روزنامه ابتکار
1398/05/13
«ابتکار» پیامدهای خروج آمریکا و روسیه از پیمان INF را بررسی میکند گام به گام تا جنگ سرد جدید
محمدرضا ستاریسرانجام پس از کشمکشهای چند ماهه میان آمریکا و روسیه بر سر خروج از پیمان موشکی INF، ایالات متحده از این پیمان به صورت رسمی خارج شد. متعاقب این مسئله روسیه نیز که پیشنهاد مذاکرات جدید درخصوص موشکهای میان برد را مطرح کرده و در واکنش به اقدام آمریکا، INF را به حالت تعلیق درآورده بود، اعلام کرد که از این پیمان خارج میشود.
پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد، موسوم به INF که در اواخر دهه 1980 میلادی میان رونالد ریگان و میخائیل گورباچوف رهبران وقت آمریکا و شوروی منعقد شده بود، هدفش ممانعت از تولید و همچنین نابودی موشکهای هستهای میانبرد و کوتاهبرد و موشکهای متعارف هر دو کشور بود.
از لغو INF تا اعمال تحریمهای جدید
دلیل اولیه آمریکا برای خروج از این پیمان مهم هستهای، سیاست جدید موشکی روسیه است که آمریکا مدعی است با نقض INF به دنبال ارتقای زرادخانههای هستهای خود است. در همین راستا ترامپ سال گذشته و به هنگام تعلیق این پیمان هستهای گفته بود که تعجب میکنم چرا باراک اوباما درمورد این پیمان مذاکراتی را با روسها انجام نداده است، زیرا اکنون روسیه در حال ساخت و توسعه یک سیستم موشکی است که به راحتی میتواند اروپا را هدف قرار دهد.
پس از این ماجرا ترامپ در نخستین واکنش خود پس از فروپاشی پیمان هستهای INF، بلافاصله پیشنهاد یک پیمان جدید را مطرح کرد و خواستار عضویت چین و روسیه در آن شد. او همچنین در کشاکش اختلافات بر سر INF، مدعی شده است که راجع به پیمان هستهای جدید با چین و روسیه مذاکره کرده و این دو کشور هم از این پیشنهاد جدید استقبال کردهاند. از سوی دیگر در حالی ترامپ مدعی استقبال چین و روسیه از پیشنهاد پیمان جدید هستهای است که بلافاصله پس از خروج واشنگتن از INF، کاخ سفید دور تازهای از تحریمها بر علیه روسیه به واسطه مسمومیت سرگئی اسکریپال جاسوس سابق این کشور را وضع کرده است. در همین رابطه هوگان جیدلی سخنگوی کاخ سفید علت این تحریمها را نشان دادن سختگیری آمریکا بر علیه روسیه نسبت به سایر دولتهای ایالات متحده دانست؛ امری که بلافاصله از سوی مسکو به موضوع انتخابات سال آینده آمریکا ربط داده و عنوان شد: مسکو آماده است تا از هرگونه پیامد منفی ناشی از این محدودیتهای جدید دفاع کند.
به گفته تحلیلگران ماجرای دخالت روسیه در انتخابات سال 2016 آمریکا و گمانهزنیهای رسانهای درخصوص ارتباطات حسنه میان ترامپ و پوتین به نظر میرسد پس از گزارش بازرس مولر بر سر پرونده روسیه گیت و نیز برد تبلیغاتی خروج ترامپ از پیمان INF، سبب شده تا کاخ سفید با دست بازتری نسبت به رویارویی با روسیه اقدام کند. اکنون ایالات متحده در جنگ تجاری با چین به دنبال یک توافق جدید است و به نظر میرسد کوتاه آمدن احتمالی روسها در قبال ترامپ میتواند یک برگ برنده کارآمد برای انتخابات 2020 باشد.
تهدید امنیت جهانی
اما از سوی دیگر به بازی گرفتن پیمانی همچون معاهده INF از منظر کارشناسان زمانی حائز اهمیت میشود که خروج آمریکا از INF میتواند سرآغاز دوران جدیدی از کشمکش و رویاروییهای هستهای میان قدرتهای بزرگ جهانی باشد. خروج از این پیمان همچنین نشان میدهد که این قدرتهای جهانی بدون هیچ محدودیتی به سمت تولید سلاحهای هستهای کوتاهبرد و میانبرد گام برمیدارند و همین مسئله توازن استراتژیک میان آنها را میتواند تغییر داده و به یک مسابقه تسلیحاتی بزرگ دامن بزند.
در همین رابطه میخائیل گورباچوف آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی و شخصی که این پیمان را با دونالد ریگان رئیس جمهوری آمریکا منعقد کرده است، میگوید: پایان یافتن این پیمان برای جامعه بینالمللی سودمند نخواهد بود. این اقدام امنیت را نه تنها در اروپا، بلکه در تمام جهان تضعیف میکند. ما منتظر بودیم که آمریکا در این تصمیم تجدید نظر کند، اما خروج از پیمان INF پس از شش ماه تعلیق این توافق مهم، بیانگر آسیب جدید به امنیت استراتژیک است که میتواند به دنبال خود عدم اطمینان و هرج و مرج را به دنبال داشته باشد.
از سوی دیگر برخی از کارشناسان با توجه به شرایط نظام بینالمللی و در معرض تهدید قرار گرفتن هژمونی (GlobalPower ) ایالات متحده معتقدند که با توجه به قدرت نوظهور چین که تنها برای یک نمونه در سال جاری میلادی بودجه نظامی خود را 188 میلیارد دلار افزایش داده و روسیه نیز به عنوان رقیب سنتی آمریکا از سلاحهای جدید و پیشرفته رونمایی کرده است، آمریکاییها قصد دارند با خروج از این پیمان جایگاه خود در نظام چند تک قطبی کنونی از لحاظ سلاحهای استراتژیک را تقویت کنند؛ امری که قابلیت تبدیل کردن این بازی را به یک جنگ سرد نوین در بطن خود داشته و میتواند به صورت دومینووار سایر توافقات نظامی و تسلیحاتی را نیز تحتالشعاع قرار دهد.
سایر اخبار این روزنامه
به مناسبت سالروز تاسیس فرودگاه مهرآباد، مزایا و چالشهای این فرودگاه برای تهرانیها بررسی شد
جهانبخشمحبی نیا
ضرورت هوشیاری ملی
کاهش نرخ بیکاری، ناشی از کاهش جمعیت فعال است
ضعف اطلاعات بازار کار
«ابتکار» پیامدهای خروج آمریکا و روسیه از پیمان INF را بررسی میکند
گام به گام تا جنگ سرد جدید
مرور برخی از نمایشهای در حال اجرا در تماشاخانههای تهران
تئاتر ببینیم
«ابتکار» از روند شکلگیری دولت در سایه و زمینههای ایجاد آن گزارش میدهد
بازی با «دولت در سایه»
دلایل و پیامدهای احتمالی دیدارهای احمدینژاد و قالیباف چیست؟
پیوند بازندهها!
فلاحتپیشه:
برجام را نمیتوان با اروپاییها حفظ کرد
روسیا الیوم:
بن سلمان به طور جدی در حال بررسی گفتوگو با تهران است
قالیباف:
با ثروتمندی و تولید ثروت مخالف نیستم
مصری بیان کرد
مخالفت سران قوا با افزایش قیمت بنزین
یک فعال اصلاحطلب:
شکلگیری جریان سوم موضوعی «موهوم» است