزمان محکوم کردن خشونت‌ورزی.»
علی شکوری راد، دبیرکل حزب اتحاد ملت نیز در «توئیتر» ماجراى خیابان پاسداران را نه فقط به خاطر تلفات و خسارات، بلکه به خاطر از دست رفتن کنترل در دوطرف ماجرا غم‌انگیز و حیرت‌آور توصیف کرد و نوشت: «سه شهید، تعدادى مجروح، دو راننده قاتل، خسارات به اموال عمومى و مردم و
300 نفر بازداشتى حاصل تحلیل و تدبیر چه کسى است. به او مدال افتخار بدهید!»
عبدالله رمضان‌زاده، دیگر فعال سیاسی اصلاح‌طلب که پیش‌تر در توئیتی خواستار تسامح و تساهل با دراویش شده بود، نوشت: «حمله تروریستی با اتوبوس به افراد نیروی انتظامی غیر قابل قبول و منجر به گسترش خشونت می‌شود. توسل به خشونت از ناحیه هر کس محکوم است.» او در اظهار نظر دیگری نوشت که «چرخه تبعیض  و خشونت ره به جایی جز نابودی ملی نخواهد برد، با ادامه این چرخه، نه از تاک نشانی خواهد ماند، نه از تاک‌نشان.»
الهه کولایی، استاد دانشگاه، راه آزادی و مدنیت را نه از خیابان با مشت‌های گره کرده، بلکه از آرامش کتابخانه‌ها دانست و آذر منصوری، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت نیز تأکید کرد که «در اعتراضات اگر یکی از طرفین عقلانیت لازم را در کنترل و مواجهه با خشونت نداشته باشد، نه تنها اعتراض به نتیجه نخواهد رسید، بلکه از یک سو به تشدید خشونت‌ها و از سوی دیگر سرکوب ختم خواهد شد.»  حجت‌الاسلام حسن صادقی‌نسب امام جمعه گناباد هم با بیان اینکه سران دراویش ساکن تهران ژست اپوزیسیون به خود گرفته و با نظام مخالفت می‌کنند، گفت: مردم به شدت از اینکه این فرقه خود را به گناباد منتسب می‌کند، معترضند. در مقابل این انتقادها، بودند چهره‌های سیاسی اعم از اصلاح‌طلب و اصولگرا که توسل دراویش به خشونت، بویژه استفاده از اتوبوس برای حمله به نیروی انتظامی را به رفتارهای داعش تشبیه کردند. از جمله تقی دژاکام، فعال رسانه‌ای اصولگرا که در «توئیتر» نوشت: «پارسال داعش در نیس فرانسه با کامیون رفتند تو دل مردم و آنان را کشتند امسال دراویش گنابادی با اتوبوس دیوانه در گلستان هفتم در ایران.» عطاءالله مهاجرانی، وزیر ارشاد دولت اصلاحات هم نوشت: «این پرسش مطرح بود که چگونه دراویش نقشبندى در عراق جذب داعش شدند. با خودم مى‌گفتم، عزت ابراهیم که صوفى نقشبندى و بعثى قهارى بود این پیوند را بر قرار کرد. اما!؟ دراویش گنابادى ایرانى چگونه با اتوبوس مثل داعشى‌ها مأموران انتظامى را زیر گرفته است؟ رفتارى وحشیانه و جنایتکارانه و محکوم.»
 دراویش : خشونت در مسلک ما نیست
باوجود اینکه شواهد و قرائن از عاملیت یکی از دراویش در دو حمله خودرویی به نیروی انتظامی حکایت دارد، روز گذشته فرهاد نوری، یکی از دراویش گنابادی در گفت‌وگو با ایسنا، با تکذیب عاملیت به شهادت رسیدن مأموران نیروی انتظامی در اغتشاشات شب گذشته خیابان پاسداران تهران، اظهار کرد: این اتفاق باعث ناراحتی دراویش نیز شده است، در مسلک و مرام دراویش انجام چنین حرکت‌هایی جایی ندارد.
