روزنامه اعتماد
1397/07/29
پيامدهاي قتل خاشقجي
زير فشار افكار عمومي جهان، ناشي از تلاش روزنامهنگاران و البته ايستادگي دولت تركيه براي روشن شدن پرونده سر به نيست شدن جمال خاشقجي روزنامهنگار نامدار عرب در سفارت عربستان در استانبول، دولت عربستان در نخستين ساعات بامداد ديروز پذيرفت كه روزنامهنگار مخالف آن دولت هنگام بازجويي در كنسولگري عربستان در استانبول كشته شده است، ولي خبري از محل جنازه او نداد. خوانندگان روزنامه اعتماد، مشروح خبر را در شماره امروز حتما خواهند خواند و متوجه خواهند شد كه دولت عربستان رسيدگي به ماجراي ساختگي اعلامشده را بر عهده بنسلمان وليعهد اين كشور گذاشته است كه بدون ترديد، خاشقجي به دستور او كشته شده است. در اين ميان آنچه اكنون مهم است تاثيرات اين ماجرا است. در واقع در هنگامه رسيدگي به ماجراي قتل خاشقجي افراد و كشورهايي دخالت داشتند كه به دلايلي برخي از آنها در افكار عمومي جهان برنده شدند و برخي ديگر بازنده. سخني كوتاه در اين زمينه : يكي از برندگان اصلي تلاش براي رسيدگي به ماجراي قتل جمال خاشقجي، رجب طيب اردوغان رييسجمهوري تركيه است. اردوغان كه رقابت سرسختانهاي با عربستان سعودي بر سر زعامت كشورهاي مسلمان اهل سنت داشت، در اين ماجرا كوشيد به حيثيت خود در جهان عرب بيفزايد و كشور عربستان را در نظر آنان خوار و خفيف كند. تركيه خود در نقض حقوق بشر پروندهاي بزرگ دارد، در برابر عمل زشت و كراهتبار حكام سعودي و به ويژه شاهزاده جاهطلب بن سلمان، با تاكيد بر رسيدگي كامل به ماجرا توانست آبرويي براي خود دست و پا كند. اما برنده اصلي ماجراي قتل جمال خاشقجي رسانهها، به ويژه خبرنگاراني بودند كه طي 18 روز گذشته گرداگرد كنسولگري عربستان سعودي در استانبول گرد آمده بودند و ...گزارشهاي تازه و دستاول براي انتشار در رسانههاي خود فراهم ميكردند. در اين ميان روزنامهها و روزنامهنگاران ترك نقش اساسي داشتند، چرا كه سنت آزادي مطبوعات در تركيه كه باعث افزايش تيراژ و نفوذ آنها در ميان مردم شده است به آنان اجازه ميداد گزارشهاي دستاول تهيه كنند و در مواردي براي ساير رسانههاي دنيا منبع قابل اعتمادي باشند.
در واقع اين مطبوعات و برخي رسانههاي تركيه بودند كه براي نخستين بار اعلام كردند، جمال خاشقجي در داخل كنسولگري عربستان به قتل رسيده است. آنان همچنين از حضور هيات 15 نفره جلادان سعودي روز حادثه در كنسولگري خبر دادند و بر نظريه قتل جمال قاشقجي مهرتاييد زدند. البته چون قاشقجي روزنامهنگاري شناخته شده بود، وجهه روزنامهنگاري او در تلاش همكاران ترك و حتي بينالمللي او بيتاثير نبود، چرا كه جهان ژورناليزم نميتوانست شاهد اين نوع ترور دولتي كه قربانياش يك روزنامهنگار بود، باشد. بازنده اصلي اين ماجرا حكومت عربستان و بهويژه وليعهد جاهطلب و قسيالقلب اين
كشور است.
اين بازندگي تا به جايي رسيد كه بسياري از شركتهاي بزرگ كشورهاي غربي كه قرار بود در كنفرانس بزرگ سرمايهگذاري اين كشور شركت كنند، اعلام كردند در اين كنفرانس شركت نخواهند كرد و حتي وزير دارايي امريكا نزديكترين متحد سعودي نيز از شركت در كنفرانس عذر خواست. اما در بعد سياسي بنسلمان طراح حمله به يمن كه ادعا داشت در چند روز يمن را آرام خواهد كرد و امروز با افكار عمومي جهان به خاطر قتل شهروندان يمني روبهرو است، بار سنگين اتهام قتل جمال خاشقجي را هم شخصا به دوش ميكشد. بازنده ديگر دونالد ترامپ، رييسجمهوري امريكا است. اينك بر جهانيان آشكار شده است كه همو بود قبل از دولت عربستان شايعه دخالت گروههاي خودسر در قتل جمال خاشقجي را بر سر زبانها انداخت و دولت عربستان نيز سناريوي خود را بر اين فرض استوار كرد تا شماري از مقامات را به طور ساختگي معزول و دستگير كند و وليعهد را از زير فشار طاقتفرساي آمري قتل جمال خاشقجي نجات دهد.
ترامپ اين بار با خيال آسوده ميگويد كه عربستان متحد امريكا است و اين گفته به معناي آن است كه بر اساس سناريوي پيشگفته، شاه و شاهزاده كه در راس حكومت قرار دارند بيگناهند.
شايد عدهاي تصور كنند امريكا كه قراردادهاي مالي خود را با عربستان حفظ ميكند و بيش از يكصد ميليارد دلار قرارداد فروش تسليحات امريكايي به رياض دارد، برنده اين ماجرا است. ولي واقعيت اين است كه امريكا با اين كار ترامپ تتمه آبروي خود را در جهان از دست ميدهد. به همين جهت اين كشور در كنار عربستان يك بازنده بزرگ
خواهد بود.
لازم به يادآوري است كه شايد امريكا با تبليغات خود فضايي به وجود آورد كه رفتار تروريستي دولت عربستان را به رسميت نشناسد ولي طمع اين كشور به پول عربستان در نهايت به افكار عمومي جهان ميفهماند كه امريكا با رفتار دوگانه خود به پول و ثروت ميانديشد و نه
حقوق بشر.
بر اين اساس ادعاهاي دونالد ترامپ درباره ايران حنايي خواهد بود كه ديگر رنگ نخواهد داشت و به همين جهت ايران نيز بايد خوشحال باشد كه جهانيان به واقعيت وجودي امريكا بيشتر پي ببرند.