تأکید عاملیت دراویش
از سوی سخنگوی نیروی انتظامی
باوجود این سخنان، سردار منتظرالمهدی سخنگوی ناجا به خبرگزاری «میزان» گفت که عامل حمله اتوبوسی به مأموران نیروی انتظامی یک درویش بوده است.  «محمد ثلاث» راننده اتوبوس مورد اشاره هم تأیید کرد که مردم را زیر گرفته است. او در ویدوئی که سایت « فانوس» منتشر کرده گفت: من راننده اتوبوس بودم، اتوبوس را که متعلق به شخص دیگری بود برداشتم و بین جمعیت رفتم. به دلیل اینکه در آن لحظه بسیار عصبی بودم و قصد کشتن داشتم، به اتوبوس گاز دادم.اختیارم دست خودم نبود.
منتظر المهدی همچنین با بیان اینکه از دوشنبه شب، افراد وابسته به فرقه درواوی گنابادی در پی ایجاد اغتشاش بودند، اظهار کرد: یکی از آنان با اتوبوس خود مأموران پلیس را در خیابان پاسداران زیر گرفت که در این حادثه سه مأمور نیروی انتظامی از جمله دو نیروی یگان امداد و یک سرباز به شهادت رسیدند. وی با اشاره به دستگیری عامل این حادثه، ادامه داد: این افراد آشوب‌طلب درگیری‌ها را به سمت خیابان گلستان هفتم بردند و نیمه شب با خودرو سمند به سمت مأموران دوباره حمله کردند که در این حادثه یک بسیجی به شهادت رسید. همچنین یک بسیجی دیگر در نیمه‌های شب با چاقوی اعضای این فرقه ضاله به شهادت رسید.
منتظرالمهدی با بیان اینکه 30 مأمور پلیس در جریان آشوب خیابان پاسداران مجروح شدند، گفت: با خویشتنداری مأموران پلیس، هیچ یک از اعضای این فرقه  کشته نشدند و تنها تعدادی از آنان در درگیری مجروح شدند. سخنگوی نیروی انتظامی از دستگیری بیش از 300 نفر در جریان حوادث دوشنبه شب خبر داد و افزود: راننده خودرو سمند که یک بسیجی را به شهادت رسانده بود هم در میان دستگیر شده‌ها است. در این میان دوشنبه شب  اعضای این فرقه سه بار با خودرو قصد حمله به مأموران و زیر گرفتن آنان را داشتند. منتظرالمهدی با بیان اینکه پلیس ساعت 4 بامداد را آخرین اولتیماتوم برای پایان آشوبگری این افراد اعلام کرد، گفت: افراد آشوب‌طلب و مخل امنیت مردم، از روی پشت بام‌ها به روی مأموران کوکتل مولوتف پرتاب کردند. همچنین از خانه‌های مردم برای ایجاد خسارت و درگیری استفاده می‌کردند. سرانجام پس از اولتیماتوم پلیس در ساعت 4:30 صبح آشوبگری این افراد از سوی پلیس پایان یافت.  گروهبان امامی و گروهبان بایرامی از نیروهای کادر یگان امداد نیروی انتظامی و بسیجی محمدحسین حدادیان، از شهدای دوشنبه شب خشونت‌های خیابان گلستان هفتم هستند.
سردار اسماعیل کوثری، جانشین قرارگاه ثارالله سپاه تهران هم با بیان اینکه در یک ماه گذشته از طریق فضای مجازی تعدادی از هواداران فرقه دراویش وانمود می‌کردند که کسی نباید با آنان برخورد کند، اظهار کرد: در حالی که این افراد اقداماتی را در محل انجام داده بودند و در منطقه حضور پیدا کرده و مشکلاتی را برای مردم و ساکنان آنجا ایجاد کرده بودند.
وی با اشاره به اینکه براساس تصمیم دوشنبه شب شورای تأمین استان، به این افراد تذکر داده شد و صحبت شد تا دست از اقدامات‌شان بردارند، ادامه داد: از آنان خواسته شد تا افرادی که ادعا شده برای حفاظت از ساختمان نورعلی تابنده آمده‌اند، محل را ترک کنند. دو بار با این افراد صحبت شد اما آنان گوش نکردند بنابراین تصمیم به جمع‌آوری آنان گرفته شد.